Seks: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Uitgebrei, nog besig
kNo edit summary
Lyn 22: Lyn 22:
*{{cite book | title = Handbook of Adolescent Psychology | publisher = John Wiley & Sons | year = 2004 | pages = 193–196 | accessdate = 29 April 2013 |isbn = 978-0471690443| url = https://books.google.com/books?id=_wXasY1HyAYC&pg=PA193| author = Richard M. Lerner| author2 = Laurence Steinberg}}
*{{cite book | title = Handbook of Adolescent Psychology | publisher = John Wiley & Sons | year = 2004 | pages = 193–196 | accessdate = 29 April 2013 |isbn = 978-0471690443| url = https://books.google.com/books?id=_wXasY1HyAYC&pg=PA193| author = Richard M. Lerner| author2 = Laurence Steinberg}}
*{{cite book| author = Fedwa Malti-Douglas|title = Encyclopedia of Sex and Gender: A-C| publisher = Macmillan Publishers | year = 2007 | page = 308 |isbn = 978-0028659619| url = }}
*{{cite book| author = Fedwa Malti-Douglas|title = Encyclopedia of Sex and Gender: A-C| publisher = Macmillan Publishers | year = 2007 | page = 308 |isbn = 978-0028659619| url = }}
*{{cite book| author = Irving B. Weiner| author2 = W. Edward Craighead|title = The Corsini Encyclopedia of Psychology |volume=4 | publisher = John Wiley & Sons | year = 2010 | page = 1577| accessdate = 21 Augustus 2013 |isbn = 978-0470170236| url = https://books.google.com/books?id=pUSG1BONmekC&pg=PA1577 }}</ref> kan "seks" ’n aansienlik breëe betekenis hê en kan dit penetrerende en niepenetrerende seks tussen twee of meer mense insluit.<ref name="WHO, Sex"/> Die [[Wêreldgesondheidsorganisasie]] (WGO) verklaar dat nie-Engelse tale en kulture verskillende woord vir seksuele aktiwiteit het, "met effens verskillende betekenisse".<ref name="WHO, Sex"/> Verskeie vulgêre woorde, slenguitdrukkings en [[eufemisme]]s word vir seksuele omgang gebruik, soos "naai",<ref>"Naai (1)" in die [[HAT]]. Aanlyn by [https://viva-afrikaans.org/ viva-afrikaans.org] (intekening nodig).</ref> "bykom"<ref>"Bykom" (11) in die [[WAT]]. Aanlyn by [https://viva-afrikaans.org/ viva-afrikaans.org] (intekening nodig).</ref> en "saamslaap".<ref>"Saamslaap" in die Departement van Kuns en Kultuur se Meertalige MIV/VIGS-terminologielys. Aanlyn by [https://viva-afrikaans.org/ viva-afrikaans.org] (intekening nodig).</ref> Dit is ook onder die [[Latyn]]se name ''immissio penis'' ("invoeging van die penis")<ref name="Intromission">{{cite dictionary|title=Intromission| dictionary=Merriam-Webster|accessdate=26 Desember 2012|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/intromission}}</ref> of ''coitio'' ("koïtus", "saamkom", "saamgaan") bekend.<ref name="Coitus">
*{{cite book| author = Irving B. Weiner| author2 = W. Edward Craighead|title = The Corsini Encyclopedia of Psychology |volume=4 | publisher = John Wiley & Sons | year = 2010 | page = 1577| accessdate = 21 Augustus 2013 |isbn = 978-0470170236| url = https://books.google.com/books?id=pUSG1BONmekC&pg=PA1577 }}</ref> kan "seks" ’n aansienlik breër betekenis hê en kan dit penetrerende en niepenetrerende seks tussen twee of meer mense insluit.<ref name="WHO, Sex"/> Die [[Wêreldgesondheidsorganisasie]] (WGO) verklaar dat nie-Engelse tale en kulture verskillende woord vir seksuele aktiwiteit het, "met effens verskillende betekenisse".<ref name="WHO, Sex"/> Verskeie vulgêre woorde, slenguitdrukkings en [[eufemisme]]s word vir seksuele omgang gebruik, soos "naai",<ref>"Naai (1)" in die [[HAT]]. Aanlyn by [https://viva-afrikaans.org/ viva-afrikaans.org] (intekening nodig).</ref> "bykom"<ref>"Bykom" (11) in die [[WAT]]. Aanlyn by [https://viva-afrikaans.org/ viva-afrikaans.org] (intekening nodig).</ref> en "saamslaap".<ref>"Saamslaap" in die Departement van Kuns en Kultuur se Meertalige MIV/VIGS-terminologielys. Aanlyn by [https://viva-afrikaans.org/ viva-afrikaans.org] (intekening nodig).</ref> Dit is ook onder die [[Latyn]]se name ''immissio penis'' ("invoeging van die penis")<ref name="Intromission">{{cite dictionary|title=Intromission| dictionary=Merriam-Webster|accessdate=26 Desember 2012|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/intromission}}</ref> of ''coitio'' ("koïtus", "saamkom", "saamgaan") bekend.<ref name="Coitus">
