Victor Lustig
Victor Lustig | |
|---|---|
.jpg) Luustig in 1935. | |
| Gebore | 4 Januarie 1890 |
| Sterf | 11 Maart 1947 (op 57) Springfield, Missouri |
| Ander name |
|
| Beroep | Swendelaar |
| Kriminele aanklag(te) | Bedrog |
| Kriminele straf | 20 jaar tronkstraf |
| Juridiese status | In tronk oorlede |
Victor Lustig (4 Januarie 1890 - 11 Maart 1947)[1][2] was 'n swendelaar van Oostenryk-Hongarye wat 'n misdaadloopbaan gevolg het wat insluit bedrog in Europa en die VSA in die vroeë 20ste eeu. Lustig word algemeen beskou as een van die grootste swendelaars van sy tyd, en is berug as "die man wat die Eiffeltoring twee keer verkoop het" en vir die "Roemeense Kis"-bedrog.
Vroeë lewe
[wysig | wysig bron]Lustig is in Hostinné, Oostenryk-Hongarye, gebore. Hy was ’n vinnige leerder, wat hom ook soms in die moeilikheid gebring het. Op 19, terwyl hy ’n blaaskans van sy studies in Parys geneem het, het Lustig begin dobbel. In dié tyd het hy ook ’n kenmerkende litteken aan die linkerkant van sy gesig opgedoen van die jaloerse kêrel van ’n vrou met wie hy deurmekaar geraak het.[3] Nadat hy die skool verlaat het, het Lustig sy vinnige verstand, sy vermoë om ’n situasie vinnig op te som en sy vlotheid in verskeie tale gebruik om ’n lewe van misdaad te begin. Hy het uiteindelik gefokus op die uitvoer van ’n verskeidenheid bedrogstreke wat hom eiendom en geld besorg het en wat hom in ’n professionele swendelaar verander het.[4]
Loopbaan
[wysig | wysig bron]Baie van Lustig se aanvanklike bedrogstreke is gepleeg op stoombote wat tussen die hawens van Frankryk en New York gevaar het.[4] Hy sou hom voordoen as die vervaardiger van musiekblyspele wat beleggers soek vir ’n niebestaande Broadway-produksie. Toe die dienste van trans-Atlantiese stoombote ná die Eerste Wêreldoorlog opgeskort word, het Lustig na nuwe geleenthede gesoek en besluit om na die Verenigde State te reis.
In Mei 1922 het hy hom as Robert Duval voorgedoen en ’n bank in Springfield, Missouri, besoek. Hy het ’n stuk grond van die bank gekoop en met Liberty-effekte betaal. Sy kleingeld het $10 000 kontant van die bank beloop en voordat hy vertrek het, het Lustig ook sy effekte in sy sak gesteek. Hy is in New York in hegtenis geneem en deur goewerneur Nathan L. Miller uitgelewer.[5] Teen dié tyd het Lustig se berugtheid onder wetstoepassers toegeneem.[3]
Eiffeltoringbedrog
[wysig | wysig bron]In 1925 het Lustig teruggereis na Frankryk. Terwyl hy in Parys gebly het, het hy op ’n koerantberig afgekom wat die probleme bespreek het rondom die instandhouding van die Eiffeltoring, wat hom inspirasie gegee het vir ’n nuwe bedrogstreek. Die monument het begin verval en dit het vir die stad al hoe duurder geword om dit te onderhou en oor te verf. Nadat hy navorsing gedoen het oor wat hy nodig gehad het om die inligting uit die artikel te benut, het Lustig begin werk aan die voorbereiding van die bedrogspul, wat ingesluit het om ’n vervalser aan te stel om vals papier met die regering se briefhoof vir hom te vervaardig.[6]
Toe hy gereed was, het hy ’n klein groepie skrootmetaalhandelaars na ’n vertroulike vergadering in ’n duur hotel genooi, waar hy homself aan hulle voorgestel het as die adjunk-direkteur-generaal van die Franse departement van pos en telegrawe.[3] In die vergadering het hy die mans oortuig dat die instandhouding van die Eiffeltoring te veel vir Parys geword het en dat die Franse regering dit vir skroot wou verkoop, maar dat so ’n ooreenkoms omstrede sou wees en waarskynlik openbare verontwaardiging sou ontketen. Dus kon niks bekend gemaak word voordat al die besonderhede uitgewerk is nie. Lustig het onthul dat hy die handelaar sou kies wat die sruktuur sou koop en beweer die groep is sorgvuldig gekies danksy hulle reputasie as “eerlike sakemanne”. Sy toespraak het opregte insigte ingesluit oor die monument se plek in die stad en hoe dit nie ingepas het by die stad se ander groot monumente soos die Gotiese katedrale en die Arc de Triomphe nie.[6]
Lustig het die handelars dopgehou om te sien wie die waarskynlikste een sou wees wat sy plan glo en hy het sy teiken gevind in André Poisson, ’n onseker man wat graag die leer wou klim in die binnekringe van die Paryse sakegemeenskap.[7] Hy het ná die tyd 'n privaat vergadering met Poisson gereël.[8] Poisson het ingestem om ’n groot omkoopbedrag te betaal om die Eiffeltoring te kan koop. Net nadat Lustig sy omkoopgeld en die geld vir die monument se “verkope” (sowat 70 000 frank) ontvang het, het hy egter na Oostenryk gevlug.[6]
Lustig het vermoed Poisson sou te verleë wees om die Franse polisie oor die transaksie in te lig. Toe hy niks daarvan in die koerante lees nie, is sy vermoede bevestig. Hy het besluit om dié jaar na Parys terug te keer en sy plan weer uit te voer.[6][8] In die proses is die polisie egter oor die proses ingelig en Lustig het na die VSA gevlug om arrestasie te ontduik.[3][7][8]
Roemeense Kis-bedrog
[wysig | wysig bron]Een van Lustig se bekendste bedrogstreke was bekend as die “geldkis” of “Roemeense Kis”. Dit het behels dat hy 'n masjien aan niksvermoedende slagoffers sou verkoop wat enige geldeenheid kon dupliseer wat daarin geplaas is. Die enigste voorwaarde was dat die toestel ses uur nodig gehad het om ’n kopie te druk. Die masjien was eintlik ’n spesiaal ontwerpte mahoniehoutkis, ongeveer so groot soos ’n bagasiestas. Dit het twee klein gleuwe gehad vir die insit van geld en drukpapier. Dit het ook ’n vals meganisme met hefbome bevat.
