Vryheidspark

Vryheidspark is 'n nasionale monument by Salvokop aan die buitewyke van Pretoria wat daarop gemik is om Suid-Afrika se onlangse geskiedenis op 'n visuele en interaktiewe wyse te vertel, en 'n visie vir die toekoms wat in die Afrika-renaissance ingebed is, te gee.

Doelstellings[wysig | wysig bron]

Die park is gewy aan die viering van Suid-Afrika se erfenis, en poog om 'n sentrum van kennis te wees wat daarop gemik is om 'n groter begrip vir die land en sy mense te skep. Die mikpunt is om op hierdie wyse die gapings, verwringings en vooroordele van die verlede aan te spreek en nuwe perspektiewe op Suid-Afrika se erfenis te bied en tradisionele opvattings oor Suid-Afrikaanse geskiedenis uit te daag deur 'n hervertolking van die land se bestaande erfenisterreine.

Hierdie erfenisomgewing streef ook daarna om al die land se ontvouende ervarings en simbole te akkommodeer om een samehangende verhaal van die mens se stryd vir vryheid in Suid-Afrika te vertel – die stryd om oorlewing, grond en hulpbronne, en hoe dit die maatskaplike, ekonomiese, politieke, kulturele en historiese landskap van die land gevorm het.

Vryheidspark laat ook die soeklig val op Suid-Afrika se rol in die ontstaan van vroeë lewensvorme en latere hominiede, waarvan sommige in moderne Homo sapiens ontwikkel het, deur bewyse van die mens se evolusie wat in Suid-Afrika aangetref word, na te spoor – insluitende lewensvorme en geologiese formasies wat 3,6 miljard jaar teruggaan en in Barberton (wat as een van die oudste plekke op aarde beskou word) gevind is.

Konstruksie[wysig | wysig bron]

Bouwerk het in 2002 op 'n terrein van 52 hektaar op Salvokop in Pretoria begin. Hierdie park bestaan uit 'n gedenkteken, interaktiewe museum en tuin van herinnering. Die konstruksie van die 25 000 vierkante meter tuin van herinnering is in Maart 2004 voltooi, betyds vir Vryheidsdag – en die tiende herdenking van demokrasie in Suid-Afrika op 27 April.

Die belandskapte tuin wat vorm aan die eksterne omgewing van Vryheidspark gee – en monumente, standbeelde en beeldhouwerke bevat – simboliseer die finale rusplek van die gevalle helde en heldinne wat die geskiedenis van Suid-Afrika gevorm het. In 2003 het 'n reeks reinigings-, helings- en simboliese herstelseremonies in elke provinsie in die land plaasgevind waartydens erkenning verleen is aan die sewe hoofkonflikte in Suid-Afrika se geskiedenis - volksmoord, slawerny, die oorloë van verset, die Anglo-Boere-oorloë, die Eerste- en Tweede Wêreldoorloë en die vryheidstryd teen apartheid.

Tydens elke seremonie is grond van die terrein asook 'n plant uniek aan elke provinsie versamel en gestuur om deel van die tuin van herinnering uit te maak ter ere van diegene wat deur elkeen van die sewe konflikte geraak is. 'n Ererol van mense wat tydens hierdie konflikte gesterf het, sal ook deel van die tuin uitmaak.

Kritiek[wysig | wysig bron]

Van die kritiek teen die park sluit in:

Die park het 'n versoek aan Afrikaanse koerante gerig om na die park as "Freedom Park" te verwys. Volgens hulle bestaan daar nie 'n plek soos "Vryheidspark" nie.^[1] Die koerante het egter nie hieraan gehoor gegee nie.

Hoewel die park Afrikaner-geskiedenis inkorporeer, word die rol van die Suid-Afrikaanse Weermag (SAW) totaal misken en is slegs gesneuweldes wat aan die teenoorgestelde kant geveg het se name hier opgeteken. Dit dui op 'n eenogige wanvoorstelling van die geskiedenis.^[1]^[2] In reaksie hierop is besluit om 'n muur van herinnering vir SAW-soldate by die Voortrekkermonument aan te bring.^[3]

Verskeie ander besware is deur AfriForum en ander organisasies geopper.^[2]