Eukarioot: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Tikfout
Kassie bygewerk
Lyn 1: Lyn 1:
{{automatic taxobox
{{Taksoboks
| name=Eukarioot
| color = rgb(224, 208, 176)
| fossil_range=[[Orosirium]] – [[Holoseen|Nou]] {{Fossiel tydperk-lank|1850|0|earliest=2700}}
| name = Eukariote
| image=Eukaryota diversity 2.jpg
| fossil_range = {{Fossiel tydperk-lank|2100|0|earliest=2700}}
| image_caption=Eukariote en enkele voorbeelde van hul diversiteit – kloksgewys van bo links: ''[[Osmia bicornis]]'', ''[[Boletus edulis]]'', [[sjimpansee]], ''[[Isotricha intestinalis]]'', ''[[Ranunculus asiaticus]]'', en ''[[Volvox carteri]]''
| image = Eukaryota diversity 2.jpg
| taxon=Eukaryota
| image_caption = Enkele voorbeelde van eukariote se verskeidenheid
| authority=([[Édouard Chatton|Chatton]], 1925) [[Robert Whittaker (ecologist)|Whittaker]] & [[Lynn Margulis|Margulis]], 1978
<!--''[[Ostreococcus]]'' is die kleinste bekende vrylewende eukarioot, met 'n gemiddelde grootte van 0.8&nbsp;[[µm]].-->
| subdivision_ranks=Supergroepe<ref name="Adl2012">{{cite journal | vauthors = Adl SM, Simpson AG, Lane CE, Lukeš J, Bass D, Bowser SS, Brown MW, Burki F, Dunthorn M, Hampl V, Heiss A, Hoppenrath M, Lara E, Le Gall L, Lynn DH, McManus H, Mitchell EA, Mozley-Stanridge SE, Parfrey LW, Pawlowski J, Rueckert S, Shadwick L, Shadwick L, Schoch CL, Smirnov A, Spiegel FW | display-authors = 6 | title = The revised classification of eukaryotes | journal = The Journal of Eukaryotic Microbiology | volume = 59 | issue = 5 | pages = 429–93 | date = September 2012 | pmid = 23020233 | pmc = 3483872 | doi = 10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x | url = http://www.paru.cas.cz/docs/documents/93-Adl-JEM-2012.pdf | archive-url = https://web.archive.org/web/20160616160800/http://www.paru.cas.cz/docs/documents/93-Adl-JEM-2012.pdf | url-status=dead | archive-date = 16 June 2016 }}</ref> en [[koninkryk (biologie)|koninkryke]]
<!--| superdomain = [[Neomura]]<See [[Talk:Eukaryote#Neomura]]>-->
| domain=Eukaryota
| domain_authority=[[Robert Whittaker|Whittaker]] & [[Lynn Margulis|Margulis]], 1978
| subdivision_ranks = [[Koninkryk (biologie)|Koninkryke]]
| subdivision =
| subdivision =
<div style="background: #D3D3A4; padding: 4px;"> [[Animalia]] – Diere</div>
* <div style="background: {{Taxobox colour|Archaeplastida}}; padding: 4px;"> [[Archaeplastida]]</div>
<div style="background: lightblue; padding: 4px;"> [[Swam|Fungi]]</div>
::<div style="background: {{Taxobox colour|Plantae}}; padding: 4px;"> Koninkryk '''[[Plant]]ae''' – Plants</div>
* <div style="background: {{Taxobox colour|SAR}}; padding: 4px;"> [[Hacrobia]]<ref name="pmid18585873">{{cite journal | vauthors = Sakaguchi M, Takishita K, Matsumoto T, Hashimoto T, Inagaki Y | title = Tracing back EFL gene evolution in the cryptomonads-haptophytes assemblage: separate origins of EFL genes in haptophytes, photosynthetic cryptomonads, and goniomonads | journal = Gene | volume = 441 | issue = 1–2 | pages = 126–31 | date = July 2009 | pmid = 18585873 | doi = 10.1016/j.gene.2008.05.010 }}</ref></div>
<div style="background: #FFC8A0; padding: 4px;"> [[Amoebozoa]]</div>
<div style="background: lightgreen; padding: 4px;"> [[Plantae]] Plante</div>
* <div style="background: {{Taxobox colour|SAR}}; padding: 4px;"> [[SAR (eukariote)|Sar]] ([[Heterokonta|Stramenopiele]] + [[Alveolata]] + [[Rhizaria]])</div>
<div style="background: greenyellow; padding: 4px;"> [[Chromalveolata]]</div>
* <div style="background: {{Taxobox colour|Excavata}}; padding: 4px;"> [[Discoba]]</div>
<div style="background: lavender; padding: 4px;"> [[Rhizaria]]</div>
* <div style="background: {{Taxobox colour|Excavata}}; padding: 4px;"> [[Loukozoa]]</div>
<div style="background: khaki; padding: 4px;"> [[Excavata]]</div>
* <div style="background: {{Taxobox colour|Amoebozoa}}; padding: 4px;"> [[Amoebozoa]]</div>
* [[Opisthokonta]]
::<div style="background: {{Taxobox colour|Animalia}}; padding: 4px;"> Koninkryk '''[[Animalia]]''' – Diere</div>
::<div style="background: {{Taxobox colour|Fungi}}; padding: 4px;"> Koninkryk '''[[Fungus|Fungi]]'''</div>
* [[Hemimastigophora]]
----
Eukariotiese organismes wat nie onder die koninkryke Plantae, Animalie of Fungi geklassifiseer kan word nie, word soms in die koninkryk '''[[Protista]]''' gegroepeer.
{{!}}- style="background:#e0d0b0;" {{!}}
{{!}}- style="background:#e0d0b0;" {{!}}
! colspan="2" {{!}} Alternatiewe filogenie
{{!}}-
{{!}} style="padding:0 .5em; text-align:left;" colspan="2" {{!}}
* '''''[[Unikont]]a'''''
** '''[[Opisthokonta]]'''
*** [[Metazoa]]
*** [[Mesomycetozoa]]
*** [[Choanozoa]]
*** [[Eumycota]]
** [[Amoebozoa]]
* '''''[[Bikonta]]'''''
** [[Apusozoa]]
** [[Rhizaria]]
** [[Excavata]]
** [[Archaeplastida]]
** [[Chromalveolata]]
}}
}}



