Quebecstad: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: tl:Lungsod ng Québec
kNo edit summary
Lyn 182: Lyn 182:
[[ja:ケベック (ケベック州)]]
[[ja:ケベック (ケベック州)]]
[[ka:კვებეკი (ქალაქი)]]
[[ka:კვებეკი (ქალაქი)]]
[[sw:Jiji la Quebec]]
[[ko:퀘벡 (도시)]]
[[ko:퀘벡 (도시)]]
[[la:Urbs Quebeci]]
[[la:Urbs Quebeci]]

Wysiging soos op 23:13, 24 Februarie 2010

Ville de Québec

Kaart Wapen
Vlag
 Land Kanada
 Provinsie Quebec
 Koördinate 46°49′N 71°12′W / 46.817°N 71.200°W / 46.817; -71.200
 Stigting 3 Julie 1608
 Oppervlakte:  
 - Totaal 454,26 vk km
 Hoogte bo seevlak --
 Bevolking:  
 - Totaal (2007) 500 691
 - Bevolkingsdigtheid 1 102,2/vk km
 - Metropolitaanse gebied 717 600
 Tydsone UTC -5 (Oostelike tyd)
 Burgemeester Régis Labeaume
 Amptelike Webwerf ville.quebec.qc.ca

Quebecstad (Frans: Ville de Québec) is die hoofstad van die Franssprekende Kanadese provinsie Quebec. Met sy 500 000 inwoners (2007) is dit op een ná die grootste stad in Quebec - en ook die enigste in Noord-Amerika wat versterk is. Die stadsmuur is volledig bewaar, en die Engelse skrywer Charles Dickens het Quebecstad onder die indruk van sy argitektuur selfs die Gibraltar van Noord-Amerika genoem.[1]

Die stad lê bo-op Cap Diamant aan die oewer van die Sint-Laurensrivier, wat hier 'n breedte van sowat 800 meter bereik. Quebecstad beskik danksy die rivier oor 'n natuurlike hawe. Vieux Québec (Ou-Quebec) is deur UNESCO tot wêrelderfenisgebied verklaar.

Etimologie

Die Place Royale (Koninklike Plein) in die ou stadskern van Quebecstad

Tussen die stede Quebec en Lévis aan die teenoorliggende oewer vernou die Sint-Laurens se rivierloop duidelik, en die Indiaanse woord Kebec, wat oorspronklik gebruik is om na die gebied te verwys, beteken in die Algonkin-taal "die plek waar die rivier vernou". 'n Ander, alhoewel minder bekende teorie beweer dat Samuel de Champlain moontlik die plaaslike Indiane se uitnodiging om 'n besoek aan hulle dorp af te lê (Kepec) misverstaan het as die benaming vir die gebied.

In die loop van die Franse nedersetting se vroeë geskiedenis is twee ander plekname vir Quebecstad in aanmerking geneem. Champlain het enkele jare na die stad se stigting oorweeg om dit ter ere van die destydse Franse koning Lodewyk XIII Ludovica te noem. Ná die stigting van die Kanadese Federasie in 1867 het die owerhede oorweeg om weer die ou Indiaanse naam Stadaconé te gebruik om verwarring met die gelyknamige provinsie te voorkom.[2]

Gedurende die vroeë 17de eeu is 'n aantal afwykende spellings gebruik soos Quebecq (deur die aardrykskundige Victor Levasseur in 1601), Kébec (deur Marc Lescarbot in 1609) en Quebec (deur Samuel de Champlain in 1613).

Geskiedenis

Vroeë geskiedenis

Vieux-Québec, die ou stadskern
Basse-Ville met die kerk Notre-Dame-des-Victoires

Gedurende die laaste Ystydperk was die gebied van die huidige stad nog van 'n geweldige yslaag met 'n dikte van sowat driehonderd meter bedek. Toe die destydse gletsers begin smelt het, het die Sint-Laurensrivier se geweldige vloede die vlaktes van Quebec oorstroom en die Champlainsee, 'n uitgestrekte binnesee, gevorm. Nadat die waters afgeloop het, het die land met die beroemde Diamantrots verrys, wat later die sentrum van die Franse stad geword het.

Die eerste menslike nedersettings in die gebied het sowat 10 000 jaar gelede ontstaan. Nomadiese Indiane het hier jag gemak op kariboes. Toe die Franse ontdekkingsreisiger Jacques Cartier die gewes in 1535 vir die eerste keer verken het, het sowat 5 000 Indiane langs die oewers van die Sint-Laurensrivier gewoon. Destyds het daar meer as tien Indianedorpe tussen die huidige Quebecstad en Montreal bestaan, wat meestal deur Irokese bewoon is.

