Antanas Žmuidzinavičius

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Antanas Žmuidzinavičius
Gebore (1876-10-31)31 Oktober 1876
Seirijai, Russiese Ryk (tans Litaue)
Sterf 9 Augustus 1966 (op 89)
Kaunas, Litause SSR, Sowjetunie (tans Litaue)
Nasionaliteit Vlag van Rusland Rusland (1876–1918)
Vlag van Litaue Litaue (1918–1940)
Vlag van Sowjetunie Sowjetunie (1944–1966)
Veld Landskapskildery en versameling van volkskuns

Antanas Žmuidzinavičius (* 31 Oktober 1876 in Seirijai, Suid-Litaue, † 9 Augustus 1966 in Kaunas) was 'n Litause landskapskilder en versamelaar van volkskuns.

Biografie[wysig | wysig bron]

Žmuidzinavičius het in 1894 'n graad aan die Onderwysersseminarie in Veiveriai behaal en daarna vier jaar lank as laerskoolonderwyser gewerk. Uiteindelik het hy besluit om kuns te studeer en in 1898 sy akademiese opleiding in Warskou onder Wojciech Gerson begin, 'n bekende Poolse skilder van historiese gebeurtenisse. Žmuidzinavičius se eerste werke is in 1902 tydens die Warskouse Kunssalon vertoon.

Tussen 1905 en 1906 het hy 'n opleiding by privaat kunsakademies in Parys gevolg. Kort ná sy terugkeer na Vilnius in die somer van 1906 is hy as voorsitter van 'n komitee verkies wat die eerste uitstalling van Litause kunstenaars georganiseer het. Hierdie kunsuitstalling is op 9 Januarie 1907 geopen. Van die altesaam 213 skilderye is 35 deur Žmuidzinavičius geskep, waaronder werke soos Die Neris-rivier naby Antakalnis, Hamlet in Dzūkija, 'n Litauer na werk en Ballingskap. Danksy die inisiatief van Žmuidzinavičius en ander is nog in dieselfde jaar die Litause Kunsvereniging met Žmuidzinavičius as sy verkose voorsitter in die lewe geroep.

In 1908 het die skilder 'n lang reis deur Wes-Europa en die Verenigde State onderneem. In die herfs van 1909 het hy na Vilnius teruggekeer en sy aktiwiteite by die Kunsvereniging hervat. In 1912 het hy 'n opleiding in freskoskildery in Hamburg ontvang. Twee jaar later het Žmuidzinavičius deur Noord-Noorweë gereis om arktiese landskapstonele te skilder en eers kort voor die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog na Vilnius teruggekeer.

Een van die duiwels uit Žmuidzinavičius se versameling. Duiwelsmuseum, Kaunas

Ná die oorlog het Žmuidzinavičius hom in die voorlopige Litause hoofstad Kaunas gevestig waar hy homself met die organisasie van die plaaslike kunslewe besig gehou het en gedurende die kort periode van Litause onafhanklikheid tussen die twee wêreldoorloë ook by die politieke lewe betrokke geraak het. Gedurende 'n retrospektiewe uitstalling van Litause kuns in 1920 het hy 109 van sy eie skilderye vertoon.

Žmuidzinavičius het tussen 1922 en 1924 nog eens 'n reis na die Verenigde State onderneem. Sy kunswerke is by uitstallings in Washington, DC (1923) en in Chicago en New York (1924) vertoon. In die tydperk tussen 1926 en 1931 het hy as voorsitter van die herleefde Litause Kunsvereniging gedien.

As 'n aktiewe lid van die Nasionale Garde van Litaue (Šaulių Sąjunga) het hy tussen 1929 en 1934 as dié organisasie se president gedien en tydelik die Garde se spreekbuis, Trimitas ("Die Trompet") uitgegee. Vanaf 1926 tot 1940 het hy onderwys in tekenkuns aan die Kunsskool van Kaunas gegee.

Ná die Sowjet-besetting van Litaue tydens die Tweede Wêreldoorlog het hy hom as dosent by die Instituut van Toegepaste Kuns en Dekoratiewe Kunste in Kaunas (1944-1951), die Instituut van Skone Kunste in Vilnius (1951-1953) en die Politegniese Instituut van Kaunas (1953-1966) bekwaam.

Gedurende sy hele lewe was Žmuidzinavičius 'n toegewyde kunsversamelaar wat 'n omvattende en waardevolle versameling van Litause kuns, historiese en etnografiese voorwerpe en werke van die volkskuns vergader het. 'n Deel van hierdie versameling word in museums in Kaunas en Vilnius vertoon, waaronder die Žmuidzinavičius-museum in Kaunas wat in 1965 gestig is. Die Duiwelsmuseum, wat in 'n afsonderlike vleuel van die museum gehuisves word, bewaar die kunstenaar se unieke versameling van duiwelskunswerke.