*{{cite dictionary|title=Coitus| dictionary=Merriam-Webster|accessdate=6 September 2012|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/coitus}}
*{{cite dictionary|title=Coitus| dictionary=Merriam-Webster|accessdate=6 September 2012|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/coitus}}
*{{cite book |author=Nilamadhab Kar |author2=Gopal Chandra Kar| title = Comprehensive Textbook of Sexual Medicine | publisher = Jaypee Brothers|pages=107–112| isbn = 978-8180614057|year=2005| accessdate = 4 September 2012 | url =https://books.google.com/books?id=YxcjMPbGHQIC&pg=PA107}}</ref>
*{{cite book |author=Nilamadhab Kar |author2=Gopal Chandra Kar| title = Comprehensive Textbook of Sexual Medicine | publisher = Jaypee Brothers|pages=107–112| isbn = 978-8180614057|year=2005| accessdate = 4 September 2012 | url =https://books.google.com/books?id=YxcjMPbGHQIC&pg=PA107}}</ref>
Lyn 33: Lyn 33:
Hoewel niepenetrerende seks as seksuele omgang beskou kan word,<ref name="health.discovery.com"/><ref name="Kar"/><ref name="Kahn, Fawcett"/> kan hulle ook beskou word as ’n manier om maagdelikheid te bewaar.<ref name="Technical virginity">
Hoewel niepenetrerende seks as seksuele omgang beskou kan word,<ref name="health.discovery.com"/><ref name="Kar"/><ref name="Kahn, Fawcett"/> kan hulle ook beskou word as ’n manier om maagdelikheid te bewaar.<ref name="Technical virginity">
*{{cite book| author = Ken Plummer | title = Modern Homosexualities: Fragments of Lesbian and Gay Experiences | publisher = Routledge | year = 2002 | pages = 187–191 | accessdate = 24 Augustus 2013|isbn =978-1134922420 | url=https://books.google.com/books?id=OSO3q4XEfz4C&pg=PA187}}
*{{cite book| author = Ken Plummer | title = Modern Homosexualities: Fragments of Lesbian and Gay Experiences | publisher = Routledge | year = 2002 | pages = 187–191 | accessdate = 24 Augustus 2013|isbn =978-1134922420 | url=https://books.google.com/books?id=OSO3q4XEfz4C&pg=PA187}}
*{{Cite book|author1=Bryan Strong |author2=Christine DeVault |author3=Theodore F. Cohen |title=The Marriage and Family Experience: Intimate Relationship in a Changing Society| publisher = Cengage Learning|year = 2010|accessdate=8 Oktober 2011 |page = 186| isbn = 978-0-534-62425-5|url=https://books.google.com/?id=qjvoSOMB5JMC&pg=PA186}}</ref> Somige [[gay]] mans beskou die teenmekaarvryf van penisse of orale seks as ’n manier om maagdelikheid te bewaar, terwyl ander dit kan beskou as hulle belangrikste seksuele aktiwiteit.<ref name="Carpenter"/><ref name="Virgin">{{cite book|first=Michael|last=Joseph Gross|title = Like a Virgin|id = 0001-8996|work=The Advocate|publisher=Here Publishing|year=2003|pages=44–45|accessdate=13 Maart 2011|url=https://books.google.com/?id=eWQEAAAAMBAJ&pg=PA44}}</ref><ref name="Dolby">{{cite magazine|first=Tom|last=Dolby|title=Why Some Gay Men Don't Go All The Way|magazine=Out|date=Februarie 2004|accessdate=12 Februarie 2011|pages=76–77|url=https://books.google.com/books?id=jmIEAAAAMBAJ&pg=PA76}}</ref> [Lesbiër]]s kan orale en vingerseks as seksuele omgang beskou en dus as ’n vorm van die verlies van hulle maagdelikheid,<ref name="Carpenter">{{Cite book|author=Laura M. Carpenter|title=Virginity Lost: An Intimate Portrait of First Sexual Experiences|publisher=New York University|year = 2005|accessdate=9 Oktober 2011|pages=295 pages |isbn=978-0-8147-1652-6|url=https://books.google.com/?id=pXXZn_qSoDoC}}</ref><ref name="Lerner">{{cite book | title = Handbook of Adolescent Psychology | publisher = John Wiley & Sons | year = 2004 | pages = 193–196 | accessdate = 29 April 2013 |isbn = 978-0471690443| url = https://books.google.com/books?id=_wXasY1HyAYC&pg=PA193| author = Richard M. Lerner| author2 = Laurence Steinberg}}</ref> of nie.