Asma: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
JAnDbot (besprekings | bydraes)
k r2.5.2) (robot Verander: lv:Bronhiālā astma, ro:Astmă
Lyn 54: Lyn 54:
[[ar:ربو]]
[[ar:ربو]]
[[az:Bronxial astma]]
[[az:Bronxial astma]]
[[bg:Астма]]
[[bjn:Manggah]]
[[bn:হাঁপানি]]
[[bn:হাঁপানি]]
[[zh-min-nan:He-ku]]
[[bjn:Manggah]]
[[bs:Bronhijalna astma]]
[[bs:Bronhijalna astma]]
[[bg:Астма]]
[[ca:Asma]]
[[ca:Asma]]
[[cs:Astma]]
[[cs:Astma]]
Lyn 64: Lyn 63:
[[da:Astma]]
[[da:Astma]]
[[de:Asthma bronchiale]]
[[de:Asthma bronchiale]]
[[et:Bronhiaalastma]]
[[el:Άσθμα]]
[[el:Άσθμα]]
[[en:Asthma]]
[[en:Asthma]]
[[es:Asma]]
[[eo:Astmo]]
[[eo:Astmo]]
[[es:Asma]]
[[et:Bronhiaalastma]]
[[eu:Asma]]
[[eu:Asma]]
[[fa:آسم]]
[[fa:آسم]]
[[fi:Astma]]
[[fr:Asthme]]
[[fr:Asthme]]
[[ga:Asma]]
[[ga:Asma]]
[[gl:Asma]]
[[gl:Asma]]
[[ko:천식]]
[[he:אסתמה]]
[[hi:दमा]]
[[hi:दमा]]
[[hr:Astma]]
[[hr:Astma]]
[[io:Astmo]]
[[ht:Las (maladi)]]
[[id:Asma]]
[[hu:Asztma]]
[[ia:Asthma]]
[[ia:Asthma]]
[[id:Asma]]
[[io:Astmo]]
[[is:Astmi]]
[[is:Astmi]]
[[it:Asma]]
[[it:Asma]]
[[he:אסתמה]]
[[ja:気管支喘息]]
[[pam:Mausang]]
[[ko:천식]]
[[ht:Las (maladi)]]
[[la:Asthma bronchiale]]
[[la:Asthma bronchiale]]
[[lv:Astma]]
[[lt:Astma]]
[[lt:Astma]]
[[hu:Asztma]]
[[lv:Bronhiālā astma]]
[[mk:Астма]]
[[mk:Астма]]
[[ml:ആസ്മ]]
[[ml:ആസ്മ]]
[[ms:Penyakit Asma]]
[[ms:Penyakit Asma]]
[[nl:Astma]]
[[new:आज्मा]]
[[new:आज्मा]]
[[ja:気管支喘息]]
[[nl:Astma]]
[[no:Astma]]
[[nn:Astma]]
[[nn:Astma]]
[[no:Astma]]
[[pam:Mausang]]
[[pl:Astma oskrzelowa]]
[[pl:Astma oskrzelowa]]
[[pt:Asma]]
[[pt:Asma]]
[[ro:Astm bronșic]]
[[qu:Qharqayuy]]
[[qu:Qharqayuy]]
[[ro:Astmă]]
[[ru:Бронхиальная астма]]
[[ru:Бронхиальная астма]]
[[si:ඇදුම රෝගය]]
[[si:ඇදුම රෝගය]]
Lyn 108: Lyn 108:
[[sr:Астма]]
[[sr:Астма]]
[[su:Asma]]
[[su:Asma]]
[[fi:Astma]]
[[sv:Astma]]
[[sv:Astma]]
[[ta:மூச்சுத்தடை நோய்]]
[[ta:மூச்சுத்தடை நோய்]]
Lyn 118: Lyn 117:
[[wa:Coûtresse d' alinne]]
[[wa:Coûtresse d' alinne]]
[[zh:哮喘]]
[[zh:哮喘]]
[[zh-min-nan:He-ku]]

