Vlad Dracula

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Vlad Dracula
Woiwode van Walachye
Vlad III van Walachye
Vlad III van Walachye
Periode October–November 1448; 15 April 1456 – Julie 1462; Desember 1476 of Januarie 1477
Voorganger Wladislaus II;
Basarab Laiotă cel Bătrân
Opvolger Wladislaus II;
Radu cel Frumos;
Basarab
Huis Drăculești;
Besarab
Vrou onbekende eerste vrou;
Justina Szilágyi
Kinders Mihnea cel Rău
Vader Vlad II Dracul
Moeder Eupraxia van Moldawië (?)
Godsdiens Roemeens-Ortodokse Kerk[1];
Rooms-Katolieke Kerk[2][3] (betwis)
Gebore 1428–1431
Oorlede Desember 1476 – Januarie 1477 (op 45–49)
Handtekening

Vlad III van Walachye, ook bekend as Vlad Dracula of Vlad die Deurboorder (Roemeens: Vlad Țepeș; 1428/'31-1476/'77), was tussen 1448 en sy dood drie keer woiwode (prins) van Walachye. Hy was die tweede oudste seun van Vlad II Dracul, wat in 1436 die heerser van Walachye geword het.

Vlad en sy jonger broer, Radu, is van 1442 in die Ottomaanse Ryk as gyselaars aangehou om hul pa se lojaliteit aan die sultan te verseker. Vlad se pa en sy oudste broer, Mircea, is vermoor nadat Johannes Hunyadi, regent-goewerneur van Hongarye, Walachye in 1447 binnegeval het. Hunyadi het Vlad se kleinneef, Wladislaus II, as die nuwe woiwode aangestel.

Hunyadi het die Ottomaanse Ryk in 1448 aangeval, en Wladislaus het hom vergesel. Vlad het Walachye in Oktober dié jaar met Ottomaanse hulp binnegeval, maar Wladislaus het teruggekeer en Vlad het in die Ottomaanse Ryk gaan skuil. Vlad is in 1449 of 1450 na Moldawië en later na Hongarye. Hy het Walachye in 1456 met Hongaarse hulp binnegeval. Wladislaus is dood terwyl hy teen hom geveg het.

Vlad het ’n slagting onder die Walachyse bojare begin om sy posisie te versterk. Hy het teenstand gekry van die Transsilvaniese Saksers wat sy teenstanders, Wladislaus se broers Dan en Basarab Laiotă, gesteun het asook Vlad se buite-egtelike halfbroer, Vlad die Monnik. Vlad het die Saksiese dorpies geplunder, die mense na Walachye geneem en daar aan pale laat hang nadat hy hulle deurboor het (vandaar sy bynaam). Die vrede is eers in 1460 herstel.

Die Ottomaanse sultan Mehmet II het Vlad gelas om aan hom persoonlik eer te betoon, maar Vlad het die sultan se twee afgevaardigdes laat vang en deurboor. In Februarie 1462 het hy die Ottomaanse Ryk aangeval en tienduisende Turke en Bulgare vermoor. Mehmet het ’n veldtog teen Walachye geloods om Vlad met sy jonger broer, Radu, te vervang. Hoewel dit nie geslaag het nie, het al hoe meer Walachyers na Radu se kant oorgeloop. Vlad is laat in 1462 na Transsilvanië om hulp te vra by die Hongaarse koning, Matthias Corvinus, maar Corvinus het hom gevange geneem en hom daarvan beskuldig dat hy en die sultan Hongarye in die geheim wou inval.

Vlad is van 1463 tot 1475 aangehou. In dié tyd het stories oor sy wreedheid na Duitsland en Italië versprei. Hy is op versoek van Stefanus III van Moldawië in die somer van 1475 vrygelaat. Hy het in Corvinus se leër teen die Ottomane geveg, en Hongaarse en Moldawiese soldate het hom gehelp om Basarab Laiotă (wat Vlad se broer Radu onttroon het) in November 1476 te laat vlug. In dieselfde jaar nog het Basarab teruggekeer met Ottomaanse hulp en Vlad is voor 10 Januarie 1477 vermoor. Boeke waarin vertel is van Vlad se wrede dade, was van die eerste topverkopers in Duitssprekende gebiede. Sy reputasie en patroniem (vadersnaam) het aanleiding gegee tot die naam van die vampier graaf Dracula in Bram Stoker se 1897-boek, Dracula.

Naam[wysig | wysig bron]

Vlad III se bynaam, Dracula, is soms ook Dracuglia of Drakula gespel.[4] Hy het self in die laat 1470's twee briewe onderteken as Drakulya.[5] Dit kom van sy pa se bynaam, Vlad Dracul ("Vlad die Draak"), wat hy gekry het nadat hy lid van die Orde van die Draak geword het.[6][7] Dracula is die Slawiese genitief van Dracul en beteken dus "(seun) van Dracul" of "van die Draak".[7][8] In moderne Roemeens beteken dracul "die duiwel", wat bygedra het tot Vlad se berugtheid.[8]

Vlad III is in Roemeens bekend as Vlad Țepeș ("Vlad die Deurboorder")[8] omdat hy sy vyande met pale laat deurboor het.[8]

Vroeë lewe[wysig | wysig bron]

Vlad was die tweede oudste wettige seun van Vlad II Dracul, 'n buite-egtelike seun van Mircea I van Walachye. Vlad II het die bynaam "Dracul" gekry vanweë sy lidmaatskap van die Orde van die Draak,[9] 'n militante broederskap wat deur keiser Sigismund van die Heilige Romeinse Ryk gestig is om die inval van die Ottomane in Europa stop te sit.[10]

Aangesien Vlad in 1448 oud genoeg was om 'n aanspraakmaker op die troon van Walachye te wees, moes hy tussen 1428 en 1431 gebore gewees het.[11][10] Hy is waarskynlik gebore nadat sy pa in 1429 in Transsilvanië gaan woon het.[12][10] Die historikus Radu Florescu skryf Vlad is in die Transsilvanies-Saksiese dorp Sighișoara (toe in die Koninkryk Hongarye) gebore, waar sy pa van 1431 tot 1435 in 'n steenhuis van drie verdiepings gewoon het.[13] Moderne historici identifiseer Vlad se ma as óf 'n dogter óf 'n ander familielid van Aleksander I van Moldawië,[10][13][14] of as sy pa se onbekende eerste vrou.[15]

Die huis op die hoofplein van Sighișoara waar Vlad se pa van 1431 tot 1435 gewoon het.