<ref name="Greenberg">{{cite book|title= Exploring the Dimensions of Human Sexuality|id = 9780763741488|publisher=Jones & Bartlett Learning|year=2007|page=429|accessdate=19 Desember 2010|url=https://books.google.com/books?id=ZdYh_iFZvbkC&pg=PA429|isbn =978-0-7637-4148-8|author1=Jerrold S. Greenberg |author2=Clint E. Bruess |author3=Sarah C. Conklin }}</ref><ref name="Weiten3">{{cite book|author1=Wayne Weiten |author2=Dana S. Dunn|author3=Elizabeth Yost Hammer|title=Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st Century|id =1305968476|publisher=Cengage Learning|year=2016|page=349|isbn =978-0-7637-4148-8|accessdate=27 Desember 2017|url=https://books.google.com/books?id=09S5DQAAQBAJ&pg=PA349}}</ref>
*{{Cite book|author1=Bryan Strong |author2=Christine DeVault |author3=Theodore F. Cohen |title=The Marriage and Family Experience: Intimate Relationship in a Changing Society| publisher = Cengage Learning|year = 2010|accessdate=8 Oktober 2011 |page = 186| isbn = 978-0-534-62425-5|url=https://books.google.com/?id=qjvoSOMB5JMC&pg=PA186}}</ref> Somige [[gay]] mans beskou die teenmekaarvryf van penisse of orale seks as ’n manier om maagdelikheid te bewaar, terwyl ander dit kan beskou as hulle belangrikste seksuele aktiwiteit.<ref name="Carpenter"/><ref name="Virgin">{{cite book|first=Michael|last=Joseph Gross|title = Like a Virgin|id = 0001-8996|work=The Advocate|publisher=Here Publishing|year=2003|pages=44–45|accessdate=13 Maart 2011|url=https://books.google.com/?id=eWQEAAAAMBAJ&pg=PA44}}</ref><ref name="Dolby">{{cite magazine|first=Tom|last=Dolby|title=Why Some Gay Men Don't Go All The Way|magazine=Out|date=Februarie 2004|accessdate=12 Februarie 2011|pages=76–77|url=https://books.google.com/books?id=jmIEAAAAMBAJ&pg=PA76}}</ref> [[Lesbiër]]s kan orale en vingerseks as seksuele omgang beskou en dus as ’n vorm van die verlies van hulle maagdelikheid,<ref name="Carpenter">{{Cite book|author=Laura M. Carpenter|title=Virginity Lost: An Intimate Portrait of First Sexual Experiences|publisher=New York University|year = 2005|accessdate=9 Oktober 2011|pages=295 pages |isbn=978-0-8147-1652-6|url=https://books.google.com/?id=pXXZn_qSoDoC}}</ref><ref name="Lerner">{{cite book | title = Handbook of Adolescent Psychology | publisher = John Wiley & Sons | year = 2004 | pages = 193–196 | accessdate = 29 April 2013 |isbn = 978-0471690443| url = https://books.google.com/books?id=_wXasY1HyAYC&pg=PA193| author = Richard M. Lerner| author2 = Laurence Steinberg}}</ref> of nie.<ref name="Greenberg">{{cite book|title= Exploring the Dimensions of Human Sexuality|id = 9780763741488|publisher=Jones & Bartlett Learning|year=2007|page=429|accessdate=19 Desember 2010|url=https://books.google.com/books?id=ZdYh_iFZvbkC&pg=PA429|isbn =978-0-7637-4148-8|author1=Jerrold S. Greenberg |author2=Clint E. Bruess |author3=Sarah C. Conklin }}</ref><ref name="Weiten3">{{cite book|author1=Wayne Weiten |author2=Dana S. Dunn|author3=Elizabeth Yost Hammer|title=Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st Century|id =1305968476|publisher=Cengage Learning|year=2016|page=349|isbn =978-0-7637-4148-8|accessdate=27 Desember 2017|url=https://books.google.com/books?id=09S5DQAAQBAJ&pg=PA349}}</ref>


