Babilonië: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added

Inline

Wysiging soos op 13:28, 19 Maart 2019

Babilonië was 'n antieke kultuurstreek in suid-sentrale Mesopotamië (hedendaagse Irak), met Babilon as hoofstad. Babilonië het opgebloei toe Hammoerabi (fl. c. 1696–1654 v.C., kortkronologie) 'n ryk gevestig het uit die landstreke van die voormalige Akkadiese Ryk.

Babilonië het die geskrewe Semitiese taal Akkadies vir amptelike gebruik aangewend, en Sumeries vir godsdienstige gebruik behou, wat op daardie tydstip nie meer 'n gesproke taal was nie. Die Akkadiese en Sumeriese tradisies het 'n leidende rol gespeel in die latere Babiloniese kultuur, en die streek sou 'n belangrike kultuursentrum bly, selfs onder eksterne bewind, regdeur die Bronstyd en die Vroeë ystertyd.

Die vroegste vermelding van die stad Babilon word gevind in 'n tablet daterend van die regering van Sargon van Akkad, in die 23ste eeu v.C.. Volgend op die val van die laaste Sumeriese "Ur-III" koningshuis aan die hande van die Elamiete (2002 v.C. tradisioneel, 1940 v.C. kort), het die Amoriete beheer verkry van oorgrote Mesopotamië, waar hulle dan 'n reeks klein koninkryke gevestig het.

Tydens die eerste eeue, bekend as die "Amoritiese periode", was Isin en Larsa die magtigste stadstate, alhoewel dit Sjamsji-Adad I byna geluk het om die meer noordelike streke rondom Assoer en Mari saam te snoer. Een van hierdie Amoritiese dinastieë is opgerig in die stadstaat Babilon, wat uiteindelik die ander sou oorneem om die eerste Babiloniese ryk te vorm, tydens die era wat ook bekend staan as die Ou Babiloniese Periode.

Die Oud-Babiloniese Tyd (ca. 2000-1600 v.C.) het begin met die dinastie van Isin (2017-1794 v.C), wat deur Ishbi-Erra gestig is. Die tydperk is oorheers deur die Amoriete wat oral in Benede-Mesopotamië hul eie dinastieë in die stadstate gestig het.

Die Amoriete het meestal Akkadies as spreek- en skryftaal gebruik. Die stadstate het voortdurend teen mekaar oorlog gevoer, en dit het dikwels gegaan om die besit van die meeste water (vir besproeiing) uit die riviere. Die konings van Isin het hulle as die regmatige opvolg van die dinastie van Ur beskou. Daarom het hulle hulle in lofliedere laat besing en hulle as halfgode voorgedoen. Nippur is as godsdienstige sent rum behou, en Sumeries is as skryftaal gebruik.

Lipit-Ishtar (t934-1924v.C.) het byvoorbeeld 'n eie wetboek in Sumeries laat opstel. Naas Isin was Larsa die belangrikste stad. Onder Rim-Sim (1822-1763 v.C.) het die dinastie van Larsa die leierskap in Benede-Mesopotamië verkry, maar dieselfde koning is op sy beurt verslaan deur Hammoerabi van Babilon, 'n nuwe stad wat verder stroomopwaarts geleë was. Hammoerabi het ten slotte daarin geslaag om sy ryk die omvang van die van Sargon te gee deur die koning van Mari in Bo-Mesopotamië, 'n vasal van die Assiriërs, ook te verslaan.

