Realisme (kunste)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Bonjour, Monsieur Courbet, 1854. 'n Realistiese skildery deur Gustave Courbet

Realisme in die kunste is daarop gerig om onderwerpe getrou en ongekunsteld uit te beeld, en kunskonvensies, ongeloofwaardige, eksotiese en bonatuurlike elemente te vermy.

Beeldende kunste[wysig | wysig bron]

Realistiese of illusionistiese detail van die konvekse spieël in die Arnolfini-portret deur Jan van Eyck, 1434

Realisme is die presiese, gedetailleerde en akkurate voorstelling in kuns van die visuele voorkoms van tonele en voorwerpe. Realisme in hierdie sin word ook naturalisme (visuele kunste), nabootsing of illusionisme (kuns) genoem. Realistiese kuns is gedurende verskeie tydperke geskep, en dit is in 'n groot mate 'n kwessie van tegniek en opleiding, en die vermyding van stilering. Dit is eerder die keuse en hantering van 'n onderwerp wat Realisme as beweging definieer as die noukeurige aandag aan visuele voorkoms.

Illusionistiese realisme[wysig | wysig bron]

Lord Leighton se Cimabue's Celebrated Madonna (1853–55) dui op die einde van 'n lang tradisie van illusionisme in skilder, maar is nie Realisties in die sin van Courbet se werk uit dieselfde tydperk nie.

Die ontwikkeling van 'n toenemend akkurate voorstelling van die visuele voorkoms van voorwerpe het 'n lang geskiedenis in kuns. Dit behels elemente soos die akkurate uitbeelding van anatomie, van perspektief en die effek van afstand, en van die gedetailleerde effekte van lig en kleur. Antieke Griekse kuns het groot vooruitgang in die uitbeelding van anatomie gemaak, en was nog altyd 'n invloedryke model. Sowel as akkuraatheid wat vorm, lig en kleur betref, toon Romeinse skilderye 'n onwetenskaplike, maar effektiewe kennis van die uitbeelding van ver voorwerpe as kleiner as nader voorwerpe, en in die uitbeelding van reëlmatige geometriese vorms soos die dak en mure van 'n vertrek met perspektief.

Bas-de-page van die Doop van Christus, "Hand G" (Jan van Eyck?), Turin-Milan Hours. 'n Gevorderde illusionistiese werk vir c. 1425, met die duif van die Heilige Gees in die lug.

In die Weste is die standaarde van illusionisme eers teen die Laat Middeleeue of Vroeë Renaissance bereik. Dit is voortgehelp deur die ontwikkeling van nuwe tegnieke van olieskilder waarmee baie subtiele en presiese effekte van lig uitgebeeld kon word deur baie klein kwassies en verskeie lae verf en glasuurglans aan te wend. Wetenskaplike metodes vir die voorstelling van perspektief is in Italië ontwikkel en die akkurate uitbeelding van anatomie is onder die invloed van klassieke kuns herontdek. Nes in klassieke tye het idealisme die norm gebly.

Die akkurate uitbeelding van landskappe was ook besig om in die Vroeë Nederlandse en Renaissance-skilderkuns te ontwikkel, en het gedurende die 17de-eeuse Nederlandse Goue Era 'n baie hoë vlak bereik, met baie subtiele tegnieke vir die uitbeelding van 'n verskeidenheid weerstoestande en grade van natuurlike lig. Alhoewel stillewes 'n aansienlike rol in die ontwikkeling van illusionistiese skilder gespeel het, was "realisme" vir 'n lang tydperk ontbrekend in die Nederlandse tradisie van blomskilder. Blomme uit alle seisoene is dikwels gebruik, óf op grond van die gebruik om skilderye uit individuele tekeninge saam te stel, óf as 'n doelbewuste konvensie.

Realisme of naturalisme as die uitbeelding van gewone, alledaagse voorwerpe[wysig | wysig bron]

Houtkappery, 'n miniatuur-skilderytjie uit Labours of the Months deur Simon Bening, c. 1550

Die uitbeelding van gewone, alledaagse voorwerpe in kuns het ook 'n lang geskiedenis, al is dit dikwels op die rand van skilderye ingedruk of op 'n kleiner skaal geskilder. Dit was deels omdat kuns duur was en skilders gewoonlik om spesifieke godsdienstige, politieke of persoonlike redes opdrag ontvang het om kunswerke te skilder. Daar was dus relatief min ruimte of tyd wat aan vir sulke tonele afgestaan kon word.

Die Vroeë Nederlandse skilderkuns het die skildering van portrette tot by die welvarende handelaars van Vlaandere teen die sosiale leer laat afskuif. Sommige van hierdie skilderye, veral die Arnolfini-portret deur Jan van Eyck (1434), en meer dikwels godsdienstige tonele soos die Merode-altaarstuk, het baie gedetailleerde uitbeeldings van middelklasinterieurs ingesluit waar voorwerpe liefderyk uitgebeeld is. Hierdie voorwerpe is egter hoofsaaklik ingesluit omdat hulle komplekse betekenis en simbolisme bevat het wat enige verbintenis tot realisme per se ondergrawe het.

