Jamaika: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k Wysigings deur 31.4.215.192 teruggerol na laaste weergawe deur SpesBona
Etiket: Terugrol
replacing copyrighted file with public domain version. (GlobalReplace v0.6.5)
Lyn 8: Lyn 8:
|beeld_kaart = Jamaica (orthographic projection).svg
|beeld_kaart = Jamaica (orthographic projection).svg
|leuse = ''Out of Many, One People''<br /><small>''([[Engels]] vir: "Vanuit baie, een nasie")''</small>
|leuse = ''Out of Many, One People''<br /><small>''([[Engels]] vir: "Vanuit baie, een nasie")''</small>
|volkslied = ''[[Jamaica, Land We Love]]''<br /><small>''(Engels vir: "Jamaika, Land waarvoor ons lief is")''</small><br /><center>[[Lêer:Anthems - National Anthem Of Jamaica.ogg]]</center><br />''Koninklike volkslied: [[God Save the Queen]]''<br /><small>''(Engels vir: "God beskerm die koningin")''</small><br /><center>[[Lêer:United States Navy Band - God Save the Queen.ogg]]</center>
|volkslied = ''[[Jamaica, Land We Love]]''<br /><small>''(Engels vir: "Jamaika, Land waarvoor ons lief is")''</small><br /><center>[[Lêer:"Jamaica, Land We Love", performed by the United States Navy Band.oga]]</center><br />''Koninklike volkslied: [[God Save the Queen]]''<br /><small>''(Engels vir: "God beskerm die koningin")''</small><br /><center>[[Lêer:United States Navy Band - God Save the Queen.ogg]]</center>
|amptelike_tale = [[Engels]] • [[Jamaikaanse Patois]] (''[[de facto]]'')
|amptelike_tale = [[Engels]] • [[Jamaikaanse Patois]] (''[[de facto]]'')
|hoofstad = [[Kingston, Jamaika|Kingston]]
|hoofstad = [[Kingston, Jamaika|Kingston]]

Wysiging soos op 10:50, 13 April 2020

Jamaica
Jamaika
Vlag van Jamaika Wapen van Jamaika
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Out of Many, One People
(Engels vir: "Vanuit baie, een nasie")
Volkslied: Jamaica, Land We Love
(Engels vir: "Jamaika, Land waarvoor ons lief is")

Koninklike volkslied: God Save the Queen
(Engels vir: "God beskerm die koningin")
Ligging van Jamaika
Hoofstad Kingston

17°59′N 76°48′W / 17.983°N 76.800°W / 17.983; -76.800

Grootste stad Kingston
Amptelike tale EngelsJamaikaanse Patois (de facto)
Regering

Monarg
• Goewerneur-generaal
Eerste minister
Unitêre parlementêre
grondwetlike monargie
Elizabeth II
Patrick Allen
Andrew Holness
Onafhanklikheid
• Toegestaan
van die Verenigde Koninkryk
6 Augustus 1962
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
10 991 km2  (160ste)
4 244 myl2
1,5
Bevolking
 - 2016-skatting
 - Digtheid
 
2 890 299[1] (139ste)
266 / km2 (49ste)
688,9 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2019-skatting

$27,973 miljard[2] (134ste)
$9 729[2] (109de)

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2019-skatting

$16,152 miljard[2] (119de)
$5 618[2] (95ste)

MOI (2017) 0,732[3] (97ste)  –  hoog
Gini (2004) 45,5[4](84ste) –  medium
Geldeenheid Dollar (JMD)
Tydsone
 - Somertyd
(UTC-5)
nie toegepas nie (UTC-5)
Internet-TLD .jm
Skakelkode +1-876
+1-658 (oortrek van 876; aktief sedert November 2018)

Jamaika (Engels: Jamaica, [dʒəˈmeɪkə], ) is 'n eilandnasie van die Groot Antille met 234 kilometer in lengte en 80 kilometer in breedte. Jamaika is in die noorde van die Karibiese See geleë en is naas Kuba, die Dominikaanse Republiek, Haïti en die Bahamas die vyfde grootste eilandnasie van die streek.[5] Jamaika beslaan 'n oppervlakte van 10 991 km² en het 'n bevolking van 2 890 299 in 2016 gehad. Jamaika is in die suide van Kuba, in die weste van Hispaniola en in die suidooste van die Kaaimanseilande geleë. Die hoofstad en grootste stad is Kingston. Ander bekende nedersettings sluit in May Pen, Montego Bay en Spanish Town.

