Sylvia Plath: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Xqbot (besprekings | bydraes)
Lyn 118: Lyn 118:
[[sq:Sylvia Plath]]
[[sq:Sylvia Plath]]
[[sv:Sylvia Plath]]
[[sv:Sylvia Plath]]
[[ta:சில்வியா ப்ளாத்]]
[[ta:சில்வியா பிளாத்]]
[[tg:Силвия Плат]]
[[tg:Силвия Плат]]
[[tr:Sylvia Plath]]
[[tr:Sylvia Plath]]

Wysiging soos op 01:15, 11 Oktober 2010

Sylvia Plath (27 Oktober 193211 Februarie 1963) was 'n Amerikaanse digter, romanskrywer, en kortverhaalskrywer. Sy was veral bekend vir haar digkuns, maar ook vir 'n semi-outobiografiese roman, The Bell Jar, onder die skuilnaam Victoria Lucas.


Biografie

Kinderjare

Sy is op 27 Oktober 1932 gebore in die dorpie Jamaica Plain in Massachusetts, as die dogter van Aurelia Schober Plath, 'n Oostenryker wat na Amerika toe getrek het, en Otto Emile Plath, 'n immigrant vanaf Poland. Haar vader was 'n professor in dierkunde, veral bye, en Duits by die Universiteit van Boston. Sy het ook 'n jonger broer gehad. Plath het haar eerste gedig publiseer in die Boston Herald se kinderafdeling toe sy net agt jaar oud was. Haar vader sterf net 'n week en 'n half na haar agste verjaarsdag, aan die komplikasies van diabetes na 'n amputasie van 'n been. Dit blyk dat hy nie die korrekte behandeling ontvang het nie, aangesien hy homself verkeerdelik diagnoseer het. Na haar man se dood, het Aurelia Plath in 1942, tesame met haar ouers en twee kinders na Wellesley, in Massachusetts, getrek.

Universiteitsjare

Gedurende die lang somervakansie tussen haar derde en vierde universiteitsjaar, is Plath as gasredakteur aangestel by die tydskrif Mademoiselle, wat baseer was in New York. Sy het 'n maand daar deurgebring, maar dit glad nie geniet nie. Dit was die begin van 'n negatiewe uitkyk op haarself en die lewe. Talle van die gebeure tydens hierdie tydperk het die inspirasie gevorm vir die Bell Jar. Nietemin, die eerste gedokumenteerde selfmoordpoging vind reeds in haar derdejaar plaas, toe sy onder haar huis inkruip, nadat sy 'n oordosis slaappille gedrink het. Na haar selfmoordpoging is sy vir 'n kort periode gehospitaliseer. Sy ontvang daar elektrokonvulsiewe terapie. Sy kon met haar studies voortgaan en voltooi in 1955 haar graad met lof by Smith College. Daarna het sy haar studies voortgesit in Cambridge-universiteit, en aktief voortgegaan met haar digkuns. Sy ontmoet Ted Hughes, 'n Engelse digter by 'n partytjie tydens haar studentejare by die universiteit. Hulle trou op 16 Junie, 1956.

Latere jare

Die egpaar woon en werk in Amerika, tot sy ontdek dat sy swanger is, en trek toe terug na die Verenigde Koninkryk. Hulle vestig eers vir 'n rukkie in Londen, en trek daarna na 'n kleiner dorpie naby Devon. Hier publiseer sy haar eerste bundel poësie, genaamd The Colossus. In Februarie 1961 het sy 'n 'n miskraam. Sy skryf heelwat gedigte oor hierdie gebeurtenis. Die egpaar se huwelik was wankelrig, onder meer omdat hy 'n minnares gehad het. Hulle gaan laat in 1962 uitmekaar. Sy keer terug na Londen, met haar kinders, Frieda en Nicholas.

Sterfte

Plath se grafsteen by die Heptonstallkerk, in West Yorkshire, Engeland

Op 11 Februarie 1963 pleeg sy selfmoord, deur haar kop in haar gasstoof in te druk en die gas oop te draai. Daar is meningsverskille omtrent die doelgerigtheid al dan nie van die selfmoord: sommiges voel dat sy beplan het om betyds ontdek te word, terwyl andere glo dat dit 'n suksesvolle voltooide selfmoord was. Haar grafsteen word herhaaldelik verniel deur Plath-ondersteuners wat die van "Hughes" van die steen afkrap.

Bespreking van haar opus

Dagboeke

Plath skryf 'n dagboek oor haar lewe vandat sy elf jaar oud is, tot en met die dag van haar selfmoord. Die dagboeke wat dateer vanaf haar eerstejaar op universiteit, word in 1980 publiseer as The Journals of Sylvia Plath. Twee van haar latere dagboeke is egter verseël deur Ted Hughes, tot met die vyftigste herdenking van haar sterfdag. Hy het die besluit egter kort voor sy dood herroep, en, behalwe vir haar heel laaste dagboek wat hy skynbaar vernietig het ten einde die kinders die pyn daarvan te spaar, en al die dagboeke is in 2000 herpubliseer as die The Unabridged Journals of Sylvia Plath.

Gedigte

Plath is onder kritiekspervuur vir haar omstrede verwysings na die Joodse volkslagting tydens die Tweede Wêreldoorlog, en is bekend vir haar amper bo-aards slim gebruik van die metafoor. Haar werk het voortgegaan om te ontwikkel, vanaf die konvensionele digkuns in The Colossus, tot by die vryvloeiende beeldings en intensiteit van haar latere werk. Haar tweede bundel, Ariel se gedigte is dikwels outobiografies, veral in die beskrywings van geestesversteuring. In 1982 word Plath die eerste digter om 'n Pulitzerprys posthuum te ontvang vir haar bundel The Collected Poems.

Bibliografie

Poësie

  • The Colossus and Other Poems (1960)
  • Ariel (1965)
  • Three Women: A monologue for three voices (1968)
  • Crossing the Water (1971)
  • Winter Trees (1972)
  • The Collected Poems (1981)
  • Selected Poems (1985)
  • Plath: Poems (1998)

Prosa

  • The Bell Jar (1963)
  • Letters Home (1975)
  • Johnny Panic and the Bible of Dreams (1977)
  • The Journals of Sylvia Plath (1982)
  • The Magic Mirror (1989), Plath se finale-jaartesis op universiteit
  • The Unabridged Journals of Sylvia Plath, (2000)

Kinderboeke

  • The Bed Book (1976)
  • The It-Doesn't-Matter-Suit (1996)
  • Collected Children's Stories (UK, 2001)
  • Mrs. Cherry's Kitchen (2001)

Bronne

'n Verkorte en verwerkte weergawe van die artikel Plath&oldid=208752109|Sylvia Plath op die Engelstalige Wikipedia.

Biografiese bronnelys
  • Sylvia Plath (2004, Chelsea House, Great Writers Series) deur Peter K. Steinberg.
  • Sylvia Plath: Method & Madness (A Biography) (2004, Schaffner Press, Tweede hersiene uitgawe) deur Edward Butscher
  • Sylvia Plath: A Literary Life (2003, Palgrave Macmillan, Tweede hersiene uitgawe) deur Linda Wagner-Martin
  • Her Husband: Ted Hughes & Sylvia Plath, a Marriage (2003, Viking Adult) deur Diane Middlebrook
  • Rough Magic: A Biography of Sylvia Plath (1991, Da Capo Press) deur Paul Alexander
  • The Death and Life of Sylvia Plath (1991, Carol Publishing) deur Ronald Hayman