Studies oor die betekenis van seksuele omgang verskil soms. Terwyl die meeste penis-vaginale seks as seks beskou, is die vraag of anale of orale seks wel omgang is debatteerbaarder, met orale seks die laagste op die ranglys.<ref name="Upton">{{cite book|vauthors=UD, TK|title =Promoting Healthy Behaviour: A Practical Guide | publisher = Routledge | year = 2014 | pages = 243–248|isbn =1317818873| url =https://www.google.com/books/edition/Promoting_Healthy_Behaviour/63XMAgAAQBAJ?hl=en&gbpv=PA243}}</ref><ref name="Aggleton 1">{{cite book|vauthors=Aggleton P, Ball A, Mane P|title = Sex, Drugs and Young People: International Perspectives| publisher = Routledge | year = 2013 | pages = 74–75|isbn =1134333102| url =https://www.google.com/books/edition/Sex_Drugs_and_Young_People/HWcnAAAAQBAJ?hl=PA74}}</ref>
Studies oor die betekenis van seksuele omgang verskil soms. Terwyl die meeste penis-vaginale seks as seksuele omgang beskou, is die vraag of anale of orale seks wel omgang is debatteerbaarder, met orale seks die laagste op die ranglys.<ref name="Upton">{{cite book|vauthors=UD, TK|title =Promoting Healthy Behaviour: A Practical Guide | publisher = Routledge | year = 2014 | pages = 243–248|isbn =1317818873| url =https://www.google.com/books/edition/Promoting_Healthy_Behaviour/63XMAgAAQBAJ?hl=en&gbpv=PA243}}</ref><ref name="Aggleton 1">{{cite book|vauthors=Aggleton P, Ball A, Mane P|title = Sex, Drugs and Young People: International Perspectives| publisher = Routledge | year = 2013 | pages = 74–75|isbn =1134333102| url =https://www.google.com/books/edition/Sex_Drugs_and_Young_People/HWcnAAAAQBAJ?hl=PA74}}</ref>


