WikiLeaks

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
WikiLeaks
Tipe webblad Dokument argiewe
Taal(e) Engels
Eienaar Julian Assange
Opgerig Desember 2006
Huidige status Aktief
URL wikileaks.org
WikiLeaks-stigter Julian Assange

WikiLeaks is 'n internasionale organisasie sonder winsbejag wat voorgelegde dokumente publiseer wat andersins nie bekombaar sou wees nie vanaf anonieme bronne. Die klikwerf is in 2006 van stapel gestuur en word deur The Sunshine Press bestuur.[1] Binne 'n jaar sedert die bekendstelling van die werf is daar aanspraak gemaak op 'n databasis van meer as 1,2 miljoen dokumente.[2] Die organisasie is skynbaar gestig deur Sjinese afvalliges, sowel as joernaliste, wiskundiges en tegnoloë uit die V.S.A, Taiwan, Europa, Australië en Suid-Afrika.[1] Koerantartikels en die tydskrif, The New Yorker van 7 Junie 2010 beskryf Julian Assange, 'n Australiese joernalis en internet-aktivis, as die direkteur van WikiLeaks.[3]

WikiLeaks het 'n aantal toekennings verower, insluitende die tydskrif, Economist, se New Media toekenning van 2008.[4] In Junie 2009 is WikiLeaks en Julian Assange met Amnestie Internasionaal se UK Media toekenning vereer, vir die publikasie in 2008 van die artikel getiteld "Kenya: The Cry of Blood – Extra Judicial Killings and Disappearances",[5] 'n verslag deur die Keniaanse Nasionale Kommissie vir Menseregte oor moorde deur die polisie in Kenia.[6] In Mei 2010, het die New York Daily News Wikileaks gelys as een van die webwerwe wat die nuus geheel en al kan verander.[7]

In April 2010 het WikiLeaks 'n video gepubliseer van 'n 2007-insident in Bagdad waarin verskeie Irakse burgerlikes deur V.S.A magte dood gemaak is op 'n webwerf getiteld Collateral Murder. In Julie van daardie selfde jaar het WikiLeaks die Afghan War Diary vrygestel wat 'n samestelling van 76 900 dokumente is oor die oorlog in Afghanistan wat nie deur die Amerikaanse regering geopenbaar was nie.[8] In Oktober het die groep 'n stel van bykans 400 000 dokumente, getiteld Iraq War Logs, gepubliseer in samewerking met groot kommersiële media organisasies.

Sy naam ten spyt, is WikiLeaks nie 'n wiki nie – wanneer die inligting gepubliseer is, kan dit nie deur besoekers aangepas word nie.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

WikiLeaks het vir die eerste keer op die internet verskyn in Januarie 2007.[9] Die webwerf beweer dat dit gestig is deur Chinese afvalliges, joernaliste, wiskundiges en tegnoloë uit die V.S.A, Taiwan, Europa, Australië en Suid-Afrika.[1] Die stigters van WikiLeaks is egter nie formeel geïdentifiseer nie.[10] Die organisasie se spreekbuis sedert Januarie 2007 was Julian Assange en andere. Assange beskryf homself as 'n lid van Wikileaks se raadgewende raad.[11] Nuusberigte in The Australian het Assange beskryf as die stigter van WikiLeaks.[12]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 "Wikileaks:About". WikiLeaks. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Maart 2008. Besoek op 3 Junie 2009.
  2. "Wikileaks has 1.2 million documents?". WikiLeaks. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Februarie 2008. Besoek op 28 Februarie 2008.
  3. McGreal, Chris. Wikileaks reveals video showing US air crew shooting down Iraqi civilians, The Guardian, 5 April 2010.
  4. Winners of Index on Censorship Freedom of Expression Award Announced Geargiveer 23 Julie 2012 op Wayback Machine 22 April 2008
  5. Kenya: The Cry of Blood – Extra Judicial Killings and Disappearances, Sep 2008 Geargiveer 20 September 2010 op Wayback Machine WikiLeaks.
  6. Amnesty announces Media Awards 2009 winners Amnesty.org.uk, 2 June 2009
  7. Reso, Paulina (20 Mei 2010). "5 pioneering Web sites that could totally change the news". Daily News (New York) (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Oktober 2011. Besoek op 8 Junie 2010.
  8. "AP Interview: WikiLeaks to publish new documents". www.ap.org. 8 Augustus 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2018. Besoek op 8 Augustus 2010.
  9. Steven Aftergood (3 Januarie 2007). "Wikileaks and untraceable document disclosure". Secrecy News (in Engels). Federation of American Scientists. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Maart 2013. Besoek op 28 Februarie 2008.
  10. Paul Marks (13 Januarie 2007). "How to leak a secret and not get caught". New Scientist (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2008. Besoek op 28 Februarie 2008.
  11. Agence France Press (11 Januarie 2007). "Chinese cyber-dissidents launch WikiLeaks, a site for whistleblowers". The Age (in Engels). Melbourne. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Julie 2018. Besoek op 17 Junie 2010.
  12. Richard Guilliatt (30 Mei 2009). "Rudd Government blacklist hacker monitors police". The Australian. Besoek op 17 Junie 2010.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]