Hemeltempel

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Tempel van die Hemel)
Hemeltempel*
Unesco-wêrelderfenisterrein

Die Bidsaal vir Goeie Oeste, die grootste gebou in die Hemeltempel.
Ligging van Hemeltempel op 'n kaart (Volksrepubliek China)
Hemeltempel
Hemeltempel
Ligging van die Hemeltempel in China
Koördinate: 39°52′56.07″N 116°24′23.29″O / 39.8822417°N 116.4064694°O / 39.8822417; 116.4064694Koördinate: 39°52′56.07″N 116°24′23.29″O / 39.8822417°N 116.4064694°O / 39.8822417; 116.4064694
Lande Vlag van die Volksrepubliek China Volksrepubliek China
Tipe Kultureel
Kriteria i, ii, iii
Verwysings 881
Streek Asië-Stille Oseaan
Inskripsiegeskiedenis
Inskripsie 1998  (22ste Sessie)
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn.
Streek soos deur Unesco geklassifiseer.

Die Hemeltempel of Tempel van die Hemel (tradisionele Chinees: 天壇, Tiāntán) is ’n keiserlike godsdienskompleks in die suidooste van Sentraal-Beijing. Die kompleks is besoek deur kesiers van die Ming- en Qing-dinastie vir jaarlikse seremonies waarin tot die hemel gebid is vir ’n goeie oes. Dit word soms ’n Taoïstiese tempel genoem,[1] hoewel Chinese hemelaanbidding, veral deur keisers, van voor Taoïsme dateer.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

’n Poskaart van die Hemeltempel uit 1898.

Die tempelkompleks is van 1406 tot 1420 gebou tydens die bewind van keiser Yongle, wat ook verantwoordelik was vir die oprig van die Verbode Stad in Beijing. Tydens die bewind van keiser Jiajing in die 16de eeu is die tempel uitgebrei en het dit sy huidige naam gekry. Jiajing het ook drie ander tempels in die stad laat bou: die Sontempel (日壇) in die ooste, die Aardtempel (地壇) in die noorde en die Maantempel (月壇) in die weste. Die Hemeltempel is in die 18de eeu onder keiser Qianlong gerestoureer. Teen dié tyd was die staatsbegroting nie groot genoeg nie, en dit is die laaste keer dat die kompleks in keiserlike tye op groot skaal gerestoureer is.

Die tempel is tydens die Tweede Opiumoorlog deur die Anglo-Franse Alliansie beset. In 1900, tydens die Bokserrebellie, het die Agtlandeverbond die kompleks beset en dit vir sowat ’n jaar in ’n tydelike bevelspos omskep. Die tempel is deur die besetting ontheilig en die kompleks en tuin is erg beskadig. Daar was ook berigte oor die diefstal van artefakte. Ná die val van die Qing-dinastie is die tempel sonder toesig gelaat en die daaropvolgende verval het daartoe gelei dat verskeie sale ineengestort het.

In 1914 het Yuan Shikai, destyds die president van die Republiek van China, ’n Ming-gebedseremonie in die tempel gehou in ’n poging om hom as keiser verklaar te kry. In 1918 is die tempel in ’n park omskep en vir die eerste keer vir die publiek oopgestel.

Die Hemeltempel is in 1998 as ’n Unesco- wêrelderfenisterrein aangewys.[2]

Geboue en uitleg[wysig | wysig bron]

Die kompleksterrein is 2,73 km2 groot en bevat drie groot gebouegroepe, wat almal volgens streng filosofiese vereistes gebou is:

  • Die Bidsaal vir Goeie Oeste (祈年殿) is ’n pragtige ronde gebou met drie geweldakke wat 36 m breed en 38 m hoog is en waar die keiser vir goeie oeste gebid het. Dit staan op ’n driedubbele marmerblad. Die hele gebou is van hout, met geen spykers nie. Die oorspronklike gebou is in 1889 verwoes in ’n brand wat deur weerlig veroorsaak is.[3] Die huidige gebou is ’n paar jaar later opgerig.
Hemeltempel
Name (taalvariante)
Tradisionele Chinees   天壇
Vereenvoudigde Chinees   天坛
Pinyin Tiāntán
  • Die Keiserlike Hemelgewelf (皇穹宇) is ’n ronde gebou met ’n enkele geweldak wat op ’n marmerblad staan. Dit lê suid van die Bidsaal en lyk dieselfde, maar is kleiner. Dit word omring deur ’n ronde muur, die Eggomuur, wat klank oor groot afstande kan laat weerklink. Die Hemelgewelf word deur ’n lang, hoë loopweg met die Bidsaal verbind. Die koepel het geen dwarsbalke wat dit ondersteun nie.[4]
  • Die Ronde Heuwelaltaar (圜丘坛) is die eintlike altaar en is suid van die Keiserlike Hemelgewelf geleë. Dit is ’n kaal, ronde platform op ’n driedubbele marmervlak wat elk met uitgekerfde drake versier is. Die getal elemente van die altaar, insluitende die trappe en relings, is óf die heilige syfer nege óf veelvoude daarvan. Die middel van die altaar is ’n ronde leisteen, wat die Hart van die Hemel (天心石) of die Opper-Jang (太阳石) genoem word. Hier het die keiser vir gunstige weer gebid. Danksy die altaar se ontwerp is die klank van die gebed deur die skutreling weerkaats en dit het ’n aansienlike weerklank geskep wat veronderstel was om die gebed met die hemel te help kommunikeer. Die altaar is in 1530 deur Jiajing laat bou en in 1740 herbou.[3]
’n Panorama met die Bidsaal vir Goeie Oeste in die middel, soos gesien uit die suide.
’n Panorama van die Keiserlike Hemelgewelf uit die teenoorgestelde rigting.
’n Panorama van die drie hoofgeboue.

