Encyclopædia Britannica: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes)
prent
JMK (besprekings | bydraes)
verw
Lyn 1: Lyn 1:
[[Lêer:Göttingen-SUB-Britannica.02.JPG|200[x|right|thumb|'n Stel van die Encyclopædia Britannica]]
[[Lêer:Göttingen-SUB-Britannica.02.JPG|200[x|right|thumb|'n Stel van die Encyclopædia Britannica]]
Die '''''Encyclopædia Britannica''''' ([[Latyn]] vir "Britse Ensiklopedie") is 'n algemene Engelstalige [[ensiklopedie]] gepubliseer deur [[Encyclopædia Britannica, Inc.]], 'n private maatskappy. Artikels is gemik op geletterde volwassenes, en word geskryf deur ongeveer 100&nbsp;voltydse redakteurs en meer as 4,000&nbsp;spesialisbydraers. Dit word beskou as die mees deskundig onderlegde ensiklopedie.<ref name="kister_1994">{{cite book | last = Kister | first = KF | authorlink = Kenneth Kister | year = 1994 | title = Kister's Best Encyclopedias: A Comparative Guide to General and Specialized Encyclopedias | edition = 2nd | publisher = Oryx Press | location = Phoenix, Arizona | isbn=0897747445}}</ref><ref name="sader_1995" />
Die '''''Encyclopædia Britannica''''' ([[Latyn]] vir "Britse Ensiklopedie") is 'n algemene Engelstalige [[ensiklopedie]] gepubliseer deur [[Encyclopædia Britannica, Inc.]], 'n private maatskappy. Artikels is gemik op geletterde volwassenes, en word geskryf deur ongeveer 100&nbsp;voltydse redakteurs en meer as 4,000&nbsp;spesialisbydraers. Dit word beskou as die mees deskundig-onderlegde ensiklopedie.<ref name="kister_1994">{{cite book | last = Kister | first = KF | authorlink = Kenneth Kister | year = 1994 | title = Kister's Best Encyclopedias: A Comparative Guide to General and Specialized Encyclopedias | edition = 2nd | publisher = Oryx Press | location = Phoenix, Arizona | isbn=0897747445}}</ref><ref name="sader_1995">{{cite book | last = Sader | first = Marian | coauthors = Lewis, Amy | year = 1995 | title = Encyclopedias, Atlases, and Dictionaries | publisher = R. R. Bowker (A Reed Reference Publishing Company) | location = New Providence, New Jersey | isbn = 0-8352-3669-2}}</ref>


