Gaan na inhoud

The Queen's Gambit

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
The Queen's Gambit
Genre Grootworddrama
Periodedrama
Geskep deur Scott Frank, Allan Scott (gebaseer op die roman deur Walter Tevis)
Geskryf deur Scott Frank
Geregisseer deur Scott Frank
Met
Musiek Carlos Rafael Rivera
Oorsprong VSA
Taal Engels
Aantal seisoene 1
Aantal episodes 7
Uitvoerende vervaardiger(s)
  • William Horberg
  • Allan Scott
  • Scott Frank
Vervaardiger(s)
  • Marcus Loges
  • Mick Aniceto
Kinematografie Steven Meizler
Produksiemaatskappy
  • Flitcraft Ltd
  • Wonderful Films
Uitsending
Oorspronklike kanaal Netflix
Oorspronklike lopie 23 Oktober 2020 (2020-10-23)

The Queen's Gambit is 'n Amerikaanse grootworddrama-minireeks vir televisie van 2020 wat geskoei is op die roman met dieselfde naam van 1983 deur Walter Tevis. Die titel verwys na die koningingambiet, 'n opening in skaak. Die reeks is geskryf en geregisseer deur Scott Frank; hy het dit geskep saam met Allan Scott, wat die regte op die boek besit. Dit begin in die middel 1950's en duur tot in die 1960's.

Die storie gaan oor Beth Harmon, 'n fiktiewe Amerikaanse skaakwonderkind wat die leer na die bopunt van die skaakwêreld klim terwyl sy sukkel met 'n afhanklikheid van alkohol en dwelms.

Netflix het The Queen's Gambit op 23 Oktober 2020 uitgereik. Ná vier weke het dit Netflix se mees gekykte minireeks en die stromingsdiens se topprogram in 63 lande geword.[1][2]

Die minireeks het goeie resensies gekry, veral vir Taylor-Joy se toneelspel, die kinematografie en die produksiewaardes. Dit het ook lof van die skaakgemeenskap gekry vir die dikwels akkurate uitbeelding van ingewikkelde skaakskuiwe, en data dui daarop dat dit die publiek se belangstelling in die spel vergroot het.[3][4]

Die minireeks het 11 Emmys gewen en was die eerste program op 'n stromingsdiens wat die kategorie vir 'n uitmuntende beperkte of antologiereeks gewen het.[5]

Dit het ook twee Golden Globes gewen: vir beste minireeks of televisieprent en vir beste aktrise in 'n minireeks of televisieprent vir Taylor-Joy. Sy het ook 'n Screen Actors Guild Award gewen.

Storielyn

[wysig | wysig bron]

Bederwingswaarskuwing: Die storielyn en/of storie se einde volg hieronder.

The Queen's Gambit gaan oor 'n weeskind en skaakwonderkind, Beth Harmon, tydens haar strewe om 'n topskaakpseler te word terwyl sy sukkel met emosionele probleme en alkohol- en dwelmmisbruik. Die titel van die minireeks verwys na die skaakopening die koningingambiet (the queen's gambit). Die verhaal speel in die 1950's en '60's af.[6]

Die negejarige Beth verloor in die 1950's haar ma in 'n motorongeluk in Lexington, Kentucky. Sy word na 'n kinderhuis geneem, waar die skool se opsigter, mnr. Shaibel, haar leer skaak speel. Soos destyds die gebruik was, deel die kinderhuis elke dag kalmeerpille aan die kinders uit om "hulle gemoedstoestand te balanseer",[7][8] en Beth word daaraan verslaaf. Sy word gou 'n goeie skaakspeler danksy haar visualisasievermoëns. 'n Paar jaar later word Beth deur die kinderlose Alma en Allston Wheatley aangeneem.

Terwyl sy by haar nuwe huis aanpas, skryf Beth vir 'n skaaktoernooi in en wen, al het sy geen ondervinding in mededingende skaak nie. Alma help haar om vir ander skaaktoernooie in te skryf. Beth raak met verskeie skaakspelers bevriend.

