Eerste Vryheidsoorlog: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
k r2.7.1) (robot Bygevoeg: sh:Prvi burski rat
Bygewerk
Lyn 1: Lyn 1:
{{Inligtingskas Militêre konflik
{{Inligtingskas Militêre konflik
|konflik = Eerste Vryheidsoorlog
|konflik = Eerste Vryheidsoorlog
|deelvan =
|deelvan =
|beeld = [[Beeld:Majuba LondonNews.jpg|200px|]]
|beeld = [[Lêer:Majuba LondonNews.jpg|300px|]]
|byskrif = [[Slag van Majuba]] 1881.
|byskrif = Die [[Slag van Majuba]] op [[27 Februarie]] [[1881]].
|datum = [[1880]]–[[1881]]
|datum = [[20 Desember]] [[1880]] – [[23 Maart]] [[1881]]
|plek = Suid-Afrika
|plek = [[Suid-Afrika]]
|gebied =
|gebied =
|resultaat = Oorwinning van die Boere
|resultaat = Oorwinning van die Boere<br />[[Konvensie van Pretoria]]<br />Onafhanklikheid van die [[Boererepubliek]]e
|party1 = {{Vlagland|Groot-Brittanje}}
|party1 = {{vlagland|Verenigde Koninkryk}}
|party2 = {{Vlagland|ZAR}} (Transvaal)
|party2 = {{vlagland|Zuid-Afrikaansche Republiek}} (Transvaal)
|party3 =
|party3 =
|aanvoerder1 = {{Vlagikoon|VK}} [[George Pomeroy Colley]] †
|aanvoerder1 = {{vlagikoon|Verenigde Koninkryk}} [[George Pomeroy Colley]] (†)
|aanvoerder2 = {{Vlagikoon|ZAR}} [[Piet Joubert]]
|aanvoerder2 = {{vlagikoon|Zuid-Afrikaansche Republiek}} [[Piet Joubert]]
|aanvoerder3 =
|aanvoerder3 =
|sterkte1 = 1&nbsp;200 (in [[Natal]])<br />1&nbsp;700 (in [[Transvaal]])
|sterkte1 =
|sterkte2 =
|sterkte2 = 3&nbsp;000-7&nbsp;000
|sterkte3 =
|sterkte3 =
|ongevalle1 =
|ongevalle1 = 408 gesneuweldes<br />315 gewondes
|ongevalle2 =
|ongevalle2 = 41 gesneuweldes<br />47 gewondes
|ongevalle3 ='''Burgerlikes wat omgekom het<small>[meestal Boere]</small>'''
|ongevalle3 = '''Burgerlikes wat omgekom het<small>[meestal Boere]</small>'''
|notas =
|notas =
}}
}}


Die '''Eerste Vryheidsoorlog''' was 'n konflik tussen [[Groot-Brittanje]] en die [[Boere]] van [[Suid-Afrikaanse Republiek|Transvaal]], (die [[Suid-Afrikaanse Republiek]]). Dit het van [[Desember]] [[1880]] tot [[Maart]] [[1881]] geduur.
Die '''Eerste Vryheidsoorlog''' ([[Engels]]: ''First Boer War'', [[Nederlands]]: ''Eerste Boerenoorlog'') was 'n konflik tussen die [[Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland|Verenigde Koninkryk]] en die [[Boere]] van [[Transvaal]], (die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]]). Dit het van [[20 Desember]] [[1880]] tot [[23 Maart]] [[1881]] geduur.<ref>Raugh, Herold. ''The Victorians at War, 1815–1914: An encyclopedia of British military history.'' Santa Barbara:ABC-CLIO, 2004. pp. 267</ref>


==Oorsig==
== Oorsig ==
Dit het begin nadat Sir [[Theophilus Shepstone]] van [[Groot-Brittanje]] die [[Sandrivier Konvensie]] van [[1852]] verbreek het deur die [[Transvaal]] op [[12 April]] [[1877]] te annekseer.
Dit het begin nadat Sir [[Theophilus Shepstone]] van die [[Verenigde Koninkryk van Groot-Brittanje en Ierland|Verenigde Koninkryk]] die [[Sandrivier Konvensie]] van [[17 Januarie]] [[1852]] verbreek het deur die [[Transvaal]] op [[12 April]] [[1877]] te annekseer.


