Vlag van Suid-Afrika: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Bygewerk
Bygewerk
Lyn 120: Lyn 120:
| C91.43-M80-Y0-K45.1
| C91.43-M80-Y0-K45.1
|- align=center
|- align=center
| Heksadesimaal
| [[Heksadesimale stelsel|Heksadesimaal]]
| style="background-color:#007C59"|
| style="background-color:#007C59"|
| 007C59
| 007C59
Lyn 183: Lyn 183:
Lêer:Flag of the Dutch East India Company.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Nederlandse Kaapkolonie]]; Vlag van die [[Verenigde Oos-Indiese Kompanjie]], 1602 tot 1798
Lêer:Flag of the Dutch East India Company.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Nederlandse Kaapkolonie]]; Vlag van die [[Verenigde Oos-Indiese Kompanjie]], 1602 tot 1798
Lêer:Voortrekker flag.svg| {{FIAV|historical}} Die [[Voortrekkers|Voortrekkervlag]]
Lêer:Voortrekker flag.svg| {{FIAV|historical}} Die [[Voortrekkers|Voortrekkervlag]]
Lêer:Burgers flag.svg| {{FIAV|historical}} [[Potchefstroom]], 1837 tot 1844; Vlag van [[Republiek Winburg-Potchefstroom|Winburg-Potchefstroom]], 1844 tot 1848
</gallery></center>
</gallery></center>


<center><gallery caption="Vlae van Boererepublieke">
<center><gallery caption="Vlae van Boererepublieke">
Lêer:Voortrekker flag.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Republiek van Zoutpansberg|Zoutpansberg]], 1835 tot 1864; Vlag van [[Winburg]], 1836 tot 1844
Lêer:Flag of the Netherlands.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Republiek van Swellendam|Swellendam]], 1795; Vlag van [[Republiek van Graaff-Reinet|Graaff-Reinet]], 1795 tot 1796; Vlag van [[Republiek van Lydenburg|Lydenburg]], 1849 tot 1860; Vlag van [[Utrecht, KwaZulu-Natal|Utrecht]], 1852 tot 1858
Lêer:Flag of Natalia Republic.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Natalia Republiek]], 1839 tot 1843
Lêer:Flag of Natalia Republic.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Natalia Republiek]], 1839 tot 1843
Lêer:Flag of the Orange Free State.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Oranje-Vrystaat]], 1854 tot 1902
Lêer:Flag of the Orange Free State.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Oranje-Vrystaat]], 1854 tot 1902
Lêer:Flag of Transvaal.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] ([[Transvaal]]), 1857 tot 1877 en 1881 tot 1902; Vlag van [[Klein Vrystaat]], 1886 tot 1891
Lêer:FlagGriekwalandEast.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Griekwaland-Oos]], 1862 tot 1879
Lêer:Flag of the Republic of Goshen.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Goosen]], 1882 tot 1883
Lêer:Flag of Stellaland (early 1883).svg| {{FIAV|historical}} [[Vlag van Stellaland]], vroeg in 1883
Lêer:Flag of Stellaland (1883-5).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Stellaland]], 1883 tot 1885
Lêer:Flag of Stellaland (1883-5).svg| {{FIAV|historical}} Vlag van [[Stellaland]], 1883 tot 1885
Lêer:Flag of Transvaal.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] ([[Transvaal]]), 1857 tot 1877 en 1881 tot 1902
Lêer:Flag of Nieuwe Republiek.svg| {{FIAV|historical}} Vlag van die [[Nieuwe Republiek]], 1884 tot 1888
</gallery></center>
</gallery></center>


Lyn 217: Lyn 224:


=== Vlootvaandel ===
=== Vlootvaandel ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Vloot}}
<center><gallery align="center" widths="150">
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Naval Ensign of the United Kingdom.svg| {{FIAV|historical}} 1922 tot 1946
Lêer:Naval Ensign of the United Kingdom.svg| {{FIAV|historical}} 1922 tot 1946
Lyn 229: Lyn 237:


=== Lugmagvaandel ===
=== Lugmagvaandel ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Lugmag}}
<center><gallery align="center" widths="150">
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Ensign of the South African Air Force 1940-1951.svg| {{FIAV|historical}} 1940 tot 1951
Lêer:Ensign of the South African Air Force 1940-1951.svg| {{FIAV|historical}} 1940 tot 1951
Lyn 239: Lyn 248:
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1994–2003).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1994–2003).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Air Force Ensign of South Africa.svg| sedert 2003
Lêer:Air Force Ensign of South Africa.svg| sedert 2003
</gallery></center>

=== Weermagvlae ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Leër|Suid-Afrikaanse Weermag|Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag}}
<center><gallery align="center" widths="150" caption="Suid-Afrikaanse Leër">
Lêer:Flag of the South African Army (1973–1994).svg| {{FIAV|historical}} 1973 tot 1994
Lêer:Flag of the South African Army (1994–2002).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2002
Lêer:Flag of the South African Army (2002–2003).svg| {{FIAV|historical}} 2002 tot 2003
Lêer:Flag of the South African Army.svg| sedert 2003
</gallery></center>

<center><gallery align="center" widths="150" caption="Suid-Afrikaanse (Nasionale) Weermag">
Lêer:Ensign of the South African Defence Force (1947–1981).svg| {{FIAV|historical}} 1947 tot 1981
Lêer:Ensign of the South African Defence Force (1981–1994).svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1994
Lêer:Ensign of the South African National Defence Force (1994–2003).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Flag of the South African National Defence Force.svg| sedert 2003
</gallery></center>

=== Polisiediens ===
{{Hoofartikel|Suid-Afrikaanse Polisiediens}}
<center><gallery align="center" widths="150">
Lêer:Flag of the South African Police.svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1994
Lêer:Flag of the South African Police Service.svg| sedert 1994
</gallery></center>
</gallery></center>



Wysiging soos op 19:30, 1 April 2019

Vlag van Suid-Afrika
Vlag van Suid-Afrika
Vlag van Suid-Afrika
Bynaam Die reënboogvlag
Gebruik Burgerlike- en staatsvlag en vaandel Burgerlike en staatsvlag en -vaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 27 April 1994
Ontwerp ’n Swart driehoek met geel fraiing teen die vlagpaal, ’n groen gaffel met wit fraiings met sy tande teen die vlagpaal en loop tot in die wapperkant met rooi bo en blou onder.
Ontwerp deur Frederick Brownell
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Gebruik Vlootvaandel Vlootvaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 29 September 1994
Ontwerp ’n Groen Sint Joriskruis met wit agtergrond en die nasionale vlag in die skildhoek.
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Bynaam Lugmagvaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 27 April 1994
Ontwerp ’n Blou vlag met die rondeau van die Suid-Afrikaanse Lugmag in die wapperkant en die nasionale vlag in die skildhoek.

Die nasionale vlag van Suid-Afrika is op 20 April 1994 in die Staatskoerant afgekondig en op 27 April 1994 amptelik in gebruik geneem. Die vlag vertoon ’n swart driehoek met geel fraiings teen die vlagpaal, ’n groen gaffel (horisontale “Y”) met wit fraiings met sy tande teen die vlagpaal loop in die helfte van die vlag ineen en dan tot in die wapperkant. Bo die groen gaffel is ’n rooi trapesium en daaronder is ’n blou trapesium. Die bane aan die wapperkant het ’n verhouding van 5:1:3:1:5.

Die vlag van Suid-Afrika is in Maart 1994 deur die destydse Suid-Afrikaanse staatsheraldikus Frederick Brownell ontwerp[1] en aan die begin van die algemene verkiesing van 1994 goedgekeur. Die nuwe nasionale vlag is gekies om die land se nuwe demokrasie aan die einde van Apartheid te simboliseer en het die vlag wat vanaf 1928 gebruik is, vervang. Met die einde van apartheid was daar ’n wydverspreide gevoel dat die voormalige nasionale vlag – bekend as Oranje, Blanje, Blou weens sy kleure – vervang moes word as gevolg van sy rassistiese konnotasies in die oë van baie Suid-Afrikaners. Die ou vlag word vandag dikwels óf as ’n simbool van Afrikanernasionalisme of as ’n simbool van apartheid gesien.[2]

