Televisietegnologie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Televisietegnologie is 'n oorkoepelende vakterm vir inligtingtegnologie, klanktegnologie en videotegnologie met betrekking tot televisie. Die term verwys soms ook net na die tegnologie van 'n televisietoestel.

Produksie[wysig | wysig bron]

'n Klein mobiele uitsaaiwa

Beeld en klank word met spesiale televisiekamera's opgeneem en daarna verwerk, saamgestel en geredigeer. Klank- en inligtingtegnologie maak streng gesproke nie deel uit van televisietegnologie nie, alhoewel dit gebruik maak van hul tegnologieë.

Gedurende die produksie word besluit watter gehalte ten opsigte van die beeld- (swart-en-wit of kleurtelevisie, gewone of hoë resolusie, 4:3- of wye-skermbeelde) en klankgehalte (eenkanaal/mono, tweekanaal/stereo of multikanaal/omringklank) beskikbaar gestel sal word. Vir swart-en-wit-produksies moet slegs die verskille ten opsigte van die helderheid van die beelde tydens opname en uitsaai in ag geneem word. Vir kleurtelevisie moet daarnaas ook alle inligting ten opsigte van kleure opgeneem en uitgesaai word. Kleurtelevisieprogramme kan egter ook op swart-en-wit-toestelle bekyk word. In die nywerheidslande is kleurtelevisie al dekades lank die algemene standaard, terwyl swart-en-wit-televisie in Suid-Afrika nooit uitgesaai is nie aangesien die land eers in 1976 met die uitsaai van televisieprogramme begin het - 'n tydperk toe die meeste lande al na kleurtelevisie oorgeskakel het.

Klank en beelde kan regstreeks uitgesaai of gestoor word, byvoorbeeld op magnetiese bande. Programme wat sodoende gestoor is kan op 'n latere tydstip uitgesaai en vooraf ook bewerk word.

Uitsaaitegnologie[wysig | wysig bron]

Televisieprogramme word vanaf 'n uitsaaier se ateljees of regstreeks via 'n uitsaaiwa en satelliet eers na die uitsaaisentra van kabeltelevisiemaatskappye (nie in Suid-Afrika nie), televisietorings of uitsaaistasies vir satelliete versprei. Daar is 'n aantal verskillende tegnologieë en standaarde vir die uitsaai van televisieseine ontwikkel soos byvoorbeeld NTSC (onder meer in Noord-Amerika en Japan), PAL (onder meer in Wes-Europa behalwe vir Frankryk, Australië en Suid-Afrika), SECAM (Frankryk en Oos-Europa) - wat almal analoë tegnologie gebruik - of DVB-S (digitale satelliet) en DVB-T/DTTV (digitale aardgebonde televisie) wat albei gebruik maak van MPEG2-kompressie. Nuwe gevorderde uitsaaiwaens vir HDTV volgens die 1080i-standaard gebruik DVB-S met MPEG4/AVC-enkodering.

Televisiekanale word gewoonlik deur middel van gemoduleerde elektromagnetiese golwe via antennes of aardgebonde in koaksiale kabels of optiese vesels (kabeltelevisie) uitgesaai.

Alhoewel die opname en verwerking van klank en beeld al jare lank deur middel van digitale tegnologieë geskied, is daar nog steeds analoë antenne-, kabel- en satellietkanale. Die meeste lande het reeds in die 1990's of die eerste dekade van die 21ste eeu begin om na kostebesparende digitale televisie oor te skakel. In Suid-Afrika is aardgebonde televisiekanale vanaf November 2008 geleidelik na digitale aardgebonde televisie (DVB-T of DTT/DTTV) oorgeskakel, met die die laaste analooguitsendings in Junie 2021. Televisiekykers sal of 'n nuwe televisietoestel met ingeboude dekodeerder of 'n steltopboks vir die ontvangs van aardgebonde digitale kanale benodig.

Ontvangs[wysig | wysig bron]

Televisiekanale kan via kabel, satelliet, internet of aardgebonde antennes versprei word. Vanweë tegniese besonderhede en die tekort aan frekwensies is die aantal analoë televisiekanale op 'n bepaalde plek gewoonlik tot maksimaal twaalf beperk. Digitale aardgebonde televisie sal dosyne programme beskikbaar maak, terwyl via kabel- satelliet en internet al honderde en duisende verskillende kanale tegelykertyd uitgesaai kan word.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  • Hierdie artikel, of gedeeltes daarvan, is uit die volgende Wikipedia-artikel vertaal: Fernsehtechnik