Vlad II Dracul het Walachye oorgeneem ná die dood van sy halfbroer Aleksander I Aldea in 1436.[16][17] In een van sy handveste (wat op 20 Januarie 1437 uitgereik is) word melding gemaak van Vlad III en sy ouer broer, Mircea, en word hulle hulle pa se "eersgebore seuns" genoem.[11] Tussen 1437 en 1439 is hulle in nog vier dokumente genoem.[11] In die laaste een word ook na hulle jonger broer, Radu, verwys.[11]

Ná 'n vergadering met Johannes Hunyadi, woiwode van Transsilvanië, het Vlad II Dracul nie 'n Ottomaanse inval van Transsilvanië in Maart 1442 ondersteun nie.[18] Die Ottomaanse sultan, Murat II, het hom gelas om na Gallipoli te kom en sy trou te bewys.[19][20] Vlad en Radu het hulle pa vergesel op sy reis na die Ottomaanse Ryk, waar hulle almal gevange geneem is.[20] Vlad Dracul is voor die einde van die jaar vrygelaat, maar Vlad en Radu het gyselaars gebly om sy lojaliteit te verseker.[19] Volgens Ottomaanse kronieke is hulle in die fort Eğrigöz (nou Doğrugöz) aangehou.[21][22]

Hulle lewens was veral in gevaar nadat hulle pa Wladislaus, koning van Pole en Hongarye, teen die Ottomaanse Ryk gesteun het tydens die Kruistog van Varna in 1444.[23] Vlad II Dracul was oortuig daarvan dat sy twee seuns vermoor is "ter wille van Christelike vrede", maar nie een van hulle is vermoor of vermink oor hulle pa se rebellie nie.[23]

Vlad Dracul het weer die sultan se opperheerskappy in 1446 of 1447 erken en beloof om 'n jaarlikse heffing aan hom te betaal.[24] Johannes Hunyadi (wat in 1446 regent-goewerneur van Hongarye geword het)[25] het Walachye in November 1447 binnegeval.[26] Die Bisantynse historikus Michael Critobulus het geskryf Vlad en Radu het na die Ottomaanse Ryk gevlug, wat daarop dui dat die sultan hulle na Walachye laat terugkeer het nadat hulle pa hulde aan hom betoon het.[26] Vlad Dracul en sy oudste seun, Mircea, is vermoor.[26][15] Hunyadi het Wladislaus II (seun van Vlad Dracul se neef, Dan II) as heerser oor Walachye aangestel.[26][15]

Bewinde[wysig | wysig bron]

Eerste bewind[wysig | wysig bron]

Die grondgebied wat omstreeks 1390 deur Vlad die Deurboorder se oupa, Mircea I van Walachye, regeer is. Die grond regs van die Donau is voor Vlad se bewind aan die Ottomane afgestaan.

Met die dood van sy pa en ouer broer het Vlad 'n moontlike troonopvolger van Walachye geword.[15] Wladislaus II van Walachye het Johannes Hunyadi vergesel toe Hunyadi in September 1448 'n veldtog teen die Ottomaanse Ryk voer.[27][28] Vlad het gebruik gemaak van sy teenstander se afwesigheid en Walachye vroeg in Oktober binnegeval.[27][28]

Die Ottomane het Hunyadi se leër tussen 17 en 18 Oktober by die Slag van Kosovo verslaan.[29] Hunyadi se onderleier, Nikolaas Vízaknai, het 'n beroep op Vlad gedoen om hom in Transsilvanië te ontmoet, maar Vlad het geweier.[28] Toe Wladislaus na Walachye terugkeer, moes Vlad (voor 7 Desember 1448) na die Ottomaanse Ryk vlug.[30][31]

In bannelingskap[wysig | wysig bron]

Vlad het eers in Edirne in die Ottomaanse Ryk gaan woon ná sy val.[32][33] Nie lank daarna nie is hy na Moldawië, waar Bogdan II (sy pa se swaer en moontlik sy oom aan moederskant) die troon in die herfs van 1449 bestyg het met die steun van Hunyadi.[32][33] Nadat Bogdan in Oktober 1451 vermoor is, het sy seun, Stefanus, saam met Vlad na Transsilvanië gevlug om Hunyadi se hulp te vra.[32][34] Hunyadi het egter op 20 November 1451 'n wapenstilstand met die Ottomaanse Ryk gesluit,[35] en daarvolgens erken hy die Walachyers se reg om 'n opvolger te kies as Wladislaus II sou sterf.[34]

Tweede bewind[wysig | wysig bron]

Konsolidasie[wysig | wysig bron]

Dit is onseker hoe en wanneer Vlad na Walachye teruggekeer het.[36] Hy het Walachye in óf April óf Julie óf Augustus 1456 met Hongaarse steun binnegeval.[37][38] Wladislaus II is tydens die inval dood.[38] Vlad het sy eerste brief as woiwode van Walachye wat bewaar gebly het, op 10 September aan die burgers van Brașov gestuur.[37] Hy het belowe om hulle te help as die Ottomaanse Ryk Transsilvanië aanval, maar wou ook hulle hulp hê as die Ottomane Walachye binneval.[37]

Verskeie bronne (insluitende Laonikos Chalkokondyles se kroniek) noem dat honderdduisende mense aan die begin van Vlad se bewind op sy bevel vermoor is.[39] Hy het met 'n suiwering begin onder die bojare wat aan die moord op sy pa en ouer broer deelgeneem het, of wat hy vermoed het teen hom saamsweer.[40] Volgens Chalkokondyles het Vlad "vinnig 'n groot verandering teweeggebring en die sake van Walachye heeltemal gerevolusioneer" deur die "geld, eiendom en ander besittings" van sy slagoffers aan sy onderhoriges te gee.[39] Die lyste van lede van die prinslike raad tydens Vlad se bewind wys ook net twee van hulle (Voico Dobrița en Iova) kon tussen 1457 en 1461 hulle posisies behou.[41]

Konflik met die Saksers[wysig | wysig bron]

Vlad het die gebruiklike heffing aan die sultan betaal.[42] Ná Johannes Hunyadi se dood op 11 Augustus 1456 het sy oudste seun, Ladislaus Hunyadi, die kaptein-generaal van Hongarye geword.[43] Hy het Vlad in 'n brief aan die burgers van Brașov daarvan beskuldig dat hy "geen bedoeling gehad het om lojaal te bly" aan die koning van Hongarye nie. Hy gee hulle ook opdrag om Wladislaus II se broer, Dan, te steun eerder as vir Vlad.[37][44] Die burgers van Sibiu het 'n ander aanspraakmaker gesteun: "'n priester van die Roemene wat homself 'n prins se seun noem".[45] Laasgenoemde (wat geïdentifiseer is as Vlad se buite-egtelike broer, Wlad die Monnik)[37][46] het Amlaș verower wat gewoonlik deur die leiers van Walachye in Transsilvanië beheer is.[45]

Middeleeuse setels (of administratiewe eenhede) van die Transsilvaniese Saksers.

