Bilina: Verskil tussen weergawes
Nuwe artikel, nog besig |
Uitgebrei, besig |
||
| Lyn 40: | Lyn 40: | ||
|jstor=2495628 |
|jstor=2495628 |
||
}}</ref> Latere geleerdes glo Sacharof het die woord ''bilina'' in die openingsdeel van ''Igor se Verhaal'' verkeerd verstaan, asof dit "antieke gedig" sou beteken. Die volksangers van bilini het hul liediere ''starini'' genoem: “stories uit die ou tyd” (van die Russiese woord старь ''star'', "oud").<ref name="Oinas, 236" /> |
}}</ref> Latere geleerdes glo Sacharof het die woord ''bilina'' in die openingsdeel van ''Igor se Verhaal'' verkeerd verstaan, asof dit "antieke gedig" sou beteken. Die volksangers van bilini het hul liediere ''starini'' genoem: “stories uit die ou tyd” (van die Russiese woord старь ''star'', "oud").<ref name="Oinas, 236" /> |
||
==Geskiedenis== |
|||
Die meeste kenners van Oos-Slawiese en Russiese folklore glo bilini as ’n [[genre]] het in die tyd van [[Kiëf-Roes]] ontstaan, in die 10de en 11de eeu. Mense het nog bilini geskryf teen die tyd dat die [[Mongoolse Ryk]] ("Tartare") Kiëf-Roes in die 13de eeu binnegeval het<ref name="Oinas, 236" /> en die Oos-Slawiese kultuur vernietig is. Skeppers van bilini het elemente van die geskiedenis van verskeie tydperke by hul stories ingesluit. So word in baie bilini na die vyande van die [[Roes (volk)|Roesvolk]] as "Tartare" verwys, hoewel die stories oorspronklik na ander volke op die [[steppe]] verwys het wat met die Roes gebots het. Die karakter prins Wladimir verwys na ’n algemene "epiese Wladimir" eerder as na ’n spesifieke historiese figuur.{{sfnp|Bailey|Ivanova|1998| page= xx }} |
|||
Versamelaars van stories het ’n belangrike rol gespeel in die bewaring van bilini. Ná Sacharof was daar verskeie ander versamelaars wat tot die ontwikkeling daarvan bygedra het, veral in die 18de eeu. Hul werk bied ’n insig in die oorgang van die Russiese letterkundige tradisie van een wat op godsdiensonderwerpe fokus tot sekulêre letterkunde. Die eerste transkripsies van bilini word toegeskryf aan Richard James, ’n Engelsman wat aan die begin van die 17de eeu na Rusland gereis het.<ref>{{Cite book|title=The Growth of Literature|last=Chadwick|first=H. Munro|last2=Chadwick|first2=Nora|publisher=Cambridge University Press|year=1986|isbn=0-521-31017-2|location=Cambridge|pages=134}}</ref> Daar is ook ’n [[Duits]]e vertaling van bilini wat in 1819 anoniem gepubliseer is.<ref>Chadwick & Chadwick, p. 134.</ref> |
|||
Belangstelling in bilini het meegebring dat materiaal oor feitlik die hele Rusland versamel is, hoewel net bilini van Noord-Rusland volgens Kahn et al. tot in die 20ste eeu aktief oorgedra is.<ref>{{Cite book|title=A History of Russian Literature|last=Kahn|first=Andrew|last2=Lipovetsky|first2=Mark|last3=Reyfman|first3=Irina|last4=Sandler|first4=Stephanie|publisher=Oxford University Press|year=2018|isbn=978-0-19-966394-1|location=Oxford|pages=48}}</ref> |
|||
== Verwysings == |
== Verwysings == |
||
Wysiging soos op 16:41, 17 September 2018