== Verwysings ==
== Verwysings ==

Wysiging soos op 20:23, 19 November 2019

Hierdie artikel handel oor geslagsomgang. Vir die Afrikaanse musiekgroep, sien Die Seks.
Heteroseksuele seks.
Homoseksuele seks tussen twee mans.
Homoseksuele seks tussen twee vroue.

Die term seks (afgelei van die Latynse sexus "geslag") verwys na die praktiese uitoefening van seksualiteit. In die algemene taalgebruik sluit die term seksuele handelings tussen twee of meer persone in, veral seksuele omgang en ander vergelykbare seksuele praktyke, in bepaalde gevalle ook selfbevrediging (masturbasie). Dit is ook onder verskeie ander name bekend, soos geslagsgemeenskap of koïtus.

Seks vervul ’n aantal verskillende funksies: Dit bevredig die seksdrang (libido), bewerkstellig deur middel van geslagsomgang voortplanting en speel ook ’n sentrale rol in liefdesverhoudings, waar dit 'n belangrike vorm van sosiale interaksie verteenwoordig en gevoelens van tederheid, geneentheid en liefde tot uitdrukking bring.

In die engste sin beteken seks die penetrasie van die vroulike vagina met die manlike penis. Dit is ook bekend as "vaginale seks".[1][2] Ander vorme van seks waarby penetrasie betrokke is, sluit in anale seks (penetrasie van die anus met die penis), orale seks (penetrasie van die mond met die penis of orale penetrasie van die vagina), vingerseks (penetrasie met die vingers) en penetrasie met behulp van ’n dildo.[3][4][5] Omdat mense die gevaar loop om seksueel oordraagbare infeksies op te doen tydens seks,[6][7] word veilige seks algemeen aanbeveel.[6]

Verskeie wette bestaan in talle lande teen sekere seksdade, soos bloedskande, seks met minderjariges, prostitusie, soöfilie, sodomie en voor- en buitehuwelikse seks. Godsdienssienings speel ook ’n rol in persoonlike besluite oor seksuele aktiwiteit, soos besluite oor maagdelikheid.[8] Hoewel sienings van seksualiteit baie verskil van godsdiens tot godsdiens, is daar sekere dade wat algemeen veroordeel word, soos owerspel.

Seksuele handelings is ook onderhewig aan die reg op seksuele selfbestemming, en in die meeste beskaafde lande word hierdie reg deur wette beskerm wat ’n straf oplê vir mense wat niekonsensuele seks en seksuele handelings soos verkragting uitoefen of probeer uitoefen.

Gedrag

Definisies

’n 19de-eeuse skildery van ’n paartjie wat vaginale omgang het, deur Achille Devéria.
’n 19de-eeuse erotiese vertolking van die Romeinse keiser Hadrianus en Antinous wat anale seks het, deur Édouard-Henri Avril.

Hoewel "seks", "seksuele omgang" of "gemeenskap" feitlik altyd dui op die penetrasie van die vagina met die penis,[9] kan "seks" ’n aansienlik breër betekenis hê en kan dit penetrerende en niepenetrerende seks tussen twee of meer mense insluit.[10] Die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) verklaar dat nie-Engelse tale en kulture verskillende woord vir seksuele aktiwiteit het, "met effens verskillende betekenisse".[10] Verskeie vulgêre woorde, slenguitdrukkings en eufemismes word vir seksuele omgang gebruik, soos "naai",[11] "bykom"[12] en "saamslaap".[13] Dit is ook onder die Latynse name immissio penis ("invoeging van die penis")[14] of coitio ("koïtus", "saamkom", "saamgaan") bekend.[15]

Vaginale, anale en orale seks word meer as enige ander seksuele aktiwiteit beskou as seksuele omgang.[16]

Hoewel niepenetrerende seks as seksuele omgang beskou kan word,[3][4][17] kan hulle ook beskou word as ’n manier om maagdelikheid te bewaar.[18] Somige gay mans beskou die teenmekaarvryf van penisse of orale seks as ’n manier om maagdelikheid te bewaar, terwyl ander dit kan beskou as hulle belangrikste seksuele aktiwiteit.[19][20][21] Lesbiërs kan orale en vingerseks as seksuele omgang beskou en dus as ’n vorm van die verlies van hulle maagdelikheid,[19][22] of nie.[23][24]

Studies oor die betekenis van seksuele omgang verskil soms. Terwyl die meeste penis-vaginale seks as seksuele omgang beskou, is die vraag of anale of orale seks wel omgang is debatteerbaarder, met orale seks die laagste op die ranglys.[25][26]