Daar was vier botsings en veldslae tussen die Boere en die Britte:
Daar was vier botsings en veldslae tussen die Boere en die Britte:
* Die [[Slag van Bronkhorstspruit]] op [[20 Desember]] [[1880]]

* Die [[Slag van Bronkhorstspruit]]
* Die [[Slag van Laingsnek]] op [[28 Januarie]] [[1881]]
* Die [[Slag van Ingogo]] op [[8 Februarie]] [[1881]], ook bekend as die ''Slag van Skuinshoogte''
⚫
* Die [[Slag van Laingsnek]]
* Die [[Slag van Ingogo]], ook bekend as die ''Slag van Skuinshoogte''
* Die [[Slag van Majuba]] op [[27 Februarie]] [[1881]]
⚫
* Die [[Slag van Majuba]]


Na Majuba is met vredesonderhandelinge begin en is daar op [[21 Maart]] [[1881]] 'n vredesooreenkoms geteken.
Na Majuba is met vredesonderhandelinge begin en is daar op [[21 Maart]] [[1881]] 'n vredesooreenkoms geteken.


==Oorlog==
== Die Oorlog ==


===1877 anneksasie===
=== 1877 anneksasie ===
Die oorlog het begin nadat Sir Theophilus Shepstone die [[Transvaal]] op [[12 April]] [[1877]] geannekseer het. Die boere het geprotesteer en die oorlog het daarna uitgebreek.
Die oorlog het begin nadat Sir Theophilus Shepstone die [[Transvaal]] op [[12 April]] [[1877]] geannekseer het. Die boere het geprotesteer en die oorlog het daarna uitgebreek.


===11 November 1880, Potchefstroom===
=== 11 November 1880, Potchefstroom ===
In November 1880 het die eerste openlike konflik tussen die Boere en Brittanje plaasgevind. [[PL Bezuidenhoudt]] het geweier om ekstra fooie te betaal op sy [[ossewa]] deur te sê dat hy reeds sy belasting betaal het. Die Britse owerhede het die wa gekonfeskeer. 100 manne onder leiding van [[Piet Cronje]] het die wa teruggeneem en aan Bezuidenhout terugbesorg.
In November 1880 het die eerste openlike konflik tussen die Boere en Brittanje plaasgevind. [[PL Bezuidenhoudt]] het geweier om ekstra fooie te betaal op sy [[ossewa]] deur te sê dat hy reeds sy belasting betaal het. Die Britse owerhede het die wa gekonfeskeer. 100 manne onder leiding van [[Piet Cronje]] het die wa teruggeneem en aan Bezuidenhout terugbesorg.


===20 Desember 1880, Bronkhorstspruit===
=== 20 Desember 1880, Bronkhorstspruit ===
''Hoofartikel: [[Slag van Bronkhorstspruit]].''
⚫
Kolonel [[Anstruther]] se opmars van [[Lydenburg]] na [[Pretoria]] word by Bronkhorstspruit deur generaal [[Francois Gerhardus Joubert|Frans Joubert]] met 150 man binne 10 min. vernietigend gestuit – 57 Britte dood, meer as 100 gewond. Boere: 2 dood, 5 gewond. Anstruther sterf.


⚫
Kolonel [[Anstruther]] se opmars van [[Lydenburg]] na [[Pretoria]] word by [[Bronkhorstspruit]] deur generaal [[Francois Gerhardus Joubert|Frans Joubert]] met 150 man binne 10 min. vernietigend gestuit – 57 Britte dood, meer as 100 gewond. Boere: 2 dood, 5 gewond. Anstruther sterf.
===28 Januarie 1881, Laingsnek===
⚫
Op die heuwelrug Laingsnek, oos van die berg Majuba in Natal, was 1 500 Boere ingegrawe. Op 28 Januarie 1881 het [[George Pomeroy Colley|Generaal Colley]] met meer as 1 000 man hulle aangeval. Weer eens is die Britte verpletterd verslaan. Gesneuweldes: 83 Britte; 14 Boere. Gewondes: 111 Britte; 27 Boere.