Wysiging soos op 15:55, 24 Januarie 2011

Obstruksie van die lumen van die bronchiole weens mukoïd-eksudaat, slymbekersel-metaplasia, verdikking van die epiteelvoering-membraan en ernstige inflammasie van bronchiole in 'n pasient met asma

Asma (van Grieks: άσθμα, ásthma, "hyging") is 'n algemene kroniese inflammatoriese siekte van die lugweë, gekarakteriseer deur verskillende en herhalende simptome, omkeerbare lugvloei-obstruksie, en bronchospasma.[1] Simptome sluit in hyging, hoes, borsbenoudheid, en kortasem.[2]

Behandeling van akute simptome geskied gewoonlik met 'n vinnigwerkende inasemings beta-2 agonis (soos salbutamol).[3] Simptome kan voorkom word deur die snellers daarvan, soos allergene[4] en irritante, te vermy deur identifisering en afskerming daarvan, asook deur inaseming van kortikosteroïde (bynierskorshormone).[5] Leukotriene antagoniste (middels wat leukotriene inhibeer) is minder effektief as kortikosteroïde en dus minder gewild.[6]

Die voorkoms van asma het sedert die 1970's aansienlik toegeneem. In 2009 is 300 miljoen mense ter wêreld daardeur geraak.[7] In 2009 het asma globaal 250 000 sterftes veroorsaak.[7] Ten spyte hiervan, is die prognose van asma, met behoorlike kontrole deur stapsgewyse terapie, oor die algemeen goed.

Geskiedenis

Asma is vir die eerste keer deur Hippokrates, om en by 450 v.C., herken en benoem. Tydens die 1930's–50's, is asma beskou as een van die 'heilige sewe' psigosomatiese siektes. Die aetiologie daarvan is as psigologies beskou, met behandeling wat dikwels op psigoanalise en ander 'beradingskure' gebaseer is.[8] Aangesien hierdie psigoanaliste die asmatiese hyg gesien het as die onderdrukte uitroep van 'n kind vir sy of haar ma, was hulle van mening dat die behandeling van depressie veral belangrik was vir indiwidue met asma.[8]

Verwysings

  1. NHLBI 2007 p.11–12
  2. BTS 2009 p.3
  3. NHLBI 2007 p.214
  4. NHLBI 2007 p.169–172
  5. GINA 2009 p.69
  6. Fanta CH (2009). "Asthma". N Engl J Med. 360 (10): 1002–14. doi:10.1056/NEJMra0804579. PMID 19264689. {{cite journal}}: Onbekende parameter |month= geïgnoreer (hulp)
  7. 7,0 7,1 GINA 2009 p.2
  8. 8,0 8,1 Opolski M, Wilson I (2005). "Asthma and depression: a pragmatic review of the literature and recommendations for future research". Clin Pract Epidemol Ment Health. 1: 18. doi:10.1186/1745-0179-1-18. PMC 1253523. PMID 16185365. {{cite journal}}: Onbekende parameter |month= geïgnoreer (hulp)

Verwysingfout: <ref> tag with name "nhlbi2007p184" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "nhlbi2007p213" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "nhlbi2007p218" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "nhlbi2007p240" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "nhlbi2007p373" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "nhlbi2007p399" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Anderson2007" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "WHO2009" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Fanta2009" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Getahun2005" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Yawn2008" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "RobbinsCotran2010" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Moore2010" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Delacourt2004" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Schiffman2009" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "BTS54" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "gina2009p9" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "bts2009p12" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Mason2005" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "Barnes" defined in <references> is not used in prior text.
Verwysingfout: <ref> tag with name "AbuHilal2010" defined in <references> is not used in prior text.

Verwysingfout: <ref> tag with name "Werner2001" defined in <references> is not used in prior text.
Bibliography