Graaf: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Laurens (besprekings | bydraes)
Lys van adellike titels wat die term graaf bevat vertaal en aangepas van en:Graf#List_of_nobiliary_titles_containing_the_term_graf
Laurens (besprekings | bydraes)
Lyn 15: Lyn 15:
|-
|-
! Markgraaf
! Markgraaf
| Markgraf || ''[[Margrave]]'' (only continental) and<br> (younger) ''[[Marquess]]'' or ''[[Marquis]]''|| Franse titel ||Mark: march (border province) + Graf
| Markgraf || ''Margrave'' (slegs kontinentale Europa) en<br> (meer onlangs) ''Marquess'' of ''Marquis''|| Franse titel || Mark (grens provinsie) + Graaf
|-
|-
! [[Landgraaf]]
! [[Landgraaf]]
Landgraf || ''Landgrave'' || Franse titel ||''Land'' (country) + Graf
| Landgraf || ''Landgrave'' || Franse titel ||Land + Graaf
|-
|-
! Ryksgraaf
! Ryksgraaf

Wysiging soos op 08:58, 26 Desember 2007

Graaf (Duits: Graf, Nederlands: Graaf) is 'n adellike titel wat in Frankiese gebiede ontleen is aan middeleeuse Latyngrāvius wat beteken het “koninklike bestuursamptenaar, toesighouer”. Die Latynse woord is weer afgelei van die Grieks grapheús wat skrywer beteken.[1][2] Die titel is ekwivalent aan die Franse Compte en die Engelse Count en Earl. [3] 'n Graaf het oor 'n gebied wat as 'n Graafskap bekend gestaan het geheers.

'n Frankiese graaf was oorspronklik 'n beampte wat slegs uitvoerende gesag gehad het, maar wat sedert die 6de eeu ook voorsitter van die mallus (volksvergadering, regsbank - Lex Salica) was. Aangesien 'n koninklike bestuursamptenaar 'n hoë posisie was en dikwels ook 'n titel gehad het, het die betekenis ontwikkel tot ‘edelman van sekere rang’.[1] Die betekenis ‘toesighouer, bestuurder’ leef voort in die Nederlandse dijkgraaf wat verwys na 'n persoon wat behels is met die bestuur van 'n waterskap.[1]

In die Germaanse noorde en ooste van die Frankiese Ryk is die term Grafio gebruik terwyl in die Gallo-Romaanse suide en weste die Latynse comes gebruik is. Dit het aanleiding gegee tot die Duitse Graf, Gräfin en Nedelandse Graaf, Graafin teenoor die Franse Comte, Comtesse, Italiaanse Conte, Contessa, Spaanse Conde, Condesa ens.[4]

Lys van adellike titels wat die term graaf bevat

Daar het funksionele en institusionele verskeidenheid onder die graaflike ampte betaan:

Afrikaans Duits Engels Frans Kommentaar/ etimologie
Markgraaf Markgraf Margrave (slegs kontinentale Europa) en
(meer onlangs) Marquess of Marquis
Franse titel Mark (grens provinsie) + Graaf
Landgraaf Landgraf Landgrave Franse titel Land + Graaf
Ryksgraaf Reichsgraf Count of the Empire Franse titel Reich i.e., (the Holy Roman) Empire + Graf
Gefürsteter Graf Princely Count Franse titel German verb for "to make into a Reichsfürst" + Graf
Paltsgraaf Pfalzgraf Count Palatine
or Palsgrave (the latter is archæic in English)
Pfalz (Franse titel palatial estate, Palatinate) + Graf
Ryngraaf Rheingraf Rhinegrave Franse titel Rhein (river Rhine) + Graf
Burggraaf Burggraf Burgrave Franse titel Burg (castle, burgh) + Graf
Altgraf Altgrave Franse titel Alt (old) + Graf (very rare)
Vrygraaf Freigraf Free Count Franse titel Frei = free (allodial?) + Graf; both a feudal title of comital rank and a more technical office
Wildgraaf Wildgraf Wildgrave Franse titel Wild (game or wilderness) + Graf
Rougraaf Raugraf Raugrave Franse titel Rau (raw, uninhabited, wilderness) + Graf
Visegraaf Vizegraf Viscount Franse titel Vize = vice- (substitute) + Graf

Verwysings

  1. 1,0 1,1 1,2 Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Besoek op 26 Desember 2007
  2. Meyers Lexocon online2.0, Graf (Adelstitel), Besoek op 26 Desember 2007
  3. Mark Odegard, A Glossary of European Noble, Princely, Royal, and Imperial Titles, [1], 23 September 1996, Besoek op 26 Desember 2007
  4. JSTOR, The Position of the Grafio in the Constitutional History of Merovingian Gaul, Alexander Callander Murray, Speculum, Vol. 61, No. 4 (Oct., 1986), pp. 787-805 doi:10.2307/2853968