Quebecstad was destyds die hoofstad van die sogenaamde Kanata-gebied, wat sy naam later aan die hele land verleen het en letterlik "dorp" of "klein nedersetting" beteken.

Die stigting van Ville de Québec

De Champlain se landing in Quebecstad. Skildery deur George Agnew Reid (1909)

In 1608 het Samuel de Champlain die waarde van die huidige stad se ligging as 'n onneembare vesting besef - dit was dus geskik vir die oprigting van 'n permanente kolonie. Op 3 Julie het hy die stad naby 'n ou Irokese-dorp, wat as Stadaconé bekend gestaan het, gestig. Louis Hébert was die eerste Franse setlaar in Kanada wat sy huis hier opgerig het. Die habitation of nedersetting het aanvanklik uit twee woongeboue, 'n winkel, 'n stoorhuis en 'n aantal tuine bestaan.

Quebecstad sou later vanuit 'n beskeie dorp met die Place Royale ("Koninklike Plein") as sy sentrum tot die bakermat van die Franse beskawing en Francophonie in Noord-Amerika ontwikkel. Die oorspronklike Indiaanse hoofstad van Kanata, wat vermoedelik langs die Saint-Charlesrivier geleë was, het by De Champlain se aankoms nie meer bestaan nie. Quebecstad self was veral uitgelê as 'n handelsentrum vir huide, velle en pelse. In die vroeë 17de eeu was die nedersetting se handelsbande nog beperk tot groepe van nomadiese Algonkin-Indiane wat besoek aan Quebecstad afgelê het.

Teen die einde van die Franse heerskappy was die grondgebied van die huidige stad 'n omgewing met baie sterk kontraste - rondom die stad met sy sowat 8 000 inwoners was daar bosgebiede, dorpe, landbou- en weivelde. Quebecstad was destyds 'n merkwaardige stad wat deur sy monumentale argitektuur, sy versterkings (wat uniek aan Noord-Amerika was), sy modderige strate, sy pragtige steenhuise en die relatief beskeie boukuns van sy voorstede Saint-Jean en Saint-Roch. Ondanks sy stedelike karakter en sy funksie as hoofstad het Quebecstad 'n afgeleë klein koloniale nedersetting gebly. Die inwoners het baie van hulle benodigdhede uit Frankryk ingevoer en hul landbou-oorskotte en vuurhout op twee plaaslike markte verkoop.

Die Britse heerskappy

Quebec-hawe in die laat 19de eeu

In Junie 1759 het 'n Britse vloot onder die bevel van generaal James Wolfe naby Quebecstad anker gewerp, en die hele gebied het hom voorberei op 'n Britse aanval. Die oewer in Beauport, 'n moontlike landingsplek vir die vyandelike troepe, is versterk. Terwyl die Franse bevelvoerder Louis-Joseph Marquis de Montcalm oënskynlik van plan was om sy troepe daar saam te trek om die verwagte Britse aanval af te weer, het generaal Wolfe besluit om eers Quebecstad onder vuur te neem en die Franse troepe sodoende te demoraliseer. Die hewige bombardering, wat saans op 12 Julie 1759 begin het, het lewensomstandighede vir die bewoners baie moeilik gemaak.

Ná 'n Franse militêre oorwinning op die regteroewer van die Sint-Laurensrivier in Montmorency het alles gewaag: Op 13 September het sy troepe by l'Anse-au-Foulon, anderhalf myl van Quebecstad, voet aan wal gesit. Hulle het die rotswand opgeklim, die Abraham-plato beset en 'n beslissende oorwinning oor die Franse troepe behaal. Vyf dae later het Quebecstad gekapituleer. Ná twee maande se Britse vuur het meer as tagtig persent van die stad in 'n puinhoop gelê.

Met die kapitulasie van die Franse Generaal Marquis de Montcalm op die Abraham-vlaktes het ook die doodsklok vir Nieu-Frankryk gelui. In April 1760 het die Franse maarskalk de Lévis in die slag van Sainte-Foy nog 'n oorwinning oor die Britte behaal. Ná die aankoms van Britse troepeversterkings was die Franse nogtans gedwing om hulle na Ville-Marie (die latere Montreal) terug te trek, tog het ook hierdie Franse nedersetting in September 1760 voor die Britse aanval geswig en gekapituleer. In die Verdrag van Parys (1763) het Frankryk sy besittings in Noord-Amerika grotendeels aan die Britse Kroon afgestaan. Quebecstad het nou die hoofstad van die "Provinsie Quebec" geword.

