Ngamimeer: Verskil tussen weergawes
Holder (besprekings | bydraes) k corr using AWB |
+ Inligtingskas, Kaart & Kategorie |
||
Lyn 1: | Lyn 1: | ||
{{Inligtingskas Waterliggaam |
|||
⚫ | |||
| Naam = Ngamimeer |
|||
⚫ | |||
| Beeld = Lake Ngami-1857.jpg |
|||
⚫ | |||
| Kaart = |
|||
| Kaart_byskrif = |
|||
| Koördinate = {{Koördinate|20|28.12|S|22|48|O|type:waterbody_scale:5000000|aansig=inlyn,titel}} |
|||
| Ligging = [[Kalahari]], [[Botswana]] |
|||
| Soort = Endorheiese beken |
|||
| Oppervlakte = 0–240 km² |
|||
| Gem_diepte = |
|||
| Maks_diepte = |
|||
| Volume = |
|||
| Oppervlakhoogte = 930 meter |
|||
| Lengte = |
|||
| Breedte = |
|||
| Opvangsgebied = |
|||
| Omtrek = |
|||
| Invloei = [[Okavangodelta]] |
|||
| Uitvloei = ''geen'' |
|||
| Eiland = |
|||
| Nedersettings = [[Maun]] |
|||
| Gevries = |
|||
| Rangorde_volume = |
|||
}} |
|||
⚫ | |||
==Ligging== |
|||
⚫ | Die Ngamimeer lê op die noordgrens van die [[Kalahari]], net suid van die [[ |
||
== |
== Ligging == |
||
⚫ | Die Ngamimeer lê op die noordgrens van die [[Kalahari]], net suid van die [[Okavangodelta]] en suidwes van die dorp [[Maun]]. Hierdie plat gebied is ovaalvormig van noordoos na suidwes. Op die noordoewer lê die [[nedersetting]] Sehithwa. Daar draai 'n pad noordwes weg na die [[Caprivistrook]]. Die pan lê 932 m bo [[Seespieël|seevlak]] en tussen 22° en 23° oos en 20° en 21° suid. |
||
⚫ | Hierdie sogenaamde |
||
== |
== Water == |
||
[[Lêer:Okavango Delta map.png|duimnael|links|Kaart van die [[Okavangodelta]] met die Ngamimeer in die suide]] |
|||
⚫ | Wetenskaplikes vermoed dat die [[Zambezirivier]] voorheen water aan die Ngamimeer verskaf het en dat dit toe |
||
⚫ | Hierdie sogenaamde meer is tans meesal droog, maar was aanvanklik 'n binnelandse see. Gewoonlik is dit skaars 'n moeras van minder as 50 km². In die seldsame goeie reënjare wat [[Angola]] ervaar, voer die Taogherivier nog oortollige water van die Okavangodelta na die Ngamimeer. As die water onder uitsonderlike omstandighede in die Ngamimeer te hoog word, vloei die oortollige water met die Botletlerivier na die [[Makarikaripanne]]. Die meer het sedert 1890 begin krimp en in 1896 was dit heeltemal droog omdat die water uit die Okavango dit nie meer kon bereik nie. In 1950 was dit 'n see van gras, maar skaars drie jaar later was dit weer vol water. Weer in 1962 verskyn die meer om net weer in 1965 te verdwyn. In 1979 was die water hoog, in 1982 is dit weer 'n droë pan en in 1989 en 2000 is daar weer baie water. Weens die wisselende waterstand het die meer geen vaste oewer nie. Die hoogste waterstand word eers lank na die reëntyd bereik weens die besonder langsame vloei van die water in die Okavangodelta. Die afname in die water kan onder andere toegeskryf word aan die wêreldwye [[klimaatverandering]]. Natuurlike siklusse in die weerpatrone oor 'n paar eeue heen kan egter ook nie buite rekening gelaat word nie. [[Seekoei]]e het in die verlede die rivierlope skoon gehou. Nadat hulle deur jagters uitgedun is, verstop die [[plante]]groei die strome. Op die oewers word met [[bees]]te geboer en die beesmis wakker weer die groei van [[alge]] aan. Al hierdie faktore het ook indirek 'n nadelige invloed op die reënval van [[Suid-Afrika]]. |
||
== Ou rivierlope == |
|||
⚫ | |||