Wysiging soos op 07:53, 14 November 2020

Eukarioot
Tydperk: OrosiriumNou 1850–0 m. jaar gelede
Eukariote en enkele voorbeelde van hul diversiteit – kloksgewys van bo links: Osmia bicornis, Boletus edulis, sjimpansee, Isotricha intestinalis, Ranunculus asiaticus, en Volvox carteri
Wetenskaplike klassifikasie e
Domein: Eukaryota
(Chatton, 1925) Whittaker & Margulis, 1978
Supergroepe[2] en koninkryke
Koninkryk Plantae – Plants
Koninkryk Animalia – Diere
Koninkryk Fungi

Eukariotiese organismes wat nie onder die koninkryke Plantae, Animalie of Fungi geklassifiseer kan word nie, word soms in die koninkryk Protista gegroepeer.

Eukariote is lede van die domein Eukaryota: organismes wat organelle binne-in hul selle bevat, soos die selkern, golgi-apparaat, mitochondrium en in plante, chloroplaste. Die domein bevat alle plante, diere, alge, swamme en protiste.

In taksonomie word eukariote beskou as een van die drie biologiese domeine waarin lewe verdeel kan word. Die ander twee domeine, Archaea en Bacteria, word saam "prokariote" genoem.

Kladogram

Die verwantskap tussen die eukariote is steeds 'n onderwerp van navorsing. Hierdie is 'n vereenvoudigde kladogram wat die belangrikste groepe toon:

Lewe

Bacteria




Archaea



Eukariote
Bikonta
Archaeplastida

Glaucophyta



Rhodophyta



Viridiplantae (plante)



Harosa
Heterokonta

Bacillariophyceae (diatome)



Ochrophyta



Oomycota



Alveolata

Ciliophora


Myzozoa

Apicomplexa


Dinozoa

Dinoflagellata



Protalveolata






Rhizaria




Excavata



Unikonta

Amoebozoa



Opisthokonta (diere, swamme)







Eksterne skakels


  1. Sakaguchi M, Takishita K, Matsumoto T, Hashimoto T, Inagaki Y (Julie 2009). "Tracing back EFL gene evolution in the cryptomonads-haptophytes assemblage: separate origins of EFL genes in haptophytes, photosynthetic cryptomonads, and goniomonads". Gene. 441 (1–2): 126–31. doi:10.1016/j.gene.2008.05.010. PMID 18585873.
  2. Adl SM, Simpson AG, Lane CE, Lukeš J, Bass D, Bowser SS, et al. (September 2012). "The revised classification of eukaryotes" (PDF). The Journal of Eukaryotic Microbiology. 59 (5): 429–93. doi:10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x. PMC 3483872. PMID 23020233. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 16 Junie 2016.