Klokhorlosie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Shepherd Gate Clock by die Royal Observatory, Greenwich
'n Eenvoudige horisontale sonwyser

'n Klok is 'n instrument wat gebruik word om tyd te meet, die tyd korrek te hou en dan die tyd aan te dui. Die klok is een van die oudste menslike uitvindings, en voldoen aan die behoefte om die intervalle van korter tyd as die natuurlike eenhede te meet: die dag, die maanmaand en die jaar. Toestelle wat op verskillende fisiese prosesse werk, is oor die eeue heen gebruik.

Sommige voorgangers van die moderne horlosie kan beskou word as 'klokhorlosies' wat gebaseer is op beweging in die natuur: 'n sonwyser dui die tyd aan deur die posisie van 'n skaduwee op 'n plat oppervlak te vertoon. Daar is 'n verskeidenheid tydmeters, 'n bekende voorbeeld is die uurglas. Waterklokke, tesame met die sonwyser, is moontlik die oudste meetinstrumente. Groot vooruitgang is gemaak met die uitvind van die randontkoming, wat die eerste meganiese horlosies omstreeks 1300 in Europa moontlik gemaak het, wat tyd gehou het met ossillerende tydhouers soos balanswiele.[1]

Die tydhou-element in alle moderne horlosies is 'n harmoniese ossillator, 'n fisiese voorwerp (resonator) wat op 'n spesifieke frekwensie vibreer of ossilleer.[1] Hierdie voorwerp kan 'n slinger, 'n stemvurk, 'n kwartskristal of die trilling van elektrone in atome wees wat mikrogolwe uitstraal.

Horlosies het verskillende maniere om die tyd te vertoon. Analooghorlosies dui tyd aan met 'n tradisionele gesig met bewegende hande. Digitale horlosies vertoon 'n numeriese voorstelling van tyd. Twee nommeringstelsels word gebruik; 24-uur tydnotasie en 12-uur notasie. Die meeste digitale horlosies gebruik elektroniese meganismes en LCD-, LED- of VFD- skerms. Vir blindes en gebruik van telefone, herhaal spreekhorlosies die tyd hoorbaar in woorde. Daar is ook horlosies vir blindes met skerms wat met aanraking gelees kan word. Die studie van tydhouding staan bekend as horologie.

Die vloei van sand in 'n uurglas kan gebruik word om die verloop van tyd te bepaal.
'n 17de-eeuse klok wat deur gewigte aangedryf is.
Duitse klokhorlosie uit die Renaissance-tydperk, omstreeks 1570.
'n Elgin-sakhorlosie

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 Marrison, Warren (1948). "The Evolution of the Quartz Crystal Clock" (PDF). Bell System Technical Journal. 27 (3): 510–588. doi:10.1002/j.1538-7305.1948.tb01343.x. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 10 November 2014. Besoek op 10 November 2014.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]