⚫ | Wetenskaplikes vermoed dat die [[Zambezirivier]] voorheen water aan die Ngamimeer verskaf het en dat dit toe 'n oppervlakte van 'n 125 000 km² beslaan het. Boonop het hulle 'n ou rivierbedding opgespoor wat water uit die meer na die [[Oranjerivier]] sou gelei het. (Dieselfde kenners meen ook dat die [[Kunenerivier]] voorheen in die [[Etoshapan]] geloop het.) |
||
⚫ | |||
Verskeie geleerdes en avontuursoekers het die meer besoek. |
Verskeie geleerdes en avontuursoekers het die meer besoek. |
||
*[[David Livingstone]] was in 1849 by die meer wat toe |
* [[David Livingstone]] was in 1849 by die meer wat toe 'n omvang van 640 km² gehad het. |
||
*die Brits-gebore [[Ernest H.L. Schwarz]] ( |
* die Brits-gebore [[Ernest H.L. Schwarz]] (1873–1928), 'n skrywer en professor in die [[geologie]] aan die [[Rhodes-universiteit]], het die meer ingesluit in sy planne vir die herwinning van die Kalahari. |
||
*die Brit [[Willilam Cotton Oswell]] ( |
* die Brit [[Willilam Cotton Oswell]] (1818–1893), jagter en ontdekkingsreisiger. |
||
*die Sweed [[Carl Johan Andersson]] ( |
* die Sweed [[Carl Johan Andersson]] (1827–1867), voëlkundige, jagter en ontdekkingsreisiger. |
||
*die Switser [[Hans Schinz]] ( |
* die Switser [[Hans Schinz]] (1858–1941), plantkundige. |
||
*[[Siegfried Passarge]] |
* [[Siegfried Passarge]] (in die periode 1868–1899), reisiger en geograaf. |
||
*[[Joseph McCabe]] ( |
* [[Joseph McCabe]] (1816–1865), jagter, handelaar, versamelaar van plante vir [[Kew]]. |
||
*[[Mungo Murray]] (rondom 1849), vroeë ontdekkingsreisiger |
* [[Mungo Murray]] (rondom 1849), vroeë ontdekkingsreisiger. |
||
==Flora en fauna== |
== Flora en fauna == |
||
Toeriste word na die gebied gelok deur die besondere natuurlewe. Die ekonomie van die streek berus op toerisme en beesboerdery. Dit is die habitat van die [[pelikaan]], [[arend]], [[flamink]], [[ibis]], [[grootwitreier]] en die [[rooibekkwelea]]. Op die oewers groei |
Toeriste word na die gebied gelok deur die besondere natuurlewe. Die ekonomie van die streek berus op toerisme en beesboerdery. Dit is die habitat van die [[pelikaan]], [[arend]], [[flamink]], [[ibis]], [[grootwitreier]] en die [[rooibekkwelea]]. Op die oewers groei [[akasia]]s, [[palm]]s en [[kremetart]]bome. |
||
==Saturnus-maan== |
== Saturnus-maan == |
||
Op Titaan, |
Op [[Titaan (maan)|Titaan]], 'n maan van die planeet [[Saturnus]], is daar in 2002 'n droë kol ontdek en die naam [[Ngami Lacuna]] gegee. |
||
== Etimologie == |
== Etimologie == |
||
Lyn 35: | Lyn 61: | ||
== Eksterne skakels == |
== Eksterne skakels == |
||
{{ |
{{CommonsKategorie-inlyn|Lake Ngami}} |
||
{{Normdata}} |
{{Normdata}} |
||
[[Kategorie:Botswana]] |
[[Kategorie:Geografie van Botswana]] |
||
[[Kategorie:Mere in Afrika]] |
Wysiging soos op 20:00, 23 Maart 2020
Ngamimeer | |
---|---|
'n Tekening deur Alfred Ryder, toe Oswell, Murray en Livingstone in 1980 die Ngamimeer ontdek het | |
Koördinate: | 20°28.12′S 22°48′O / 20.46867°S 22.800°OKoördinate: 20°28.12′S 22°48′O / 20.46867°S 22.800°O |
Ligging: | Kalahari, Botswana |
Soort: | Endorheiese beken |
Oppervlakte: | 0–240 km² |
Invloei: | Okavangodelta |
Uitvloei: | geen |
Nedersettings: | Maun |
Die Ngamimeer is 'n vlak pan in die noordweste van Botswana. Hierdie geslote bekken loop nie uit in 'n see of oseaan nie.
