Sy: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k Robot: standardiseer verwysingsjablone en voeg argiefskakels in.
k Robot: standardiseer verwysingsjablone en voeg argiefskakels in.
 
Lyn 1: Lyn 1:
[[Lêer:Silk raw 01a.jpg|duimnael|links|180px|Die rou sy van sywurms wat die natuurlike skynsel van die stof wys.]]
[[Lêer:Silk raw 01a.jpg|duimnael|links|180px|Die rou sy van sywurms wat die natuurlike skynsel van die stof wys.]]


'''Sy''' is ’n [[proteïen]]draad, waarvan sommige soorte geweef kan word om materiaal te maak. Die sydraad bestaan hoofsaaklik uit [[fibroïen]] en word deur sekere [[insek]]te se [[larwe]]s vervaardig om kokonne te maak.<ref>{{cite web |url=http://www.thefreedictionary.com/silk |title=Silk |publisher=The Free Dictionary By Farlex |access-date=23 Mei 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200520143904/https://www.thefreedictionary.com/silk |archive-date=20 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Die beste bekende sy word verkry van die kokonne van die larwes van die [[moerbei]][[sywurm]], ''Bombyx mori''. Die blink voorkoms van sy is vanweë die driehoekprisma-agtige struktuur van die draad, wat veroorsaak dat die materiaal inkomende lig teen verskillende hoeke weerkaats en so verskillende kleure vertoon.
'''Sy''' is ’n [[proteïen]]draad, waarvan sommige soorte geweef kan word om materiaal te maak. Die sydraad bestaan hoofsaaklik uit [[fibroïen]] en word deur sekere [[insek]]te se [[larwe]]s vervaardig om kokonne te maak.<ref>{{cite web |url=http://www.thefreedictionary.com/silk |title=Silk |publisher=The Free Dictionary By Farlex |access-date=23 Mei 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200520143904/https://www.thefreedictionary.com/silk |archive-date=20 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Die beste bekende sy word verkry van die kokonne van die larwes van die [[moerbei]][[sywurm]], ''Bombyx mori''. Die blink voorkoms van sy is vanweë die driehoekprisma-agtige struktuur van die draad, wat veroorsaak dat die materiaal inkomende lig teen verskillende hoeke weerkaats en so verskillende kleure vertoon.


[[Beeld:Meyers b14 s0826a.jpg|duimnael|180px|Vier van die belangrikste symotte wat aangehou word. Van bo na onder is:<br /> ''Bombyx mori'', ''Hyalophora cecropia'', ''Antheraea pernyi'', ''Samia cynthia''. <br /> Uit ''Meyers Konversations-Lexikon'' (1885-1892).]]
[[Beeld:Meyers b14 s0826a.jpg|duimnael|180px|Vier van die belangrikste symotte wat aangehou word. Van bo na onder is:<br /> ''Bombyx mori'', ''Hyalophora cecropia'', ''Antheraea pernyi'', ''Samia cynthia''. <br /> Uit ''Meyers Konversations-Lexikon'' (1885-1892).]]

Huidige wysiging sedert 11:43, 24 Junie 2020

Die rou sy van sywurms wat die natuurlike skynsel van die stof wys.

Sy is ’n proteïendraad, waarvan sommige soorte geweef kan word om materiaal te maak. Die sydraad bestaan hoofsaaklik uit fibroïen en word deur sekere insekte se larwes vervaardig om kokonne te maak.[1] Die beste bekende sy word verkry van die kokonne van die larwes van die moerbeisywurm, Bombyx mori. Die blink voorkoms van sy is vanweë die driehoekprisma-agtige struktuur van die draad, wat veroorsaak dat die materiaal inkomende lig teen verskillende hoeke weerkaats en so verskillende kleure vertoon.

Vier van die belangrikste symotte wat aangehou word. Van bo na onder is:
Bombyx mori, Hyalophora cecropia, Antheraea pernyi, Samia cynthia.
Uit Meyers Konversations-Lexikon (1885-1892).

Sy word deur verskeie insekte vervaardig, maar net die sy van motruspes word gebruik vir tekstielvervaardiging. Daar is egter al navorsing gedoen oor ander soorte sy, wat op molekulêre vlak verskil.[2]

Sy word hoofsaaklik vervaardig deur die larwes van insekte wat volledige metamorfose ondergaan, maar sommige ander insekte soos webspinners (Embioptera) en spinnekoppe maak ook sy.[3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Silk" (in Engels). The Free Dictionary By Farlex. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Mei 2020. Besoek op 23 Mei 2012.
  2. Sutherland TD, Young JH, Weisman S, Hayashi CY, Merritt DJ (2010). "Insect silk: one name, many materials". Annual Review of Entomology. 55: 171–88. doi:10.1146/annurev-ento-112408-085401. PMID 19728833.
  3. Walker AA, Weisman S, Church JS, Merritt DJ, Mudie ST, Sutherland TD (2012). "Silk from Crickets: A New Twist on Spinning". PLoS ONE. 7 (2): e30408. Bibcode:2012PLoSO...730408W. doi:10.1371/journal.pone.0030408. PMC 3280245. PMID 22355311.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]