TESS

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
TESS
’n Kunstenaarsvoorstelling van TESS.
’n Kunstenaarsvoorstelling van TESS.
Operateur Nasa/MIT
Soort tuig Teleskoop/sterrewag
Gelanseer 18 April 2018
Halwe lengteas 240 000 km
Periode 13,7 dae
Lanseervuurpyl Falcon 9 Block 4 (B1045.1)
Duur van sending 2 jaar beplan
Verstreke: 6 jaar en 1 dag
Massa 362 kg
Grootte 3,7 × 1,2 × 1,5 m
Webtuiste tess.gsfc.nasa.gov
tess.mit.edu
Status Aktief

TESS, kort vir Transiting Exoplanet Survey Satellite, is ’n ruimteteleskoop van Nasa wat ontwerp is om eksoplanete met die oorgangsmetode op te spoor in ’n gebied 400 keer so groot as die een wat deur die Kepler-sending gedek is.[1] Dit is op 18 April 2018 met ’n Falcon 9-vuurpyl lanseer.[2][3]

Tydens sy primêre sending van twee jaar sal die teleskoop na verwagting meer as 20 000 eksoplanete ontdek in vergelyking met die 3 800 eksoplanete wat met sy lansering bekend was.[4] TESS se eerste foto is op 7 Augustus 2018 geneem en op 17 September uitgereik.[5][6][7]

TESS se eerste foto.

Die doelwit van TESS se primêre sending is om oor twee jaar ’n opname te maak van eksoplanete om die helderste sterre naby die Aarde. Die TESS-satelliet gebruik ’n verskeidenheid wyeveldkameras om ’n opname van 85% van die lug te maak. Dit is met TESS moontlik om die massa, grootte, digtheid en wentelbaan van klein planete te bestudeer, insluitende rotsplanete in die bewoonbare sone van hul sterre. TESS sal teikens verskaf vir verdere waarneming deur die James Webb-ruimteteleskoop sowel as groot grond- en ruimtegebaseerde teleskope van die toekoms. Terwyl in vorige lugopnames deur grondgebaseerde teleskope hoofsaaklik reuse-eksoplanete opgespoor is, sal TESS talle klein planete om die naaste sterre kan opspoor. TESS teken die naaste en helderste hoofreekssterre met planete aan wat die beste sal wees om in groter besonderhede te bestudeer.[8]

TESS gebruik ’n nuwe, hoogs elliptiese wentelbaan om die Aarde met ’n apogeum van omtrent die afstand van die Maan en ’n perigeum van 108 000 km. Dit wentel twee keer om die Aarde vir elke een keer van die Maan: dus in ’n 2:1-baanresonansie.[9] Die wentelbaan sal na verwagting sowat 10 jaar lank stabiel bly.

Die projek is onder leiding van die Massachusetts-instituut vir Tegnologie (MIT).

Doelwit[wysig | wysig bron]

TESS se twee jaar lange opname sal fokus op nabygeleë G-, K- en M-tipe sterre (geel- oranje- en rooidwerge) met ’n skynbare magnitude van helderder as 12.[10] Sowat 500 000 sterre sal bestudeer word, insluitende die duisend naaste rooidwerge oor die hele hemelruim,[1][11] ’n gebied 400 keer so groot as die deel wat die Kepler-sending gedek het.[1]

TESS sal na verwagting meer as 20 000 eksoplanete ontdek wat ’n oorgang voor hul sterre uitvoer, insluitende 500 tot 1 000 aardgrootteplanete en superaardes.[12] Van hulle kan ’n geraamde 20 planete superaardes in die bewoonbare sone van hul ster wees.[13] Die meeste eksoplanete sal vermoedelik tussen 30 en 300 ligjare van die Aarde af wees.

Die opname word in 26 waarnemingsektore verdeel, wat elk 24° × 96° is. Die tuig sal elke sektor 13,7 omwentelings lank waarneem; dit sal die suidelike halfrond van die lug in die eerste jaar dek en die noordelike halfrond in die tweede jaar.[14]

Resultate[wysig | wysig bron]

’n Toetsfoto wat geneem is voordat wetenskaplike operasies begin het. Die beeld is gesentreer op die sterrebeeld Boogskutter. Regs bo is die Koolsaknewel in die Suiderkruis. Die helder ster links onder is Beta Centauri.

TESS het op 25 Julie 2018 met sy wetenskaplike operasies begin.[15] Die eerste waarneming van die sending wat aangekondig is, was van die komeet C/2018 N1.[15] Die eerste aankondiging van die waarneming van ’n eksoplaneet was op 18 September: die superaarde in die Pi Mensae-stelsel wat elke ses dae om die ster wentel. Dit was ter aanvulling van ’n bekende super-Jupiter wat elke 5,9 jaar om dieselfde ster wentel.[16]

Op 20 September 2018 is die ontdekking van ’n planeet effens groter as die Aarde met ’n besonder kort wentelperiode om die rooidwerg LHS 3844 aangekondig. Met ’n wentelperiode van net 11 uur is LHS 3844b een van die planete met die kortste bekende periodes. Dit is sowat 932 000 km van die ster af. Dit is ook een van die eksoplanete wat die meeste soos die Aarde is.[17]