Seremonies[wysig | wysig bron]

In antieke China is die keiser beskou as die "Seun van die Hemel" wat aardse sake namens, en as verteenwoordiger van, hemelse gesag uitvoer. Dit was belangrik dat die volk sien hy betoon respek teenoor die bron van sy gesag, in die vorm van offerandes aan die hemel. Die tempel is gebou vir hierdie seremonies, wat meestal bestaan het uit gebede vir goeie oeste.

Twee keer per jaar sou die keiser en sy gevolg van die Verbode Stad af na die kompleks reis en daar oorbly; hulle sou spesiale klere dra en geen vleis eet nie. Geen gewone Chinees is toegelaat om teenwoordig te wees nie. Die keiser sou persoonlik vir ’n goeie oes bid. Hy sou die seremonie met die wintersonstilstand op die Aardse Heuwel hou. Dit moes perfek uitgevoer word; daar is algemeen geglo die kleinste fout kon vir die volgende jaar slegte gevolge vir die hele volk inhou.

Simbolisme[wysig | wysig bron]

Die binnekant van die Bidsaal vir Goeie Oeste.

Die aarde is met ’n reghoek voorgestel en die hemel met ’n sirkel. Verskeie eienskappe van die tempelkompleks simboliseer die verband tussen die aarde en die hemel, en tussen die reghoek en die sirkel. Die hele kompleks word omring deur twee mure; die buitenste muur het ’n hoër, halfronde noordelike deel wat die hemel voorstel en ’n korter, reghoekige suidelike deel wat die aarde voorstel. Beide die Bidsaal vir Goeie Oeste en die Ronde Heuwelaltaar is rond, en elk staan op ’n vierkantige stuk grond, wat weer eens die hemel en aarde voorstel.

Die syfer nege verteenwoordig die keiser en kom voor in die ontwerp van die Ronde Heuwelaltaar: ’n Enkele ronde marmerblad word omring deur nege blaaie, dan ’n ring van 18 blaaie, ens. totdat die buitenste een van nege ringe nege maal nege plate bevat.

Die Bidsaal het vier binneste, 12 middelste en 12 buitenste pilare, wat onderskeidelik die vier seisoene, die 12 maanmaande en die 12 tradisionele Chinese tweeuurtydperke verteenwoordig. Die vier binneste steunpilare beeld drake uit en hou die struktuur, wat die styl van ’n antieke Chinese paleis naboots, regop. Saam verteenwoordig die 12 middelste en 12 buitenste pilare die tradisionele sonterme. Al die geboue in die tempel het spesiale, donkerblou dakteëls wat die hemel voorstel.

Die Sewestersteengroep oos van die Bidsaal verteenwoordig die sewe pieke van Berg Tai, ’n plek van hemelaanbidding in klassieke China.

Park[wysig | wysig bron]

Die omringende park is taamlik groot; dit beslaan 267 ha. Dele daarvan is speel- en oefenterreine. Dit word algemeen deur volwassenes en kinders gebruik. Van die oop ruimtes en buitegeboue word gebruik vir koor-, dans- en ander uitvoerings.

Toegang[wysig | wysig bron]

Die park self is daagliks van 06:00 tot 22:00 oop. Die terreine in die park wat besoek kan word, is van April tot Oktober van 08:00 tot 17:30 oop en van November tot Maart tot 17:00.[5] Daar is ’n klein toegangstarief.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Cooper, Jean C. Cooper and William Stoddart (2010). An Illustrated Introduction to Taoism: The Wisdom of the Sages. World Wisdom. p. 24. ISBN 9781935493167.
  2. "Temple of Heaven: an Imperial Sacrificial Altar in Beijing - UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org (in Arabies). 2 Desember 1998. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 31 Oktober 2016.
  3. 3,0 3,1 "Temple of Heaven Park in Běijīng, China". Lonely Planet. Besoek op 31 Oktober 2016.
  4. Encyclopedia Britannica: https://www.britannica.com/topic/Temple-of-Heaven
  5. "Tiantan Park". En.tiantanpark.com (in Japannees). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Desember 2018. Besoek op 31 Oktober 2016.

Bronne[wysig | wysig bron]

Bronne[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]