Wikipedia:Voorbladartikel week 50 2017

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Suid-Afrikaanse Jode (kloksgewys, van links bo): Wolf Ehrlich, Helen Suzman, Hermann Kallenbach, Bertha Solomon, Irma Stern, Morris Alexander, Morris Kentridge.

Die Jode in Suid-Afrika is ’n gemeenskap van nagenoeg 75 000 mense, die elfde grootse Joodse gemeenskap in enige land ter wêreld. Op sy hoogtepunt omstreeks 1970 het die Jode in Suid-Afrika amper 120 000 siele getel, maar die emigrasie van nagenoeg 40 000 Suid-Afrikaanse Jode na veral Israel asook Australië, Kanada en Nieu-Seeland, tesame met ’n lae geboortesyfer, het hul getalle met amper 40% laat afneem, terwyl Suid-Afrika se wit bevolking, waarvan die Jode ’n klein onderafdeling vorm, in dieselfde tyd eers toegeneem, maar later teruggesak het tot min of meer dieselfde getal as in 1970. (Die afname sou selfs groter gewees het as 10 000 Jode nie van omstreeks 1970 tot 1994 uit Israel na Suid-Afrika geëmigreer het nie.) Tog oefen Joodse Suid-Afrikaners steeds op vele terreine, soos die politieke, ekonomie en kunste, ’n invloed vêr buite verhouding tot hul getalle uit.

Weens verstedeliking kan Suid-Afrika se Joodse inwoners vandag as 'n twee-stad-bevolking beskryf word: Van die totaal van nagenoeg 80 000 siele, woon amper tweederdes (50 000) in Johannesburg en meer as 'n vyfde (17 000) in Kaapstad. Dus woon amper 85% van die bevolking in net twee stede, met kleiner bevolkings in Port Elizabeth, Durban en Pretoria. Suid-Afrikaanse Jode was vroeër jare, toe elke dorp van enige grootte 'n gemeenskap met 'n eie shul en gemeenskapsorganisasies gehad het, veel beter geïntegreer in die breë Suid-Afrikaanse samelewing. Dit verklaar waarskynlik hoekom die koers van ondertrouery met nie-Jode slegs 7% is. Selfs in die stede waarin die grootste Joodse bevolkings voorkom, is hulle beperk tot sekere voorstede: In Kaapstad in die suidelike voorstede, stadskom en aan die Atlantiese kus (Groenpunt, Seepunt en Kampsbaai, met 'n kleiner bevolking rondom Milnerton en Bloubergstrand), en in Johannesburg in die noordooste en noorde van die stad.

...lees verder