In die 16de eeu was daar 'n tradisie van groot skilderye waarin tonele van werkende mense uitgebeeld is, veral in kosmarkte en kombuise: in verskeie van hierdie werke het die kos dieselfde prominensie as die figure geniet. Pieter Bruegel die Ouere was 'n pionier in die skildering van groot panoramiese tonele van die plattelandse lewe. Hierdie skilderye was 'n voorspel van die populariteit van werkstonele wat in die 17de eeu in genreskilder gesien is.

Baie van die kuns waarin gewone mense uitgebeeld is, veral in die vorm van prente, was komies en moraliserend, maar die armoede van die figure was relatief selde deel van die morele boodskap. Dit het egter gedurende die middel 19de eeu begin verander, en die swaarkry van arm mense is beklemtoon. Besige stadstrate was gewilde tonele by die Impressionistiese en verwante skilders.

Middeleeuse manuskripverlugters is dikwels gevra om tegnologie te illustreer, maar ná die Renaissance tot en met die Industriële Revolusie het dit grotendeels uit die skone kunste verdwyn. Hierdie werke het waarskynlik nie goed verkoop nie, en daar is 'n merkbare afwesigheid van industriële werke in die skilderkunde totdat werke later in die 19de eeu op kommissie gedoen is, gewoonlik in opdrag van nyweraars of vir instellings in industriële stede.

Realisme as kunsbeweging[wysig | wysig bron]

Realisme as kunsbeweging het in die middel 19de eeu as reaksie op op die Romantiek en Geskiedenisskilder ontstaan. Hierdie voorstanders van uitbeeldings van die "regte lewe" het gewone arbeiders en gewone mense in gewone omgewings besig met gewone aktiwiteite as onderwerpe vir hulle werke gekies. Die vernaamste verteenwoordigers hiervan was Gustave Courbet, Jean-François Millet, Honoré Daumier en Jean-Baptiste-Camille Corot.[1][2][3] Volgens Ross Finocchio, voorheen van die Departement van Europese Skilderye by die Metropolitan Museum of Art, het Realiste "onvermooide" detail gebruik om die bestaan van die gewone, kontemporêre lewe uit te beeld.

Realisme of naturalisme as weerstand teen idealisering[wysig | wysig bron]

Francisco Goya, Charles IV van Spanje en sy gesin, 1800-01

Realisme of naturalisme as styl wat op die eerlike, ongeïdealiseerde uitbeelding van die voorwerp dui, kan uiteraard in die uitbeelding van enige soort onderwerp gebruik word, sonder dat dit noodwendig tot die tipiese of alledaagse beperk word. Ondanks die algemene idealisme van klassieke kuns, was hierdie styl ook klassieke voorbeelde gehad. Demetrius van Alopece was 'n 4de-eeuse beeldhouer wat realisme bo ideale skoonheid verkies het, en gedurende die Antieke Romeinse Republiek het selfs politici 'n realistiese uitbeelding in portrette verkies. Goya se portrette van die Spaanse koninklike gesin verteenwoordig 'n hoogetpunt in die eerlike en eenvoudig onvleiende uitbeelding van belangrike persone.

Eilif Peterssen, The Salmvisser, 1889.

'n Herhalende neiging in Christelike kuns was 'n "realisme" wat die menslikheid van godsdienstige figure beklemtoon het, bowenal dié van Christus en sy liggaamlike lyding. Gedurende die laat Middeleeue het veral geskilderde houtbeelde die groteske betree deur Christus bebloed en vol wonde uit te beeld. Dit was veronderstel om die kyker te stimuleer om oor die lyding te mediteer wat Christus in sy plek verduur het. Hierdie werke is veral in Duitsland en Sentraal-Europa aangetref. Na 'n insinking gedurende die Renaissance het soortgelyke werke weer in die Baroktydperk, veral in Spaanse beeldhouwerk, verskyn.

Gedurende die Renaissance het daar 'n eeue lange debat ontstaan oor die korrekte balans tussen kuns gebaseer op waarneming van die natuur en kuns gebaseer op geïdealiseerde vorms, soos dikwels in klassieke kuns die geval was. Leonardo da Vinci was een van die voorstanders van die suiwer studie van die natuur en wou die volle omvang van individuele vorms in die menslike figuur en ander voorwerpe uitbeeld.[4] Ander kunstenaars soos Michelangelo het die seleksie van die heel mooiste ondersteun – om daardie rede het hy geweier om portrette te skilder.[5]

Henri Biva, c. 1905-06, Matin à Villeneuve (Van die waterkant), olie op doek, 151.1 x 125.1 cm.

