Wikipedia:Neutrale standpunt-riglyne: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
RAM (besprekings | bydraes)
RAM (besprekings | bydraes)
Lyn 35: Lyn 35:
Baie min wetenskaplikes glo dat Pons en Fleischmann se verslag akkuraat was en nog minder dat die aansprake verantwoordelik was en daar sou waarskynlik min mense wees wat die aanspraak in die vorige sin sou betwis. "[...] die wêreld geskok [...]" is egter waarskynlik meer dramaties gestel en mider akkuraat as sou die stelling as volg gelees het: "[...] die ''wetenskaplike gemeenskap'' [...]" geskok. Dit is maar een voorbeeld van hoe moeilik dit soms kan wees om 'n artikel ''werklik'' objektief te bewoord.
Baie min wetenskaplikes glo dat Pons en Fleischmann se verslag akkuraat was en nog minder dat die aansprake verantwoordelik was en daar sou waarskynlik min mense wees wat die aanspraak in die vorige sin sou betwis. "[...] die wêreld geskok [...]" is egter waarskynlik meer dramaties gestel en mider akkuraat as sou die stelling as volg gelees het: "[...] die ''wetenskaplike gemeenskap'' [...]" geskok. Dit is maar een voorbeeld van hoe moeilik dit soms kan wees om 'n artikel ''werklik'' objektief te bewoord.


'n Politieke voorbeeld is die status van die stad [[Jerusalem]]. Die regering van Israel beskou die stad as die land se hoofstad, maar baie ander regerings erken dit nie as sulks nie en het selfs so ver gegaan as om hulle ambassades elders in te rig. Geskille oor die status van die stad het warm debatte op die Engelse Wikipedia ontlont. Die feite hierbo gestel kon almal egter mee ooreenstem. Die oplossing is dus, '''Bly by die feite.'''

Wanneer 'n feit nie algemene kennis is nie of as di inligting oorgedra word 'n subjektiewe oordeel verteenwoordig, soos die resultaat van 'n spesifieke meningspeiling, behoort die inligting ''toegeskryf'' en ''aangehaal'' word.
<!--moet nog vertaal word
<!--moet nog vertaal word

As a political example, take the status of [[Jerusalem]]. The government of Israel considers it to be that nation's capital, but many other governments do not, and have gone so far as to place their embassies elsewhere. Disagreement about what city is the capital of Israel caused heated arguments on Wikipedia. But the facts as stated above were ones that all could agree on. The solution? '''Stick to the facts.'''

When a fact is not common knowledge, or when the information being related is a subjective assessment, like the result of a particular poll, the information should be ''attributed'' and ''cited.''


== Accusations ==
== Accusations ==

Wysiging soos op 05:42, 30 September 2007

Neutrale standpunt, is 'n amptelike beleid van Wikipedia.

Elke mens het sy eie siening of standpunt oor enige saak. Al sien 99% van die wêreld se mense dinge presies soos u dit insien, bly dit steeds moontlik dat daar baie ander sienswyses wat redelikerwys gehuldig kan word. 'n Voorbeeld hiervan is oor wat dit beteken om liberaal te wees. Sommige mense reken dat dit 'n politiese uitgangspunt beskryf wat beteken dat die regering aktief moet ingryp om sosiale regverdigheid te verseker, terwyl ander die teenoorgestelde mening huldig, naamlik dat om liberaal te wees beteken dat 'n mens daarna strewe om indiwiduele vryheid te maksimeer en die rol van die regering so klein as moontlik probeer hou. Die vraag is nou kan 'n sinvolle artikel beide sulke standpunte jeens die begrip Liberalisme erken? Die antwoord is ja en die doel van die artikel is om aan u te toon hoe die doelwit bereik kan word.

Eerstens: Onderhandel neutraliteit met andere

Die eerste element wat aangespreek moet word tydens die onderhandeling van kwessies waar vooroordeel bestaan is om te erken dat u 'n standpunt het en dan te probeer verstaan wat die oorsprong is van daardie siening. Soms is die eerste vertrekpunt 'n kwessie van, "Maar almal wat ek ken glo dit". Wanneer u egter saam met iemand anders saamwerk aan die skryf van 'n artikel wat 'n anderste mening huldig is dit baie belangrik om bewyse ter stawing te kan lewer. Dit sluit nie net bewyse ter stawing van u siening nie maar ook bewyse van hoeveel ander mense u sienswyse deel en wie hulle is. Inligting soos dié stel medeskrywers en deelnemers aan gesprekke in staat om praktiese besluite te maak. Dit sluit in kwessies soos of 'n sekere sienswyse eerste genoem word of dat beide sienings dieselfde gewig moet dra in die artikel. Verder kan daar ook besluit word dat sekere sieninge in 'n verskillende artikel tuishoort en dan oor die titel wat sodanige artikel behoort te dra.

