Chiapas-konflik: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.5
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.6
 
Lyn 18: Lyn 18:
|aanvoerder3 =
|aanvoerder3 =
|sterkte1 = 30&nbsp;000-40&nbsp;000<br /><small>(deur die regering)<ref>{{es}} Raúl Benítez Manaut & Rafael Fernández de Castro (2001). ''México-Centroamérica: desafios a inicios del siglo XXI''. Ciudad de México: Instituto Tecnológico Autónomo de México, bl. 49. ISBN 978-9-68672-902-3.</ref></small><br />60&nbsp;000-70&nbsp;000<br /><small>(deur die Zapatista)<ref>{{es}} [http://www.solidaritat.ub.edu/observatori/esp/chiapas/analisis/militar.htm ''Militarización y guerra sucia en Chiapas'']</ref></small>
|sterkte1 = 30&nbsp;000-40&nbsp;000<br /><small>(deur die regering)<ref>{{es}} Raúl Benítez Manaut & Rafael Fernández de Castro (2001). ''México-Centroamérica: desafios a inicios del siglo XXI''. Ciudad de México: Instituto Tecnológico Autónomo de México, bl. 49. ISBN 978-9-68672-902-3.</ref></small><br />60&nbsp;000-70&nbsp;000<br /><small>(deur die Zapatista)<ref>{{es}} [http://www.solidaritat.ub.edu/observatori/esp/chiapas/analisis/militar.htm ''Militarización y guerra sucia en Chiapas'']</ref></small>
|sterkte2 = 3&nbsp;000<ref>{{en}} Alex Khasnabish (5 Mei 2005) [http://www.globalautonomy.ca/global1/servlet/Glossarypdf?id=EV.0013 "Zapatista Uprising (1 January 1994)"]. ''Globalization & Autonomy Glossary''. Universiteit van McMaster.</ref>
|sterkte2 = 3&nbsp;000<ref>{{en}} Alex Khasnabish (5 Mei 2005) [http://www.globalautonomy.ca/global1/servlet/Glossarypdf?id=EV.0013 "Zapatista Uprising (1 January 1994)"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071215150155/http://www.globalautonomy.ca/global1/servlet/Glossarypdf?id=EV.0013 |date=15 Desember 2007 }}. ''Globalization & Autonomy Glossary''. Universiteit van McMaster.</ref>
|sterkte3 =
|sterkte3 =
|ongevalle1 = 51 soldate<br />45 burgerlikes<ref>{{en}} [http://www.nytimes.com/2007/12/23/world/americas/23acteal.html?_r=1 nytimes.com: ''10 Years Later, Chiapas Massacre Still Haunts Mexico'']</ref>
|ongevalle1 = 51 soldate<br />45 burgerlikes<ref>{{en}} [http://www.nytimes.com/2007/12/23/world/americas/23acteal.html?_r=1 nytimes.com: ''10 Years Later, Chiapas Massacre Still Haunts Mexico'']</ref>

Huidige wysiging sedert 00:34, 7 Maart 2022

Chiapas-konflik

'n Zapatista-teken in Chiapas: "Jy betree Zapatista-gebied in opstand. Hier heers die volk en die regering is gehoorsaam."
Datum 1 Januarie 199412 Januarie 1994
Ligging Chiapas, Meksiko
Resultaat
  • Militêre oorwinning deur die regering
  • Politiese oorwinning deur die ZANL
  • Met die San Andrés-ooreenkomste van 16 Februarie 1996 is outonomie aan die inheemse volke toegestaan
Gebieds-
veranderinge
Stigting van die eerste Zapatista outonome munisipaliteite
Strydende partye
Vlag van Meksiko Meksiko Zapatista-weermag van nasionale bevryding
Aanvoerders
Miguel Ángel Godínez Bravo
Alberto Martínez Herrera
Jorge de Jesús
Wabi Rosel
Luis Humberto
López Portillo Leal
Juan López Ortiz
Subcomandante Marcos
Comandante Hugo (†)
Subcomandante Pedro (†)
Comandante Ramona (†)
Sterkte
30 000-40 000
(deur die regering)[1]
60 000-70 000
(deur die Zapatista)[2]
3 000[3]
Ongevalle en verliese
51 soldate
45 burgerlikes[4]
3 gesneuweldes
54 gesneuweldes
Ligging van die deelstaat Chiapas in Meksiko.

Die term Chiapas-konflik (Spaans: Conflicto de Chiapas) verwys in die algemeen ná die Zapatista-opstand (Levantamiento zapatista) en die nasleep daarvan,[5] maar die term verwys ook ná die verhouding tussen die inheemse volke en bestaansboere in die suidoostelike Meksikaanse deelstaat Chiapas. Die Chiapas-konflik het op 1 Januarie 1994 met die oorlogsverklaring van die ZANL aan die regering begin, waarop die regering soldate in die region gestuur het. Op 12 Januarie 1994 het die regering 'n eensydige skietstilstand verkondig. Die San Andrés-ooreenkomste, wat inheemse volke outonomie toegestaan het, is op 16 Februarie 1996 onderteken,[6] maar die konflik oor teen die uitwerkings van globalisering en diskriminasienie van die Maya-bevolking is nie opgelos nie. Die begin van die konflik het saamgeval met die stigting van die NAFTA deur Kanada, Meksiko en die Verenigde State.

Die term Chiapas-konflik is intensief gekoppel met teen-insurgensie, 'n lae intensiteits-konflik, vierde geslags-oorlogvoering asook verdeel en heers.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (es) Raúl Benítez Manaut & Rafael Fernández de Castro (2001). México-Centroamérica: desafios a inicios del siglo XXI. Ciudad de México: Instituto Tecnológico Autónomo de México, bl. 49. ISBN 978-9-68672-902-3.
  2. (es) Militarización y guerra sucia en Chiapas
  3. (en) Alex Khasnabish (5 Mei 2005) "Zapatista Uprising (1 January 1994)" Geargiveer 15 Desember 2007 op Wayback Machine. Globalization & Autonomy Glossary. Universiteit van McMaster.
  4. (en) nytimes.com: 10 Years Later, Chiapas Massacre Still Haunts Mexico
  5. (en) sipaz.org: Brief history of the conflict in Chiapas Geargiveer 2 April 2015 op Wayback Machine
  6. (en) Towards a history of events in Chiapas Geargiveer 26 Januarie 2011 op Wayback Machine

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]


Vlag van Meksiko Geskiedenis van Meksiko Wapen van Meksiko
Meso-AmerikaOlmekeMixtekeToltekeTeotihuacáneZapotekeMajaTlaxcaltekeAsteke
KolonisasieSpaanse verowering van die Asteekse Ryk (1519–1521) • Spaanse verowering van Yucatan (1527–1697) • Nieu-Spanje (1535–1821) • Meksikaanse Onafhanklikheidsoorlog (1810–1821)
1821–1864Eerste Meksikaanse Keiserryk (1821–1823) • Texaanse Onafhanklikheidsoorlog (1835–1836) • Koekoorlog (1838) • Meksikaans-Amerikaanse Oorlog (1846–1848) • Kasteoorlog (1847–1901) • Hervormingsoorlog (1857–1861) • Franse intervensie in Meksiko (1861–1867)
1864–1929Tweede Meksikaanse Keiserryk (1864–1867) • Meksikaanse Rewolusie (1910–1920) • Cristero-oorlog (1926–1929)
Moderne geskiedenisChiapas-konflik (1994) • Dwelmoorlog in Meksiko (2006–hede)