Op soek na ’n nuwe vlag is die bevolking ingespan om aan ’n publieke wedstryd deel te neem, maar geen van die ontwerpe kon die goedkeuring van die kommissie behaal nie. Toe die inhuldiging van Nelson Mandela as die nuwe president van Suid-Afrika genader het, is ’n ontwerp van Frederick Brownell tydelik aangeneem en net sewe dae voor dié geleentheid aan die publiek bekendgestel. Die reaksies was só positief dat die tydelike vlag amptelik as nasionale vlag in die Grondwet van Suid-Afrika ingeskryf is.[3] Aangesien die aantal probleme wat Suid-Afrika in sy geskiedenis beleef het, is die konsensus oor die nuwe nasionale vlag buitengewoon. Ten spyte van sy nuutheid het die vlag ’n uitstekende nasionale simbool geword, selfs onder blanke Suid-Afrikaners, wie se vlag dit vervang het, en word nou gereeld by sportgeleenthedekrieket, rugby en sokker – en ander gebeurtenisse, getoon.

Ontwerp

Heraldiese beskrywing

Die vlag wapper by ’n sportbyeenkoms in die Sydney-krieketveld in 2009

Die nasionale vlag word in die grondwet van Suid-Afrika soos volg beskryf:[4]

  1. Die nasionale vlag is reghoekig, en is een en ’n half maal langer as die wydte daarvan.
  2. Dit is swart, goud, groen, wit, rissierooi en blou.
  3. Dit het ’n groen Y-vormige baan wat een vyfde van die wydte van die vlag is. Die middellyne van die baan strek vanaf die boonste en onderste hoeke naas die vlagpaal, sluit in die middel van die vlag by mekaar aan, en strek daarvandaan horisontaal na die middel van die wapperrand.
  4. Die groen baan is bo en onder wit gesoom en na die vlagpaal goud gesoom. Elke soom is een vyftiende van die wydte van die vlag.
  5. Die driehoek naas die vlagpaal is swart.
  6. Die boonste horisontale baan is rissierooi en die onderste horisontale baan is blou. Hierdie bane is elk een derde van die wydte van die vlag.

Simboliek

Die ontwerp en kleure is ’n samevatting van hoofelemente uit Suid-Afrika se vlaggeskiedenis. Saam met die vlag van Suid-Soedan is die vlag van Suid-Afrika een van net twee vlae wêreldwyd wat ses verskillende kleure in sy ontwerp het (dit sluit skakerings van een kleur in ’n vlag uit).[5] Daar is geen amptelike simboliek aan die vlagkleure verbonde nie.[6][5] Rooi, wit en blou, die kleure van Nederland en die Verenigde Koninkryk wie se setlaars die land gedurende die koloniale tydperk geregeer het, is geïntegreer met die Pan-Afrika kleure van die ANC (wat die vernaamste versetbeweging teen die rassistiese regering was), naamlik swart, geel en groen.[5] Die gaffel (Y) beteken dat Suid-Afrika vorentoe die toekoms moet ingaan met die verskillende rassegroepe as een,[5][7] of dat die hede en die verlede saamvloei.[8]

Ontwerp

Vertikale vertoning van die Suid-Afrikaanse vlag

Met die aanvang van die nuwe regering in 1994 het Suid-Afrika ook ’n nuwe vlag gekry om die nuwe verenigde nasie te simboliseer. Die vlag is ontwerp deur Frederick Brownell, destydse staatsheraldikus van Suid-Afrika. Hy het ook die vlag van Namibië ontwerp, nadat dit op 21 Maart 1990 van Suid-Afrika onafhanklik geword het.

Konstruksietekening
Konstruksietekening

Kleure

Die vlag met Pantone-kleure

Die kleurskema word hieronder gelys:

Kleurskema Groen Swart Wit Geel Rooi Blou
Pantone 3415 c 1235 c 179 c Reflex blue c
RGB-kleurmodel 0-124-89 0-0-0 255-255-255 252-181-20 226-61-40 12-28-140
CMYK C100-M0-Y28.23-K51.37 C0-M0-Y0-K100 C0-M0-Y0-K0 C0-M28.17-Y92.06-K1.18 C0-M73.01-Y82.3-K11.37 C91.43-M80-Y0-K45.1
Heksadesimaal 007C59 000000 FFFFFF FCB514 E23D28 0C1C8C
Tekstielkleur[9] CKS 42 c Spektrumgroen CKS 401 c Blou-swart CKS 701 c Nasionale vlagwit CKS 724 c Goudgeel CKS 750 c Chilli-rooi CKS 762 c Nasionale vlagblou