Terwyl Beth die leer van sukses in die skaakwêreld klim, begin sy die finansiële voordele daarvan geniet, en haar alkohol- en dwelmprobleem vererger. Met die hulp van haar beste vriendin, Jolene, wat saam met haar in die kinderhuis grootgeword het, berei sy voor vir 'n groot internasionale skaaktoernooi teen die wêreld se beste spelers in Moskou.

Bill Camp
Harry Melling

Hoofakteurs

[wysig | wysig bron]
  • Anya Taylor-Joy as Beth Harmon
    • Isla Johnston as die negejarige Beth
    • Annabeth Kelly as die vyfjarige Beth
  • Bill Camp as William Shaibel, die kinderhuis se opsigter
  • Moses Ingram as Jolene, 'n opstandige tiener, wat Beth se beste vriendin in die kinderhuis word
  • Chloe Pirrie as Alice Harmon, Beth se oorlede ma
  • Marielle Heller as Alma Wheatley, Beth se aanneemma
  • Harry Melling as Harry Beltik, Kentucky se staatskampioen, vir wie Beth in haar eerste toernooi verslaan
  • Jacob Fortune-Lloyd as D.L. Townes, 'n skaakspeler en joernalis met wie Beth bevriend raak
  • Marcin Dorociński as Wasili Borgof, die Sowjetunie se wêreldkampioen en Beth se grootste uitdaging

Ontvangs

[wysig | wysig bron]

Op Rotten Tomatoes het The Queen's Gambit 'n goedkeuringsyfer van 96%, gebaseer op 104 resensies, met 'n gemiddelde punt van 8/10. Die webtuiste beskryf die reeks as 'n "absolute wenner".[9] Op Metacritic het dit 'n punt van 79 uit 100 gekry, gebaseer op 28 resensies, wat dui op 'n "algemeen gunstige" ontvangs.[10]

In 'n rubriek waarin sy sê "baie lewens sou anders gewees het as ons The Queen's Gambit 50 jaar gelede gehad het", skryf die kultuurresensent Mary McNamara: "Ek was so mal oor The Queen's Gambit dat ek die laaste episode drie keer gekyk het."[11] Darren Franich van Entertainment Weekly gee die reeks 'n B en beskryf die hoofaktrise so: "Taylor-Joy blink uit in die stil oomblikke, met haar oë wat nouer word terwyl sy haar teenstander opsom en haar hele liggaam wat woedende deperaatheid uitstraal wanneer die noodlot teen haar draai."[12] Variety se Caroline Framke sê: "The Queen's Gambit kry dit reg om die spel en spelers te verpersoonlik danksy slim storievertelling en die hoofaktrise, Anya Taylor-Joy, is so magneties dat wanneer sy in die kameralens staar, haar harde kyk dreig om daardeur te sny."[13]

Resensente bespreek ook dikwels die reeks se prominente tema van middelmisbruik. Matt Miller van Esquire sê dit is 'n "taamlik skrikwekkende uitbeelding van die stres van mededingende skaak in die 1960's."[7] Bethonie Butler van The Washington Post prys die reeks, maar kritiseer die uitbeelding van Jolene, die enigste swart karakter, en sê "[haar] agtergrond en karakterontwikkeling is so beperk dat dit lyk of sy net bestaan om Beth se lewe makliker te maak".[14]

Reaksie van die skaakgemeenskap

[wysig | wysig bron]

Die minireeks het lof van die skaakgemeenskap gekry vir sy realistiese uitbeelding van die spel en spelers.[15] In 'n onderhoud met die tydskrif Vanity Fair het die vrouegrootmeester, Jennifer Shahade, gesê die reeks beeld skaak "heeltemal reg" uit.[16] In 'n artikel in The Times het die Britse skaakkampioen David Howell gesê die skaaktonele is "goed gechoreografeer en realisties", terwyl die Britse vroueskaakkampioen, Jovanka Houska, gesê het: "Ek dink dit is 'n fantastiese televisiereeks ... dit dra die emosie van skaak baie goed oor."[17] Volgens Houska kon sy aansluiting vind by Beth as een van net 'n paar vroue in 'n toernooi. Sy het gesê seksisme was erger op "stokperdjievlak", veral vir jong meisies

