Wolga-Bulgarye

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Itil Bulğar
Wolga-Bulgarye

7de eeu – 1240's Flag
Ligging of Bulgarye
Ligging of Bulgarye
Wolga-Bulgarye omstreeks 1200.
Hoofstad Bulgar
Bilär
Taal/Tale Turks
Godsdiens Islam
Regering Monargie
Heerser
 - Mid-7de eeu Kotrag
 - Vroeë 10de eeu Almish Yiltawar
 - Vroeë 13de eeu Ghabdula Chelbir
Historiese tydperk Middeleeue
 - Stigting 7de eeu

Wolga-Bulgarye was ’n historiese Islamitiese[1][2][3] staat wat tussen die 7de en 13de eeu bestaan het naby die samevloei van die Wolga- en die Kama-rivier in wat nou Europese Rusland is.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Inligting uit eerstehandse bronne oor Wolga-Bulgarye is taamlik skaars. Aangesien geen Bulgaarse rekords behoue gebly het nie, kom die meeste van die inligting oor die land uit hedendaagse Arabiese, Persiese, Indiese en Russiese bronne. Van die inligting word verkry deur uitgrawings.

Daar word geglo die gebied is aanvanklik bewoon deur Fins-Oegriese volke, onder meer die Mari.

Die meeste geleerdes stem saam dat die Wolga-Bulgare tot in die middel van die 10de eeu onderwerp is deur die Chasariese Ryk, en daarna het die Bulgare nie meer belasting aan die Chasare betaal nie.[4] Chasarië is in die laat 10de eeu vernietig en daarna het die Wolga-Bulgare se mag gegroei en die land groter geword. In die laat 9de eeu het verenigingsprosesse begin en Bulgar (ook Bolghar gespel), 160 km suid van die hedendaagse Kazan, het die hoofstad geword.

Islam is in die vroeë 10de eeu as die staatsgodsdiens aanvaar.[5] Die Wolga-Bulgare het probeer om Wladimir I van Kiëf tot die Islam te bekeer, maar hy het eerder die Oosters-Ortodokse geloof aanvaar.[6]

Die staat het ’n groot deel van die handel tussen Europa en Asië beheer voor die Kruistogte, wat ander handelsroetes oopgestel het. Die hoofstad, Bulgar, was ’n vooruitstrewende stad en het meegeding met ander groot en ryk sentrums van die Islamitiese wêreld.

Die Russiese prinsdomme in die weste was die enigste bedreiging. In die 11de eeu is die land verwoes deur verskeie Russiese strooptogte. Toe, tussen die wisseling van die 12de en 13de eeu, het die heersers van Wladimir (veral Andrei Bogoljoebski en Wsewolod III) die Bulgaarse stede stelselmatig verwoes in ’n poging om hul oostelike grens te verdedig. Weens druk van die Russe het die Bulgare hul hoofstad van Bulgar na Bilär geskuif.

Verval[wysig | wysig bron]

In September 1223 het die Wolga-Bulgare ’n leër van Djengis Khan van die Mongoolse Ryk naby Samara verslaan, maar in 1236 het die Mongole teruggekeer en die hele land binne vyf jaar onderwerp. Wolga-Bulgarye het toe deel van die Goue Horde geword en is in verskeie prinsdomme verdeel. Teen die 1430's is die Khanaat van Kazan gestig as die belangrikste van dié prinsdomme.

Volgens sommige historici is meer as 80% van die land se bevolking vermoor tydens die oorname. Die res het verskuif na die noordelike gebiede (die hedendaagse Tsjoewasjië en Tartarstan).

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Nicolle, David (2013). Armies of the Volga Bulgars & Khanate of Kazan. p. 14.
  2. Champion, Timothy (2014). Nationalism and Archaeology in Europe. {{cite book}}: Eksterne skakel in |ref= (hulp)
  3. Koesel, Karrie J. (2014). Religion and Authoritarianism: Cooperation, Conflict, and the Consequences. p. 103. {{cite book}}: Eksterne skakel in |ref= (hulp)
  4. A History of Russia: Since 1855, Walter Moss, pg 29
  5. Gerald Mako, "The Islamization of the Volga Bulghars: A Question Reconsidered", Archivum Eurasiae Medii Aevi 18, 2011, 199-223.
  6. The preaching of Islam: a history of the propagation of the Muslim faith By Sir Thomas Walker Arnold, bl. 201-202

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]