Die tydperk van die Amerikaanse Rewolusie en die 19de eeu

Quebecstad met die Château Frontenac in die winter

Die Britte het die versterkings herbou en die Citadel van Quebecstad opgerig om die stad teen Amerikaanse troepe te verdedig. Die laaste slag in die stad is in 1775 geveg: Ná die tweede Kontinentale Kongres in die Verenigde State het Amerikaanse troepe onder die bevel van Benedict Arnold Quebecstad tydens die Slag van Quebec aangeval, maar nie daarin geslaag om dit in te neem nie, terwyl die Amerikaanse generaal Richard Montgomery op die slagveld gesneuwel het. Die Amerikaners het aanvanklik verwag dat die Franssprekende bevolking van Kanada by die Amerikaanse Rewolusie sou aansluit en in opstand kom teen die Britse bewind, maar uiteindelik het hulle daardie hoop laat vaar. Quebecstad is deur die Britte nog voor die Brits-Amerikaanse Oorlog van 1812 versterk en van 'n battery artillerie voorsien.

Onder die Britse bewind het die stad sy huidige voorkoms gekry met klein Normandiese huisies, Engelse kerke, asook neoklassieke en Victoriaanse geboue. Die reusagtige Château Frontenac is in 1893 opgerig en gee aan die stad vandag nog 'n Middeleeuse inslag. Onder Britse heerskappy het Quebecstad tot 'n beduidende sentrum van die skeepsboubedryf ontwikkel waar tussen 1790 en 1897 meer as 2 500 skepe vir die Britse Vloot vervaardig is.[3]

Sedert die 19de eeu en nog tot in die 20ste eeu het steeds meer immigrante van die Britse Eilande hulle in Quebecstad kom vestig. Danksy sy gunstige ligging aan die Sint-Laurensrivier, die belangrikste seeweg in Noord-Amerika, het immigranteskepe by voorkeur hier aangedoen. In die 1830's het 'n gemiddelde 30 000 immigrante, waarvan twee derdes Iere, hier jaarliks voet aan wal gesit. In die periodes tussen 1852 en 1856 en tussen 1859 en 1865 het Quebecstad selfs as die administratiewe hoofstad van Kanada gedien. Dit was op een na die laaste Kanadese stad wat hierdie funksie waargeneem het vordat die Kanadese regeringsetel uiteindelik na Ottawa verskuif is. In 1864 is die sogenaamde Quebec-konferensie oor die Kanadese Federasie in Quebecstad gehou.

Die 20ste en 21ste eeu

Quebecstad

Gedurende die Tweede Wêreldoorlog is twee Geallieerde konferensies in Quebecstad gehou. In 1943 het die Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt, die Britse eerste minister Winston Churchill, die Kanadese eerste minister William Lyon Mackenzie King en die Sjinese minister van buitelandse sake T.V. Soong hier byeengekom. Die deelnemers aan die konferensie in 1944 was Churchill en Roosevelt. Die samesprekings is in die Citadelle en die nabygeleë Château Frontenac gevoer. 'n Groot deel van die Geallieerde landing in Normandië, wat nog in dieselfde jaar sou plaasvind, is hier bespreek.

Op 1 Januarie 2002 het twaalf munisipaliteite, wat voorheen deel van die Communauté urbaine de Québec was, met Quebecstad saamgesmelt.

In 2005 het die nasionale hoofstad van Quebec as gasheerstad van die tweede belangrikste sportfees (ná die Olimpiese Spele), die Wêreldspele van die Polisiemanne en Brandweermanne, opgetree. 11 000 atlete en 14 000 begeleiers het in Quebecstad byeengekom.

Ekonomiese basis

Ville de Québec is die administratiewe en kulturele hoofstad van die provinsie Quebec en is danksy die historiese stadskern ook 'n eersterangse toeristebestemming. Die stad het 'n seehawe by die monding van die Sint-Charlesrivier en 'n olieraffinadery in Sint-Romauld. Die plaaslike nywerhede steun op die verwerking van hout en landbouprodukte. Die tersiêre sektor en nuwe tegnologieë sorg vir 'n bestendige ekonomiese groei; die werkloosheidsyfer is laer as in Montreal en ander gebiede in die provinsie.