===8 Februarie 1881, Ingogo (Skuinshoogte)===
=== 28 Januarie 1881, Laingsnek ===
⚫
''Hoofartikel: [[Slag van Laingsnek]].''
⚫
Op die ou pad na [[Newcastle, KwaZoeloe-Natal|Newcastle]] ongeveer 15 km suid van Mount Prospect verslaan genl. [[Nicolas Jacobus Smit|Nicolas Smit]] ‘n "vertoningsmag – bangmaakmag" onverwags suid van die Ingogo op Skuinshoogte. Colley se mag trek deur die nag terug. Boere volg nie op nie. Dooies en gewondes in treurige toestand agtergelaat. 76 Britte dood, 63 gewondes. Boere: 8 dood, 6 gewond.

⚫
Op die heuwelrug [[Laingsnek]], oos van die berg Majuba in Natal, was 1 500 Boere ingegrawe. Op 28 Januarie 1881 het [[George Pomeroy Colley|Generaal Colley]] met meer as 1 000 man hulle aangeval. Weer eens is die Britte verpletterd verslaan. Gesneuweldes: 83 Britte; 14 Boere. Gewondes: 111 Britte; 27 Boere.

⚫
=== 8 Februarie 1881, Ingogo (Skuinshoogte) ===
''Hoofartikel: [[Slag van Ingogo]].''

⚫
Op die ou pad na [[Newcastle, KwaZoeloe-Natal|Newcastle]] ongeveer 15 km suid van Mount Prospect verslaan genl. [[Nicolas Jacobus Smit|Nicolas Smit]] ‘n "vertoningsmag – bangmaakmag" onverwags suid van die [[Ingogo]] op [[Skuinshoogte]]. Colley se mag trek deur die nag terug. Boere volg nie op nie. Dooies en gewondes in treurige toestand agtergelaat. 76 Britte dood, 63 gewondes. Boere: 8 dood, 6 gewond.

=== 27 Februarie 1881, Majuba ===
⚫
''Hoofartikel: [[Slag van Majuba]].''


⚫
===27 Februarie 1881, Majuba===
Slag van [[Majuba]] was die mees verwoestende veldslag – nie in omvang nie, maar in krysvernuf en politieke betekenis onberekenbaar groot. Britse ryk is tot in sy fondamente geskud. Transvaal het sy vryheid herwin. Naas Bloedrivier die belangrikste enkele gebeurtenis vir die Afrikanervolk in sy oorlewingstryd. 92 Britte dood, 135 gewond, 53 gevange. Boere: 1 gesneuwel (Bekker), 5 gewond.
Slag van [[Majuba]] was die mees verwoestende veldslag – nie in omvang nie, maar in krysvernuf en politieke betekenis onberekenbaar groot. Britse ryk is tot in sy fondamente geskud. Transvaal het sy vryheid herwin. Naas Bloedrivier die belangrikste enkele gebeurtenis vir die Afrikanervolk in sy oorlewingstryd. 92 Britte dood, 135 gewond, 53 gevange. Boere: 1 gesneuwel (Bekker), 5 gewond.


==Noemenswaardige rolspelers==
== Noemenswaardige rolspelers ==
[[Lêer:GeorgeColley.jpg|thumb|links|upright|Generaal Sir [[George Pomeroy Colley|George Colley]]]]
[[Lêer:Pjjoubert.jpg|thumb|upright|Generaal [[Piet Joubert|Petrus Jacobus (Piet) Joubert]]]]
'''Generaal Sir [[George Pomeroy Colley|George Colley]]''' (1835 - 1881) was bevelvoerder van alle Britse magte in Suider-Afrika, Hoë kommissaris van die Britse regering in Suid-Afrika en Goewerneur van Natal. Hy stam uit ‘n Engels-Ierse militêre familie van ‘n hoë stand en is ‘n kleinneef van die Hertog van Wellington. Hy was een van die grootste Britse militêre deskundiges in die 19de eeu. Colley was ook ‘n begaafde kunstenaar: ‘n skilder, ‘n digter en ‘n musikus wat die flautino (fluit) bespeel het.
'''Generaal Sir [[George Pomeroy Colley|George Colley]]''' (1835 - 1881) was bevelvoerder van alle Britse magte in Suider-Afrika, Hoë kommissaris van die Britse regering in Suid-Afrika en Goewerneur van Natal. Hy stam uit ‘n Engels-Ierse militêre familie van ‘n hoë stand en is ‘n kleinneef van die Hertog van Wellington. Hy was een van die grootste Britse militêre deskundiges in die 19de eeu. Colley was ook ‘n begaafde kunstenaar: ‘n skilder, ‘n digter en ‘n musikus wat die flautino (fluit) bespeel het.


