Tektosilikaat

'n Tektosiliaat, natroliet, se struktuur langs sy c-as

'n Tektosilikaat is 'n silikaat wat deur die deling van al vier suurstofatome van die SiO₄-tetraëders gekenmerk word.^[1] Hierdeur verkry die mineraal 'n driedimensionale netwerkstruktuur. Die mees bekende voorbeeld is kwarts en sy nege polimorfe. In hierdie stowwe is die Si:O-verhouding 1:2. Ander voorbeelde is Chalsedoon, Crisopraas, Agaat en Oniks.^[2]

Byna 75% van die aardkors bestaan uit minerale van die tektosilikaatklas.^[3] Hierdie klas word dikwels ook die "raamwerksilikate" genoem omdat die struktuur daarvan saamgestel is uit onderling gekoppelde tetraëders wat in alle rigtings uitwaarts gaan. Dit vorm 'n ingewikkelde raamwerk wat analoog aan die raamwerk van groot geboue is. In hierdie subklas word al die suurstof met ander tetraëders gedeel wat 'n silikon-tot-suurstofverhouding van 1:2 gee.^[4]

In die suiwer toestand van slegs silikon en suurstof betref dit die mineraal kwarts SiO₂. Maar die tektosilikate omvat baie meer. Dit blyk dat die aluminiumioon maklik die silikonioon in die tetraëders kan vervang. In ander subklasse kom dit in 'n beperkte mate voor, maar in die tektosilikate is dit 'n hoofbasis van die verskillende strukture. Terwyl die tetraëder amper dieselfde is met 'n aluminium in sy middel, is die lading nou 'n negatiewe vyf (-5) in plaas van die normale negatiewe vier (-4). Aangesien die lading in 'n kristal gebalanseer moet word, is addisionele katione soos yster, mangaan, kalsium, natrium ens. in die struktuur nodig en dit is die hoofrede vir die groot variasies binne hierdie subklas.^[4]

Hier is 'n paar lede van die tektosilikate:^[4]

Coombsiet (kaliummangaanystermagnesiumaluminiumsilikaathidroksied)

Die veldspaatgroep

Albiet (natriumaluminiumsilikaat)
Andesien (natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Anortiet (kalsiumaluminiumsilikaat)
Bytowniet (kalsiumnatriumaluminiumsilikaat)
Labradoriet (natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Mikroklien (Kaliumaluminiumsilikaat)
Oligoklaas (natriumkalsiumsilikaat)
Ortoklaas (Kaliumaluminiumsilikaat)
Sanidien (kaliumaluminiumsilikaat)

Die veldspatoïedgroep:

Cancriniet (natriumkalsiumaluminiumsilikaatkarbonaat)
Danaliet (Yster Berillium Silikaat Sulfied)
Davyne (natriumkalsiumkalsiumaluminiumsilikaatsulfaatchloried)
Helviet (Mangaan Berillium Silikaat Sulfide)
Hidroksicancriniet (gehidrateerde natriumaluminiumsilikaathidroksied)
Leuciet (Kaliumaluminiumsilikaat)
Nefelien (natriumkaliumaluminiumsilikaat)
Kalsiliet (kaliumaluminiumsilikaat)

Die Sodalietroep:

Hauyne (natriumkalsiumaluminiumsilikaatsulfaat)
Lazuriet (natriumkalsiumaluminiumsilikaatsulfaatsulfiedchloried)
Nosean (natriumaluminiumsilikaatsulfaat)
Sodaliet (natriumaluminiumsilikaatchloried)
Tugtupiet (natriumaluminium berilliumsilikaatchloried)
Vishneviet (gehidrateerde natriumkalsiumkaliumaluminiumsilikaatsulfaatkarbonaatchloried)
Leifiet (gehidrateerde natriumberilliumaluminiumsilikaathidroksiedfluoried)
Marialiet (natriumaluminiumsilikaatchloried)
Meioniet (kalsiumaluminiumsilikaatkarbonaatsulfaat)
Pitaglianoiet (gehidrateerde kaliumnatriumaluminiumsilikaatsulfaat)

Die kwartsgroep: (alle silikondioksied)

Coesiet
Cristobaliet
Beta Cristobaliet
Kwarts
Beta kwarts
Tridymiet
Beta Tridymiet
Sarkoliet (natriumkalsiumaluminiumsilikaatfluoried)
Scapoliet (kalsiumnatriumaluminiumsilikaatchloriedkarbonaatsulfaat)
Silhidriet (gehidrateerde silikaatdioksied)
Ussingiet (natriumaluminiumsilikaathidroksied)