’n Bilina (Russies: были́на, meervoud были́ны, bilini) of starina (Russies: ста́рина, meervoud ста́рины, starini) is ’n tradisionele Oos-Slawiese vertellende gedig of lied.[1] Bilini is losweg op historiese feite geskoei en word in ’n groot mate aangevul met fantasie of hiperbole.[2] Die woord bilina ia afgelei van die verlede tyd van die Russiese woord быть (bit, om te wees) en impliseer "iets wat was".[3] Die term het moontlik ontstaan by geleerdes van Russiese folklore; in 1839 het Iwan Sacharof, ’n Russiese folkloris, ’n versameling Russiese folklore gepubliseer en ’n afdeling daarvan “Bilini van die Russiese volk" genoem”, en so het die woord gewild geword.[4][5] Latere geleerdes glo Sacharof het die woord bilina in die openingsdeel van Igor se Verhaal verkeerd verstaan, asof dit "antieke gedig" sou beteken. Die volksangers van bilini het hul liediere starini genoem: “stories uit die ou tyd” (van die Russiese woord старь star, "oud").[2]
Geskiedenis
Die meeste kenners van Oos-Slawiese en Russiese folklore glo bilini as ’n genre het in die tyd van Kiëf-Roes ontstaan, in die 10de en 11de eeu. Mense het nog bilini geskryf teen die tyd dat die Mongoolse Ryk ("Tartare") Kiëf-Roes in die 13de eeu binnegeval het[2] en die Oos-Slawiese kultuur vernietig is. Skeppers van bilini het elemente van die geskiedenis van verskeie tydperke by hul stories ingesluit. So word in baie bilini na die vyande van die Roesvolk as "Tartare" verwys, hoewel die stories oorspronklik na ander volke op die steppe verwys het wat met die Roes gebots het. Die karakter prins Wladimir verwys na ’n algemene "epiese Wladimir" eerder as na ’n spesifieke historiese figuur.[6]
Versamelaars van stories het ’n belangrike rol gespeel in die bewaring van bilini. Ná Sacharof was daar verskeie ander versamelaars wat tot die ontwikkeling daarvan bygedra het, veral in die 18de eeu. Hul werk bied ’n insig in die oorgang van die Russiese letterkundige tradisie van een wat op godsdiensonderwerpe fokus tot sekulêre letterkunde. Die eerste transkripsies van bilini word toegeskryf aan Richard James, ’n Engelsman wat aan die begin van die 17de eeu na Rusland gereis het.[7] Daar is ook ’n Duitse vertaling van bilini wat in 1819 anoniem gepubliseer is.[8]
Belangstelling in bilini het meegebring dat materiaal oor feitlik die hele Rusland versamel is, hoewel net bilini van Noord-Rusland volgens Kahn et al. tot in die 20ste eeu aktief oorgedra is.[9]
Verwysings
- ↑ Bylina (Russian Poetry). Besoek op 5 Desember 2010.
{{cite book}}:|work=ignored (hulp) - ↑ 2,0 2,1 2,2 Oinas, Felix J. (1978). "Russian Byliny". Heroic Epic and Saga: an Introduction to the World's Great Folk Epics. Bloomington: Indiana University Press. p. 236.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - ↑ Bailey, James; Ivanova, Tatyana (1998). An Anthology of Russian Folk Epics. Armonk, NY: M. E. Sharpe. p. xx.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - ↑ Alexander, Alex E. (1973). Bylina and Fairy Tale; the Origins of Russian Heroic Poetry. Den Haag: Mouton. p. 13.
- ↑ Alexander, Alex E. (September 1975). Jack V. Haney (hersiener). "Bylina and Fairy Tale: The Origins of Russian Heroic Poetry". Slavic Review. Association for Slavic, East European, and Eurasian Studies. 34 (3): 648–649. doi:10.2307/2495628. JSTOR 2495628.
- ↑ Bailey & Ivanova (1998), p. xx.
- ↑ Chadwick, H. Munro; Chadwick, Nora (1986). The Growth of Literature. Cambridge: Cambridge University Press. p. 134. ISBN 0-521-31017-2.
- ↑ Chadwick & Chadwick, p. 134.
- ↑ Kahn, Andrew; Lipovetsky, Mark; Reyfman, Irina; Sandler, Stephanie (2018). A History of Russian Literature. Oxford: Oxford University Press. p. 48. ISBN 978-0-19-966394-1.