Lyn 64: Lyn 73:
Generaal Colley sneuwel op Sondag 27 Februarie 1881 bo-op die berg Majuba en is op Mount Prospect, die eertydse terrein van die Britse kamp, begrawe.
Generaal Colley sneuwel op Sondag 27 Februarie 1881 bo-op die berg Majuba en is op Mount Prospect, die eertydse terrein van die Britse kamp, begrawe.


'''Generaal [[Piet Joubert|Petrus Jacobus (Piet) Joubert]]''' (1831 - 1900) was Kommandant-generaal van die Suid-Afrikaanse Republiek ([[Transvaal]]) en die tweede lid van die [[Driemanskap]]. Tydens President T F Burgers se besoek aan Europa in 1876 neem hy as staatspresident waar. Saam met [[Paul Kruger]] is hy een van die onderhandelaars met die Britse regering oor hulle verbreking van die Sandrivier Konvensie en om te protesteer teen die Britse anneksasie. As vredeliewende mens word hy teen sy sin as opperbevelvoerder van die Boeremagte gekies. Tog aanvaar hy die pos en verrig sy taak met besondere militêre vernuf. Hy sterf aan natuurlike oorsake gedurende die [[Tweede Vryheidsoorlog]] aan siekte.
'''Generaal [[Piet Joubert|Petrus Jacobus (Piet) Joubert]]''' (1831 - 1900) was Kommandant-generaal van die [[Zuid-Afrikaansche Republiek]] ([[Transvaal]]) en die tweede lid van die [[Driemanskap]]. Tydens President T F Burgers se besoek aan Europa in 1876 neem hy as staatspresident waar. Saam met [[Paul Kruger]] is hy een van die onderhandelaars met die Britse regering oor hulle verbreking van die Sandrivier Konvensie en om te protesteer teen die Britse anneksasie. As vredeliewende mens word hy teen sy sin as opperbevelvoerder van die Boeremagte gekies. Tog aanvaar hy die pos en verrig sy taak met besondere militêre vernuf. Hy sterf aan natuurlike oorsake gedurende die [[Tweede Vryheidsoorlog]] aan siekte.


Mev Hendrina Joubert wat haar man in die Boerekamp besoek het, was een van die eerste persone wat met sonop op Sondagmôre, 27 Februarie, die Britte op die kruin van Majuba opgemerk het.
Mev Hendrina Joubert wat haar man in die Boerekamp besoek het, was een van die eerste persone wat met sonop op Sondagmôre, 27 Februarie, die Britte op die kruin van Majuba opgemerk het.
Lyn 70: Lyn 79:
'''Generaal [[Nicolas Jacobus Smit]]''' (1837 - 1896), bevelvoerder by Ingogo en Majuba. Hy was ‘n uitstaande militêre leier. Sy strategie was verstommend suksesvol, veral met die slag van Majuba. Hy geniet groot vertroue onder sy manne. Later is hy volksraadslid vir Ermelo en word in 1887 as vise-president gekies. Internasionaal word hy hoog geroem: Pruise maak hom Ridder van die Rooi Adelaar en in Nederland word hy Kommandeur van die Orde van die Nederlandse Leeu.
'''Generaal [[Nicolas Jacobus Smit]]''' (1837 - 1896), bevelvoerder by Ingogo en Majuba. Hy was ‘n uitstaande militêre leier. Sy strategie was verstommend suksesvol, veral met die slag van Majuba. Hy geniet groot vertroue onder sy manne. Later is hy volksraadslid vir Ermelo en word in 1887 as vise-president gekies. Internasionaal word hy hoog geroem: Pruise maak hom Ridder van die Rooi Adelaar en in Nederland word hy Kommandeur van die Orde van die Nederlandse Leeu.