Die derde eksoplaneet wat TESS ontdek het, was HD 202772Ab, ’n warm Jupiter wat om die helderste komponent van ’n visuele dubbelster, HD 202772, wentel wat sowat 480 ligjare van die Aarde af in die sterrebeeld Steenbok voorkom. Die ontdekking is op 5 Oktober 2018 aangekondig.[18]

Teen 12 Oktober 2018 het TESS reeds 54 eksoplaneetkandidate opgespoor. Dit sluit drie in wat reeds voorheen ontdek is. Twee stelsels met twee eksoplanete en een met drie eksoplanete was op die lys kandidate.[19]

Op 6 Januarie 2020 het Nasa die ontdekking van TOI 700 d aangekondig. Die eksoplaneet, moontlik ’n rotsplaneet so groot soos die Aarde, wentel om die rooidwerg TOI 700, wat 101,4 ligjare van hier in die sterrebeeld Swaardvis lê. Die planeet is die eerste aardgrootte-eksoplaneet wat deur TESS in die bewoonbare sone van sy ster ontdek is.[20][21]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "TESS: Transiting Exoplanet Survey Satellite" (PDF). NASA. Oktober 2014. FS-2014-1-120-GSFC. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 17 Desember 2014. Besoek op 17 Desember 2014.
  2. ↑ Overbye, Dennis (26 Maart 2018). "Meet Tess, Seeker of Alien Worlds". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020. Besoek op 26 Maart 2018.
  3. ↑ "Launch Schedule". Spaceflight Now (in Engels). 27 Februarie 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Mei 2020. Besoek op 28 Februarie 2018.
  4. ↑ Schneider, J. "Interactive Extra-solar Planets Catalog". The Extrasolar Planets Encyclopedia (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Julie 2012. Besoek op 14 April 2018.
  5. ↑ Overbye, Dennis (20 September 2018). "NASA's TESS Starts Collecting Planets - The satellite, launched in April, has already identified at least 73 stars that may harbor exoplanets, most of them new to astronomers". NASA (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Augustus 2019. Besoek op 23 September 2018.
  6. ↑ Kazmierczak, Jeanette; Garner, Rob (17 September 2018). "NASA's TESS Shares First Science Image in Hunt to Find New Worlds". Nasa (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Februarie 2020. Besoek op 23 September 2018.
  7. ↑ Wiessinger, Scott; Lepsch, Aaron E.; Kazmierczak, Jeanette; Reddy, Francis; Boyd, Padi (17 September 2018). "NASA's TESS Releases First Science Image". NASA (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Mei 2020. Besoek op 23 September 2018.
  8. ↑ "NASA FY 2015 President's Budget Request Summary" (PDF). NASA. 10 Maart 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 23 April 2016. Besoek op 8 Januarie 2019.
  9. ↑ McGiffin, Daniel A.; Mathews, Michael; Cooley, Steven (1 Junie 2001). High Earth Orbit Design For Lunar-Assisted Medium Class Explorer Missions (in English). Greenbelt, MD: NASA Goddard Space Flight Center.{{cite book}}: AS1-onderhoud: onerkende taal (link)
  10. ↑ Seager, Sara (2011). "Exoplanet Space Missions" (in Engels). Massachusetts Institute of Technology. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 November 2019. Besoek op 7 April 2013.
  11. ↑ Zastrow, Mark (30 Mei 2013). "Exoplanets After Kepler: What's next?". Sky & Telescope (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Augustus 2018. Besoek op 17 Desember 2014.
  12. ↑ Cooper, Keith (13 April 2018). "The Astrobiology Magazine Guide to TESS" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2019. Besoek op 14 April 2018.
  13. ↑ Hadhazy, Adam (23 Julie 2015). "Super-Earths Might Be Our Best Bet For Finding Alien Life". Discover (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 November 2019. Besoek op 23 Oktober 2015.
  14. ↑ "Home - TESS - Transiting Exoplanet Survey Satellite". tess.mit.edu (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 April 2020. Besoek op 4 April 2018.
  15. ↑ 15,0 15,1 https://www.nasa.gov/feature/goddard/2018/nasa-s-planet-hunting-tess-catches-a-comet-before-starting-science
  16. ↑ Huang, Chelsea X. (2018). "TESS Discovery of a Transiting Super-Earth in the Π Mensae System". [astro-ph.EP]. 
  17. ↑ Vanderspek, Roland (19 September 2018). "TESS Discovery of an ultra-short-period planet around the nearby M dwarf LHS 3844". [astro-ph.EP]. 
  18. ↑ Wang, Songhu (5 Oktober 2018). "HD 202772A B: A Transiting Hot Jupiter Around A Bright, Mildly Evolved Star In A Visual Binary Discovered By Tess" (PDF). arXiv:1810.02341. Besoek op 4 Oktober 2018.
  19. ↑ "TESS-DATA-ALERTS: Data Products From TESS Data Alerts". archive.stsci.edu (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Maart 2020. Besoek op 27 Oktober 2018.
  20. ↑ Andreolo, Claire; Cofield, Calla; Kazmierczak, Jeanette (6 Januarie 2020). "NASA Planet Hunter Finds Earth-Size Habitable-Zone World". Nasa (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2020. Besoek op 6 Januarie 2020.
  21. ↑ Garner, Rob (6 Januarie 2020). "NASA Planet Hunter Finds Earth-Size Habitable-Zone World". Nasa. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 April 2020. Besoek op 6 Januarie 2020.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=TESS&oldid=2658951"