Naamval

naamval
nominatief	vokatief
genitief	ablatief
datief	instrumentaal
akkusatief	lokatief

Naamvalle is die stelsel van vorme wat die selfstandige naamwoord kan aanneem om die funksie binne die sin aan te dui.

Naamvalle het ontstaan deur die samesmelting van 'n woordstam met meesal 'n verbindingsklinker en 'n agtervoegsel. Daar was verskillende stelsels van uitgange (verbuigings of deklinasies) afhankelik van die stam en sy verbindingklinker en die geslag en die getal van die woord. Indo-Europees het manlik, vrouwelik en onsydig as geslagte en enkelvoud, tweevoud en meervoud als getalle. Die vrouwlike geslag is egter 'n wat later ontwikkeling. Die ouste Indo-Europese tale die ons ken, soos Hettities het net lewend - nie-lewend onderskei.

Die uitgange is nie net aan die selfstandige naamwoorde geplak maar ook aan telwoorde, voornaamwoorde en byvoeglike naamwoorde.

Die Indo-Europese taal het agt naamvalle geken. Die tale wat afstam van Indo-Europees het begin om hulle naamvalle te verloor; party tale egter is konserwatiewer as ander. Afrikaans het byvoorbeeld die stelsel amper heeltemal verloor, maar Tsjeggies het nog sewe naamvalle.

Die konservatiefste takke van Indo-Europees is die Slawiese en veral die Baltiese tale. Latyn het zes naamvalle gehad, maar in die Romaanse tale het net Roemeens nog twee of drie vorme. In die Indo-Iraanse groep het Sanskriet nog die volle agt gehad, maar die huidige Hindi het net twee vorme, of drie as mens die vokatief meetel. Antiek Grieks en Germaans het nog vier naamvalle behou. In Yslands is hulle nog goed bewaar en ook Duits het nog baie buigingsuitgange.

In ander taalfamilies bestaan ook woordvorme wat na analogie naamvalle genoem word. Voorbeelde is die Fin-Oegriese tale en die Drawidiese. Fins het byvoorbeeld 19 'naamvalle' of liewer 19 agtervoegsels. Tamil het byvoorbeeld 'n 'ablatief' met 'n uitgang -ilirunta. Ook Semitiese tale het 'n soort naamvalle gehad.