Venusvlieëvanger
 | Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
| Venusvlieëvanger | |
|---|---|
| |
| Leaf | |
Wetenskaplike klassifikasie 
| |
| Domein: | Eukaryota |
| Koninkryk: | Plantae |
| Klade: | Tracheofiete |
| Klade: | Angiospermae |
| Klade: | Eudicots |
| Orde: | Caryophyllales |
| Familie: | Droseraceae |
| Genus: | Dionaea Sol. ex J.Ellis 1768 |
| Spesie: | D. muscipula
|
| Binomiale naam | |
| Dionaea muscipula J.Ellis
| |
.svg)
| |
| Verspreiding | |
| Sinonieme[3] | |
| |
Die venusvlieëvanger (Dionaea muscipula) is 'n vleisetende plant wat inheems is aan die gematigde en subtropiese vleilande van Noord-Carolina en Suid-Carolina, aan die Ooskus van die Verenigde State.[4] Alhoewel verskeie moderne basters in verbouing geskep is, is D. muscipula die enigste spesie van die monotipiese genus Dionaea. Dit is nou verwant aan die waterwielplant (Aldrovanda vesiculosa) en die kosmopolitiese sondou (Drosera), wat almal tot die familie Droseraceae behoort.[5]
Vang van prooi
[wysig | wysig bron]Dionaea vang sy prooi - hoofsaaklik insekte en spinagtiges - met 'n kaakagtige klemstruktuur, wat gevorm word deur die terminale gedeelte van elk van die plant se blare; wanneer 'n insek met die oop blare kontak maak, veroorsaak vibrasies van die prooi se bewegings uiteindelik die kake om deur klein haartjies (genoem "snellerhare" of "sensitiewe hare") op hul binneoppervlaktes te sluit. Boonop, wanneer 'n insek of spinnekop aan een van hierdie hare raak, berei die lokval voor om te sluit, wat die prooi slegs volledig omsluit as 'n tweede haar binne (ongeveer) twintig sekondes na die eerste kontak gekontak word. Snellers kan so vinnig as 1⁄10 van 'n sekonde vanaf aanvanklike kontak plaasvind.[6]
Die vereiste van herhaalde, oënskynlik oortollige snellering in hierdie meganisme dien as 'n beskerming teen energieverlies en om te verhoed dat voorwerpe met geen voedingswaarde vasgevang word; die plant sal eers met vertering begin nadat nog vyf stimuli geaktiveer is, om te verseker dat dit 'n lewende prooidier gevang het wat waardig is om te eet. Hierdie hare het ook 'n hittesensor. 'n Bosbrand laat hulle byvoorbeeld toemaak, wat die plant meer bestand maak teen periodes van somerbrande.[7]
Alhoewel dit wyd gekweek word vir verkoop, het die bevolking van die venusvlieëvanger vinnig afgeneem in sy inheemse verspreidingsgebied. Sedert 2017 was die spesie onder die Wet op Bedreigde Spesies hersiening deur die US Fish & Wildlife Service.[8]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Schnell, D.; Catling, P.; Folkerts, G.; Frost, C.; Gardner, R.; et al. (2000). "Dionaea muscipula". IUCN Red List of Threatened Species. 2000: e.T39636A10253384. doi:10.2305/IUCN.UK.2000.RLTS.T39636A10253384.en. Besoek op 19 November 2021.
- ↑ "Appendices". CITES. Besoek op 14 Januarie 2022.
- ↑ Schlauer, J. (N.d.) Dionaea muscipula Geargiveer 24 Julie 2020 op Wayback Machine. Carnivorous Plant Database.
- ↑ "Dionaea muscipula J.Ellis". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. 2023. Besoek op 30 Oktober 2023.
- ↑ Ellison, Aaron M.; Adamec, Lubomír, reds. (2018). "4:Systematics and evolution of Droseraceae". Carnivorous plants: physiology, ecology, and evolution (1st uitg.). Oxford, England, UK: Oxford University Press. p. 45. ISBN 9780198779841.
- ↑ Sumner, Thomas (20 November 2012). "Investigating the Venus Flytrap". insidescience.com. Besoek op 18 Maart 2018.
- ↑ "Venus flytraps shut their traps when flames approach". Nature. 620 (925). 24 Augustus 2023. doi:10.1038/d41586-023-02654-x. Besoek op 27 Maart 2025.
- ↑ "Venus Flytrap: Under Endangered Species Act review" (PDF). U.S. Fish & Wildlife Service. Junie 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 6 Oktober 2019. Besoek op 15 Desember 2019.