Baikalmeer: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Bygewerk
Lyn 26: Lyn 26:
}}
}}


Die '''Baikalmeer''' ([[Russies]] о́зеро Байка́л, ''Ozero Baykal'', [ˈozʲɪrə bɐjˈkɑl], afgelei van die [[Boerjaties]]e Байгал нуур / ''Baygal nuur'' of "ryk meer", in Russies en ander Europese tale dikwels net '''Baikal''' genoem; [[Mongools]]: Байгал нуур, ''Baygal nuur'', letterlik: "die natuurlike meer"<ref>{{en}} Dervla Murphy (2007) ''Silverland: A Winter Journey Beyond the Urals'', Londen, John Murray, bl. 173</ref>) is 'n [[meer]] in die suide van [[Siberië]] in die [[Asië|Asiatiese]] deel van die [[Rusland|Russiese Federasie]], naby die grens met [[Mongolië]]. Dit is die oudste en diepste varswatermeer ter wêreld.<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref> Die meer het 'n maksimum diepte van 1&nbsp;637 meter en is meer as 25 miljoen jaar gelede gevorm.<ref>{{de}} [http://www.greenpeace.de/themen/artenvielfalt/weltnaturerbe-baikalsee Greenpeace Duitsland: ''Weltnaturerbe Baikalsee'']</ref>
Die '''Baikalmeer''' ([[Russies]]: о́зеро Байка́л, ''Ozero Baykal'', [ˈozʲɪrə bɐjˈkɑl], afgelei van die [[Boerjaties]]e Байгал нуур / ''Baygal nuur'' of "ryk meer", in Russies en ander Europese tale dikwels net '''Baikal''' genoem; [[Mongools]]: Байгал нуур, ''Baygal nuur'', letterlik: "die natuurlike meer"<ref>{{en}} Dervla Murphy (2007) ''Silverland: A Winter Journey Beyond the Urals'', Londen, John Murray, bl. 173</ref>) is 'n [[meer]] in die suide van [[Siberië]] in die [[Asië|Asiatiese]] deel van die [[Rusland|Russiese Federasie]], naby die grens met [[Mongolië]]. Dit is die oudste en diepste varswatermeer ter wêreld.<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref> Die meer het 'n maksimum diepte van 1&nbsp;637 meter en is meer as 25 miljoen jaar gelede gevorm.<ref>{{de}} [http://www.greenpeace.de/themen/artenvielfalt/weltnaturerbe-baikalsee Greenpeace Duitsland: ''Weltnaturerbe Baikalsee'']</ref>


[[Lêer:Yeniseirivermap.png|duimnael|links|Die [[Jenisejrivier]] se stroomgebied, insluitende die Baikalmeer]]
Die Baikalmeer strek oor meer as 31&nbsp;720 vierkante kilometer, en sy waterinhoud (wat sowat twintig persent van die wêreld se varswatervoorraad verteenwoordig) is so groot dat dit vyftig jaar lank in die mensheid se drinkwaterbehoeftes sou kon voorsien. Indien sy waterinhoud gelykmatig oor die aardbol verdeel sou word, sou dit twintig sentimeter hoog met water bedek wees. Die [[Russe]] verwys dan ook na die meer as die "Bron van die Planeet".
Die Baikalmeer strek oor meer as 31&nbsp;720 vierkante kilometer, en sy waterinhoud (wat sowat twintig persent van die wêreld se varswatervoorraad verteenwoordig) is so groot dat dit vyftig jaar lank in die mensheid se drinkwaterbehoeftes sou kon voorsien. Indien sy waterinhoud gelykmatig oor die aardbol verdeel sou word, sou dit twintig sentimeter hoog met water bedek wees. Die [[Russe]] verwys dan ook na die meer as die "Bron van die Planeet". Die Baikalmeer bevat meer water as al die [[Noord-Amerika]]anse [[Groot Mere]] tesame.<ref>{{en}} {{cite book|editor-last1=Bright|editor-first1= Michael | others=preface by Koichiro Mastsuura|title=1001 natural wonders : you must see before you die|date=2010|publisher=Cassell Illustrated|location=London|isbn=978-1-84403-674-5|page=620|edition=2009 }}</ref>


