Triade (georganiseerde misdaad)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die Chinese triades is een van die grootste internasionale misdaadnetwerke in Asië en is betrokke by dwelms, dobbelary en prostitusie.[1] Hulle het veral baie mag in Hongkong, Taiwan en lande met groot Chinese gemeenskappe[2] soos Viëtnam, Australië, Kanada, die VSA en Singapoer.

Die triades kan hul oorsprong terugvoer na die Hongmen, wat weer ’n uitloopsel was van die Tiandihui, ’n weerstandsbeweging wat ten doel gehad het om die Qing-dinastie omver te werp. In die laat 19de eeu is takke van die Hongmen ook deur Chinese gemeenskappe oorsee gestig.

Ná die omverwerping van die Qing-dinastie in 1911 was die Hongmen skielik sonder ’n doel. Hulle het daarna in verskillende kleiner groepe verdeel. Sommige kon nie meer op skenkings van lojale ondersteuners staatmaak of ’n normale lewe hervat ná jare van wegkruip nie, en hulle het hulle tot misdadigheid gewend – dit was die begin van die triades.

Ná die stigting van die Volksrepubliek China in 1949 is alle geheime organisasies op die Chinese vasteland uitgewis in ’n reeks veldtogte deur Mao Zedong. Die triades het verskuif na ander lande, soos die VSA, Kanada, Viëtnam, Korea, Japan, Singapoer, die Filippyne, Indonesië, Maleisië, Thailand, Brittanje, België, Nederland, Frankryk, Spanje, Suid-Afrika, Australië, Brasilië en Nieu-Seeland.

Hoewel georganiseerde misdaad na China teruggekeer het ná Mao, is hulle nie deel van die triades nie. Hulle staan bekend as "misdaadorganisasies van die Chinese vasteland". Daar is twee hoofgroepe: "donker magte" (losweg georganiseerde groepe) en "swart gemeenskappe" (beter georganiseerde groepe). Laasgenoemde kan onwettige beheer oor plaaslike markte uitoefen en polisiebeskerming bewerkstellig.[3]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

18de eeu[wysig | wysig bron]

Die Tiandihui (die "Vereniging van die Hemel en die Aarde") is in die 1760's gestig. Namate die vereniging se invloed deur China versprei het, het dit in verskeie kleiner groepe met verskillende name vertak; een was die Sanhehui (die "Vereniging van Drie Harmonieë"). Die verenigings het die driehoek as hul embleem aanvaar, gewoonlik vergesel van beelde van swaarde of portrette van Guan Yu, ’n Chinese figuur wat vereer word vir sy regverdigheid, patriotisme en lojaliteit.[4][5]

19de eeu[wysig | wysig bron]

Britse Hongkong het die geheime organisasies beskou as ’n misdaadbedreiging. Triades is aangekla en kragtens Britse wette tronkstraf opgelê.

Ook in Singapoer het die Britte geheime organisasies in die 1890's verbied, saam met opium, bordele en prostitusie. Immigrante is aangespoor om hulp by ’n plaaslike kongsi te kry eerder as by die geheime organisasies.

20ste eeu[wysig | wysig bron]

Ná die Tweede Wêreldoorlog het geheime organisasies toegeneem terwyl bendes probeer het om voordeel te trek uit die onsekerheid en toenemende anti-Britse-sentiment. Toe die Kommunistiese Party van China in 1949 op die Chinese vasteland aan die bewind kom, het wetstoepassing strenger geword en die regering het streng teen misdaadorganisasies opgetree. Dit het die triades gedwing om na ander lande te verskuif. In die 1950's was daar ’n geraamde 300 000 triadelede in Hongkong. Daar was op ’n tyd meer as 300 triadeverenigings in die land. Hulle het later verminder tot sowat 50 takke, wat die land volgens etniese groepe en geografiese streke verdeel het. Oor elke streek het ’n triade beheer uitgeoefen.

Ná die Hongkong-opstande van 1956 het die regering strenger begin optree en het die triades minder aktief geraak.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Isbouts, Jean-Pierre. "The Chinese Traids" in "Secret Societies, True Tales of Covert Cults and Organizations and Their Leaders", National Geographic. National Geographic Partners. LLC. Washington. D.C., 2017
  2. Chu, Y. K. (2002). The triads as business. Routledge. ISBN 9780415757249
  3. Wang, P. (2013). The rise of the Red Mafia in China: a case study of organized crime and corruption in Chongqing. Trends in Organized crime, 16(1), 49–73.
  4. https://www.youtube.com/watch?v=oUd1MOOfCv8
  5. https://www.youtube.com/watch?v=kQH6OzM5Ya8

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]