Kredietkrisis

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

'n Kredietkrisis is wanneer banke drasties minder lenings toestaan as gewoonlik. Dit geld vir alle soorte lenings, insluitende:

  • Bank-tot-bank lenings: Banke staan lenings aan mekaar toe - wanneer 'n bank heelwat geld uitgeleen het, moet hy by ander banke geld leen om nog meer lenings te kan toestaan, of om aan wetlike vereistes van minimum beskikbare fondse na te kom.
  • Lenings aan maatskappye: Hierdie lenings is nodig om dit vir maatskappye moontlik te maak om uit te brei, en dus vir die ekonomie om te groei.
  • Lenings aan individue, byvoorbeeld huis- en motorlenings.

Ten tye van 'n kredietkrisis is daar 'n algemene gebrek aan vertroue. Banke het nie genoeg vertroue om geld aan mekaar te leen nie, want hulle vermoed die ander bank kan dalk bankrot speel. Dit veroorsaak 'n verlaging van likiditeit, en word verder vererger deurdat mense en instellings met spaargeld geneig is om hul geld uit banke te onttrek, wat weer lei tot verdere verlies aan vertroue in banke.

Die gebrek aan vertroue en likiditeit beïnvloed ook maatskappy- en individuele leners, en veel minder lenings as gewoonlik word toegestaan. Die gebrek aan krediet rem ekonomiese groei, en lei tot minstens 'n resessie, en heel moontlik 'n depressie.

Moontlike oorsake[wysig | wysig bron]

  • Die grootskaalse toestaan van hoërisiko lenings aan mense en instansies wat moontlik nie sal kan betaal nie, veral as die ekonomie in resessie gaan.
  • Die herverkoop van hoerisiko lenings aan ander banke (wat nie na behore nagaan hoe hoog die risiko van die lening is nie).
  • Roekelose wanbestuur van banke, onder meer deur bonusskemas wat aan bankiers groot belonings betaal vir bank-tot-bank transaksies waarvan die ware gevolge eers later duidelik word.
  • Gebrek aan regulasie van die banksektor, of die onvermoë van reguleerders om by te hou met die ingewikkelde aard, veranderende tegnologie en toenemend globale aard van bank-tot-bank transaksies.
  • Die algemene bewuswording dat daar meer krediet toegestaan is as wat goed is, en dat die land en sy inwoners kollektief oor 'n lang tyd bo hul vermoë geleef het, en dat die totale waarde van die land se ekonomie te laag is in verhouding met sy totale skuld. Hierdie besef veroorsaak dat skuldeisers minder geneig raak om nog meer geld uit te leen.