Geskiedenis

1902–1910

Na die Tweede Vryheidsoorlog van 1899 tot 1902 en die stigting van die Unie van Suid-Afrika in 1910 is die Britse vlag gebruik as die vlag van die Unie. Vir gebruik op see is blou en rooi Britse vaandels gebruik, met die wapenskild uit die landswapen om hulle te differensieer. Hierdie is nie bedoel as die nasionale vlag nie maar as handelsvlag en diensvlag ter see, maar in werklikheid is veral die rooi variant as nasionale vlag beskou.

1910–1928

Met uniewording in 1910 het die "Union Jack" van die Verenigde Koninkryk ook Suid-Afrika se vlag geword. Vir gebruik op see is die blou en rooi Britse vaandels gebruik, met Suid-Afrika se landswapen daarop om hulle van die gewone vaandels te onderskei.[10][11] Na bewering het generaal Louis Botha tydens die Eerste Wêreldoorlog die rooi vaandel gebruik in sy kampanje in Duits-Suidwes-Afrika. Die rooi vaandel is glo soms op regeringsgebou gehys en die blou vaandel is by Suid-Afrika se kantore in die buiteland gehys.[12]

1928–1994

Die drie kleinere vlae binne die vroeëre vlag van Suid-Afrika van links na regs: die vlag van die Verenigde Koninkryk, die vlag van die Oranje-Vrystaat en die vlag van die Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal)
Oranje, Blanje, Blou, die vorige vlag van Suid-Afrika, 1928 tot 1994

In 1925 het Suid-Afrikaners begin dink aan ’n eie vlag vir die land. Daar was felle teenstand deur sommige "jingoes" wat niks anders as die Union Jack wou hê nie. In Durban het 15 000 mense amper oproerig geraak in hul teenstand teen ’n nuwe vlag. Self dié wat ’n nuwe vlag voorgestaan het, het ook erg baklei. Die regering het professor Blommaert in bevel van ’n sentrale vlagkomitee aangestel om aanbevelings te maak. Hul verslag is eers in 1927 ingedien. Die komitee se aanbeveling was dat die agtergrond van die vlag Prins Willem van Oranje se vlag van ewe wye horisontale oranje, wit en blou bande moes wees. Hierdie vlag was juis die agtergrond van die Nederlands-Oos-Indiese Kompanjie toe hulle aan die Kaapland. Die vlag word ook die Van Riebeeckvlag of die Prinsevlag genoem. In die middel van die wit baan was die vlag van die Oranje-Vrystaat wat vertikaal en vol oopgesprei afhang. Aan weerskante daarvan en vas daarteen die Union Jack, soos dit in 1927 bestaan het, horisontaal en vol oopgesprei in die rigting van die vlagpaal; die Vierkleur van die Zuid-Afrikaansche Republiek horisontaal en vol oopgesprei weg van die vlagpaal af.[13][14] Die regering het tot ’n verdere vergelyk gekom: Daar sou voortaan twee nasionale vlae in Suid-Afrika wees, die nuwe vlag en die Union Jack. Die minister van binnelandse sake wat die wetsontwerp voorgestel het, Daniël François Malan, het verduidelik dat "Union nationals must also be British subjects, a smaller circle within a larger one". Die Uniale Nasionaliteit en Vlae Wet (No. 40 van 1927) is met ’n groot meerderheid aanvaar. Die nuwe vlag is vir die eerste keer op 31 Mei 1928 gehys.[15]