Verwysings

Sal later regkom

  1. Wayne Weiten; Margaret A. Lloyd; Dana S. Dunn; Elizabeth Yost Hammer (2008). Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st Century. Cengage Learning. pp. 422–423. ISBN 978-0495553397. Besoek op 5 Januarie 2012.
  2. Sandra Alters; Wendy Schiff (2012). Essential Concepts for Healthy Living. Jones & Bartlett. pp. 180–181. ISBN 978-1449630621. Besoek op 31 Augustus 2013.
  3. 3,0 3,1 "Sexual Intercourse". Discovery.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Augustus 2008. Besoek op 12 Januarie 2008.
  4. 4,0 4,1 Nilamadhab Kar; Gopal Chandra Kar (2005). Comprehensive Textbook of Sexual Medicine. Jaypee Brothers Publishers. pp. 107–112. ISBN 978-8180614057. Besoek op 4 September 2012.
  5. Virginia Rutter; Pepper Schwartz (2011). The Gender of Sexuality: Exploring Sexual Possibilities. Rowman & Littlefield. p. 76. ISBN 978-0742570054. Besoek op 21 Oktober 2015.
  6. 6,0 6,1 "Global strategy for the prevention and control of sexually transmitted infections: 2006–2015. Breaking the chain of transmission" (PDF). World Health Organization. 2007. Besoek op 26 November 2011.
  7. "Sexually Transmitted Disease Surveillance" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 2008. Besoek op 6 Desember 2011. sien ook Fact Sheet
  8. Bryan Strong; Christine DeVault; Theodore F. Cohen (2010). The Marriage and Family Experience: Intimate Relationship in a Changing Society. Cengage Learning. p. 186. ISBN 978-0-534-62425-5. Besoek op 8 Oktober 2011.
  9. 10,0 10,1 Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named WHO, Sex
  10. "Naai (1)" in die HAT. Aanlyn by viva-afrikaans.org (intekening nodig).
  11. "Bykom" (11) in die WAT. Aanlyn by viva-afrikaans.org (intekening nodig).
  12. "Saamslaap" in die Departement van Kuns en Kultuur se Meertalige MIV/VIGS-terminologielys. Aanlyn by viva-afrikaans.org (intekening nodig).
  13. "Intromission".. URL besoek op 26 Desember 2012. 
    • "Coitus".. URL besoek op 6 September 2012. 
  14. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Kahn, Fawcett
  15. 19,0 19,1 Laura M. Carpenter (2005). Virginity Lost: An Intimate Portrait of First Sexual Experiences. New York University. pp. 295 pages. ISBN 978-0-8147-1652-6. Besoek op 9 Oktober 2011.
  16. Joseph Gross, Michael (2003). Like a Virgin. pp. 44–45. 0001-8996. Besoek op 13 Maart 2011. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)
  17. Dolby, Tom (Februarie 2004). "Why Some Gay Men Don't Go All The Way". Out. pp. 76–77. Besoek op 12 Februarie 2011.
  18. Richard M. Lerner; Laurence Steinberg (2004). Handbook of Adolescent Psychology. John Wiley & Sons. pp. 193–196. ISBN 978-0471690443. Besoek op 29 April 2013.
  19. Jerrold S. Greenberg; Clint E. Bruess; Sarah C. Conklin (2007). Exploring the Dimensions of Human Sexuality. Jones & Bartlett Learning. p. 429. ISBN 978-0-7637-4148-8. 9780763741488. Besoek op 19 Desember 2010.
  20. Wayne Weiten; Dana S. Dunn; Elizabeth Yost Hammer (2016). Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st Century. Cengage Learning. p. 349. ISBN 978-0-7637-4148-8. 1305968476. Besoek op 27 Desember 2017.
  21. UD, TK (2014). Promoting Healthy Behaviour: A Practical Guide. Routledge. pp. 243–248. ISBN 1317818873.
  22. Aggleton P, Ball A, Mane P (2013). Sex, Drugs and Young People: International Perspectives. Routledge. pp. 74–75. ISBN 1134333102.

Eksterne skakels