Mate (tee): Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: ca
k robot Verander: pt
Lyn 22: Lyn 22:
[[nl:Maté]]
[[nl:Maté]]
[[pl:Yerba mate]]
[[pl:Yerba mate]]
[[pt:Erva mate]]
[[pt:Ilex paraguariensis]]
[[ru:Мате]]
[[ru:Мате]]
[[tr:Yerba mate]]
[[tr:Yerba mate]]

Wysiging soos op 05:04, 15 Maart 2006

Lêer:Mate met stele.jpg
Mate met stele

Die mate (of yerba) is 'n gewilde soort tee in Argentinië en ander Suid-Amerikaanse lande. Dit word van die gedroogde blare van die huls (Ilex) gemaak en met baie suiker gedrink. Die Argentynse stad Apostoles is die sentrum van die mate-nywerheid.

Etimologie en geskiedenis

Die oerbewoners van Latyns-Amerika het lankal mate gedrink. Die woord mate is afgelei van mati, wat in die Ketsjoea-taal die kalbas beskryf waarin 'n pap van gestampte mateblare met water vermeng word. Vandag staan mate in Brasilië as erva bekend, in die Spaanstalige gebiede as yerba of herba (= kruid).

Teen die einde van die 16de eeu beskryf die Spaanse veroweraar en stigter van Buenos Aires, Pedro de Mendoza, 'n verfrissende drank wat by die inheemse bevolking gewild is. Die Jesoeïte, wat in die volgende eeu nedersettings in die gebied van die huidige Paraguay stig, verbou die mateplant stelselmatig en het tot by hulle verdrywing in die 18de eeu 'n monopolie op die matehandel in Latyns-Amerika.

Die Franse botanikus Auguste de Sainte-Hilaire klassifiseer die mateplant tydens sy reise in Brasilië, wat hy tussen 1816 en 1822 onderneem.