Fabian Gottlieb von Bellingshausen

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Fabian Gottlieb Thaddeus von Bellingshausen
Фаддей Фаддеевич Беллинсгаузен
Faddei Faddejewitsj Bellinsgaoezen
Fabian Gottlieb von Bellingshausen

'n Portret van Fabian Gottlieb von Bellingshausen

Geboortedatum 20 September 1778
Geboorteplek Saaremaa (Ösel), Russiese Ryk (tans Estland)
Sterfdatum 13 Januarie 1852 (73 jaar oud)
Sterfplek Kronstadt, Russiese Ryk
Lojaliteit Russiese Ryk
Diens/Tak Russiese Vloot
Jare in diens 1795–1852
Rang Vise-Admiraal
Veldslae/oorloë Russies-Turkse Oorlog (1828–1829)
Toekennings Orde van Sint George, Orde van Sint Wladimir
Ander werk bevelvoerder van die tweede Russiese ekspedisie wat om die aardbol seil

Fabian Gottlieb Thaddeus von Bellingshausen (in Russies ook bekend as Фаддей Фаддеевич Беллинсгаузен; Faddei Faddejewitsj Bellinsgaoezen) (20 September 177813 Januarie 1852) was 'n vlootoffisier van die Russiese Ryk en bevelvoerder van die tweede Russiese ekspedisie om om die aardbol te seil. So het Bellingshausen een van die eerste drie mense geword wat die kontinent Antarktika sien.

'n Herdenkingsmunt van die Bank van Rusland gewy aan die eerste Russiese Antarktiese ekspedisie
Kaart van Bellingshausen se Antarktiese Ekspedisies 1819–21

Bellingshausen is gebore in 'n Balties-Duitse familie in Saaremaa (Ösel) in Estland – toe deel van die Russiese Ryk. Hy het op die ouderdom van 10 'n kadet in die Russiese Vloot geword. Nadat hy op 18 aan die Vlootakademie in Kronstadt gegradueer het, styg hy spoedig tot die rang van kaptein. As 'n bewonderaar van James Cook se reise dien hy in 1803 in die eerste Russiese vaart om die wêreld op die vaartuig Nadezjda ("Hoop") onder Krusenstern, en voltooi die sending in 1806. Sy loopbaan vorder met die bevelvoering oor verskeie skepe in die Oos- en die Swartsee.

Toe tsaar Aleksander I in 1819 'n ekspedisie na die suidelike poolgebied magtig, kies die owerhede weer vir Bellingshausen om dit te lei. Hulle verlaat Portsmouth op 5 September 1819 met twee skepe, die 600 ton-korvet Wostok en die 530 ton-steunvaartuig Mirni (met Michail Lazaref as kaptein) en steek op 26 Januarie 1820 die Antarktiese Sirkel oor (die eerste mense sedert Cook). Op 28 Januarie 1820 (nuwe styl) ontdek die ekspedisie die Antarktiese vasteland en nader die Antarktiese kus by 'n punt met koördinate 69°21′28″S 2°14′50″W / 69.35778°S 2.24722°W / -69.35778; -2.24722 en neem daar ysvelde waar. Die punt lê binne 32 km van die Antarktiese vasteland. Bellingshausen se dagboek, sy verslag aan die Russiese vlootminister op 21 Julie 1821 en ander dokumente, beskikbaar in die Russiese Staatsmuseum van die Arktiese Gebied en Antarktika Geargiveer 7 Februarie 2005 op Wayback Machine in Sint Petersburg, Rusland, is sorgvuldig deur die Britse geskiedkundige A.G.E. Jones in sy 1982-studie Antarctica Observed met die skeepsjoernale van ander aanspraakmakers vergelyk. Jones maak die gevolgtrekking dat Bellingshausen inderdaad die ontdekker van die gesogte Terra Australis is — eerder as die Britse Vloot se Edward Bransfield op 30 Januarie 1820 of die Amerikaanse Nathaniel Palmer op 17 November 1820. Tydens die reis besoek Bellingshausen ook die Suidelike Shetlandeilande. Hy besoek en doop ook onder meer die Peter I-Eiland en 'n skiereiland op die Antarktiese vasteland wat hy die Alexander-kus noem, maar meer onlangs tot Alexander-eiland herdoop is.

Nadat hy sonder veel toejuiging op 4 Augustus 1821 na Kronstadt teruggekeer het, hou Bellingshausen aan om die tsaar te dien. Hy veg in die Russies-Turkse Oorlog van 1828–1829 en kry die rang van admiraal. Hy word in 1839 militêre goewerneur van Kronstadt en sterf in 1852 daar.

Vernoemings[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]