Ladislaus V van Hongarye het Ladislaus Hunyadi op 16 Maart 1457 laat teregstel.[47] Hunyadi se ma, Erzsébet Szilágyi, en haar broer, Michael Szilágyi, het 'n rebellie teen die koning aangevuur.[47] Vlad het gebruik gemaak van die burgeroorlog in Hongarye om Stefanus, seun van Bogdan II van Moldawië, te steun in sy poging om Moldawië in Junie 1457 te verower.[48][49] Vlad het ook Transsilvanië binnegeval en strooptogte uitgevoer op die dorpe om Brașov en Sibiu.[50] Volgens die vroegste Duitse stories oor Vlad het hy "mans, vroue, kinders" van 'n Saksiese dorp na Walachye geneem en hulle laat deurboor.[51] Omdat die Transsilvaniese Saksers lojaal aan die koning gebly het, het Vlad se aanval teen hulle die posisie van die Szilágyi's versterk.[50]

Vlad se verteenwoordigers het deelgeneem aan die vredesonderhandelings tussen Michael Szilágyi en die Saksers.[50] Volgens hulle verdrag het die burgers van Brașov ingestem om Dan uit hulle dorp te verban.[52][53] Vlad het belowe die handelaars van Sibiu sou vryelik goedere in Walachye kon "koop en verkoop" in ruil vir "dieselfde behandeling" vir Walachyers in Transsilvanië.[53] Vlad het op 1 Desember 1457 na Michael Szilágyi in 'n brief verwys as sy "meester en ouer broer".[54]

Ladislaus Hunyadi se jonger broer, Matthias Corvinus, is op 24 Januarie 1458 tot koning van Hongarye verkies.[55] Hy het die burgers van Sibiu op 3 Maart gelas om die vrede met Vlad te bewaar.[56][57] Vlad het homself op 20 September 1459 genoem "heer en leier van die hele Walachye, en die hertogdomme Amlaș en Făgăraș". Hy het daarmee gewys hy het besit geneem van dié twee tradisioneel Transsilvaniese leengebiede van die heersers van Walachye.[58][59] Michael Szilágyi het die bojaar Michael ('n amptenaar van Wladislaus II van Walachye)[60] en ander Walachyse bojare toegelaat om laat in Maart 1458 in Transsilvanië te gaan woon.[57] Kort daarna het Vlad die bojaar Michael laat vermoor.[61]

In Mei het Vlad die burgers van Brașov gevra om ambagsmanne na Walachye te stuur, maar sy verhouding met die Saksers het voor die einde van die jaar versleg.[62] Volgens een teorie het die konflik ontstaan nadat Vlad die Saksers verbied het om Walachye binne te gaan – hulle moes dus noodgedwonge hulle ware aan Walachyse handelaars verkoop teen verpligte grenspryse.[63]

Die Saksers het beslag gelê op die staal wat 'n Walachyse handelaar in Brașov gekoop het sonder om hom daarvoor te vergoed.[64] In reaksie het Vlad 'n paar Saksiese handelaars "deursoek en gemartel", volgens 'n brief wat Basarab Laiotă (die seun van Dan II van Walachye)[65] op 21 Januarie 1459 geskryf het.[66] Basarab het hom in Sighișoara gevestig en op Walachye aanspraak gemaak.[66] Matthias Corvinus het Dan III egter gesteun.[66]

Dan III het Walachye aangeval, maar Vlad het hom voor 22 April 1460 verslaan en laat teregstel.[67][68] Vlad het Suid-Transsilvanië toe binnegeval en die voorstede van Brașov verwoes. Hy het al die mans en vroue wat gevange geneem is, laat deurboor.[69] Tydens die daaropvolgende onderhandelings het Vlad geëis dat alle Walachyse vlugtelinge van Brașov verban of gestraf word.[69] Vrede is kort daarna gesluit, want op 26 Julie 1460 het Vlad die burgers van Brașov toegespreek as sy "broers en vriende".[70] Hy het die streek om Amlaș en Făgăraș op 24 Augustus aangeval om die plaaslike inwoners te straf wat Dan III gesteun het.[42][71]

Ottomaanse oorlog[wysig | wysig bron]

Die Ottomaanse sultan Mehmet II, wat Walachye tydens Vlad se bewind binnegeval het.

Volgens twee verslae het Vlad nie heffings aan die Ottomaanse sultan betaal nie, óf een spesifieke jaar of drie jaar agtereenvolgens.[72][72] Dit lyk of Vlad die heerskappy van Mehmet II in 1459 reeds misken het. Volgens een weergawe van die gebeure het Vlad nuwe onderhandelings met Matthias Corvinus begin, en die sultan se spioene het hom daaroor ingelig.[73][74] Mehmet het twee afgevaardigdes na Walachye gestuur en Vlad gelas om na hom in Konstantinopel te kom.[73][74] Hy het ook opdrag gegee dat Vlad in hegtenis geneem word sodra hy die Donau oorsteek.[75][76] Vlad het daarvan uitgevind, die afgevaardigdes gevang en hulle laat teregstel.[75][76]

Die prinslike hof in Târgoviște.
Die Slag met Fakkels, 'n skildery deur Theodor Aman oor Vlad se nagtelike aanval op Târgoviște.

Vlad het die Ottomaanse Ryk binnegeval en die dorpe aan die Donau verwoes.[77] Hy het Matthias Corvinus op 11 Februarie 1462 in 'n brief oor die militêre aksie ingelig.[78] Volgens hom het hy meer as "23 884 Turke en Bulgare" tydens die veldtog laat vermoor.[77][78] Hy het Corvinus se hulp gevra en gesê hy het die vrede met die sultan verbreek "vir die eer" van die koning en die Heilige Kroon van Hongarye en "vir die bewaring van die Christendom en die versterking van die Katolieke geloof".[78]

Nadat Mehmet II van Vlad se inval verneem het, het hy 'n leër van meer as 150 000 soldate gestuur, moontlik om Walachye te beset[79][80][81] of om 'n ander heerser aan te stel, want hy het vroeeër sy steun aan Vlad se jonger broer, Radu, toegesê.[79]

Die Ottomaanse vloot het in Mei 1462 by Brăila geland (wat die enigste Walachyse hawe aan die Donau was).[80] Die hoofleër het die Donau in Junie oorgesteek.[82][83] Vlad, wat in getalle oortref is, het 'n beleid van verskroeide aarde aangeneem en na Târgoviște teruggeval.[84] In die nag van 16-17 Junie het hy by die Ottomaanse kamp ingebreek in 'n poging om die sultan te vang of dood te maak.[82] Die paniek wat dit sou veroorsaak, sou dit vir Vlad moontlik gemaak het om die Ottomane te verslaan.[82][84] Die Walychyers het egter die verkeerde tent aangeval[85] en Vlad en sy soldate is teen dagbreek uit die Ottomaanse kamp weg.[86] Mehmet het Târgoviște aan die einde van Junie ingeneem.[82] Die dorp was leeg, maar die Ottomane was geskok toe hulle 'n "woud van deurboordes" (duisende pale met die lyke van sowat 20 000 tereggestelde mans, vroue en kinders) daar aantref, volgens Chalkokondyles.[87]