==Sien ook==
== Sien ook ==
{{CommonsKategorie|First Boer War|Eerste Vryheidsoorlog}}
{{CommonsKategorie|First Boer War|Eerste Vryheidsoorlog}}
* [[Anglo-Zoeloe-oorlog]]
* [[Anglo-Zoeloe-oorlog]]
Lyn 76: Lyn 85:
* [[Tweede Vryheidsoorlog]]
* [[Tweede Vryheidsoorlog]]


== Verwysings ==
{{Saadjie}}
{{Verwysings}}

== Bronne ==
* Duxbury, Geo. R. ''David and Goliath: The First War of Independence, 1880–1881'' (Johannesburg: SA National Museum of Military History, 1981).
* Gross, David (ed.) ''We Won’t Pay!: A Tax Resistance Reader'' ISBN 1434898253 pp.&nbsp;169–174


[[Kategorie:Eerste Vryheidsoorlog| ]]
[[Kategorie:Eerste Vryheidsoorlog| ]]

Wysiging soos op 21:11, 9 April 2012

Eerste Vryheidsoorlog

Die Slag van Majuba op 27 Februarie 1881.
Datum 20 Desember 1880 – 23 Maart 1881
Ligging Suid-Afrika
Resultaat Oorwinning van die Boere
Konvensie van Pretoria
Onafhanklikheid van die Boererepublieke
Strydende partye
Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk Vlag van Zuid-Afrikaansche Republiek Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal)
Aanvoerders
Vlag van Verenigde Koninkryk George Pomeroy Colley (†) Vlag van Zuid-Afrikaansche Republiek Piet Joubert
Sterkte
1 200 (in Natal)
1 700 (in Transvaal) 		3 000-7 000
Ongevalle en verliese
408 gesneuweldes
315 gewondes 		41 gesneuweldes
47 gewondes
Burgerlikes wat omgekom het[meestal Boere]

Die Eerste Vryheidsoorlog (Engels: First Boer War, Nederlands: Eerste Boerenoorlog) was 'n konflik tussen die Verenigde Koninkryk en die Boere van Transvaal, (die Zuid-Afrikaansche Republiek). Dit het van 20 Desember 1880 tot 23 Maart 1881 geduur.[1]

Oorsig

Dit het begin nadat Sir Theophilus Shepstone van die Verenigde Koninkryk die Sandrivier Konvensie van 17 Januarie 1852 verbreek het deur die Transvaal op 12 April 1877 te annekseer.

Daar was vier botsings en veldslae tussen die Boere en die Britte:

Na Majuba is met vredesonderhandelinge begin en is daar op 21 Maart 1881 'n vredesooreenkoms geteken.

Die Oorlog

1877 anneksasie

Die oorlog het begin nadat Sir Theophilus Shepstone die Transvaal op 12 April 1877 geannekseer het. Die boere het geprotesteer en die oorlog het daarna uitgebreek.

11 November 1880, Potchefstroom

In November 1880 het die eerste openlike konflik tussen die Boere en Brittanje plaasgevind. PL Bezuidenhoudt het geweier om ekstra fooie te betaal op sy ossewa deur te sê dat hy reeds sy belasting betaal het. Die Britse owerhede het die wa gekonfeskeer. 100 manne onder leiding van Piet Cronje het die wa teruggeneem en aan Bezuidenhout terugbesorg.

20 Desember 1880, Bronkhorstspruit

Hoofartikel: Slag van Bronkhorstspruit.

Kolonel Anstruther se opmars van Lydenburg na Pretoria word by Bronkhorstspruit deur generaal Frans Joubert met 150 man binne 10 min. vernietigend gestuit – 57 Britte dood, meer as 100 gewond. Boere: 2 dood, 5 gewond. Anstruther sterf.

28 Januarie 1881, Laingsnek

Hoofartikel: Slag van Laingsnek.

Op die heuwelrug Laingsnek, oos van die berg Majuba in Natal, was 1 500 Boere ingegrawe. Op 28 Januarie 1881 het Generaal Colley met meer as 1 000 man hulle aangeval. Weer eens is die Britte verpletterd verslaan. Gesneuweldes: 83 Britte; 14 Boere. Gewondes: 111 Britte; 27 Boere.

8 Februarie 1881, Ingogo (Skuinshoogte)

Hoofartikel: Slag van Ingogo.

