Kirgisies: Verskil tussen weergawes
k Bygewerk |
|||
Lyn 3: | Lyn 3: | ||
|naam=Kirgisies |
|naam=Kirgisies |
||
|inheemsenaam=кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'' of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili'' |
|inheemsenaam=кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'' of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili'' |
||
|uitspraak=[qɯɾʁɯzˈtʃɑ] of [qɯɾˈʁɯz tiˈli] |
|||
|familiekleur=Altaïes |
|familiekleur=Altaïes |
||
|state={{vlagland|Kirgisië}}<br />{{vlagland|Afganistan}}<br />{{vlagland|Tadjikistan}}<br />{{vlagland|Oesbekistan}}<br />{{vlagland|Pakistan}}<br />{{vlagland|China}} |
|state={{vlagland|Kirgisië}}<br />{{vlagland|Afganistan}}<br />{{vlagland|Tadjikistan}}<br />{{vlagland|Oesbekistan}}<br />{{vlagland|Pakistan}}<br />{{vlagland|China}} |
||
|streek=[[Sentraal-Asië]] |
|streek=[[Sentraal-Asië]] |
||
|sprekers=4,6 miljoen<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/kir | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kyrgyz | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate= |
|sprekers=4,6 miljoen<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/kir | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kyrgyz | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=25 Januarie 2019}}</ref> |
||
|rang= |
|rang= |
||
|skrif=[[Latynse alfabet]]<br />[[Cyrilliese alfabet]]<br />[[Arabiese alfabet]] |
|skrif=[[Latynse alfabet]]<br />[[Cyrilliese alfabet]]<br />[[Arabiese alfabet]] |
||
Lyn 19: | Lyn 20: | ||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Kirgisies''' (кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'', [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili'', [qɯɾʁɯz tili]) is 'n [[Turkse tale|Turkse taal]] wat deur sowat 4,6 miljoen mense in [[Kirgisië]], [[Afganistan]], [[Tadjikistan]], [[Oesbekistan]], [[Pakistan]] en die [[Volksrepubliek China]] gepraat word. Dit is die vyfde mees algemene [[taal]] van [[Sentraal-Asië]] naas [[Oesbekies]], [[Kasaks]], [[Tadjiks]] en [[Turkmeens]] asook die sewende mees gesproke Turkse taal naas [[Turks]], [[Azerbeidjans]], Oesbekies, Kasaks, [[Oeigoers]] en Turkmeens. Kirgisies is die [[amptelike taal]] van die Republiek Kirgisië en verwant aan Kasaks en [[Karakalpaks]]. |
||
⚫ | |||
[[Lêer:2005-10-04 Kyrgyz alphabet.jpg|duimnael|links|Die Kirgisiese Cyrilliese alfabet]] |
[[Lêer:2005-10-04 Kyrgyz alphabet.jpg|duimnael|links|Die Kirgisiese Cyrilliese alfabet]] |
||
⚫ | |||
⚫ | '''Kirgisies''' (кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'', [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili'', [qɯɾʁɯz tili]) is 'n [[Turkse tale|Turkse taal]] wat deur sowat 4,6 miljoen mense in [[Kirgisië]], [[Afganistan]], [[Tadjikistan]], [[Oesbekistan]], [[Pakistan]] en die [[Volksrepubliek China]] gepraat word. Dit is die vyfde mees algemene [[taal]] van [[Sentraal-Asië]] naas [[Oesbekies]], [[Kasaks]], [[Tadjiks]] en [[Turkmeens]] asook die sewende mees gesproke Turkse taal naas [[Turks]], [[Azerbeidjans]], Oesbekies, Kasaks, [[Oeigoers]] en Turkmeens. Kirgisies is die [[amptelike taal]] van die Republiek |
||
Kirgisies word amptelik met 'n aangepaste [[Cyrilliese alfabet]] geskryf, maar op die [[internet]] word ook 'n variant van die [[Latynse alfabet]] gebruik. In Afganistan en die [[Volksrepubliek China]] word 'n aangepaste [[Arabiese alfabet]] gebruik. |
Kirgisies word amptelik met 'n aangepaste [[Cyrilliese alfabet]] geskryf, maar op die [[internet]] word ook 'n variant van die [[Latynse alfabet]] gebruik. In Afganistan en die [[Volksrepubliek China]] word 'n aangepaste [[Arabiese alfabet]] gebruik. |
||
Na die verbrokkeling van die [[Sowjetunie]] (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die [[Sentraal-Asië|Sentraal-Asiatiese lande]] met Turkse tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en |
Na die verbrokkeling van die [[Sowjetunie]] (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die [[Sentraal-Asië|Sentraal-Asiatiese lande]] met Turkse tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en Kasaks het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.<ref>{{ru}} [http://www.centrasia.ru/newsA.php4?st=1197620340 Президент Турции Гюль в Астане уговаривает Н.Назарбаева перейти на латинский алфавит]</ref> |