Die keuse van die Prinsevlag as basis was ’n kompromie omdat dit die eerste vlag was op Suid-Afrikaanse bodem en omdat dit ’n polities neutrale vlag was (dit was geen land se nasionale vlag nie). ’n Ander aspek aan die kompromie was dat die Britse vlag óók die amptelike vlag sou bly. Suid-Afrika was dus die enigste land ter wêreld met twee nasionale vlae. Hierdie situasie het in 1957 verander toe die Unievlag (Union Jack) haar status as nasionale vlag verloor het. Die rooi vaandel van 1910 is egter tot 1 Januarie 1960 as die handelsvlag behou.[16] Met Republiekwording is dieselfde nasionale vlag behou.[17] Omdat die miniatuur-vlag van die Oranje-Vrystaat op sy beurt ’n miniatuur van die Nederlandse vlag bevat het, was die ou Suid-Afrikaanse vlag die enigste voormalige nasionale vlag wêreldwyd met ’n vlag in ’n vlag in ’n vlag. In hierdie reëling geniet elkeen van die miniatuurvlae gelyke voorrang.[18]

Ná ’n referendum het Suid-Afrika op 31 Mei 1961 ’n republiek geword maar die vlag het dieselfde gebly ondanks druk van Brittanje om die Britse vlag te verwyder; maar ook Afrikaners het vir die verwydering van die Britse vlag gepleit. In 1968 het die destydse eerste minister, John Vorster, hom vir die aanneming van ’n nuwe vlag ter geleentheid van die tiende herdenking van republiekwording in 1971 beywer, maar dit is nooit gerealiseer nie.[19]

Huidige vlag sedert 1994

Die voormalige Suid-Afrikaanse ambassadeur tot die Verenigde State, Harry Schwarz, onthul die nuwe vlag van Suid-Afrika op 6 Mei 1994
Die vlag van Suid-Afrika in Kampsbaai, Kaapstad

Die huidige vlag van Suid-Afrika is op 27 April 1994,[20] die dag van die algemene verkiesing van 1994, vir die eerste keer gehys. Die vlag sou oorspronklik net as ’n voorlopige vlag dien en sy ontwerp is eers ’n week vooraf goedgekeur.[21]

Die keuse van ’n nuwe vlag was deel van die onderhandelingsproses wat in werking gestel is toe Nelson Mandela in 1990 uit die tronk vrygelaat is. Nadat in 1993 ’n landswye openbare kompetisie van stapel gestuur is, het die Nasionale Simbolekommissie meer as 7 000 ontwerpe ontvang.[22] Ses ontwerpe is op die kortlys geplaas én aan die publiek én die Onderhandelingsraad voorgelê, maar geeneen het entoesiastiese ondersteuning ontlok nie. Vervolgens is ’n aantal ontwerpateljees gekontak om verdere voorstelle in te dien, maar hul ontwerpe het ook geen guns ontvang nie. Aan die einde van 1993 het die Parlement met vakansie vertrek sonder om oor ’n geskikte kandidaat vir die nuwe nasionale vlag te kan besluit.

In Februarie 1994 het Cyril Ramaphosa en Roelf Meyer, onderskeidelik die hoofonderhandelaars van die African National Congress en die regerende Nasionale Party, die tak gekry om die vlagvraagstuk op te los. ’n Finale ontwerp is op 15 Maart 1994 goedgekeur, afgelei van ’n ontwerp deur die destydse Suid-Afrikaanse staatsheraldikus Frederick Brownell,[1] wat vooraf ook die vlag van Namibië ontwerp het. Hierdie voorlopige vlag is vir die eerste keer op 27 April 1994 amptelik gehys, die dag waarop die land se eerste volle inklusiewe verkiesings begin het. As ’n resultaat van die geskiedkundige verkiesings is Nelson Mandela op 10 Mei 1994 as Suid-Afrika se eerste demokraties verkose president ingehuldig.[23] Die vlag is deur die meeste Suid-Afrikaners goed ontvang, al het ’n klein minderheid beswaar daarteen aangeteken; honderde lede van die Afrikaner Volksfront het die vlag ’n paar weke voor die verkiesing van April 1994 in Bloemfontein uit protes verbrand.[20]