Die Zeolietgroep: Die Analsiemfamilie:

Analsiem (gehidrateerde natriumaluminiumsilikaat)
Polluciet (gehidrateerde cesiumnatriumaluminiumsilikaat)
Wairakiet (gehidrateerde kalsiumnatriumaluminiumsilikaat)
Bellbergiet (gehidrateerde Kalium Barium Strontium Natrium Aluminium Silikaat)
Bikitaïet (gehidrateerde litiumaluminiumsilikaat)
Boggsiet (gehidrateerde kalsiumnatriumaluminiumsilikaat)
Brewsteriet (gehidrateerde Strontium Barium Natrium Kalsium Aluminium Silikaat)

Die Chabasietfamilie:

Chabasiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Willhendersoniet (gehidrateerde kaliumkalsiumaluminiumsilikaat)
Cowlesiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Dachiardiet (gehidrateerde kalsiumnatriumkaliumaluminiumsilikaat)
Edingtoniet (gehidrateerde bariumkalsiumaluminiumsilikaat)
Epistilbiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Erioniet (gehidrateerde natriumkaliumkalsiumaluminiumsilikaat)
Faujasiet (gehidrateerde natriumkalsiummagnesiumaluminiumsilikaat)
Ferrieriet (gehidrateerde natriumkaliummagnesiumkalsiumaluminiumsilikaat)

Die Gismondienfamilie:

Amiciet (gehidrateerde kaliumnatriumaluminiumsilikaat)
Garroniet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Gismondien (gehidrateerde bariumkalsiumaluminiumsilikaat)
Gobbinsiet (gehidrateerde natriumkalsiumkalsiumaluminiumsilikaat)
Gmeliniet (gehidrateerde natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Gonnardiet (gehidrateerde natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Goosecreekiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)

Die Harmotoomfamilie:

Harmotoom (gehidrateerde bariumkaliumaluminiumsilikaat)
Phillipsiet (gehidrateerde kaliumnatriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Wellsiet (gehidrateerde bariumkalsiumkaliumaluminiumsilikaat)

Die Heulandietamilie:

Clinoptiloliet (gehidrateerde natriumkalsiumkalsiumaluminiumsilikaat)
Heulandiet (gehidrateerde natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Laumontiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Levyne (gehidrateerde kalsiumnatriumkaliumaluminiumsilikaat)
Mazziet (gehidrateerde kaliumnatriummagnesiumkalsiumaluminiumsilikaat)
Merlinoïet (gehidrateerde kaliumnatriumkalsiumbariumaluminiumsilikaat)
Montesommaïet (gehidrateerde kaliumnatriumaluminiumsilikaat)
Mordeniet (gehidrateerde natriumkaliumkalsiumaluminiumsilikaat)

Die Natroliet-familie:

Mesoliet (gehidrateerde natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Natroliet (gehidrateerde natriumaluminiumsilikaat)
Skolesiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Offretiet (gehidrateerde kalsiumkaliummagnesiumaluminiumsilikaat)
Paranatroliet (gehidrateerde natriumaluminiumsilikaat)
Paulingiet (gehidrateerde kaliumkalsiumnatriumbariumaluminiumsilikaat)
Perlialiet (gehidrateerde kaliumnatriumkalsiumstrontiumaluminiumsilikaat)

Die Stilbietfamilie:

Barreriet (gehidrateerde natriumkaliumkalsiumaluminiumsilikaat)
Stilbiet (gehidrateerde natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Stelleriet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Thomsoniet (gehidrateerde natriumkalsiumaluminiumsilikaat)
Tschernichiet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)
Yugawaraliet (gehidrateerde kalsiumaluminiumsilikaat)

Verwysings[wysig | wysig bron]

↑ Soils.co.za.
↑ Tulane U..
↑ "Tectosilicates". Mineralogy4kids.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 "The Tectosilicate Subclass (The Framework Silicates) A subclass of the Silicates". Amethyst galleries.

Silikate

Nesosilikaat -- Inosilikaat -- Sorosilikaat -- Siklosilikaat -- Tektosilikaat -- Filosilikaat

[1] Soils.co.za.

[2] Tulane U..

[3] "Tectosilicates". Mineralogy4kids.

[Amethy-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 "The Tectosilicate Subclass (The Framework Silicates) A subclass of the Silicates". Amethyst galleries.

[1]

[2]

[3]

[4]