Ligging
Die Ngamimeer lê op die noordgrens van die Kalahari, net suid van die Okavangodelta en suidwes van die dorp Maun. Hierdie plat gebied is ovaalvormig van noordoos na suidwes. Op die noordoewer lê die nedersetting Sehithwa. Daar draai 'n pad noordwes weg na die Caprivistrook. Die pan lê 932 m bo seevlak en tussen 22° en 23° oos en 20° en 21° suid.
Water
Hierdie sogenaamde meer is tans meesal droog, maar was aanvanklik 'n binnelandse see. Gewoonlik is dit skaars 'n moeras van minder as 50 km². In die seldsame goeie reënjare wat Angola ervaar, voer die Taogherivier nog oortollige water van die Okavangodelta na die Ngamimeer. As die water onder uitsonderlike omstandighede in die Ngamimeer te hoog word, vloei die oortollige water met die Botletlerivier na die Makarikaripanne. Die meer het sedert 1890 begin krimp en in 1896 was dit heeltemal droog omdat die water uit die Okavango dit nie meer kon bereik nie. In 1950 was dit 'n see van gras, maar skaars drie jaar later was dit weer vol water. Weer in 1962 verskyn die meer om net weer in 1965 te verdwyn. In 1979 was die water hoog, in 1982 is dit weer 'n droë pan en in 1989 en 2000 is daar weer baie water. Weens die wisselende waterstand het die meer geen vaste oewer nie. Die hoogste waterstand word eers lank na die reëntyd bereik weens die besonder langsame vloei van die water in die Okavangodelta. Die afname in die water kan onder andere toegeskryf word aan die wêreldwye klimaatverandering. Natuurlike siklusse in die weerpatrone oor 'n paar eeue heen kan egter ook nie buite rekening gelaat word nie. Seekoeie het in die verlede die rivierlope skoon gehou. Nadat hulle deur jagters uitgedun is, verstop die plantegroei die strome. Op die oewers word met beeste geboer en die beesmis wakker weer die groei van alge aan. Al hierdie faktore het ook indirek 'n nadelige invloed op die reënval van Suid-Afrika.
Ou rivierlope
Wetenskaplikes vermoed dat die Zambezirivier voorheen water aan die Ngamimeer verskaf het en dat dit toe 'n oppervlakte van 'n 125 000 km² beslaan het. Boonop het hulle 'n ou rivierbedding opgespoor wat water uit die meer na die Oranjerivier sou gelei het. (Dieselfde kenners meen ook dat die Kunenerivier voorheen in die Etoshapan geloop het.)
Verskeie geleerdes en avontuursoekers het die meer besoek.
- David Livingstone was in 1849 by die meer wat toe 'n omvang van 640 km² gehad het.
- die Brits-gebore Ernest H.L. Schwarz (1873–1928), 'n skrywer en professor in die geologie aan die Rhodes-universiteit, het die meer ingesluit in sy planne vir die herwinning van die Kalahari.
- die Brit Willilam Cotton Oswell (1818–1893), jagter en ontdekkingsreisiger.
- die Sweed Carl Johan Andersson (1827–1867), voëlkundige, jagter en ontdekkingsreisiger.
- die Switser Hans Schinz (1858–1941), plantkundige.
- Siegfried Passarge (in die periode 1868–1899), reisiger en geograaf.
- Joseph McCabe (1816–1865), jagter, handelaar, versamelaar van plante vir Kew.
- Mungo Murray (rondom 1849), vroeë ontdekkingsreisiger.
Flora en fauna
Toeriste word na die gebied gelok deur die besondere natuurlewe. Die ekonomie van die streek berus op toerisme en beesboerdery. Dit is die habitat van die pelikaan, arend, flamink, ibis, grootwitreier en die rooibekkwelea. Op die oewers groei akasias, palms en kremetartbome.
Saturnus-maan
Op Titaan, 'n maan van die planeet Saturnus, is daar in 2002 'n droë kol ontdek en die naam Ngami Lacuna gegee.
Etimologie
Die meer het sy naam waarskynlik te danke aan die Khoikhoi-woord vir water, naamlik gami.
Bronne
- Ensiklopedie van die wêreld, deel 7. Stellenbosch: Albertyn, 1994. ISBN 0-949948-21-7
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Ngamimeer.