Raetia

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Provincia Raetiae
15 v.C. - 476
Ligging of Raetia
Ligging of Raetia
Ligging van Raetia (pers)
Hoofstad Augusta Vindelicum
47°21′N 8°33′O / 47.350°N 8.550°O / 47.350; 8.550Koördinate: 47°21′N 8°33′O / 47.350°N 8.550°O / 47.350; 8.550
Taal/Tale Latyn, Kelties, Germaans
Godsdiens Heidendom, Christendom
Regering Waarde vir "government_type" nie gesepsifiseer nie does not comply
Historiese tydperk Romeinse Ryk
 - Romeinse verowering 15 v.C.
 - Ontbind 476
Geldeenheid aes, denarius

Raetia was 'n Romeinse provinsie.[1][2] wat dele van suidelike Duitsland, westelike Oostenryk en Switserland beslaan het

Die provisie Raetia grens in die noorde aan die Danubius (vandag die Donau) wat die grens (limes) met Germania vorm. In die ooste lê die provinsie Noricum en die rivier die Aenus (vandag die Inn) het die grens tussen die twee provinsies gevorm. Die twee provinsies het tot twee verskillende doeanedistrikte behoort. Raetia tot die Galliese en Noricum tot die Illiriese. In die noordooste het die ryks- en die provinsiegrens saamgekom by Batavia Boiodurum waar 'n fort op die landtong tussen Donau en Inn lê in die eerste tot derde eeu nC. twee kastele. Aan die Noriese kant word rondom 90 nC. die kasteel Boiodurum gebou wat rondom 280 deur die Alamanne verwoes word. [3]

Vanaf ongeveer die middel van die vierde eeu is daar bewyse vir die verdeling van die Romeinse provinsie in twee dele: Raetia prima, met sy praeses in Chur, en Raetia secunda met sy praeses in Augsburg, wat ook die setel was van die dux wat opgetree het as gemeenskaplike militêre bevelvoerder vir beide die Raetias. Die Germaanse invalle van die vierde en vyfde eeue het Raetia secunda vernietig[4] Die Inn het sy oorsprong by die “Maloja”-pas in die Switserse streek “Engadin”, 'n sone wat in die oudheid geleë was in die gebied van die laat-Romeinse provinsie Raetia prima. Na die “Reschen”-pas vloei dit egter deur die suidelike streek van die voormalige Romeinse provinsie Raetia secunda. Daarna het 'n groot deel van sy loop die grens tussen die twee laat-Romeinse provinsies Raetia secunda en Noricum repense gevorm voordat die rivier in die Donau uitgemond het. Daarbenewens is die Inn nie bevaarbaar tot die gebied van die provinsie Raetia secunda, ongeveer vanaf die huidige dorp Telfs.[5]

Die koms van die Romeine[wysig | wysig bron]

Romeinse troepe verskyn in 15 vC in die vlaktes noord van die Alpe. Daar is 'n debat oor watter plaaslike bevolking hulle daar teëkom, as gevolg van die uiterste skaarsheid van argeologiese vondste in die streek. Die Romeine bou 'n pad die "via Claudia Ausgusta" en 'n militêre sentrum, Äugusta Vindelicum" (vandag Augsburg) en dorpe soos "Cambodunum" (Kempten) en "Brigantium" (Bregenz).[6]

Die Chattiese oorlog[wysig | wysig bron]

C. Popilius Carus Pedo was van ongeveer 151 tot 155 goewerneur van die buurprovinsie Germania Superior en het nie slegs oor sy eie provinsiale leër maar ook 'n bykomende leër die bevel gevoer. Dit was ook nodig omdat die Chatti 'n groot bedreiging vir beide Germaanse provinsies en hul bondgenote gevorm het. Hulle het in 161/2 'n grootskaalse aanval uitgevoer en Germania Superior sowel as Raetia binnegeval. Germaanse en Raetiese soldate wat aan die Antonynse Muur gedien het is skielik teruggeroep. Dit het romdom 163 tot die verlies van die Antonynse Muur in Skotland gelei.[7]

Die vierde eeuw[wysig | wysig bron]

In die begin van die vierde eeu wys keiser Maximianus vyf provinsies aan die noordelike rand van Italia aan (Raetia, Alpes Cottiae, Emilia et Liguria, Venetia et Histria en Flaminia et Picenum) as Annonarii, wat beteken dat hulle die keiserlike hof en die paleisleër moet bevoorraad. Dit bly so tot die verowering deur die Longobarde in die twee helfte van die sesde eeu.[8]

Ná die Romeinse[wysig | wysig bron]

In die vyfde eeu het die noordelike deel van die provinsie (Raetia I) 'n gegermaniseerde deel van die hertogdom Swabië geword, maar verder suid, in die berge, het die geromaniseerde kultuur langer gehou, veral in die huidige Switserse kanton Graubünden en sy hoofstad Chur. Die Ostrogote het in die sesde eeu daaraan vasgehou en later het die opkoms van die Lombardiese koninkryk en die onstabiliteit van Merovingiese Gallië vir nog 'n eeu en 'n half verhinder dat die streek in die Frankiese koninkryk geïntegreer is.[9]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) provinces of the roman empire
  2. (en) province-chronology
  3. Hollmayer, Susanne (2014). ""Römisches Leben Hinter Starken Mauern."". Archäologie in Deutschland. 6: 64–65.
  4. H. S. O. (1951). "[Review of Rätien im frühen Mittelalter, deur E. Meyer-Marthaler]". The English Historical Review. 66 (258): 129–130.
  5. Korol, Dieter (2014). “The Earliest Christian Monumental Painting of Augsburg and South Germany and the Only Known Late Antique Bishop (‘Valentinus’) of This Region.” in: Antike Malerei Zwischen Lokalstil Und Zeitstil: Akten Des XI. Internationalen Kolloquiums Der AIPMA, 13.-17. September 2010. Austrian Academy of Sciences Press. pp. 679–88.
  6. Steidl, Bernd (2020). ""Zähes Beharren in Raetien."". Archäologie in Deutschland. 1: 30–33.
  7. Speidel, M. P. (1987). ""The Chattan War, the Brigantian Revolt and the Loss of the Antonine Wall."". Britannia. 18: 233–37.
  8. Carpentier, Élisabeth (1963). ""De l'Antiquité Au Moyen Age: Discontinuité et Permanence Dans l'Italie Annonaire."". Annales. Histoire, Sciences Sociales. 18 (1): 183–84.
  9. Charles R. Bowlus (2001). "[Review of Churrätien im frühen Mittelalter, Ende 5. bis Mitte 10. Jahrhundert, van Reinhold Kaiser]". Speculum. 76(3): 746–748. doi:10.2307/2903923.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]