Universiteit

Die grootste deel van die Université Laval het in 1950 na die voorstad Sainte-Foy verhuis. Tans is daar sowat 35 000 studente (sowat 2 000 van hulle is Franstalige studente uit Amerika, Europa en Afrika). Die universiteit speel 'n belangrike rol by die studie en bevordering van die Franstalige kultuur in Noord-Amerika.

Besienswaardighede

Panoramiese uitsig oor Quebecstad, Junie 2009
  • Die Afrikaanstalige besoeker het hier die geleentheid om die enigste Europese gemeenskap naas die Afrikaners te leer ken wat gedurende die 18de eeu soos die Kaap onder Britse bewind gekom het. Nietemin kan die Franstalige Kanadese hulle kulturele onafhanklikheid nog trots bewaar. Die argitektuur is dalk nóg eg Frans, nóg eg Engels, maar Ville de Québec is beslis die kulturele hoofstad van die Frankofone Amerika. Die somer is die hoogtepunt van talle kulturele feeste terwyl die winter die tyd is om Kersfees in 'n sprokieswêreld van ys en sneeu te vier.
Wandellaan in Quebecstad
  • Die Place d'Armes met sy neogotiese fontein lê in die hart van Ou-Quebec en lei die besoeker tot die Château Frontenac op die Place Royale. Die reusagtige gebou is in 1893 as 'n hotel van Canadian Pacific Railways opgerig en beskik oor 613 kamers. Die voorsaal van die hotel bekoor met die luukse binnenshuise argitektuur en meubilering van die laat 19de eeu.
  • Terrasse Dufferin en die Promenade des Gouverneurs lei tot die Citadelle, die amptelike woning van die Kanadese goewerneur-generaal in die Franstalige gedeelte van Kanada, en die Parc des Champs-de-Bataille met die Vlaktes van Abraham. Die Parlementsgebou bied 'n pragtige uitsig oor die stad vanaf die 31ste verdieping.
  • Die Musée du Québec naby die Wolfe-monument vertoon tradisionele en moderne kuns, keramiek en inheemse goud- en silwerkuns vanaf die 17de tot by die 20ste eeu.
  • Die Hótel du Parlement in die Grande Allée huisves die parlement van die provinsie en is 'n goeie voorbeeld van die Frans-klassisistiese boustyl. Die indrukwekkende gebou behels vier vleuels, wat 'n vierkant met 'n sylengte van sowat 100 meter vorm.
  • Die Musée de l'Amerique Française beskik oor 'n indrukwekkende versameling van Franse en Frans-Kanadese objekte en gee 'n goeie indruk van die 19de eeuse lewe in Quebec.
  • Die Grande Allée is 'n statige ou straat met klein hotelletjies, restourante en buitelugkafees.
  • Die Musée de la Civilisation (Museum van die Beskawing) is aan vyf onderwerpe gewy - die mens se liggaam, materie, die geselskap, taal en menslike gedagte.
  • Die Île d'Orléans (Orléans-eiland) lê in die middel van die St. Laurensrivier en is 'n goeie voorbeeld van die lewe in die vroeë Québec. Koop daar gerus geweefde produkte, dekens, aarbeie, appels en natuurlik die spesialiteit van Quebec - allerlei esdoringprodukte.
  • Die Moulin de la Chevrotière is 'n meul wat uit die 18de eeu dateer en nog steeds werk.
  • In Wendake (Village-des-Hurons, Huroondorp) kan 'n mens kennis maak met die Huroon-Indiane wat sowat 10 000 jaar gelede na hierdie gebied gekom het.
  • Die geskiedkundige Nasionale Park Cartier-Brébeuf lê teen die Sint-Charlesrivier en vertoon 'n namaaksel van die Grande Hermine, die skip waarmee Jacques Cartier na Noord-Amerika geseil het.

Eksterne skakel

Verwysings

  1. republiquelibre.org - 1842: Charles Dickens visite Montréal et Québec
  2. Commission de toponymie du Québec : Québec
  3. Alfred Pletsch: Kanada. Kohlhammer Kunst- und Reiseführer. Stuttgart: W. Kohlhammer 1986, bl. 190


Vlag van Kanada Hoofstede van Kanada Wapen van Kanada
HoofstedeCharlottetownEdmontonFrederictonHalifaxIqaluitOttawaQuebecstadReginaSt. John'sTorontoVictoriaWhitehorseWinnipegYellowknife