Die ''Britannica'' is die oudste Engelstalige ensiklopedie wat steeds in druk is.<ref name="EB_encyclopedia">{{cite encyclopedia | title = Encyclopedias and Dictionaries | encyclopedia = Encyclopædia Britannica | edition= 15<sup>th</sup> edition | publisher = [[Encyclopædia Britannica, Inc.]] | year = 2007 | volume = 18 | pages = 257–286}}</ref> Dit is vir die eerste keer gepubliseer tussen 1768 en 1771 in [[Edinburg]], Skotland, en het toegeneem in gewildheid en omvang, sodat die derde uitgawe (1797) en aanhangsel daarvan (1801) twintig bande beslaan het.<ref>Frank A. Kafker and Jeff Loveland, eds., ''The Early Britannica: The Growth of an Outstanding Encyclopedia'' (Oxford: Voltaire Foundation, 2009).</ref><ref name="kogan_1958">{{cite book | last = Kogan | first = Herman | year = 1958 | title = The Great EB: The Story of the Encyclopædia Britannica | publisher = The [[University of Chicago Press]] | location = Chicago | id = {{LCCN|58|00|8379}}}}</ref><ref name="encyclopedia_1954" /> Die opgang in aansien het bygedra tot die werwing van toonaangewende bydraers, en die 9de uitgawe (1875–1889) en die [[Encyclopædia Britannica Eleventh Edition|11de uitgawe]] (1911) was 'n baken in terme van geleerdheid en letterkundige styl.<ref name="kogan_1958" /> Beginnend by die 11de uitgawe, is die ''Britannica'' se artikels verkort en vereenvoudig ter wille van groter aanvaarding in die Noord-Amerikaanse mark.<ref name="kogan_1958" /> In 1933, het die ''Britannica'' die eerste ensiklopedie geword om "deurlopende hersiening" te aanvaar, waarvolgens die ensiklopedie onverpoos herdruk word, en elke artikel geskeduleerd opdateer word.<ref name="encyclopedia_1954" />
Die ''Britannica'' is die oudste Engelstalige ensiklopedie wat steeds in druk is.<ref name="EB_encyclopedia">{{cite encyclopedia | title = Encyclopedias and Dictionaries | encyclopedia = Encyclopædia Britannica | edition= 15<sup>th</sup> edition | publisher = [[Encyclopædia Britannica, Inc.]] | year = 2007 | volume = 18 | pages = 257–286}}</ref> Dit is vir die eerste keer gepubliseer tussen 1768 en 1771 in [[Edinburg]], Skotland, en het toegeneem in gewildheid en omvang, sodat die derde uitgawe (1797) en aanhangsel daarvan (1801) twintig bande beslaan het.<ref>Frank A. Kafker and Jeff Loveland, eds., ''The Early Britannica: The Growth of an Outstanding Encyclopedia'' (Oxford: Voltaire Foundation, 2009).</ref><ref name="kogan_1958">{{cite book | last = Kogan | first = Herman | year = 1958 | title = The Great EB: The Story of the Encyclopædia Britannica | publisher = The [[University of Chicago Press]] | location = Chicago | id = {{LCCN|58|00|8379}}}}</ref><ref name="encyclopedia_1954">{{cite encyclopedia | year = 1954 | title = Encyclopædia | encyclopedia = Encyclopædia Britannica | edition= 14<sup>th</sup> edition}} Behalwe dat dit 'n uitstekende opsomming bied van die ''Britannica'' se geskiedenis en vroeë aanverwante produkte, beskryf hierdie artikel ook die lewenssiklus van 'n tipiese ''Britannica'' uitgawe. 'n Nuwe uitgawe begin tipies namate sterk verkope afplat wanneer die ensiklopedie verouderd raak. Wanneer werk aan 'n nuwe uitgawe aangepak word, droog verkope van die ou uitgawe op, presies wanneer fiskale behoefte die akuutste is: 'n nuwe redaksiespan moet saamgestel word, en artikels gedelegeer word. [[Elkan Harrison Powell]] het hierdie wisseling in inkomste aangedui as 'n bedreiging vir enige ensiklopedie, en spreek die hoop uit dat deurlopende hersiening 'n oplossing kan wees.</ref> Die opgang in aansien het bygedra tot die werwing van toonaangewende bydraers, en die 9de uitgawe (1875–1889) en die [[Encyclopædia Britannica Eleventh Edition|11de uitgawe]] (1911) was 'n baken in terme van geleerdheid en letterkundige styl.<ref name="kogan_1958" /> Beginnend by die 11de uitgawe, is die ''Britannica'' se artikels verkort en vereenvoudig ter wille van groter aanvaarding in die Noord-Amerikaanse mark.<ref name="kogan_1958" /> In 1933, het die ''Britannica'' die eerste ensiklopedie geword om "deurlopende hersiening" te aanvaar, waarvolgens die ensiklopedie onverpoos herdruk word, en elke artikel geskeduleerd opdateer word.<ref name="encyclopedia_1954" />