Nasa-Satellietbeeld van Jamaika
Kaart van Jamaika
'n Plantasie word tydens die Baptiste-oorlog van 1831–32 aan die brand gesteek
Harbour Street, Kingston, ca. 1820

Die inheemse bevolking, die Taíno, het die eiland in Arawak Xaymaca genoem, wat "land van woud en water" of "land van fonteine" beteken. Jamaika is in 1494 deur Christophorus Columbus vir Europa ontdek en Santiago genoem.[6] Dit het in 1509 'n Spaanse kolonie geword en is by Nieu-Spanje ingelyf. Die meeste lede van die inheemse Arawak- en Taíno-volke het aan siektes beswyk en die Spanjaarde het slawe uit Wes-Afrika ná die eiland gebring. In 1655 is die eiland deur Engeland verower en na Jamaica hernoem. Jamaika het 'n basis vir kapers geword wat Spaanse skepe op pad na Europa geplunder het. In 1833 is slawerny in die Britse Ryk verbied. Tussen 1958 en 1962 het dit saam met ander Britse kolonies in die Karibiese gebied deel uitgemaak van die Wes-Indiese Federasie.

Op 6 Augustus 1962 het Jamaika van die Verenigde Koninkryk onafhanklik geword. Jamaika is 'n grondwetlike monargie binne die Britse Statebond en Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk is die staatshoof van dié land. Bekende Jamaikane sluit in die sanger Bob Marley (1945–1981) en die naelloper Usain Bolt (* 1986). Die Jamaikaanse kultuur is vir sy Reggae-musiek en Rastafarianisme bekend. Die eiland is 'n gesogte vakansieplek en die ekonomie is veral op buitelandse bankdienste, toerisme en mynbou gebaseer.[7]

Krieket is die nasionale sport van Jamaika en ook die eiland se gewildste sportsoort.[8] Spelers mag vir die Wes-Indiese nasionale krieketspan uitdraf. Wes-Indië kon tot dusver vir elke krieketwêreldbekertoernooi kwalifiseer en ook die eerste twee toernooie (in 1975 en 1979) wen. Saam met Antigua en Barbuda, Barbados, Grenada, Guyana, St. Kitts en Nevis, St. Lucia en Trinidad en Tobago het Jamaika die Krieketwêreldbeker 2007 aangebied, wat deur die verdedigende kampioen Australië gewen is.

Etimologie

Die inheemse bevolking, die Yamaye (ook bekend as Taíno), het die eiland in Arawakan Xaymaca genoem, wat "land van woud en water" of "land van fonteine" beteken.[9]

Jamaikaners verwys na hul tuiseiland as die "Rots". Byname soos "Jamrock", "Jamdown" ("Jamdung" in Jamaikaanse Patois), of kort "Ja", is daarvan afgelei.

Verwysings

  1. (en) "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Besoek op 17 Augustus 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 (en) "Jamaica". Internasionale Monetêre Fonds. April 2019. Besoek op 17 Augustus 2019.
  3. (en) "2018 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2018. Besoek op 17 Augustus 2019.
  4. (en) "Gini Index". Wêreldbank. Besoek op 17 Augustus 2019.
  5. (en) "Top 5 Largest Countries in the Caribbean". Aneki.com. Besoek op 17 Augustus 2019.
  6. (en) "Jamaica". Encyclopædia Britannica. Besoek op 17 Augustus 2019.
  7. (en) "Jamaica". CIA World Factbook. Central Intelligence Agency. Besoek op 17 Augustus 2019.
  8. (en) "History of Jamaica". Jamaican Embassy, Washington. Besoek op 17 Augustus 2019. The legacy of Britain also lives on in Jamaica in many ways […] the game of cricket is the national sport.
  9. (es) "Taíno Dictionary". The United Confederation of Taíno People. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Oktober 2007. Besoek op 18 Oktober 2007.

Eksterne skakels