Die hoofleër van die Ottomane het Walachye verlaat, maar Vlad se broer Radu en sy Ottomaanse soldate het op die Bărăganvlakte agtergebly.[88] Radu het boodskappers na Walachye gestuur om die bewoners ter herinner dat die sultan weer hulle land sou binneval.[88] Hoewel Vlad in die volgende twee maande oorwinnings oor Radu en sy Ottomaanse bondgenote behaal het, het al hoe meer Walachyers na Radu se kant oorgeloop.[89][90] Vlad het teruggetrek na die Karpate in die hoop dat Matthias Corvinus hom sou help om sy troon terug te kry.[91] Die Saksers het egter intussen besluit om Radu te ondersteun. Radu het ook aangebied om die burgers van Brașov se kommersiële voorregte te bevestig en kompensasie aan hulle te betaal.[89]

Gevangenskap in Hongarye[wysig | wysig bron]

Renaissance-paleise van Matthias Corvinus se somerwoning by Visegrád (gravure uit die 1480's).

Matthias Corvinus het in November 1462 na Transsilvanië gekom.[92] Die samesprekings tussen hom en Vlad het weke geduur,[93] maar Corvinus wou nie oorlog teen die Ottomaanse Ryk maak nie.[94][95] Eindelik is Vlad op bevel van die koning in hegtenis geneem.[92][94]

Om Vlad se gevangeneming te verduidelik het Corvinus drie briewe as bewys gelewer wat glo deur Vlad geskryf is waarin hy aanbied om die Ottomane teen Hongarye te help as die sultan hom sou help om sy troon terug te kry.[96] Die meeste historici stem saam dat die dokumente vervals is.[94][96] Corvinus se hofhistorikus het self erken die rede vir Vlad se inhegtenisneming is nooit verduidelik nie.[94]

Vlad is na Visegrád geneem waar hy 14 jaar lank aangehou is.[97] Geen dokumente wat tussen 1462 en 1475 na Vlad verwys, het bewaar gebly nie.[98] In die somer van 1475 het Stefanus III van Moldawië afgevaardigdes na Matthias Corvinus gestuur en hom gevra om Vlad na Walachye te stuur teen Basarab Laiotă, wat hom aan die Ottomane onderwerp het.[92] Stefanus wou 'n heerser in Walachye hê wat 'n vyand van die Ottomaanse Ryk was.[99] Volgens die Slawiese stories oor Vlad is hy vrygelaat nadat hy hom tot die Katolisisme bekeer het.[2]

Derde bewind en dood[wysig | wysig bron]

Matthias Corvinus het Vlad erken as die regmatige heerser van Walachye, maar het hom nie militêr gehelp om sy prinsdom terug te kry nie.[92] Vlad het in 'n huis in Pest gaan woon.[100] Toe 'n groep soldate by die huis inbreek om 'n dief te vang wat daar gaan wegkruip het, het Vlad hulle bevelvoerder laat teregstel omdat hy nie toestemmming gevra het om sy huis binne te gaan nie, volgens Slawiese stories oor sy lewe.[99] Vlad het in Junie 1475 na Transsilvanië verhuis.[101] Hy wou in Sibiu gaan woon, maar is eindelik na Boeda[102] en toe na Pécs, waar hy 'n huis gekoop het wat bekend geword het as Drakula háza ("Dracula se huis" in Hongaars).[103]

Basarab Laiotă, wat sy troon met Ottomaanse hulp teen Vlad verdedig het.

In Januarie 1476 het die woiwode van Transsilvanië die mense van Brașov gevra om al Vlad se ondersteuners in die dorp na hom te stuur, want Corvinus en Basarab Laiotă het 'n verdrag gesluit.[103] Die verhouding tussen die Transsilvaniese Saksers en Basarab was gespanne en die Saksers het oor die volgende paar maande skuiling aan Basarab se teenstanders gebied.[103] Corvinus het Vlad en die Serwiër Vuk Grgurević gestuur om vroeg in 1476 teen die Ottomane in Bosnië te gaan veg.[2] Vlad het hom weer tot sy ou gruweldade gewend: Hy het Turkse soldate wat gevange geneem is, in massas laat deurboor en mense in dorpe wat oorgeneem is, uitgemoor. Sy soldate het Srebrenica, Kuslat en Zvornik grootliks verwoes.[104]

Mehmet II het Moldawië binnegeval en Stefanus III op 26 Julie 1476 verslaan.[105] Corvinus het die Transsilvaniese Saksers opdrag gegee om Stefanus Báthory se beplande inval van Walachye op 6 September 1476 te steun. Hy het hulle verder ingelig dat ook Stefanus van Moldawië Walachye sou binneval.[106] Báthory se magte het Târgoviște op 8 November verower.[106] Stefanus van Moldawië en Vlad het hulle bondgenootskap hernu en Boekarest beset. Basarab Laiotă moes op 16 November in die Ottomaanse Ryk gaan skuil.[106] Vlad is voor 26 November weer gekroon.[103]

Basarab Laiotă het met Ottomaanse hulp na Walachye teruggekeer en Vlad is in laat Desember 1476 of vroeg Januarie 1477 dood tydens 'n geveg met hom.[107][103] Volgens bronne is Vlad se leër van sowat 2 000 naby Snagov (40 km van Boekarest) in 'n hoek gedryf en vermoor deur 'n Turkse mag van 4 000 soldate.[108] Die presiese omstandighede van sy dood is onseker. Een teorie is dat hy deur sy eie manne vir 'n Turk aangesien en deur hulle vermoor is. Hy het homself blykbaar dikwels as 'n Turkse soldaat vermom as deel van militêre oëverblindery.[108] Bonfini het geskryf Vlad se kop is aan Mehmet II gestuur;[109] dit is eindelik aan 'n hoë paal in Konstantinopel uitgestal.[107] Dit is onbekend waar Vlad begrawe is.[110]

Familie[wysig | wysig bron]

Voorouers van Vlad Dracula[111][112]
16. Nikolaas Aleksander van Walachye
8. Radu I van Walachye
17. Clara Dobokai
4. Mircea I van Walachye
9. Kalinikia
2. Vlad II van Walachye
1. Vlad III Dracula van Walachye
6. Aleksander I van Moldawië (?)
3. Eupraxia van Moldawië (?)

