Volksraad van Suid-Afrika: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k Lêerparameters vertaal
Lyn 5: Lyn 5:


== Verkiesingswyse ==
== Verkiesingswyse ==
Die lede is deur die Westminster-stelsel verkies, wat beteken in elke kiesafdeling is die kandidaat met die meeste stemme verkies, ongeag sy of haar aandeel aan die totale uitgebragte stemme. Ná die afskaffing van die [[Senaat van Suid-Afrika]] in 1981, is die lidmaatskap van die Volksraad vergroot, met agt bykomende indirek verkose lede wat deur die direk verkose lede verkies is deur middel van proporsionele verteenwoordiging, en vier is aangestel deur die [[Staatspresident van Suid-Afrika|staatspresident]].
Die lede is volgens die Westminster-stelsel verkies, wat beteken dat in elke kiesafdeling die kandidaat met die meeste stemme verkies is, ongeag sy of haar aandeel aan die totale uitgebragte stemme. Ná die afskaffing van die [[Senaat van Suid-Afrika]] in 1981, is die lidmaatskap van die Volksraad vergroot, met agt bykomende indirek verkose lede wat deur die direk verkose lede verkies is deur middel van proporsionele verteenwoordiging, en vier is aangestel deur die [[Staatspresident van Suid-Afrika|staatspresident]].


== Stemreg ==
== Stemreg ==

Wysiging soos op 07:15, 17 Januarie 2019

Die Nasionale Party se koukus in die Volksraad omstreeks 1950.

Die Volksraad van Suid-Afrika (Engels: House of Assembly of South Africa) was die laer huis van die parlement van Suid-Afrika van 1910 tot 1981, die enigste parlementêre kamer tussen 1981 en 1984, en eindelik die wit verteenwoordigende huis van die Driekamerparlement van 1984 tot April 1994, toe dit vervang is deur die huidige Nasionale Vergadering. Dwarsdeur die geskiedenis is dit uitsluitlik saamgestel uit wit afgevaardigdes wat hoofsaaklik deur Blanke Suid-Afrikaners verkies is, maar tot 1960 en 1970, onderskeidelik, het 'n paar Swart Afrikane en Kleurlinge in die Kaap en Natal 'n beperkte vorm van stemreg geniet.

Verkiesingswyse

Die lede is volgens die Westminster-stelsel verkies, wat beteken dat in elke kiesafdeling die kandidaat met die meeste stemme verkies is, ongeag sy of haar aandeel aan die totale uitgebragte stemme. Ná die afskaffing van die Senaat van Suid-Afrika in 1981, is die lidmaatskap van die Volksraad vergroot, met agt bykomende indirek verkose lede wat deur die direk verkose lede verkies is deur middel van proporsionele verteenwoordiging, en vier is aangestel deur die staatspresident.

Stemreg

Die Suid-Afrika-wet met dien verstande dat die stemreg in elke provinsie dieselfde as in die ooreenstemmende kolonie voor die Unie moet wees, tot dit verander deur die Unie Parlement. Die Wet ingesluit verskanste klousule, op voorwaarde dat swart en bruin kiesers net van die gemeenskaplike kieserslys verwyder kan word, rol in die Kaap van Goeie Hoop, deur wetgewing wat deur 'n twee-derde meerderheid deur beide huise van die Parlement in 'n gesamentlike sessie.

Die franchise, in alle dele van die Unie, was aanvanklik beperk tot mans bo die ouderdom van 21 jaar Wit vroue is stemgeregtigde in 1929 en die oorblywende eiendom en inkomste kwalifikasies wat wit mans is afgeskaf in 1930 Die stem-ouderdom is verminder tot 18 in die 1960's. Daar was 'n paar addisionele kwalifikasies en diskwalifikasies wat gewissel het tussen provinsies.

Die kiesers in die Oranje-Vrystaat, Transvaal en Suidwes-Afrika moes gekwalifiseer word wit mense, die hele tyd toe dié gebiede is in die Volksraad verteenwoordig.

Kaapse stemreg

Die Kaap die Goeie Hoop het 'n stemreg gehad wat gegrond was op eiendoms- en loonkwalifikasies, oop vir mense van alle rasse. Teen die tyd van die Nasionale Konvensie in 1908, wat die Suid-Afrika-wet opgestel het, was 22 784 swart en bruin mense uit 'n totaal van 152 221 kiesers geregtig om in Kaapland te stem.

Van 1930 af het die tradisionele Kaapse stemreg net betrekking gehad op gekleurde kiesers. Toe vroue in 1930 stemreg kry, was dit net van toepassing op blanke vroue sodat die aandeel van gekleurde kiesers aan die totaal eensklaps gehalveer is.

Tot 1937 is 'n klein aantal swartes in die Kaap ingesluit op die gemeenskaplike kieserslys. Ingevolge die Naturelle Wet (1936) is drie wit lede verkies swart kiesers te verteenwoordig in die provinsie, maar die kieserslys is beperk tot slegs 11 000. Swart en bruin kiesers is egter uitgesluit van die berekening van Kaapland se getal setels. Net blanke volwassenes is hiervoor getal, wat tot gevolg gehad het dat Kaapland se getal kiesers per kiesafdeling hoër was as dié in die ander drie provinsies.

Net so is die bruin kiesers in die Kaapprovinsie van die algemene (of algemene rol) verwyder, onder die Afsonderlike Verteenwoordiging van Kiesers Wet 1951, hoewel die Wet gedurende die sogenaamde Kleurlingstemregvraagstuk uitgedaag is en dit gelei het tot 'n grondwetlike krisis. Eers in 153 het bruin kiesers vir oulaas aan 'n algemene verkiesing deelgeneem. Daarna het vier wit LV's die bruin bevolking van 1958 tot 1970 in die Volksraad verteenwoordig. Hierdie setels is afgeskaf in 1968 deur die Afsonderlike Verteenwoordiging van Kiesers Wysigingswet (1968). Dit het alle politieke verteenwoordiging in die Suid-Afrikaanse parlement van gekleurdes afgeskaf tot met die instelling van die Driekamerparlement.

Natal Franchise

Natal het 'n teoreties nie-rassige franchise gehad, wat soortgelyk was aan (maar verskil het in detail) van die eiendom- en inkomste gebaseerde franchise van die Kaap. In die praktyk, 'n paar nie-blanke kiesers ooit gekwalifiseer onder dit is om te stem. Daar is in 1908 beraam dat 200 nie-blankes uit 'n totaal van 22 786 kiesers veilige franchiseregte het.

Suidwes-Afrika

Vanaf 1950 tot 1977, is ses bykomende setels aan lede verkies uit Suidwes-Afrika se wit minderheid gegee.

Driekamerparlement

In die Driekamerparlement, is die Volksraad (teen hierdie tyd dit 178 lede) behou as die suiwer blanke kamer, terwyl die Raad van Verteenwoordigers en Raad van Afgevaardigdes onderskeidelik die Kleurlinge en Indiërs verteenwoordig het.