Die afkondiging van die nuwe nasionale vlag deur die Suid-Afrikaanse president, F. W. de Klerk, is eers op 20 April 1994 gepubliseer,[24] net sewe dae voordat die vlag ingewy moes word, wat van die vlag ’n laas-minuut-vlag vir vlagverwaardigers gemaak het. Soos in Suid-Afrika se tussentydse grondwet bepaal is, moet die vlag oor ’n tussentydse proefperiode van vyf jaar bekendgestel word, waarna daar bespreking sal wees oor of die nasionale vlag in die finale konsep van die grondwet verander moet word of nie. Die Grondwetlike Vergadering was verantwoordelik vir die opstel van die land se nuwe grondwet en het vir voorleggings gevra, onder ander, oor die kwessies van die verskillende nasionale simbole van Suid-Afrika. Dit het 118 voorleggings ontvang teen gunste van die nuwe vlag en 35 wat daarop aangedring het dat die nuwe vlag verander moes word. Vervolgens is op 28 September 1995 beslis dat die vlag nie verander sal word nie en is dienooreenkomstig in Bylae 1 van die Grondwet van Suid-Afrika ingeskryf; dié grondwet het in Februarie 1997 in werking getree.[25]

Ander vlae

Vorige vlae

Vlootvaandel

Lugmagvaandel

Weermagvlae

Polisiediens

Soortgelyke vlae

Protokol

Historiese vlae wapper oor die Kasteel die Goeie Hoop (v.l.n.r.; intussen verwyder): die huidige vlag van Suid-Afrika sedert 1994, die vorige vlag van Suid-Afrika (1928–1994), die vlag van die Verenigde Koninkryk (1806–1928), die vlag van Nederland (1803–1806), die vlag van Groot-Britannje (1795–1803) en die Nederlandse Prinsevlag (1652–1795)
Die vlag van Suid-Afrika (horisontaal en vertikaal)
Vlag van Suid-Afrika gekruis met ’n ander nasionale vlag
Plek van die Suid-Afrikaanse vlag ten opsigte van ander nasionale vlae
Plek van die Suid-Afrikaanse vlag in ’n parade
Plek van die Suid-Afrikaanse vlag onder dak

Die protokol vir die gebruik van die Suid-Afrikaanse vlag is vasgestel en uitgegee kort voor dit in 1994 aanvaar is. Dit bepaal die gebruik van die vlag in Suid-Afrika. Die reëls vir die gebruik van die vlag buite die grense van Suid-Afrika word bepaal deur die plek waar die vlag gebruik word.

Behoorlike vertoning van die vlag

Die Suid-Afrikaanse regering het riglyne vir die behoorlike vertoning van die vlag by aangewese vlagstasies gepubliseer, in Regeringskennisgewing 510 van 8 Junie 2001 (Staatskoerant nr 22356). Hierdie reëls geld net vir amptelike vlagstasies en nie vir die algemene publiek nie.

Die Suider-Afrikaanse Vlagkundige Vereniging (SAVA), ’n nieamptelike vereniging vir die bestudering van vlae, het hul eie gids vir die behoorlike vertoning van die vlag in 2002 gepubliseer. Hierdie gids het geen amptelike gesag nie, maar is opgestel met algemeen aanvaarde Vlagkundige etikette en beginsels in gedagte.[26]

Eerbied vir die vlag

Die Suid-Afrikaanse wet stel dit dat die vlag te alle tye met “waardigheid en eerbied” hanteer moet word. Die amptelike reëls stel dit onder andere dat die vlag nooit aan die vloer mag raak nie, dit mag nie as tafeldoek dien of voor ’n platform neergelê word nie, dit mag nie gebruik word om ’n standbeeld, plakkaat of hoeksteen te bedek nie (bv. by die bekendstelling van ’n nuwe standbeeld) en dit mag nie gebruik word om enige wedloop/-ren of kompetisie te begin of eindig nie. Die disrespekvolle gebruik van die vlag in kommersiële advertensies is ook aangespreek.

Die toestemming van die president van Suid-Afrika word benodig om die vlag binne die grense van die land te mag vervaardig.

Tradisionele reëls om die vlag te hanteer

Daar is ’n aantal tradisionele reëls van eerbied wat nagestreef behoort te word wanneer die vlag hanteer of vertoon word. Tradisie wil dit hê dat die vlag aan die begin van elke werksdag gehys moet word; voor of tydens sonsondergang moet die vlag egter weer gestryk word. Die vlag kan slegs snags bly hang wanneer dit voldoende verlig is. Hierdie reëls is slegs van toepassing op vlae wat deur die regering gehys word; vlae op privaateiendom mag 24 uur per dag hang.

