Lokomotief: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Uitleg van bronteks
Lyn 14: Lyn 14:


== Verwysings ==
== Verwysings ==
{{verwysings}}
{{Verwysings}}


{{Treinsaadjie}}
{{Treinsaadjie}}

Wysiging soos op 06:57, 10 September 2018

'n Namaaksel van die Planet, 'n vroeë stoomlokomotief wat vanaf 1830 deur die Britse spoorwegmaatskappy Liverpool and Manchester Railway (LMR) gebruik is
'n Suid-Afrikaanse Klas 19E-elektriese lokomotief wat steenkoolwaens op die Coalink-spoorlyn tussen Ermelo en Richardsbaai trek

'n Lokomotief is 'n spoorgebonde, selfaangedrewe voertuig wat gebruik word om passasiers- of vragtreinwaens te trek, terwyl dit self geen kapasiteit het om vraglas of passasiers te vervoer nie. Die naam lokomotief het sy oorsprong in die Nieu-Latynse term loco motivus ("van 'n plek wegbeweeg") wat vir die eerste keer in die vroeë 19de eeu gebruik is om 'n onderskeiding tussen mobiele en vaste stoomenjins te maak. 'n Lokomotief saam met sy waens staan bekend as 'n trein.

Stoomlokomotief

Lokomotiewe is oorspronklik as stoomlokomotiewe op die basis van stoomenjins ontwikkel, 'n tegnologie wat vanaf eenvoudige ontwerpe steeds verder verfyn en aangepas en tot in die 20ste eeu gebruik is. Dit is gaandeweg deur diesel- en elektriese lokomotiewe vervang, terwyl in besondere omstandighede ook spesiale voertuie soos elektriese stoomlokomotiewe ontwikkel is.

Stoomlokomotiewe is warmte-enjins wat die chemiese energie van hul brandstof (gewoonlik steenkool - of in enkele gevalle ook hout, koolstof, turf en swaar olie - wat in 'n ketel verbrand word) omskakel om die wiele te laat draai. Hiervoor word water deur 'n vuur in stoom verander wat as werkvloeistof dien om 'n suier heen en weer te laat beweeg. 'n Stang, wat met die suier asook die lokomotief se wiele verbonde is, word sodoende in 'n ronddraaiende beweging gesit.

Hierdie tegniese proses het sy doeltreffendheid nie aan die druk in die stoomketel te danke nie, maar aan die temperatuurreeks waarbinne stoom aangewend word. Alhoewel ander sisteme as water-stoomstelsels ook as tegniese oplossing gebruik sou kon word, veral omdat die gemiddelde druk van waterstoom laer is as dié van ander werksvloeistowwe en ook vanweë water se korrosiewe eienskappe, was dit vanweë sy maklike beskikbaarheid 'n logiese keuse vir ingenieurs wat die eerste stoomlokomotiewe ontwerp en gebou het.[1]

Elektriese lokomotief

In Suid-Afrika is daar elektriese lokomotiewe wat 3kV gelykstroom toevoer benodig terwyl daar tans twee tipes wisselstroom lokomotiewe is: 25 kV of 50 kV toevoer word benodig.

Verwysings

  1. P.W.B. Semmens en A.J. Goldfinch: How Steam Locomotives Really Work. Oxford en New York: Oxford University Press 2000. Kindle-uitgawe, loc. 70