Bronnelys

Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409591, volume 18, bl. 143

@@ Lyn 1: / Lyn 1: @@
 [[Lêer:Hammurabi's Babylonia 1.svg|duimnael|Die Babilonië van Hammoerabi]]
-'''Babilonië''' was 'n antieke kultuurstreek in suid-sentrale [[Mesopotamië]] (hedendaagse [[Irak]]), met [[Babilon]] as hoofstad. Babilonië het opgebloei toe [[Hammoerabi]] ({{fl.|c. 1696–1654 v.C.}}, [[kortkronologiese tydlyn|kortkronologie]]) 'n ryk gevestig het uit die landstreke van die voormalige [[Akkadiese Ryk]]. Babilonië het die geskrewe Semitiese taal [[Akkadies]] vir amptelike gebruik aangewend, en [[Sumeries]] vir godsdienstige gebruik behou, wat op daardie tydstip nie meer 'n gesproke taal was nie. Die Akkadiese en Sumeriese tradisies het 'n leidende rol gespeel in die latere Babiloniese kultuur, en die streek sou 'n belangrike kultuursentrum bly, selfs onder eksterne bewind, regdeur die [[Bronstyd]] en die [[Ystertydperk|Vroeë ystertyd]].
+'''Babilonië''' was 'n antieke kultuurstreek in suid-sentrale [[Mesopotamië]] (hedendaagse [[Irak]]), met [[Babilon]] as hoofstad. Babilonië het opgebloei toe [[Hammoerabi]] ({{fl.|c. 1696–1654 v.C.}}, [[kortkronologiese tydlyn|kortkronologie]]) 'n ryk gevestig het uit die landstreke van die voormalige [[Akkadiese Ryk]].
-Die vroegste vermelding van die stad [[Babilon]] word gevind in 'n [[Kleitablet|tablet]] daterend van die regering van [[Sargon van Akkad]], in die 23ste eeu v.C.. Volgend op die val van die laaste Sumeriese "[[Ur-III]]" koningshuis aan die hande van die [[Elam]]iete (2002 v.C. tradisioneel, 1940 v.C. kort), het die [[Amoriete]] beheer verkry van oorgrote Mesopotamië, waar hulle dan 'n reeks klein koninkryke gevestig het.  Tydens die eerste eeue, bekend as die "Amoritiese periode", was [[Isin]] en [[Larsa]] die magtigste stadstate, alhoewel dit [[Sjamsji-Adad I]] byna geluk het om die meer noordelike streke rondom [[Assoer]] en [[Mari, Sirië|Mari]] saam te snoer. Een van hierdie Amoritiese dinastieë is opgerig in die [[stadstaat]] [[Babilon]], wat uiteindelik die ander sou oorneem om die eerste Babiloniese [[ryk]] te vorm, tydens die era wat ook bekend staan as die [[Ou Babilon]]iese Periode.
+Babilonië het die geskrewe [[Semitiese taalfamilie|Semitiese taal]] [[Akkadies]] vir amptelike gebruik aangewend, en [[Sumeries]] vir godsdienstige gebruik behou, wat op daardie tydstip nie meer 'n gesproke taal was nie. Die Akkadiese en Sumeriese tradisies het 'n leidende rol gespeel in die latere Babiloniese kultuur, en die streek sou 'n belangrike kultuursentrum bly, selfs onder eksterne bewind, regdeur die [[Bronstyd]] en die [[Ystertydperk|Vroeë ystertyd]].
+Die vroegste vermelding van die stad [[Babilon]] word gevind in 'n [[Kleitablet|tablet]] daterend van die regering van [[Sargon van Akkad]], in die 23ste eeu v.C.. Volgend op die val van die laaste Sumeriese "[[Ur-III]]" koningshuis aan die hande van die [[Elam]]iete (2002 v.C. tradisioneel, 1940 v.C. kort), het die [[Amoriete]] beheer verkry van oorgrote Mesopotamië, waar hulle dan 'n reeks klein koninkryke gevestig het.
+Tydens die eerste eeue, bekend as die "Amoritiese periode", was [[Isin]] en [[Larsa]] die magtigste stadstate, alhoewel dit [[Sjamsji-Adad I]] byna geluk het om die meer noordelike streke rondom [[Assoer]] en [[Mari, Sirië|Mari]] saam te snoer. Een van hierdie Amoritiese dinastieë is opgerig in die [[stadstaat]] [[Babilon]], wat uiteindelik die ander sou oorneem om die eerste Babiloniese [[ryk]] te vorm, tydens die era wat ook bekend staan as die [[Ou Babilon]]iese Periode.
+Die [[Oud-Babiloniese Tyd]] (ca. 2000-1600 v.C.) het begin met die dinastie van Isin (2017-1794 v.C), wat deur [[Ishbi-Erra]] gestig is. Die tydperk is oorheers deur die Amoriete wat oral in Benede-Mesopotamië hul eie dinastieë in die stadstate gestig het.
+Die Amoriete het meestal Akkadies as spreek- en skryftaal gebruik. Die stadstate het voortdurend teen mekaar oorlog gevoer, en dit het dikwels gegaan om die besit van die meeste water (vir besproeiing) uit die riviere. Die konings van Isin het hulle as die regmatige opvolg van die dinastie van Ur beskou. Daarom het hulle hulle in lofliedere laat besing en hulle as halfgode voorgedoen. Nippur is as godsdienstige sent rum behou, en Sumeries is as skryftaal gebruik.
+Lipit-Ishtar (t934-1924v.C.) het byvoorbeeld 'n eie wetboek in [[Sumeriese beskawing|Sumeries]] laat opstel. Naas [[Isin]] was Larsa die belangrikste stad. Onder Rim-Sim (1822-1763 v.C.) het die dinastie van [[Larsa]] die leierskap in Benede-Mesopotamië verkry, maar dieselfde koning is op sy beurt verslaan deur Hammoerabi van Babilon, 'n nuwe stad wat verder stroomopwaarts geleë was. Hammoerabi het ten slotte daarin geslaag om sy ryk die omvang van die van [[Sargon II|Sargon]] te gee deur die koning van Mari in [[Bo-Mesopotamië]], 'n vasal van die Assiriërs, ook te verslaan.
+== Bronnelys ==
+* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409591, volume 18, bl. 143
+<br />
 {{Normdata}}