Magnus Carlsen
Nona Gaprindasjwili in 1995

Judit Polgár, die eerste vrou wat vir 'n wêreldtitel gespeel het, sê die manlike skaakspelers in die reeks word as "te gaaf" uitgebeeld, terwyl die skaakstromer Andrea Botez ook gevoel het die reeks "versag" die seksisme in die skaakwêreld.[18] Die heersende wêreldkampioen, Magnus Carlsen, gee die reeks 5 uit 6 sterre, maar voel die spoed waarmee Beth haar vermoëns ontwikkel het, is 'n "bietjie onrealisties".[19]

Hofsaak

[wysig | wysig bron]

In die laaste episode van die minireeks word genoem die wêreldvrouekampioen, Nona Gaprindasjwili, "het nooit teen mans te staan gekom nie", terwyl Gaprindasjwili in die werklike lewe teen baie mans gespeel het, onder andere teen topgrootmeesters. Sy het gesê dit is 'n skande dat waninligting oor iemand se suksesse versprei word.[20][21]

Sy het Netflix in September 2021 vir $5 miljoen gedagvaar vir karakterskending en geëis dat die betrokke sin uitgesny word.[22] Die saak is in September 2022 geskik volgens onbekende terme.[23]

Belangstelling in skaak

[wysig | wysig bron]

In November 2020 het The Washington Post berig die Covid-19-pandemie het reeds die publiek se belangstelling in skaak laat toeneem, "maar die gewildheid van The Queen's Gambit het dit laat ontplof".[24] The New York Times het die belangstelling in skaak vergelyk met die "soortgelyke skaakmanie" nadat Bobby Fischer in 1972 vir Boris Spasski geklop en die wêreldkampioen geword het.[25] Volgens The Guardian is die grootmeester Maurice Ashley oorval deur boodskappe van mense – hoofsaaklik vroue – wat deur die reeks geesdriftig gemaak is: "Die waansin daaromheen is mal".[26]