Vlad het twee vroue gehad, volgens moderne kenners.[113][114] Sy eerste vrou was volgens die historikus Alexandru Simon dalk 'n buite-egtelike dogter van Johannes Hunyadi.[113] Sy tweede vrou was Jusztina Szilágyi, 'n niggie van Matthias Corvinus.[113][115] Sy het Vlad oorleef.[115]

Vlad se oudste seun,[116] Mihnea, is in 1462 gebore.[117] Sy tweede seun, wie se naam onbekend is, is voor 1486 dood.[116] Sy derde seun, Vlad Drakwlya, het omstreeks 1495 onsuksesvol probeer om beheer oor Walachye oor te neem.[116][118] Hy was die voorvader van die adellike Drakwla-familie van Hongarye.[116]

Nalatenskap[wysig | wysig bron]

Reputasie as wreedaard[wysig | wysig bron]

Eerste rekords[wysig | wysig bron]

Stories oor Vlad se wrede dade het gedurende sy leeftyd al begin.[119] Nadat hy gevange geneem is, het howelinge van Matthias Corvinus hulle help versprei.[120] Pous Pius II is in 1462 al daaroor ingelig.[121]

Meistersinger Michael Beheim het 'n lang gedig oor Vlad se dade geskryf wat na bewering geskoei is op sy gesprek met 'n Katolieke monnik wat uit Vlad se tronk ontsnap het.[122] Die gedig, met die naam Von ainem wutrich der heis Trakle waida von der Walachei ("Storie van 'n despoot met die naam Dracula, woiwode van Walachye"), is in die winter van 1463 aan die hof van keiser Frederik III van die Heilige Romeinse Ryk opgevoer.[122][123] Volgens een van Beheim se stories het Vlad twee monnike laat deurboor om hom te help hemel toe gaan. Ook hulle donkie is laat deurboor omdat hy begin balk het ná hulle dood.[122] Beheim het Vlad ook van valsheid beskuldig omdat hy steun aan beide Matthias Corvinus en Mehmet II belowe het, maar nie sy beloftes nagekom het nie.[122]

Vlad geniet ’n maaltyd tussen lyke wat hy laat deurboor het.

Duitse stories[wysig | wysig bron]

Werke met stories oor Vlad se wreedheid is voor 1480 in Nederduits in die Heilige Romeinse Ryk gepubliseer.[124][125] Die stories is na bewering in die vroeë 1460's geskryf, want hulle beskryf Vlad se veldtog oor die Donau vroeg in 1462, maar verwys nie na Mehmet II se inval in Walachye in Junie dieselfde jaar nie.[126]

Hulle verskaf verder detail van die konflikte tussen Vlad en die Transsilvaniese Saksers, wat wys hulle het 'n Saksiese oorsprong.[124]

Die stories oor Vlad se plundelary in Transsilvanië is duidelik gebaseer op 'n ooggetuieverslag, want dit bevat akkurate detail (insluitende lyste van die kerke wat Vlad verwoes het en die datums van die veldtogte).[126] Hulle beskryf Vlad as 'n "versteurde psigopaat, 'n sadis, 'n grusame moordenaar, 'n masochis", erger as Caligula en Nero.[125] Die storie lê egter klem daarop dat Vlad se wreedheid met versigtigheid beoordeel moet word,[127] omdat sy wrede dade waarskynlik deur die Saksers aangedik (of selfs uitgedink) is.[128]

Die ontdekking van drukwerk met los letters het bygedra tot die gewildheid van die stories oor Vlad, en hulle was van die eerste "topverkopers" in Europa.[98] Om verkope aan te help is hulle gepubliseer in boeke met houtsneewerk op hulle titelblad wat weersinwekkende dade uitbeeld.[129] Die uitgawes wat in 1499 Neurenberg en in 1500 in Straatsburg gepubliseer is, beeld Vlad uit waar hy 'n eetmaal geniet omring deur deurboorde lyke aan pale.[129]

Slawiese stories[wysig | wysig bron]

Meer as 20 manuskripte (wat tussen die 15de en 18de eeu geskryf is)[130] bevat die Skazanije o Drakoele woiewode ("Die verhaal van woiwode Dracula").[131] Dit is in Russies geskryf, maar is 'n vertaling uit 'n Suid-Slawiese taal, want dit bevat uitdrukkings wat nie in Russies voorkom nie, maar wel in die Suid-Slawiese idioom (soos diawol vir "boos").[132] Die oorspronklike teks is tussen 1482 en 1486 in Boeda geskryf.[133]

Die 19 anekdotes in die Skazanije is langer as die Duitse stories oor Vlad.[130] Hulle is 'n mengsel van feite en fiksie, volgens die historikus Raymond T. McNally.[130] In omtrent die helfte van die anekdotes word klem gelê op Vlad se wreedheid, maar hulle onderstreep ook die feit dat sy wreedheid hom gehelp het om die sentrale regering in Walachye te versterk.[134][135] Daar word byvoorbeeld vertel van 'n goue beker by 'n fontein wat niemand durf steel het nie,[136] omdat Vlad "'n stelery so gehaat het ... dat enigiemand wat hom aan boosheid of 'n stelery skuldig gemaak het ... nie lank gelewe het nie". Dit het gelei tot openbare orde.

Terwyl die Duitse stories oor Vlad se veldtogte teen die Ottomane klem op sy wreedheid gelê het, het die Slawiese verhaal sy suksesvolle diplomasie[137] geprys en word hy daarin "zlomoedri", of "boos-slim", genoem. Die Skazanije kritiseer egter Vlad se aanvaarding van die Katolieke geloof en skryf sy dood aan dié geloofsversaking toe.[3] Sommige elemente van die anekdotes is later gevoeg by stories oor Iwan die Verskriklike van Rusland.[138]

Gemeet aan moderne standaarde[wysig | wysig bron]

Die massamoorde wat Vlad so willekeurig en wreedaardig gepleeg het, sou waarskynlik vandag as volksmoord en oorlogsmisdade beskou word.[139] Die Roemeense minister van verdediging, Ioan Mircea Pașcu, meen Vlad sou aan misdade teen die mensdom skuldig bevind gewees as hy by Neurenberg verhoor sou word.[140]

Nasionale held[wysig | wysig bron]

Die ruïnes van die Poenari-kasteel, die toneel van 'n gewilde verhaal oor Vlad.
Vlad die Deurboorder en die Turkse gesante, deur Theodor Aman.