Die mees onlangse uitgawe, die 15de, beskik oor 'n unieke drieledige samestelling: 'n 12-bundel ''[[Micropædia]]'' van kort artikels (meestal minder as 750&nbsp;woorde), 'n 17-bundel ''[[Macropædia]]'' van langer artikels (twee tot 310&nbsp;bladsye) en 'n enkelband ''[[Propædia]]'' wat 'n [[Hiërargie|rangordelike]] raamwerk van kennis verskaf. Die ''Micropædia'' is gemik op vinnige naslaan van feite en as 'n gids tot die ''Macropædia''; lesers word aangeraai om die ''Propædia''-raamwerk te raadpleeg om die onderwerp se konteks te verstaan en sodoende meer spesifieke artikels op te spoor.<ref name="propedia_preface">{{cite book | year = 2007 | title = The New Encyclopædia Britannica | edition= 15<sup>th</sup> edition, ''[[Propædia]]''| pages = 5–8}}</ref> Die grootte van die ''Britannica'' het vir 70&nbsp;jaar min of meer konstant gebly, en bevat ongeveer 40&nbsp;miljoen woorde en 'n halfmiljoen onderwerpe.<ref name="index_preface">{{cite book | year = 2007 | title = The New Encyclopædia Britannica | edition= 15<sup>th</sup> edition, ''Index'' preface}}</ref> Alhoewel dit sedert 1901 in die Verenigde State gepubliseer word, het die ''Britannica'' [[Spelverskille van Amerikaanse en Britse Engels|Britse spelwyse]] behou.<ref name="kister_1994" />
Die mees onlangse uitgawe, die 15de, beskik oor 'n unieke drieledige samestelling: 'n 12-bundel ''[[Micropædia]]'' van kort artikels (meestal minder as 750&nbsp;woorde), 'n 17-bundel ''[[Macropædia]]'' van langer artikels (twee tot 310&nbsp;bladsye) en 'n enkelband ''[[Propædia]]'' wat 'n [[Hiërargie|rangordelike]] raamwerk van kennis verskaf. Die ''Micropædia'' is gemik op vinnige naslaan van feite en as 'n gids tot die ''Macropædia''; lesers word aangeraai om die ''Propædia''-raamwerk te raadpleeg om die onderwerp se konteks te verstaan en sodoende meer spesifieke artikels op te spoor.<ref name="propedia_preface">{{cite book | year = 2007 | title = The New Encyclopædia Britannica | edition= 15<sup>th</sup> edition, ''[[Propædia]]''| pages = 5–8}}</ref> Die grootte van die ''Britannica'' het vir 70&nbsp;jaar min of meer konstant gebly, en bevat ongeveer 40&nbsp;miljoen woorde en 'n halfmiljoen onderwerpe.<ref name="index_preface">{{cite book | year = 2007 | title = The New Encyclopædia Britannica | edition= 15<sup>th</sup> edition, ''Index'' preface}}</ref> Alhoewel dit sedert 1901 in die Verenigde State gepubliseer word, het die ''Britannica'' [[Spelverskille van Amerikaanse en Britse Engels|Britse spelwyse]] behou.<ref name="kister_1994" />


Die ''Britannica'' het moeite ondervind om winsgewend te bly.<ref name="EB_encyclopedia" /> Sekere artikels in vroeëre uitgawes is gekritiseer betreffende sorgvuldigheid, vooroordeel of ongekwalifiseerde bydraers.<ref name="kogan_1958" /><ref name="burr_1911" /> Die akkuraatheid van dele van die huidige uitgawe is eweneens onder verdenking geplaas,<ref name="kister_1994" /><ref name="Giles_Nature_study_2005" /> maar die bestuur van ''Britannica'' het teenargumente op die kritiek gelewer.<ref name="fatally_flawed" />
Die ''Britannica'' het moeite ondervind om winsgewend te bly.<ref name="EB_encyclopedia" /> Sekere artikels in vroeëre uitgawes is gekritiseer betreffende sorgvuldigheid, vooroordeel of ongekwalifiseerde bydraers.<ref name="kogan_1958" /><ref name="burr_1911" /> Die akkuraatheid van dele van die 15de uitgawe is eweneens onder verdenking geplaas,<ref name="kister_1994" /><ref name="Giles_Nature_study_2005" /> maar die bestuur van ''Britannica'' het teenargumente op die kritiek gelewer.<ref name="fatally_flawed" />


==Verwysings==
==Verwysings==

Wysiging soos op 10:42, 20 Augustus 2010

'n Stel van die Encyclopædia Britannica

Die Encyclopædia Britannica (Latyn vir "Britse Ensiklopedie") is 'n algemene Engelstalige ensiklopedie gepubliseer deur Encyclopædia Britannica, Inc., 'n private maatskappy. Artikels is gemik op geletterde volwassenes, en word geskryf deur ongeveer 100 voltydse redakteurs en meer as 4,000 spesialisbydraers. Dit word beskou as die mees deskundig-onderlegde ensiklopedie.[1][2]