Woordeienaarskap

'n Algemene geskilpunt vir uitgerekte Neutrale Standpuntdebatte is die geloof dat 'n sekere groep "besitreg" op 'n woord het en daarom die alleenreg het om dit te definieer:

"Die woord liberalisme is deur politieke filosowe bedink. Politieke filisowe is die kenners van liberalisme en nie één van hulle glo dat liberalisme dieselfde ding is as libertynisme nie."

Die feit bly egter staan dat baie woorde veelvuldige betekenisse kan hê. Dit kan wees dat 'n woord 'n anderse betekenis in 'n ander konteks kan verkry, of dat verskillende groepe verskillende bedoelinge het wanneer hulle 'n woord gebruik. Die feit dat die regsgesinde Russiese nasionalistiese party die Liberale Demokratiese Party genoem word, maak nie sin as die normale verklarings van die woord in 'n woordeboek in ag geneem word nie. Die oorspronklike Liberale se standpunte wanneer dit opgeweeg word teen die verklarings in 'n woordeboek maak egter ook nog minder sin. In 'n ensiklopedie verdien die idees waarin baie mense glo of eens op 'n tyd in geglo het om respekvol hanteer te word. Baie van die probleme kan opgelos word deur gebruik te maak van 'n meganisme wat ons gebruik om dubbelsinnigheid aan te spreek.

Terselfdertyd beteken die feit dat u verskil met die manier hoe 'n woord gebruik word of gedefinieer word nie outomaties dat daar 'n neutraliteitsprobleem bestaan nie. U moet ook verseker dat u aansprake oor alternatiewe gebruike beide beduidend en bewysbaar is deur van die nodige toeskrywings en aanhalings gebruik te maak.

Toeskrywing en aanhaling

'n Toeskrywing spesifiseer wie 'n sekere aanspraak ondersteun. In die voorbeeld:

"Die meeste Afrikaanse musikante beskou Anton Goosen as die vader van Afrikaanse popmusiek" soos aangetoon in 'n meningspeiling deur De Kat tydskrif (fiktiewe voorbeeld).

word die aanspraak dat Anton Goosen as die vader van Afrikaanse popmusiek beskou word, aan die "meeste Afrikaanse musikante" toegeskryf.

'n Aanhaling dui aan die leser waar hulle kan soek om te bevestig dat die aanspraak juis is. Die onderstreepte gedeelte in die bostaande voorbeeld verteenwoordig die aanhaling (wat byvoorbeeld die naam en/of skakel kan wees van/na 'n betroubare publikasie wat hierdie data bevat).

Gebruik omsigtigheid met veralgemeende toeskrywings ("Kritici sê..."). Hierdie soort toeskrywings moet liefs vermy word aangesien dit aansprake minder onduidelik of -omstrede kan laat lyk as wat hulle in werklikheid is. Oor die algemeen moet u probeer om so spesifiek as moontlik wees wanneer u 'n aanspraak aan iemand toeskryf.

Sien: wikipedia:Haal bronne aan, Wikipedia:Verifieerbaarheid

Neutrale bewoording

Aansprake met 'n neutale bewoording bevat gewoonlik 'n nouer weerspieëling van die waarheid as dit objektief beskou word. Een so 'n voorbeeld is:

"In 1989 het Drs. Stanley Pons en Martin Fleischman van die Universiteit van Utah die wêreld geskok deur bekend te maak dat hulle 'n manier ontdek het om energie op te wek uit kernfusie wat naby aan kamertemperatuur plaasvind."

Baie min wetenskaplikes glo dat Pons en Fleischmann se verslag akkuraat was en nog minder dat die aansprake verantwoordelik was en daar sou waarskynlik min mense wees wat die aanspraak in die vorige sin sou betwis. "[...] die wêreld geskok [...]" is egter waarskynlik meer dramaties gestel en mider akkuraat as sou die stelling as volg gelees het: "[...] die wetenskaplike gemeenskap [...]" geskok. Dit is maar een voorbeeld van hoe moeilik dit soms kan wees om 'n artikel werklik objektief te bewoord.

'n Politieke voorbeeld is die status van die stad Jerusalem. Die regering van Israel beskou die stad as die land se hoofstad, maar baie ander regerings erken dit nie as sulks nie en het selfs so ver gegaan as om hulle ambassades elders in te rig. Geskille oor die status van die stad het warm debatte op die Engelse Wikipedia ontlont. Die feite hierbo gestel kon almal egter mee ooreenstem. Die oplossing is dus, Bly by die feite.

Wanneer 'n feit nie algemene kennis is nie of as di inligting oorgedra word 'n subjektiewe oordeel verteenwoordig, soos die resultaat van 'n spesifieke meningspeiling, behoort die inligting toegeskryf en aangehaal word.