Hermetisme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hermes Trismegistos.

Hermetisme is ’n godsdienstige, filosofiese en esoteriese tradisie wat hoofsaaklik geskoei is op geskrifte wat aan Hermes Trismegistos ("drie-keer-grootste Hermes") toegeskryf word.[1] Dié geskrifte het die Westerse esoteriese beweging in ’n groot mate beïnvloed en is as van groot belang beskou tydens beide die Renaissance[2] en die Hervorming.[3] Die tradisie maak aanspraak daarop dat dit afstam van ’n prisca theologia, ’n leerstelling wat die bestaan bevestig van ’n enkele, ware teologie wat in alle godsdienste teenwoordig is en in die oudheid deur God aan die mens gegee is.[4][5]

Baie skrywers, insluitende Augustinus van Hippo,[6] Giordano Bruno en sir Thomas Browne, het Hermes Trismegistos beskou as ’n wyse heidense profeet wat die koms van die Christendom voorsien het.[7][8]

Trismegistos[wysig | wysig bron]

Een weergawe van hoe Hermes Trismegistos die naam "drie-keer-grootste" gekry het, kom uit die Smaragtablet van Hermes Trismegistos, waarin gesê word hy het die drie dele van die wysheid van die hele heelal geken het.[9] Die drie dele is alchemie, astrologie en towerkuns.

Die Egipties-Griekse geskrif Poimandres beweer: "Hulle het hom Trismegistos genoem, want hy was die grootste filosoof en die grootste priester en die grootste koning."[10] Volgens die Bisantynse ensiklopedie die Soeda (10de eeu) is hy Trismegistos genoem omdat hy die drie-eenheid geloof en gesê het "daar is een goddelike natuur in die drie-eenheid".[11]

Invloed[wysig | wysig bron]

’n Groot deel van hermetisme se belangrikheid spruit uit die verbinding daarvan met die ontwikkeling van die wetenskap van 1300 tot 1600 n.C. Die prominensie wat dit gegee het aan die idee dat die natuur beïnvloed of beheer kan word, het daartoe gelei dat baie wetenskaplikes hulle na die okkultisme en verbonde kunste (byvoorbeeld alchemie en astrologie) gewend het omdat geglo is die natuur kan daardeur getoets word met behulp van eksperimente. Dit was gevolglik die praktiese aspekte van Hermetiese geskrifte wat wetenskaplikes se aandag getrek het.[12]

Isaac Newton het groot waarde geheg aan die begrip van ’n onvervalste, antieke leerstelling, en hy het dit ernstig bestudeer om hom die fisieke wêreld te help verstaan.[13] Baie van Newton se manuskripte – waarvan die meeste nog nie gepubliseer is nie[13] – beskryf sy deeglike bestudering van die Corpus Hermeticum, geskrifte wat glo uit antieke tye dateer en waarin die geheime en tegnieke onthul is om die sterre en natuurkragte te beïnvloed (dus Soos Bo, Net So Soos Onder).

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Churton, Tobias. The Golden Builders: Alchemists, Rosicrucians, and the First Freemasons. New York: Barnes and Noble, 2002. Bl. 4
  2. "Hermeticism" The Concise Oxford Dictionary of World Religions
  3. Heiser, James D., Prisci Theologi and the Hermetic Reformation in the Fifteenth Century, Repristination Press, Texas: 2011. ISBN 978-1-4610-9382-4
  4. Yates, F., Giordano Bruno and the Hermetic Tradition, Routledge, Londen, 1964, ble. 14–18 en 433–434
  5. Hanegraaff, W.J., New Age Religion and Western Culture, SUNY, 1998, bl. 360.
  6. Augustine, City of God, 4.8.23,
  7. Yates, F., Giordano Bruno and the Hermetic Tradition, Routledge, Londen, 1964, ble. 9–15, 61–66 en 413
  8. Heiser, J., "Prisci Theologi and the Hermetic Reformation in the Fifteenth Century", Repristination Press, Texas, 2011 ISBN 978-1-4610-9382-4
  9. Scully bl. 322.
  10. Copenhaver, Brian P. (1992). Hermetica: The Greek Corpus Hermeticum en die Latin Asclepius, vertaal (1ste uitg.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-42543-3., bl. xlviii
  11. Copenhaver, Hermetica, p. xli
  12. Tambiah (1990), Magic, Science, Religion, and the scope of Rationality, ble. 25–26
  13. 13,0 13,1 Tambiah, Stanley Jeyaraja (1990). Magic, Science, Religion, and the Scope of Rationality. Cambridge: Cambridge University Press., bl. 28

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Notas[wysig | wysig bron]