Die vlag moet seremonieel gehys en gestryk word. Wanneer iemand sien dat ’n amptelike vlag gehys of gestryk word behoort hulle te stop en eerbied te toon. Wanneer so iemand ’n hoed op het behoort dit afgehaal te word en voor die persoon se hart gehou te word. Persone in uniform moet volgens hul diensvoorskrifte die vlag groet.

Die vlag moet altyd korrek vertoon word, d.w.s. met die swart driehoek teen die vlagpaal. Die vlag mag ook vertikaal gehang word deur die vlag te hys, dit so te draai dat die swart driehoek bo is en die vlag om te draai. Die rooi trapesium behoort dus links te wees. ’n Mens “lees” ’n vlag soos ’n boek, van bo na onder en van links na regs en na die omwenteling behoort die resultaat dieselfde te wees.

Dit word as beledigend gesien om die vlag te vermink of deur ’n vuil vlag te hys. Vlae wat nie meer herstel kan word nie behoort vernietig te word, by voorkeur deur middel van verbranding. Vlagpale behoort ook goed in stand gehou te word.

Korrekte vertoning van die vlag

Die reëls betreffende die korrekte metodes om die vlag te vertoon stel dat wanneer twee Suid-Afrikaanse vlae horisontaal aan ’n muur agter ’n podium gehang word, hulle vlagpaalkante na mekaar behoort te wys met die rooi baan aan die bokant. Indien die vlag aan ’n stok in die muur gehang word moet die stok op ’n sekere hoek ten opsigte van die muur geplaas wees, sodat die vlag nie aan die muur raak nie.

Vertoning van die vlag saam met ander nasionale vlae

Indien twee nasionale vlae, waaronder dié van Suid-Afrika, aan gekruisde stokke hang, moet die vlagpaalkante van die vlae na mekaar wys en die vlae moet volledig kan wapper. Die bokant van die stok van die Suid-Afrikaanse vlag moet aan die regterkant wees (wanneer van voor gesien word).

Wanneer die Suid-Afrikaanse vlag in die lug saam met ander nasionale vlae gehang word is daar verskeie reëls wat die manier bepaal hoe die vlag behandel moet word. Binne Suid-Afrika moet die Suid-Afrikaanse vlag altyd die ereposisie kry; dit beteken dat die vlag die verste na regs van al die vlae moet hang (aan die linkerkant wanneer dit van voor af gesien word). Alle ander nasionale vlae moet daarna in alfabetiese volgorde volg en dit moet ongeveer so groot soos die Suid-Afrikaanse vlag wees. Elke vlag moet aan ’n afsonderlike stok gehang word en die Suid-Afrikaanse vlag moet altyd eerste gehys en laaste gestryk word.

Vertoning van die vlag met nie-nasionale vlae

Wanneer die vlag saam met ander vlae getoon word wat nie nasionale vlae is nie, soos reklamebaniere of bedryfsvlae, moet alle vlae aan ’n aparte stok hang en moet die Suid-Afrikaanse vlag óf voor die ander vlae hang, óf in die middel van die vlae óf aan die linkerkant (van voor af gesien). Wanneer die Suid-Afrikaanse vlag in ’n optog gebruik word saam met ander vlae, moet die vlag aan die voorpunt van die optog wees; indien die vlae in een lyn is moet die Suid-Afrikaanse vlag aan die regterkant wees.

Gebruik van die vlag in geboue

Wanneer die vlag binnenshuis in sale by openbare vergaderings of byeenkomste getoon word, moet die vlag altyd die ereposisie inneem: indien dit langs die spreker getoon word, moet dit aan die regterkant van die spreker wees; wanneer dit elders in die saal is moet dit regs van die publiek wees.

Die vlag behoort in sy geheel getoon te word, d.w.s. met ’n volledig uitgespreide rooi baan aan die bokant. Indien die vlag vertikaal gehang word op die muur agter die podium moet die rooi baan vir die toeskouers aan die linkerkant wees met die swart driehoek bo-aan.