Die Britannica is die oudste Engelstalige ensiklopedie wat steeds in druk is.[3] Dit is vir die eerste keer gepubliseer tussen 1768 en 1771 in Edinburg, Skotland, en het toegeneem in gewildheid en omvang, sodat die derde uitgawe (1797) en aanhangsel daarvan (1801) twintig bande beslaan het.[4][5][6] Die opgang in aansien het bygedra tot die werwing van toonaangewende bydraers, en die 9de uitgawe (1875–1889) en die 11de uitgawe (1911) was 'n baken in terme van geleerdheid en letterkundige styl.[5] Beginnend by die 11de uitgawe, is die Britannica se artikels verkort en vereenvoudig ter wille van groter aanvaarding in die Noord-Amerikaanse mark.[5] In 1933, het die Britannica die eerste ensiklopedie geword om "deurlopende hersiening" te aanvaar, waarvolgens die ensiklopedie onverpoos herdruk word, en elke artikel geskeduleerd opdateer word.[6]

Die mees onlangse uitgawe, die 15de, beskik oor 'n unieke drieledige samestelling: 'n 12-bundel Micropædia van kort artikels (meestal minder as 750 woorde), 'n 17-bundel Macropædia van langer artikels (twee tot 310 bladsye) en 'n enkelband Propædia wat 'n rangordelike raamwerk van kennis verskaf. Die Micropædia is gemik op vinnige naslaan van feite en as 'n gids tot die Macropædia; lesers word aangeraai om die Propædia-raamwerk te raadpleeg om die onderwerp se konteks te verstaan en sodoende meer spesifieke artikels op te spoor.[7] Die grootte van die Britannica het vir 70 jaar min of meer konstant gebly, en bevat ongeveer 40 miljoen woorde en 'n halfmiljoen onderwerpe.[8] Alhoewel dit sedert 1901 in die Verenigde State gepubliseer word, het die Britannica Britse spelwyse behou.[1]

Die Britannica het moeite ondervind om winsgewend te bly.[3] Sekere artikels in vroeëre uitgawes is gekritiseer betreffende sorgvuldigheid, vooroordeel of ongekwalifiseerde bydraers.[5][9] Die akkuraatheid van dele van die 15de uitgawe is eweneens onder verdenking geplaas,[1][10] maar die bestuur van Britannica het teenargumente op die kritiek gelewer.[11]

Verwysings

  1. 1,0 1,1 1,2 Kister, KF (1994). Kister's Best Encyclopedias: A Comparative Guide to General and Specialized Encyclopedias (2nd uitg.). Phoenix, Arizona: Oryx Press. ISBN 0897747445.
  2. Sader, Marian (1995). Encyclopedias, Atlases, and Dictionaries. New Providence, New Jersey: R. R. Bowker (A Reed Reference Publishing Company). ISBN 0-8352-3669-2. {{cite book}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  3. 3,0 3,1 "Encyclopedias and Dictionaries". Encyclopædia Britannica (15th edition) 18. (2007). Encyclopædia Britannica, Inc.. 257–286. 
  4. Frank A. Kafker and Jeff Loveland, eds., The Early Britannica: The Growth of an Outstanding Encyclopedia (Oxford: Voltaire Foundation, 2009).
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Kogan, Herman (1958). The Great EB: The Story of the Encyclopædia Britannica. Chicago: The University of Chicago Press. Sjabloon:LCCN.
  6. 6,0 6,1 "Encyclopædia". Encyclopædia Britannica (14th edition). (1954).  Behalwe dat dit 'n uitstekende opsomming bied van die Britannica se geskiedenis en vroeë aanverwante produkte, beskryf hierdie artikel ook die lewenssiklus van 'n tipiese Britannica uitgawe. 'n Nuwe uitgawe begin tipies namate sterk verkope afplat wanneer die ensiklopedie verouderd raak. Wanneer werk aan 'n nuwe uitgawe aangepak word, droog verkope van die ou uitgawe op, presies wanneer fiskale behoefte die akuutste is: 'n nuwe redaksiespan moet saamgestel word, en artikels gedelegeer word. Elkan Harrison Powell het hierdie wisseling in inkomste aangedui as 'n bedreiging vir enige ensiklopedie, en spreek die hoop uit dat deurlopende hersiening 'n oplossing kan wees.
  7. The New Encyclopædia Britannica (15th edition, Propædia uitg.). 2007. pp. 5–8.
  8. The New Encyclopædia Britannica (15th edition, Index preface uitg.). 2007.
  9. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named burr_1911
  10. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Giles_Nature_study_2005
  11. Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named fatally_flawed