Die Cantacuzino-kroniek was die eerste Roemeense geskiedeniswerk wat 'n verhaal oor Vlad die Deurboorder bevat. Dit vertel van die deurboring van die ou bojare van Târgoviște vir die moord van sy broer Dan.[141] Volgens die kroniek het Vlad die jong bojare, hulle vroue en hulle kinders gedwing om die Poenari-kasteel te bou.[141]

Constantin Rădulescu-Codin, 'n onderwyser van die streek waarin die kasteel geleë was, het verskeie legendes oor Vlad gepubliseer.[142] Sommige is bekend uit die Duitse en Slawiese stories oor Vlad, wat daarop dui dat laasgenoemde verhale die mondelinge tradisie oorleef het.[143] Van sy stories, soos die verbranding van die luies, armes en verlamdes op bevel van Vlad en die teregstelling van die vrou wat vir haar man 'n hemp gemaak wat te kort was, kom ook voor onder die Duitse en Slawiese anekdotes.[144] Die kleinboere wat die verhale vertel het, het geweet Vlad se bynaam het te doen met sy deurboring van talle burgers tydens sy bewind, maar hulle het gesê net sulke wrede dade kon die openbare orde in Walachye handhaaf.[145]

Die meeste Roemeense kunstenaars het Vlad beskou as 'n regverdige heerser en 'n realistiese tiran wat misdadigers gestraf en onpatriotiese bojare laat teregstel het om die sentrale regering te versterk.[146] Ion Budai-Deleanu het die eerste Roemeense epos oor hom geskryf.[146] Țiganiada, of "Sigeuner-epos" (wat in 1875 gepubliseer is, byna 'n eeu nadat dit geskryf is), stel Vlad voor as 'n held wat teen die bojare, Ottomane, vampiere en ander bose geeste veg met 'n leër van sigeuners en engele.[147] Die digter Dimitrie Bolintineanu lê klem op Vlad se oorwinnings in Roemeense gevegte in die middel van die 19de eeu.[148] Hy beskou Vlad as 'n hervormer wie se wreedaardige dade nodig was om die despotisme van die bojare te voorkom.[149] Een van die grootste Roemeense digters, Mihai Eminescu, het 'n historiese balade, Die Derde Brief, opgedra aan die dapper prinse van Walachye, insluitende Vlad.[150] Hy doen 'n beroep op Vlad om uit die graf terug te keer en die vyande van die Roemeense volk uit te wis.[150]

Vroeg in die 1860's het die skilder Theodor Aman die vergadering tussen Vlad en Ottomaanse gesante uitgebeeld, met die gesante se vrees vir die Walachyse heerser duidelik sigbaar.[151]

Sedert die middel van die 19de eeu behandel Roemeense historici Vlad as een van die grootste Roemeense heersers en lê klem op sy stryd om die onafhanklikheid van die Roemeense grondgebied.[148][152] Selfs sy wreedaardige dade word dikwels voorgestel as rasionele dade in nasionale belang.[153] Alexandru Dimitrie Xenopol was een van die eerste historici wat gesê het Vlad kon net die interne gevegte van die bojare met terreur beveg.[149] Constantin C. Giurescu het gereken die martelings en teregstellings was nie nukke nie, maar het altyd 'n rede gehad.[153] Ioan Bogdan was een van die min Roemeense historici wat nie dié beeld van 'n held aanvaar het nie.[154] In sy werk van 1896, Vlad Țepeș en die Duitse en Slawiese vertellings, sê hy die Roemene behoort hulle te skaam vir Vlad in plaas daarvan om hom voor te stel as "'n model van moed en patriotisme".[149]

Volgens 'n meningsopname in 1999 het 4,1% van die deelnemers Vlad die Deurboorder gekies as een van die "belangrikste geskiedkundige persoonlikhede wat die Roemene se lot verbeter het".[155]

Mitologie oor vampiere[wysig | wysig bron]

Die stories oor Vlad maak hom die bekendste Middeleeuse heerser van Roemenië.[156] Bram Stoker se boek Dracula, wat in 1897 gepubliseer is, was egter die eerste boek wat 'n verband noem tussen Dracula en vampirisme.[157] Stoker het van die bloedsuiende vampiere van die Roemeense folklore gehoor deur Emily Gerard se artikel oor Transsilvaniese bygelowe wat in 1885 gepubliseer is.[158] Sy beperkte kennis van die Middeleeuse geskiedenis van Walachye het hy gekry uit William Wilkinson se boek Verslag oor die prinsdomme Walachye en Moldawië met politieke waarnemings, wat in 1820 gepubliseer is.[159][160]

Stoker "het oënskynlik nie veel geweet" van Vlad die Deurboorder nie; vir seker nie genoeg dat ons kan sê Vlad was die inspirasie vir graaf Dracula nie, sê Elizabeth Miller.[161] Stoker skryf byvoorbeeld Vlad was van Szekler-oorsprong bloot omdat hy geweet het van beide Attila die Hun se verwoestende veldtogte en die beweerde Hunne-oorsprong van die Szeklers.[162] Stoker se hoofbron, Wilkinson, wat geglo het die Duitse stories is betroubaar, het Vlad as 'n bose man beskryf.[163]

Eintlik maak Stoker se aantekeninge vir sy boek geen melding van die historiese figuur nie;[160] in al sy weergawes van die verhaal, behalwe die laastes, is sy hoofkarakter se naam "graaf Wampyr". Stoker het dus die naam en "stukkies inligting" geleen toe hy die boek oor graaf Dracula geskryf het.[160]

Voorkoms[wysig | wysig bron]

Pous Pius II se gesant Niccolò Modrussa het die enigste bestaande beskrywing van Vlad Dracula gegee. Hy het hom in Boeda ontmoet.[164] 'n Kopie van Vlad se portret hang in die "galery van monsterportrette" in die Ambraskasteel in Innsbruck.[165] Die portret is van 'n "sterk, wrede en effens gemartelde man" met "groot, gesonke, deurdringende donkergroen oë", volgens Florescu.[165] Die kleur van Vlad se hare is onseker, want volgens Modrussa was dit swart, maar op die portret is sy hare bruin.[165] Op die portret het Vlad 'n groot onderlip.[165]

Modrussa het Vlad soos volg beskryf:

[Vlad] was nie baie lank nie, maar baie bonkig en sterk, met 'n koue en verskriklike voorkoms, 'n sterk en krom neus, geswelde neusvleuels, 'n dun en rooierige gesig waarin die baie lang oogwimpers groot, wye groen oë omraam; die digte swart wenkbroue het hom dreigend laat lyk. Sy gesig en ken was skoon geskeer, maar hy het 'n snor gehad. Die verhewe slape het sy kop groter laat lyk. Op sy bulnek was 'n kop waarvandaan swart, krullerige lokke tot op sy breë skouers gehang het.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Cazacu 2017, pp. 81–83.
  2. 2,0 2,1 2,2 Treptow 2000, p. 161.
  3. 3,0 3,1 Balotă 1991, p. 207.
  4. Nandriș 1991, p. 228.
  5. Nandriș 1991, p. 229.
  6. Treptow 2000, p. 8.
  7. 7,0 7,1 Nandriș 1991, p. 231.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Treptow 2000, p. 10.
  9. Livingstone, David (2011). Terrorism and the Illuminati: A Three-thousand-year History. Jerome, Idaho: Progressive Press. p. 105. ISBN 9781615773060. Besoek op 21 November 2017.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Rezachevici 1991, p. 253.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Treptow 2000, p. 46.
  12. Treptow 2000, pp. 39, 46.
  13. 13,0 13,1 Florescu & McNally 1989, p. 36.
  14. Treptow 2000, p. 58 (nota 69).
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Cazacu 1991, p. 55.
  16. Engel 2001, p. 237.
  17. Treptow 2000, p. 43.
  18. Florescu & McNally 1989, pp. 53–54.
  19. 19,0 19,1 Treptow 2000, p. 47.
  20. 20,0 20,1 Florescu & McNally 1989, p. 54.
  21. Cazacu 1991, p. 53.
  22. Rezachevici 1991, p. 254.
  23. 23,0 23,1 Cazacu 1991, p. 54.
  24. Florescu & McNally 1989, pp. 54, 60.
  25. Engel 2001, p. 288.
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 Treptow 2000, p. 53.
  27. 27,0 27,1 Treptow 2000, p. 55.
  28. 28,0 28,1 28,2 Cazacu 1991, p. 56.
  29. Engel 2001, p. 291.
  30. Cazacu 1991, p. 57.
  31. Treptow 2000, p. 56.
  32. 32,0 32,1 32,2 Cazacu 1991, p. 58.
  33. 33,0 33,1 Treptow 2000, p. 58.
  34. 34,0 34,1 Treptow 2000, p. 59.
  35. Mureșanu 2001, p. 176.
  36. Treptow 2000, p. 61.
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 Rezachevici 1991, p. 255.
  38. 38,0 38,1 Treptow 2000, p. 62.
  39. 39,0 39,1 Treptow 2000, p. 74.
  40. Treptow 2000, pp. 74–77.
  41. Treptow 2000, pp. 78–79.
  42. 42,0 42,1 Treptow 2000, p. 95.
  43. Engel 2001, p. 296.
  44. Treptow 2000, pp. 95–96.
  45. 45,0 45,1 Stoicescu 1991, p. 84.
  46. Treptow 2000, p. 98.
  47. 47,0 47,1 Engel 2001, p. 297.
  48. Treptow 2000, pp. 98–99.
  49. Rezachevici 1991, p. 256.
  50. 50,0 50,1 50,2 Treptow 2000, p. 100.
  51. Stoicescu 1991, p. 85.
  52. Treptow 2000, p. 101.
  53. 53,0 53,1 Stoicescu 1991, p. 86.
  54. Treptow 2000, pp. 100–101.
  55. Engel 2001, p. 298.
  56. Treptow 2000, pp. 101–102.
  57. 57,0 57,1 Stoicescu 1991, p. 87.
  58. Treptow 2000, p. 102.
  59. Stoicescu 1991, p. 81.
  60. Treptow 2000, p. 82.
  61. Treptow 2000, pp. 82, 103.
  62. Treptow 2000, pp. 103–104.
  63. Treptow 2000, pp. 106, 109.
  64. Treptow 2000, p. 104.
  65. Florescu & McNally 1989, p. 116.
  66. 66,0 66,1 66,2 Stoicescu 1991, p. 88.
  67. Stoicescu 1991, p. 93.
  68. Treptow 2000, p. 112.
  69. 69,0 69,1 Stoicescu 1991, p. 94.
  70. Stoicescu 1991, pp. 94–95.
  71. Rezachevici 1991, p. 257.
  72. 72,0 72,1 Treptow 2000, p. 118.
  73. 73,0 73,1 Rezachevici 1991, p. 258.
  74. 74,0 74,1 Babinger 1978, pp. 203–204.
  75. 75,0 75,1 Treptow 2000, p. 123.
  76. 76,0 76,1 Florescu & McNally 1989, p. 133.
  77. 77,0 77,1 Babinger 1978, p. 204.
  78. 78,0 78,1 78,2 Treptow 2000, p. 124.
  79. 79,0 79,1 Treptow 2000, p. 126.
  80. 80,0 80,1 Babinger 1978, p. 205.
  81. Florescu & McNally 1989, p. 139.
  82. 82,0 82,1 82,2 82,3 Rezachevici 1991, p. 259.
  83. Treptow 2000, pp. 130–132.
  84. 84,0 84,1 Treptow 2000, p. 132.
  85. Laonikos Chalkokondyles: The Histories (Boek 9, hoofstuk 101), p. 387.
  86. Treptow 2000, p. 134.
  87. Laonikos Chalkokondyles: The Histories (Boek 9, hoofstuk 104), p. 393.
  88. 88,0 88,1 Florescu & McNally 1989, p. 150.
  89. 89,0 89,1 Florescu & McNally 1989, p. 152.
  90. Rezachevici 1991, p. 260.
  91. Treptow 2000, p. 151.
  92. 92,0 92,1 92,2 92,3 Rezachevici 1991, p. 261.
  93. Florescu & McNally 1989, p. 156.
  94. 94,0 94,1 94,2 94,3 Treptow 2000, p. 153.
  95. Florescu & McNally 1989, pp. 157–158.
  96. 96,0 96,1 Florescu & McNally 1989, p. 160.
  97. Treptow 2000, p. 156.
  98. 98,0 98,1 Treptow 2000, p. 158.
  99. 99,0 99,1 Hasan 2013, p. 154.
  100. Andreescu 1991, p. 141.
  101. Hasan 2013, p. 155.
  102. Hasan 2013, pp. 155–156.
  103. 103,0 103,1 103,2 103,3 103,4 Hasan 2013, p. 156.
  104. Florescu & McNally 1989, p. 169.
  105. Treptow 2000, p. 162.
  106. 106,0 106,1 106,2 Andreescu 1991, p. 146.
  107. 107,0 107,1 Andreescu 1991, p. 147.
  108. 108,0 108,1 Florescu & McNally 1989, p. 174.
  109. Andreescu 1991, pp. 147, 151.
  110. Rezachevici 1991, p. 263.
  111. Hasan 2013, pp. 135–149.
  112. Florescu 1991, p. 250.
  113. 113,0 113,1 113,2 Hasan 2013, p. 151.
  114. Florescu 1991, p. 251.
  115. 115,0 115,1 Kubinyi 2008, p. 204.
  116. 116,0 116,1 116,2 116,3 Hasan 2013, p. 159.
  117. Florescu 1991, p. 252.
  118. Florescu 1991, p. 192.
  119. Florescu & McNally 1989, p. 195.
  120. Treptow 2000, p. 157.
  121. Balotă 1991, p. 156.
  122. 122,0 122,1 122,2 122,3 McNally 1991, p. 200.
  123. Dickens, David B.; Miller, Elizabeth (2003). Michel Beheim, German Meistergesang, and Dracula. Journal of Dracula Studies, Number 5.
  124. 124,0 124,1 Balotă 1991, p. 154.
  125. 125,0 125,1 Florescu & McNally 1989, p. 196.
  126. 126,0 126,1 Panaitescu 1991, p. 186.
  127. David "Race" Bannon, “Dracula’s Art of War: A Martial Portrait of Vlad III Tepes,” Kungfu, Nov 2000: 18–19, 58–59.
  128. Panaitescu 1991, p. 187.
  129. 129,0 129,1 Florescu & McNally 1989, p. 203.
  130. 130,0 130,1 130,2 McNally 1991, p. 203.
  131. Balotă 1991, p. 153.
  132. Balotă 1991, pp. 153, 160–161.
  133. Balotă 1991, p. 160.
  134. McNally 1991, p. 209.
  135. Balotă 1991, p. 167.
  136. McNally 1991, p. 204.
  137. Balotă 1991, pp. 155, 167.
  138. Perrie, Maureen (1987). The image of Ivan the Terrible in Russian folklore. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-33075-6.
  139. Michael Arntfield, Springer, 2016, Gothic Forensics: Criminal Investigative Procedure in Victorian Horror & Mystery, p. 109
  140. Henry F. Carey, Lexington Books, 2004, Romania Since 1989: Politics, Economics, and Society, p. 87
  141. 141,0 141,1 Balotă 1991, p. 158.
  142. McNally 1991, p. 217.
  143. McNally 1991, pp. 217–218.
  144. McNally 1991, pp. 219–220.
  145. McNally 1991, p. 219.
  146. 146,0 146,1 Florescu & McNally 1989, p. 216.
  147. Florescu & McNally 1989, p. 217.
  148. 148,0 148,1 Florescu & McNally 1989, p. 218.
  149. 149,0 149,1 149,2 Boia 1997, p. 200.
  150. 150,0 150,1 Florescu & McNally 1989, p. 219.
  151. Boia 1997, p. 195.
  152. Boia 1997, p. 192.
  153. 153,0 153,1 Boia 1997, p. 196.
  154. Boia 1997, p. 199.
  155. Boia 1997, p. 17.
  156. Treptow 2000, p. 176.
  157. Florescu & McNally 1989, p. 221.
  158. Florescu & McNally 1989, p. 225.
  159. Florescu & McNally 1989, pp. 229–230.
  160. 160,0 160,1 160,2 Cain 2006, p. 182.
  161. Miller 2005, p. 112.
  162. Florescu & McNally 1989, p. 231.
  163. Florescu & McNally 1989, p. 230.
  164. Florescu & McNally 1989, pp. 85, 161.
  165. 165,0 165,1 165,2 165,3 Florescu & McNally 1989, p. 84.