Lustig sou die masjien demonstreer deur die slagoffer ’n spesifieke noot (bv. $100) te vra. Hy sou dit saam met die leë papier in die masjien plaas en dan saam met die slagoffer wag totdat die masjien glo gewerk het. Lustig het die masjien reeds vooraf gelaai met ’n egte noot wat ooreenstem met dié wat die slagoffer ingesit het. Wanneer die vooraf geplaasde noot uitgekom het, het Lustig die slagoffer na ’n bank geneem om die noot te laat verifieer. Sodra die slagoffer oortuig was, het Lustig die geldkis vir ’n buitensporige bedrag verkoop.[3][8][7]
Lustig het een keer ’n geldkis vir duisende dollars aan ’n sheriff van Texas verkoop. Toe die sheriff besef hy is bedrieg, het hy Lustig tot in Chicago agternagesit. Toe hy vasgekeer word, het Lustig die sheriff om die bos gelei deur hom te laat glo hy het nie die toestel reg gebruik nie. Lustig het hom toe ’n groot som kontant as vergoeding gegee, maar die note was vals. Dié vals geld sou uiteindelik daartoe lei dat Lustig deur Amerikaanse wetstoepassers in hegtenis geneem is.[8]
Inhegtenisneming
[wysig | wysig bron]Toe Lustig se minnares, Billy May, uitvind hy verkul haar met ’n jonger vrou, het sy besluit om wraak te neem en ’n anonieme oproep na die federale owerhede gemaak.[9] Op 10 Mei 1935 is Lustig in New York gearresteer en aangekla van vervalsing. Alhoewel hy openlik sy vennote se betrokkenheid by die operasie erken het, het hy self onkunde geveins oor die saak. Tog het Lustig se weiering om inligting te openbaar oor ’n sleutel wat in sy besit gevind is, sy ondergang beteken: Later is ontdek dit sluit ’n moltreinstasiekluis oop wat $51 000 se vervalste note bevat het, asook die plate waarmee dit gedruk is.[8]
Die dag voor sy verhoor het Lustig uit 'n federale aanhoudingsgerief ontsnap deur voor te gee hy is siek. Hy het ’n spesiaal gemaakte tou gebruik om by die gebou af te klim, maar is 27 dae later in Pittsburgh weer vasgetrek. Lustig het tydens sy verhoor skuld beken en is gevonnis tot 15 jaar tronkstraf in die Alcatraz-gevangenis vir sy oorspronklike aanklag, met ’n verdere 5 jaar vir sy ontsnapping.
Dood
[wysig | wysig bron]Op 9 Maart 1947 het Lustig longontsteking opgedoen en twee dae later in die mediese sentrum vir federale gevangenes in Springfield, Missouri, gesterf. Op sy doodsertifikaat is sy beroep aangedui as leerderverkoopsman en vervalser.[10][11]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Victor Lustig". Biography.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2018. Besoek op 21 Oktober 2013.
- ↑ "Biography of Victor Lustig". Hoaxes, Scams, & Con Artists. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Februarie 2005. Besoek op 21 Oktober 2013.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 "Victor Lustig Biography". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 November 2011. Besoek op 2 Mei 2018.
- ↑ 4,0 4,1 Velinger, Jan (15 Oktober 2003). "Victor Lustig - the man who (could have) sold the world". Radio Prague.
- ↑ “Fights Extradition on Charge of Fraud: Missourian Accused of Getting $10,000 From Bank by Switching Envelopes”, The New York Times. 28 Mei 1922. 3.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 "Smooth Operator: How Victor Lustig Sold The Eiffel Tower". 17 Oktober 2012. Besoek op 2 Mei 2018.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 "THE MAN WHO SOLD THE EIFFEL TOWER". 14 Januarie 2015. Besoek op 2 Mei 2018.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 King, Gilbert (22 Augustus 2012). "The Smoothest Con Man That Ever Lived". Smithsonian Magazine.
- ↑ The Passing Parade - John Doremus. Evenings with George Illich, Radio 2CH, 20:40 ADST, 14 December 2009.
- ↑ Maysh, Jeff. "The Man Who Sold the Eiffel Tower. Twice". Smithsonian Magazine (in Engels). Besoek op 18 Augustus 2023.
- ↑ Johnson, James F.; Miller, Floyd (1961). The Man Who Sold the Eiffel Tower. Doubleday & Company Inc. p. 216. LCCN 61009522.
Skakels
[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
