Jean Chrétien

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Joseph Jacques Jean Chrétien (Franse uitspraak: ​[ʒã kʁe.tsjẽ]; gebore op 11 Januarie 1934) 'n Kanadese politikus wat van 4 November 1993 tot 12 Desember 2003 as die 20ste premier van Kanada gedien het.

Chrétien is gebore en getoë in Shawinigan, Quebec, en was 'n regsstudent aan die Université Laval. Hy is in 1963 vir die eerste keer tot die House of Commons of Canada verkies. Hy dien in verskillende kabinetsposte onder premier Pierre Trudeau, die belangrikste as Minister van Justisie, Minister van Finansies en Minister van Indiese Sake en Noordelike Ontwikkeling. Hy het ook as adjunk-premier in John Turner se kortstondige regering gedien. Hy word in 1990 leier van die Liberale Party van Kanada en lei die party tot 'n meerderheidsregering in die federale verkiesing in 1993. Hy is in 1997 en 2000 met verdere meerderhede herkies.

Chrétien was sterk gekant teen die Quebec-soewereiniteitsbeweging en ondersteun amptelike tweetaligheid en multikulturalisme. Hy het in die Quebec-referendum in 1995 'n noue oorwinning as leier van die federalistiese kamp behaal en daarna die Clarity Act gepionier om onduidelikheid in toekomstige vrae oor die referendum te vermy. Hy het ook die Wet op Strafreg vir Jeugdiges in die parlement deurgevoer.

Alhoewel sy gewildheid en dié van die Liberale Party vir drie opeenvolgende federale verkiesings oënskynlik onbetwisbaar was, is hy in die latere jare van sy premierministerie aan verskillende politieke kontroversies onderwerp. Hy is beskuldig van onvanpaste gedrag in die borgskapskandaal, hoewel hy deurentyd enige misdrywe ontken het. Hy het ook in 'n uitgerekte stryd gewikkel geraak in die Liberale Party teen 'n lang politieke mededinger Paul Martin. Hy het in Desember 2003 as premier bedank en die openbare lewe verlaat om meer tyd saam met sy kleinkinders deur te bring. In retrospektiewe peilings is Chrétien hoog aangeslaan onder politieke wetenskaplikes en die algemene publiek.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]