Bronne[wysig | wysig bron]

Primêre bronne[wysig | wysig bron]

  • Thomas M. Bohn, Adrian Gheorghe, Albert Weber (Hrsg.): Corpus Draculianum. Dokumente und Chroniken zum walachischen Fürsten Vlad dem Pfähler 1448–1650. Band 3: Die Überlieferung aus dem Osmanischen Reich. Postbyzantinische und osmanische Autoren. Harrassowitz, Wiesbaden 2013, ISBN 978-3-447-06989-2.
  • Laonikos Chalkokondyles: The Histories, Volume II, Books 6–10 (Vertaal deur Anthony Kaldellis) (2014). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-59919-2.
  • Cazacu, Matei (2017). Reinert, Stephen W. (red.). Dracula. Vol. 46. Vertaal deur Brinton, Alice; Healey, Catherine; Mordarski, Nicole; Reinert, Stephen W. Leiden: Brill Publishersseries=East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. doi:10.1163/9789004349216. ISBN 978-90-04-34921-6.

Sekondêre bronne[wysig | wysig bron]

  • Andreescu, Ștefan (1991). "Military actions of Vlad Țepeș in South-Eastern Europe in 1476". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 135–151. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Babinger, Franz (1978). Mehmed the Conqueror and His Time. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-09900-2.
  • Boia, Lucian (1997). History and Myth in Romanian Consciousness. Central European University Press. ISBN 978-963-9116-97-9.
  • Balotă, Anton (1991). "An analysis of the Dracula tales". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 153–184. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Browning, John Edgar; Picart, Caroline Joan (Kay) (2014). Dracula in Visual Media: Film, Television, Comic Book and Electronic Game Appearances, 1921–2010 (in Engels). McFarland. ISBN 9780786462018.
  • Cain, Jimmie E. (2006). Bram Stoker and Russophobia: Evidence of the British Fear of Russia in Dracula and The Lady of the Shroud. McFarland & Company, Inc., Publishers. ISBN 978-0-7864-2407-8.
  • Cazacu, Matei (1991). "The reign of Dracula in 1448". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 53–61. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Engel, Pál. The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. I.B. Tauris Publishers. ISBN 978-1-86064-061-2.
  • Florescu, Radu R.; McNally, Raymond T. (1989). Dracula, Prince of Many Faces: His Life and his Times. Back Bay Books. ISBN 978-0-316-28656-5.
  • Florescu, Radu R. (1991). "A genealogy of the family of Vlad Țepeș". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 249–252. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Hasan, Mihai Florin (2013). "Aspecte ale relaţiilor matrimoniale munteano-maghiare din secolele XIV–XV [Aspects of the Hungarian-Wallachian matrimonial relations of the fourteenth and fifteenth centuries]". Revista Bistriţei (in Roemeens). XXVII: 128–159. ISSN 1222-5096. Besoek op 13 September 2016.
  • Kubinyi, András (2008). Matthias Rex. Balassi Kiadó. ISBN 978-963-506-767-1.
  • McNally, Raymond T. (1991). "Vlad Țepeș in Romanian folklore". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 197–228. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Miller, Elizabeth (2005). A Dracula Handbook. Education. ISBN 978-1-4134-8095-5.
  • Mureșanu, Camil (2001). John Hunyadi: Defender of Christendom. The Center for Romanian Studies. ISBN 978-973-9432-18-4.
  • Nandriș, Grigore (1991). "A philological analysis of Dracula and Romanian place-names and masculine personal names in.a/ea". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 229–237. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Panaitescu, P. P. (1991). "The German stories about Vlad Țepeș". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 185–196. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Rezachevici, Constantin (1991). "Vlad Țepeș – Chronology and historical bibliography". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 253–294. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Rezachevici, Constantin (2001). "The tomb of Vlad Tepes: The most probable hypothesis" (PDF). Journal of Dracula Studies. 4.
  • Stoicescu, Nicolae (1991). "Vlad Țepeș' relations with Transylvania and Hungary". In Treptow, Kurt W. (red.). Dracula: Essays on the Life and Times of Vlad Țepeș. East European Monographs, Distributed by Columbia University Press. pp. 81–101. ISBN 978-0-88033-220-0.
  • Treptow, Kurt W. (2000). Vlad III Dracula: The Life and Times of the Historical Dracula. The Center of Romanian Studies. ISBN 978-973-98392-2-8.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]