Die enigste rivier, wat water uit die Baikal afvoer, die [[Angara]], loop na die [[Jenisejrivier|Jenisej]] en mond in die [[Arktiese Oseaan]] se [[Karasee]] uit. [[Unesco]] het die Baikalmeergebied in 1996 as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/754 |title=Lake Baikal |publisher=[[Unesco]] |accessdate=15 Julie 2017}}</ref>
Die enigste rivier, wat water uit die Baikal afvoer, die [[Angara]], loop na die [[Jenisejrivier|Jenisej]] en mond in die [[Arktiese Oseaan]] se [[Karasee]] uit. [[Unesco]] het die Baikalmeergebied in 1996 as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.<ref>{{en}} {{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/754 |title=Lake Baikal |publisher=[[Unesco]] |accessdate=15 Julie 2017}}</ref>
Lyn 46: Lyn 47:


== Eksterne skakels ==
== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorie inlyn|Lake Baikal|Baikalmeer}}
{{CommonsKategorie-inlyn|Lake Baikal|Baikalmeer}}
* {{en}} {{cite web|url=https://www.britannica.com/place/Lake-Baikal|title=Lake Baikal|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|accessdate=16 April 2019}}

{{Ruslandsaadjie}}
{{Ruslandsaadjie}}
{{Wêrelderfenisgebiede in Rusland}}
{{Wêrelderfenisgebiede in Rusland}}

Wysiging soos op 19:30, 16 April 2019

Hierdie artikel handel oor die meer in Rusland. Moenie verwar word met die Balchasj-meer in Kasakstan nie.
Baikalmeer

'n Sjamane-steen op die eiland Olchon

Kaart van die Baikalmeer (in Duits)
Koördinate:53°30′N 108°0′O / 53.500°N 108.000°O / 53.500; 108.000Koördinate: 53°30′N 108°0′O / 53.500°N 108.000°O / 53.500; 108.000
Ligging:Siberië, Rusland
Soort:Kontinentale skeur-meer
Oppervlakte:31 722 km² (12 248 myl²)
Gemiddelde diepte:744,4 m (2 442 vt)
Maksimum diepte:1 642 m (5 387 vt)
Volume:23 615,39 km³ (5 670 myl³)
Lengte:636 km (395 myl)
Breedte:79 km 49 myl)
Opvangsgebied:571 000 km²
Omtrek:2 100 km (1 300 myl)
Invloei:Selenga, Barguzin, Bo-Angara
Uitvloei:Angara
Eiland/e:Olchon
Nedersettings:Irkoetsk
Gevries:Januarie tot Mei
Rangorde
volgens volume:
1ste

Die Baikalmeer (Russies: о́зеро Байка́л, Ozero Baykal, [ˈozʲɪrə bɐjˈkɑl], afgelei van die Boerjatiese Байгал нуур / Baygal nuur of "ryk meer", in Russies en ander Europese tale dikwels net Baikal genoem; Mongools: Байгал нуур, Baygal nuur, letterlik: "die natuurlike meer"[1]) is 'n meer in die suide van Siberië in die Asiatiese deel van die Russiese Federasie, naby die grens met Mongolië. Dit is die oudste en diepste varswatermeer ter wêreld.[2] Die meer het 'n maksimum diepte van 1 637 meter en is meer as 25 miljoen jaar gelede gevorm.[3]

Die Jenisejrivier se stroomgebied, insluitende die Baikalmeer

Die Baikalmeer strek oor meer as 31 720 vierkante kilometer, en sy waterinhoud (wat sowat twintig persent van die wêreld se varswatervoorraad verteenwoordig) is so groot dat dit vyftig jaar lank in die mensheid se drinkwaterbehoeftes sou kon voorsien. Indien sy waterinhoud gelykmatig oor die aardbol verdeel sou word, sou dit twintig sentimeter hoog met water bedek wees. Die Russe verwys dan ook na die meer as die "Bron van die Planeet". Die Baikalmeer bevat meer water as al die Noord-Amerikaanse Groot Mere tesame.[4]

Die enigste rivier, wat water uit die Baikal afvoer, die Angara, loop na die Jenisej en mond in die Arktiese Oseaan se Karasee uit. Unesco het die Baikalmeergebied in 1996 as wêrelderfenisgebied gelys.[5]

Fotogalery

Verwysings

  1. (en) Dervla Murphy (2007) Silverland: A Winter Journey Beyond the Urals, Londen, John Murray, bl. 173
  2. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  3. (de) Greenpeace Duitsland: Weltnaturerbe Baikalsee
  4. (en) Bright, Michael, red. (2010). 1001 natural wonders : you must see before you die. preface by Koichiro Mastsuura (2009 uitg.). London: Cassell Illustrated. p. 620. ISBN 978-1-84403-674-5.
  5. (en) "Lake Baikal". Unesco. Besoek op 15 Julie 2017.

Eksterne skakels