Die Amerikaanse maatskappy Goliath Games het gesê hulle verkope van skaakstelle het met 1 000% toegeneem danksy die reeks, terwyl skaakboekverkope volgens die bemarkingsfirma NPD Group met 600% toegeneem het.[27] Chess.com het berig 'n paar miljoen nuwe gebruikers het sedert die uitreiking van die reeks by hulle aangesluit, onder andere meer vroue as voor die reeks.[28][18]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Miller, Sarah (1 Desember 2020). "The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"". The New Yorker. Besoek op 19 Mei 2021.
  2. ↑ White, Peter (23 November 2020). "'The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama". Deadline Hollywood. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 November 2020. Besoek op 23 November 2020.
  3. ↑ Rosen, Christopher (23 November 2020). "The Queen's Gambit Has Everyone Buying Chess Boards". Vanity Fair. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 November 2020. Besoek op 23 November 2020.
  4. ↑ Allebest, Erik (22 November 2020). "Incredible Second Wave of Interest in Chess". Chess.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2020. Besoek op 24 November 2020.
  5. ↑ Fienberg, Scott (19 September 2021). "Emmys: 'The Queen's Gambit' Wins Best Limited Series". Hollywood Reporter. Besoek op 26 September 2021.
  6. ↑ Netflix Media Center (March 19, 2019). "Netflix Orders Limited Series The Queen'S Gambit From Scott Frank". Persberig. https://media.netflix.com/en/press-releases/netflix-orders-limited-series-the-queens-gambit-from-scott-frank. Besoek op July 20, 2019. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Miller, Matt (11 November 2020). "What Exactly Are Those Green Pills in The Queen's Gambit?". Esquire. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 November 2020. Besoek op 27 November 2020.
  8. ↑ Park, Andrea (3 November 2020). "What Are the Green Pills Beth Takes In 'The Queen's Gambit'?". Marie Claire. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2020. Besoek op 1 Desember 2020.
  9. ↑ "The Queen's Gambit: Miniseries (2020)". Rotten Tomatoes. Besoek op 5 Desember 2024.
  10. ↑ "The Queen's Gambit: Season 1". Metacritic. Besoek op 2 November 2020.
  11. ↑ McNamara, Mary (22 November 2020). "Mary McNamara: So many lives would be different if we'd had The Queen's Gambit 50 years ago. Including mine". Tribune Content Agency. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Desember 2020. Besoek op 28 November 2020.
  12. ↑ Franich, Darren (21 Oktober 2020). "The Queen's Gambit plays familiar moves with style and star power: Review". Entertainment Weekly. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Oktober 2020. Besoek op 23 Oktober 2020.
  13. ↑ Framke, Caroline (21 Oktober 2020). "'The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review". Variety. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2020. Besoek op 23 Oktober 2020.
  14. ↑ Butler, Bethonie (3 November 2020). "'The Queen's Gambit' is mesmerizing, but there's one glaring problem". The Washington Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 November 2020. Besoek op 4 Desember 2020.
  15. ↑ McClain, Dylan Loeb (3 November 2020). "I'm a Chess Expert. Here's What 'The Queen's Gambit' Gets Right". The New York Times. ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 November 2020. Besoek op 5 November 2020.
  16. ↑ Miller, Julie (5 November 2020). "The Queen's Gambit: A Real-Life Chess Champion on Netflix's Addictive Hit". Vanity Fair. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 November 2020. Besoek op 6 November 2020.
  17. ↑ Maxwell, Dominic (12 November 2020). "How true is The Queen's Gambit? What we've learnt about chess". The Times. Londen. ISSN 0140-0460. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 November 2020. Besoek op 14 November 2020.
  18. ↑ 18,0 18,1 Weaver, Jackson (2 Desember 2020). "Chess fans hail Queen's Gambit for upending male-dominated sport but grand master says sexism still a problem". Canadian Broadcasting Corporation. Besoek op 7 September 2022.
  19. ↑ Svensen, Tarjei (21 November 2020). "Magnus Carlsen on The Queen's Gambit: 'I would say it's a 5/6'". Chess24. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 November 2020. Besoek op 26 November 2020.
  20. ↑ Hudoon, Fatima (27 November 2020). "The real-life Queen's Gambit: how Georgia's Nona Gaprindashvili conquered the chess world". The Calvert Journalx. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2020. Besoek op 28 November 2020.
  21. ↑ ""Эмоциональность дает о себе знать". Нона Гаприндашвили – о сериале Netflix и игре в шахматы с мужчинами". BBC News Русская служба (in Russies). 5 Desember 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2020. Besoek op 6 Desember 2020.
  22. ↑ Patten, Dominic (16 September 2021). "Netflix Hit With $5M Suit Over "Sexism" Of 'Queen's Gambit' Line About Soviet Chess Legend". Deadline. Besoek op 17 September 2021.
  23. ↑ Maddus, Gene (6 September 2022). "Netflix Settles 'Queen's Gambit' Defamation Suit Brought by Georgian Chess Grandmaster". Variety. Besoek op 7 September 2022.
  24. ↑ Babb, Kent (27 November 2020). "The pandemic sparked interest in chess. 'The Queen's Gambit' made it explode". The Washington Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 November 2020. Besoek op 28 November 2020.
  25. ↑ McClain, Dylan Loeb (10 Desember 2020). "How 'The Queen's Gambit' Is Inspiring Women to Take Up Chess". The New York Times. Besoek op 7 September 2022.
  26. ↑ Bryant, Miranda (29 November 2020). "'It's electrifying': chess world hails Queen's Gambit-fuelled boom". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 November 2020. Besoek op 30 November 2020.
  27. ↑ Ulaby, Neda (20 November 2020). "Can't Find A Chess Set? You Can Thank 'The Queen's Gambit' For That". NPR. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 November 2020. Besoek op 26 November 2020.
  28. ↑ "Queen's Gambit accepted: Hit show sparks chess frenzy". Bangkok Post. 26 November 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Desember 2020. Besoek op 26 November 2020.

Skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=The_Queen%27s_Gambit&oldid=2833121"