Op die ou pad na Newcastle ongeveer 15 km suid van Mount Prospect verslaan genl. Nicolas Smit ‘n "vertoningsmag – bangmaakmag" onverwags suid van die Ingogo op Skuinshoogte. Colley se mag trek deur die nag terug. Boere volg nie op nie. Dooies en gewondes in treurige toestand agtergelaat. 76 Britte dood, 63 gewondes. Boere: 8 dood, 6 gewond.

27 Februarie 1881, Majuba

Hoofartikel: Slag van Majuba.

Slag van Majuba was die mees verwoestende veldslag – nie in omvang nie, maar in krysvernuf en politieke betekenis onberekenbaar groot. Britse ryk is tot in sy fondamente geskud. Transvaal het sy vryheid herwin. Naas Bloedrivier die belangrikste enkele gebeurtenis vir die Afrikanervolk in sy oorlewingstryd. 92 Britte dood, 135 gewond, 53 gevange. Boere: 1 gesneuwel (Bekker), 5 gewond.

Noemenswaardige rolspelers

Generaal Sir George Colley
Generaal Petrus Jacobus (Piet) Joubert

Generaal Sir George Colley (1835 - 1881) was bevelvoerder van alle Britse magte in Suider-Afrika, Hoë kommissaris van die Britse regering in Suid-Afrika en Goewerneur van Natal. Hy stam uit ‘n Engels-Ierse militêre familie van ‘n hoë stand en is ‘n kleinneef van die Hertog van Wellington. Hy was een van die grootste Britse militêre deskundiges in die 19de eeu. Colley was ook ‘n begaafde kunstenaar: ‘n skilder, ‘n digter en ‘n musikus wat die flautino (fluit) bespeel het.

Daarby kon hy behalwe sy moedertaal ook Frans en Duits praat. As offisier neem hy deel aan die oorloë teen die Xhosas, Sjina, die Ashanti’s (Ghana) en doen diens in Indië.

Generaal Colley sneuwel op Sondag 27 Februarie 1881 bo-op die berg Majuba en is op Mount Prospect, die eertydse terrein van die Britse kamp, begrawe.

Generaal Petrus Jacobus (Piet) Joubert (1831 - 1900) was Kommandant-generaal van die Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal) en die tweede lid van die Driemanskap. Tydens President T F Burgers se besoek aan Europa in 1876 neem hy as staatspresident waar. Saam met Paul Kruger is hy een van die onderhandelaars met die Britse regering oor hulle verbreking van die Sandrivier Konvensie en om te protesteer teen die Britse anneksasie. As vredeliewende mens word hy teen sy sin as opperbevelvoerder van die Boeremagte gekies. Tog aanvaar hy die pos en verrig sy taak met besondere militêre vernuf. Hy sterf aan natuurlike oorsake gedurende die Tweede Vryheidsoorlog aan siekte.

Mev Hendrina Joubert wat haar man in die Boerekamp besoek het, was een van die eerste persone wat met sonop op Sondagmôre, 27 Februarie, die Britte op die kruin van Majuba opgemerk het.

Generaal Nicolas Jacobus Smit (1837 - 1896), bevelvoerder by Ingogo en Majuba. Hy was ‘n uitstaande militêre leier. Sy strategie was verstommend suksesvol, veral met die slag van Majuba. Hy geniet groot vertroue onder sy manne. Later is hy volksraadslid vir Ermelo en word in 1887 as vise-president gekies. Internasionaal word hy hoog geroem: Pruise maak hom Ridder van die Rooi Adelaar en in Nederland word hy Kommandeur van die Orde van die Nederlandse Leeu.

Sien ook

Verwysings

  1. ↑ Raugh, Herold. The Victorians at War, 1815–1914: An encyclopedia of British military history. Santa Barbara:ABC-CLIO, 2004. pp. 267

Bronne

  • Duxbury, Geo. R. David and Goliath: The First War of Independence, 1880–1881 (Johannesburg: SA National Museum of Military History, 1981).
  • Gross, David (ed.) We Won’t Pay!: A Tax Resistance Reader ISBN 1434898253 pp. 169–174
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Eerste_Vryheidsoorlog&oldid=933789"