Nasionale Selfmoord van Xhosas

Nongquase (regs) met medeprofetes, Nonkosi.

Die Nasionale Selfmoord van die Xhosas was die sterf weens hongersnood van duisende Xhosas in 1857 in die Transkei. Nongquase, 'n veertienjarige profetes, het voorspel dat die dag sou aanbreek dat die Britte in die see gedryf sou word.

Nongquase

Sy is in die Kentani-distrik gebore en is deur haar toordokteroom, Mhlakaza, grootgemaak. Sy het beweer dat sy die geeste van die voorvaders in 'n poel in die Gxararivier gesien het. Hulle boodskap was dat al die Xhosas hulle beeste moes doodmaak en hul oeste moes vernietig. Op 'n sekere dag sou die son bloedrooi opkom, die beeste en oeste sou wonderbaarlik herstel word en die voorvaders sou saam met al die krygers uit hulle grafte opstaan en die Britte die see indryf.

Hongersnood

Ten spyte van pogings van die Britse owerhede en sendelinge het die Xhosas tussen 200 000 en 300 000 stuks vee doodgemaak en byna al hul oeste vernietig. Die groot dag was 18 Februarie 1857. Hierdie dag het egter soos enige ander dag gekom en gegaan. Die gevolg was dat duisende Xhosas oor die volgende paar maande van die honger gesterf het. Die ramp het die militêre mag van die Xhosas gebreek.

Nongquase is deur die Britte gevange geneem. Sy het 'n tydperk op Robbeneiland deurgebring en was later na die plaas Glen Shaw (distrik Alexandria) gebring waar sy die res van haar lewe deurgebring het. Sy is in 1898 oorlede en op die plaas begrawe.

Bronne

• Ensiklopedie van Suidelike Afrika, Eric Rosenthal, 1967
• Op Pad in Suid-Afrika. B.P.J. Erasmus. 1995 ISBN 1-86842-026-4
• Jeffrey Brian Peires: The Dead will Arise. Ravan Press, Johannesburg 1989, ISBN 0253205247.