In die 19de eeu is "Naturalisme" of die "Naturalistiese skool" as term geskep wat 'n wegbreekbeweging van Realisme verteenwoordig het. Kunstenaars van dié beweging wou hulle van Realiste onderskei deur politieke en maatskaplike kwessies te vermy, en het graag 'n kwasi-wetenskaplike basis verkondig deur op die "naturalis" as 'n student van die natuurwetenskappe te sinspeel. Die skepper van die term, Jules-Antoine Castagnary, het die volgende gesê: "Die naturalistiese skool verklaar dat kuns die uitdrukking van lewe in alle fases en op alle vlakke is, en dat dit alleenlik daarop gerig is om die werklikheid uit te beeld deur dit tot die maksimum mag en intensiteit daarvan te voer: dit is die waarheid in balans met die wetenskap."[6]

Letterkunde[wysig | wysig bron]

Realisme, breedweg gedefinieer as "die betroubare voorstelling van die werklikheid",[7] is as 'n literêre beweging op 'n "objektiewe realiteit" gebaseer. Die fokus was die beskrywing van die alledaagse lewe en aktiwiteite, hoofsaaklik dié van die middel- of laerklasgemeenskap, sonder romantiese idealisering of dramatisering.[8]

Teater[wysig | wysig bron]

Realisme in die teater was daarop gerig om aandag op die maatskaplike en sielkundige probleme van die gewone lewe te vestig. In hierdie dramas het mense as slagoffers van magter groter as hulleself na vore getree, as individue wat deur 'n vinnig versnellende wêreld gekonfronteer word.[9] Hierdie baanbrekerdramaturge was nie bang om hulle karakters as gewone, magtelose mense uit te beeld wat nie antwoorde op hulle probleme kon vind nie. Lees meer oor realisme in dramatiese kunste.

Film[wysig | wysig bron]

Italiaanse Neorealisme het na die Tweede Wêreldoorlog in Italië ontwikkel en was 'n rolprentbeweging wat elemente van realisme ingesluit het. Van die vername Neorealiste was Vittorio De Sica, Luchino Visconti en Roberto Rossellini.

Opera[wysig | wysig bron]

Verismo was 'n post-Romantiese operatradisie wat met Italiaanse komponiste soos Pietro Mascagni, Ruggero Leoncavallo, Umberto Giordano en Giacomo Puccini geassosieer is. Hulle wou die naturalisme van invloedryke laat 19de-eeuse skrywers soos Émile Zola en Henrik Ibsen in die operawêreld vestig. Die styl het in 1890 met die eerste uitvoering van Mascagni se Cavalleria rusticana begin en in die vroeë 1900's 'n hoogtepunt bereik.[10]

Sien ook[wysig | wysig bron]

  • Aesthetic Realism
  • American realism
  • Ashcan School
  • Aspectism
  • Capitalist realism
  • Contemporary realism
  • Chanson réaliste (realist song), a style of music performed in France primarily from the 1880s until the end of World War II
  • Hyperrealism (visual arts)
  • Magic realism
  • Nouveau réalisme
  • Photorealism
  • Pre-Raphaelite Brotherhood
  • Pseudorealism
  • Romantic realism
  • Social realism

Aantekeninge[wysig | wysig bron]

  1. "NGA Realism movement" Geargiveer 14 Julie 2014 op Wayback Machine.
  2. "National Gallery glossary, Realism movement".
  3. "Philosophy of Realism".
  4. Blunt, 30-32, and the whole short chapter on Leonardo
  5. Blunt, 59-64
  6. Needham
  7. Donna M. Campbell.
  8. "Realism definition of Realism in the Free Online Encyclopedia".
  9. Simard, Rodney.
  10. "Verismo" in Stanley Sadie (ed.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  • Baron, Christine; Engel, Manfred, eds. (2010). Realism/Anti-Realism in 20th-Century Literature. NL: Rodopi. ISBN 978-90-420-3115-9.
  • Blunt Anthony, Artistic Theory in Italy, 1450–1600, 1940 (refs to 1985 edn), OUP, ISBN 0-19-881050-4
  • Morris, Pam (2003). Realism. London: Routledge. ISBN 0-415-22938-3.
  • Needham, Gerald, "Naturalism." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press, accessed February 23, 2013, subscriber link
  • Raben, Hans, "Bellori's Art: The Taste and Distaste of a Seventeenth-Century Art Critic in Rome", Simiolus: Netherlands Quarterly for the History of Art, Vol. 32, No. 2/3 (2006), pp. 126–146, Stichting voor Nederlandse Kunsthistorische Publicaties, JSTOR
  • Watt, Ian (1957). The Rise of the Novel: Studies in Defoe, Richardson and Fielding. Berkeley: University of California Press.
  • West, Shearer (1996). The Bullfinch Guide to Art. UK: Bloomsbury Publishing Plc. ISBN 0-8212-2137-X.

Verdere leesstof[wysig | wysig bron]

  • Dahlhaus, Carl (1985). Realism in Nineteenth-Century Music. Translated by Mary Whittall. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-26115-9. ISBN 978-0-521-27841-6 (pbk).
  • Dahlhaus, Carl (1989). Nineteenth-Century Music. Translated by J. Bradford Robinson. Berkeley, Los Angeles, and London: University of California Press. ISBN 978-0-520-07644-0.* Frisch, Walter (2005). German Modernism: Music and the Arts. Berkeley, Los Angeles, and London: University of California Press. ISBN 978-0-520-25148-9.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]