||
Deesdae is [[Russies]] steeds die belangrikste taal in die groot stede, soos [[Bisjkek]], terwyl Kirgisies sy waarde en invloed veral onder die jongmense verloor.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.academia.edu/27246121/Vitality_of_the_Kyrgyz_language_in_Bishkek |title=Ferdinand, S. & Komlósi, F. 2016. Vitality of the Kyrgyz Language in Bishkek |publisher=IJORS 5-2, bl. 210-226 |date= |accessdate=10 September 2016}}</ref> |
Deesdae is [[Russies]] steeds die belangrikste taal in die groot stede, soos [[Bisjkek]], terwyl Kirgisies sy waarde en invloed veral onder die jongmense verloor.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.academia.edu/27246121/Vitality_of_the_Kyrgyz_language_in_Bishkek |title=Ferdinand, S. & Komlósi, F. 2016. Vitality of the Kyrgyz Language in Bishkek |publisher=IJORS 5-2, bl. 210-226 |date= |accessdate=10 September 2016}}</ref> |
||
Lyn 33: | Lyn 34: | ||
== Eksterne skakels == |
== Eksterne skakels == |
||
⚫ | |||
{{ |
{{CommonsKategorie-inlyn|Kyrgyz language}} |
||
{{Wikt-inlyn|Kirgisies}} |
{{Wikt-inlyn|Kirgisies}} |
||
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/Kyrgyz-language|title=Kyrgyz language|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=25 Januarie 2019}} |
|||
⚫ | |||
{{Taalsaadjie}} |
{{Taalsaadjie}} |
||
{{Normdata}} |
{{Normdata}} |
||
Wysiging soos op 21:00, 25 Januarie 2019
- Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Kirgisiërs.
Kirgisies кыргызча, قىرعىزچا, kyrgyzcha of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, kyrgyz tili | ||
---|---|---|
Uitspraak: | [qɯɾʁɯzˈtʃɑ] of [qɯɾˈʁɯz tiˈli] | |
Gepraat in: | Kirgisië Afghanistan Tadjikistan Oesbekistan Pakistan Volksrepubliek China | |
Gebied: | Sentraal-Asië | |
Totale sprekers: | 4,6 miljoen[1] | |
Taalfamilie: | Altaïes Turks Kipchak Kipchak-Nogay Kirgisies | |
Skrifstelsel: | Latynse alfabet Cyrilliese alfabet Arabiese alfabet | |
Amptelike status | ||
Amptelike taal in: | Kirgisië | |
Gereguleer deur: | Kirgisiese taalagentskap | |
Taalkodes | ||
ISO 639-1: | ky | |
ISO 639-2: | kir | |
ISO 639-3: | kir | |
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat. |
Kirgisies (кыргызча, قىرعىزچا, kyrgyzcha, [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, kyrgyz tili, [qɯɾʁɯz tili]) is 'n Turkse taal wat deur sowat 4,6 miljoen mense in Kirgisië, Afganistan, Tadjikistan, Oesbekistan, Pakistan en die Volksrepubliek China gepraat word. Dit is die vyfde mees algemene taal van Sentraal-Asië naas Oesbekies, Kasaks, Tadjiks en Turkmeens asook die sewende mees gesproke Turkse taal naas Turks, Azerbeidjans, Oesbekies, Kasaks, Oeigoers en Turkmeens. Kirgisies is die amptelike taal van die Republiek Kirgisië en verwant aan Kasaks en Karakalpaks.
Kirgisies word amptelik met 'n aangepaste Cyrilliese alfabet geskryf, maar op die internet word ook 'n variant van die Latynse alfabet gebruik. In Afganistan en die Volksrepubliek China word 'n aangepaste Arabiese alfabet gebruik.
Na die verbrokkeling van die Sowjetunie (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die Sentraal-Asiatiese lande met Turkse tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en Kasaks het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.[2]
Deesdae is Russies steeds die belangrikste taal in die groot stede, soos Bisjkek, terwyl Kirgisies sy waarde en invloed veral onder die jongmense verloor.[3]
Verwysings
- ↑ (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kyrgyz". Ethnologue. Besoek op 25 Januarie 2019.
- ↑ (ru) Президент Турции Гюль в Астане уговаривает Н.Назарбаева перейти на латинский алфавит
- ↑ (en) "Ferdinand, S. & Komlósi, F. 2016. Vitality of the Kyrgyz Language in Bishkek". IJORS 5-2, bl. 210-226. Besoek op 10 September 2016.
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kirgisies.
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir Kirgisies.
- (en) "Kyrgyz language". Encyclopædia Britannica. Besoek op 25 Januarie 2019.