Halfstok

Die vlag mag halfstok of halfmas gehang word as teken van rou, maar slegs indien die president toestemming daarvoor gee. Hy bepaal self ook die datum wanneer die rouperiode oor is. Die oorsprong van hierdie tradisie is om plek te hou vir die tradisioneel onsigbare vlag van dood.[27]

Wanneer die vlag halfmas gehys word moet dit eers tot heel bo gehys word en dan stadig tot in die halfmasposisie laat sak word. Voordat die vlag gestryk word, bv. met sonsondergang of aan die einde van die rouperiode, moet die vlag eers weer tot bo-aan die vlagpaal gehys word en dan gestryk word. Slegs die Suid-Afrikaanse vlag mag halfmas gehys word, alle ander vlae moet op normale hoogte bly.

Sien ook

Verwysings

  1. 1,0 1,1 (en) "Fred Brownell: The man who made South Africa's flag". BBC. 27 April 2014. Besoek op 1 April 2019.
  2. (en) Van der Westhuizen, Christi (2007). White Power & the Rise and Fall of the National Party. Zebra Press. p. 326. ISBN 1-77007-305-1.
  3. (en) "Flag of South Africa". Encyclopædia Britannica. Besoek op 1 April 2019.
  4. (af) "Die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika, 1996" (PDF). Departement van Justisie en Staatkundige Ontwikkeling. p. 129. Besoek op 1 April 2019.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 (en) "South Africa". Central Intelligence Agency. 6 Mei 2016. Besoek op 1 April 2019.
  6. (en) Brownell, Frederick G (2015). Convergence and Unification : The National Flag of South Africa (1994) in historical perspective, (PhD). Pretoria: Universiteit van Pretoria. hdl:2263/50847.
  7. (en) Greig, Charlotte. The Dictionary of Flags. Grange Books. ISBN 1-84013-758-4.
  8. (af) "Xhosa". Die Burger. 19 September 1998. Besoek op 17 Mei 2016.
  9. (en) About government – National flag
  10. (en) Flags of the World. "South African Vessels Ensign". Besoek op 17 Mei 2016.
  11. (de) Volker Preuß. "Südafrika – Großbritannien Flaggensystem eingeführt". Besoek op 17 Mei 2016.
  12. (en) F.G. Brownell (1993). National and Provincial Symbols.
  13. (en) Peter Joyce (1989). The South African Family Encyclopaedia. Struik.
  14. (af) Artikel 5 van Die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika, Wet no. 32 van 1961.
  15. (en) Eric A Walker (1962). A History of Southern Africa. Kaapstad: Longmans. p. 613.
  16. (af) Handelskeepvaartwet 1951; Staatskoerant nr 6085, gedateer 25 Julie 1958
  17. (af) Wet 32 van 1961, artikel 5
  18. (en) Brownell, F. G. (1993). National and Provincial Symbols and Flora and Fauna Emblems of the Republic of South Africa. C. van Rensburg. ISBN 978-0-86846-074-1. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  19. (en) "New flag". The Glasgow Herald. 12 September 1968. p. 18 col C. Besoek op 18 April 2016.
  20. 20,0 20,1 (en) Antonio Coppola (24 Mei 2018). "Raising of the New South African Flag" – via YouTube.
  21. (en) "South African Election Special, 2". C-SPAN.org.
  22. (en) "Finding Symbols For New S. Africa // Citizens Submit 7,000 Flag Designs". highbeam.com. 27 Oktober 1993. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Oktober 2016. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp); Onbekende parameter |dead-url= geïgnoreer (hulp)
  23. (en) Bornman, E. (2006). "National symbols and nation-building in the post-apartheid South Africa". International Journal of Intercultural Relations. 30: 383–399. hdl:10500/23252.
  24. (af) Staatskoerant nr 15663, gedateer 20 April 1994
  25. (en) Berry, Bruce B. (September 2015), “Zero to Hero” - the role of the national flag in nation building in post-apartheid South Africa, Sydney: 26th International Congress of Vexillology 
  26. (en) "No need to get in a flap over flag etiquette". IOL News. 12 September 2002. Besoek op 1 April 2019.
  27. (en) Bartram, Graham (2002). "A Guide to Flag Protocol in the United Kingdom" (PDF). Flag Institute. Besoek op 12 Mei 2018.

Bronne

Eksterne skakels

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.