Signor-Lipps-effek

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Signor-Lipps-effek kan uitwissings langer laat lyk as wat hulle werklik was.

Die Signor-Lipps-effek is ’n paleontologiese beginsel wat deur Philip W. Signor en Jere H. Lipps voorgestel is. Daarvolgens sal nie die eerste of laaste organisme in ’n gegewe takson as ’n fossiel aangeteken word nie omdat die fossielrekord van organismes nooit volledig is nie.[1]

’n Bekende voorbeeld is die selakant, wat oënskynlik in die laat-Kryt uitgesterf het – of so is geglo totdat ’n lewende een in 1938 gevang is.[2]

Die Signor-Lipps-effek is egter belangriker vanweë die probleme wat dit in paleontologie skep:

  • Dit maak dit baie moeilik om verseker te wees van die tyd en tempo van ’n massauitwissing, en dus ook om die oorsake van die uitwissings te bepaal. So is lank vermoed die uitwissing van dinosourusse was ’n geleidelike proses, maar bewyse sedert die laat-1980's dui daarop dat dit baie vinnig was, wat die teorie bevestig dat dit deur ’n asteroïde-impak veroorsaak is.
  • Die onsekerheid oor wanneer ’n takson die eerste keer sy verskyning gemaak het, maak dit moeilik om seker te wees oor die afkoms van die spesifieke genera. Voorbeeld: as die vroegste bekende fossiel van genus X baie vroeër is as die vroegste bekende fossiel van genus Y en genus Y het al die eienskappe van genus X plus ’n paar van sy eie, is dit logies om te veronderstel dat X ’n voorouer van Y is. Maar dié teorie kan in twyfel getrek word as ’n fossiel van Y op enige tydstip gevind word wat vroeër is as enige bekende fossiel van X – tensy ’n selfs ouer fossiel van genus X gevind word, ens.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Signor III, P. W. and Lipps, J. H. (1982) "Sampling bias, gradual extinction patterns, and catastrophes in the fossil record Geargiveer 19 November 2008 op Wayback Machine", in Geological implications of impacts of large asteroids and comets on the Earth (red. L. T. Silver en P. H. Schultz), Geological Society of America Special Publication, vol. 190, pp. 291-296.
  2. Jewett, S.L. (11 November 1998). "On the Trail of the Coelacanth, a Living Fossil". The Washington Post. Besoek op 18 Mei 2009.