Brief aan die redakteur

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Brief aan die redakteur deur J. J. McCarthy, wat daarop aandring dat sy brief aan die Dublin Builder geplaas word, waarop 'n opmerking gemaak is in die Freeman's Journal, en die kommentaar van die redakteur, John Gray. Dis geplaas op bl. 3 van die Freeman's Journal van 28 Januarie 1863.

'n Brief aan die redakteur[1] is 'n brief wat 'n leser aan 'n koerant of tydskrif stuur oor kwessies wat die publikasie se lesers aangaan. Sulke briewe is gewoonlik bedoel vir publikasie. In baie publikasies kan briewe aan die redakteur deur gewone pos, per faks of per e-pos aangestuur word, en deesdae ook per SMS of kitsboodskap.

Briewe aan die redakteur word gewoonlik vereenselwig met briewe aan koerante en nuustydskrifte, maar hulle word ook aan ander tydskrifte (soos vermaak- en tegniese tydskrifte) en radio- en televisiestasies gestuur. Wat laasgenoemde betref, kan sulke briewe soms regstreeks oor die radio of TV gelees word, gewoonlik in 'n nuusprogram of 'n kletsradioprogram. In dié geval kan daar ook gepraat word van kykerbriewe of luisteraarbriewe, afhangend van die medium.

In die akademiese uitgewersbedryf is briewe aan die redakteur van 'n akademiese joernaal gewoonlik 'n oop resensie nadat die vorige publikasie verskyn het, dikwels krities oor sekere aspekte van daardie uitgawe. Die skrywers van die oorspronklike stukke reageer soms met hul eie briewe. Omstrede referate in hoofstroomjoernale lok dikwels etlike briewe aan die redakteur uit. 'n Deeglike aanhalingsindeks gee 'n lys van die oorspronklike referate saam met al die reaksies daarop. Afhangend van die lengte van die brief en die joernaal se styl, kan ander soort opskrifte gebruik word soos "Portuurkommentaar". Daar is 'n paar variasies op dié gebruik. Party joernale vereis altyd kommentare ook, wat dan saam met die oorspronklike referaat geplaas word, in 'n proses wat "oop portuurkommentaar" genoem word. In die geval waar joernale eers elektronies uitgegee word, kan briewe aan die redakteur wat nie versoek is nie, asook die skrywer se antwoord, gelyktydig in die gedrukte weergawe verskyn, solank hulle gestuur word in die tydperk tussen die elektroniese publikasie en sy verskyning in druk.

Onderwerpe[wysig | wysig bron]

Die onderwerpe van briewe aan die redakteur dek 'n wye verskeidenheid. Die mees algemene onderwerpe is onder meer:

  • Die steun of weerstand van 'n standpunt in die koerant se redaksionele kommentaar, of in reaksie op 'n ander leser se brief aan die redakteur.
  • Kommentaar op 'n aktuele kwessie wat bespreek word deur 'n regeringsentiteit  – plaaslik, streeks of nasionaal, afhangend van die publikasie se sirkulasie. Die skrywer sal dikwels daarop aandring dat die verkose regeringsamptenare hul besluit neem volgens die skrywer se standpunt.
  • Opmerkings oor iets wat in 'n vorige uitgawe verskyn het, soos 'n nuusberig. Sulke briewe kan óf krities óf komplementerend wees.
  • Om 'n beweerde fout of wanvoorstelling reg te stel.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Briewe aan die redakteur was nog altyd 'n kenmerk van Amerikaanse koerante. Baie van die vroeë nuusberigte en kommentaar wat vroeë Amerikaanse koerante geplaas het, is gedoen in die vorm van 'n brief. Teen die middel van die 18de eeu was briewe aan die redakteur 'n belangrike middel van politieke en sosiale diskoers. Baie invloedryke essays oor die rol van die regering oor kwessies soos persoonlike vryheid en ekonomiese ontwikkeling is gedoen in die vorm van briewe – byvoorbeeld Cato se briewe of Briewe van 'n boer in Pennsilvanië, wat wyd herdruk is in vroeë Amerikaanse koerante. Regdeur die 19de eeu is briewe aan die redakteur al hoe meer op dieselfde bladsye naby die redakteur se kommentaar in die koerant gebruik. Teen die wending van die 20ste eeu het briewe aan die redakteur permanente en vaste instellings op die kommentaarblaaie geword.

Moderne forums vir briewe aan die redakteur verskil nie veel van die vroeëres nie. 'n Tipiese forum sal tussen vyf en twaalf briewe bevat, of uittreksels uit briewe. Dikwels is die briewe wat vir publikasie gekies word, net 'n deel van die wat ontvang is. Koerante met 'n groot sirkulasie sal net 'n klein persentasie van die briewe wat hy ontvang het kan plaas, terwyl koerante met 'n klein sirkulasie bykans al die briewe plaas van die betreklik min briewe wat hulle ontvang. Redakteurs lees gewoonlik al die briewe wat hulle ontvang, maar die meeste van hulle sal sommer uit die staanspoor alle briewe afkeur wat vloekwoorde bevat, laster pleeg, rassisties is, persoonlike aanvalle is teen individue en spesifieke organisasies, of wat buitensporig lank is (die meeste publikasies beveel 'n perk van 200 tot 500 woorde aan) of briewe wat naamloos ingestuur is.

Die kwessie van naamlose briewe is 'n taamlik nuwe ontwikkeling in die bestuur van briewe aan die redakteur. Voor die Koue Oorlog-paranoia van die middel van die 20ste eeu was anonieme briewe aan die redakteur algemeen. Trouens, die reg om anoniem te mag skryf is beskou as sentraal tot die vrye pers/vrye spraakbeweging (soos in die hofsaak in 1735 teen John Peter Zenger, wat begin is met 'n naamlose essay). Teen die 1970's het redakteurs 'n sterk negatiewe houding teen naamlose briewe ontwikkel, en teen die einde van die 20ste eeu het sowat 94% onmiddellik naamlose briewe afgekeur. Party koerante het in die 1980's en 90's spesiale anonieme opinieforums geskep wat lesers in staat gestel het om óf kort mondelingse menings per telefoon weer te gee (wat dan getik en gepubliseer is) of briewe te stuur wat ongeteken is en waar die skrywer 'n skuilnaam gebruik. Hoewel baie joernaliste die anonieme inbelforums afgemaak het as oneties (iemand kan byvoorbeeld 'n ongegronde mening uitspreek sonder kommer oor die gevolge of om die mening met harde feite te steun), het die voorstanders daarvan gesê dat sulke forums die persvryheid van lewendige, ongeïnhibeerde debatvoering handhaaf soos wat dit in die vroeë koerante was.

Hoewel dit as hoofsaaklik 'n funksie van gedrukte publikasies beskou word, is briewe aan die redakteur ook deel van die elektroniese media. In televisiejoernalisme was briewe aan die redakteur nog altyd 'n halfgereëlde kenmerk van 60 Minutes en die nuusprogramme van National Public Radio in die VSA. Briewe aan die redakteur kom algemeen voor in verskeie gedaantes op die internet.

Teen die 21ste eeu het die internet 'n afleweringsdiens geword vir baie briewe aan die redakteur deur e-pos en nuus-webwerwe (trouens, nadat verskeie koeverte met poeier wat daarvan verdink is dat dit antraks bevat na wetmakers en joernaliste gestuur is, het talle nuusorganisasies aangekondig dat hulle in die toekoms net e-posbriewe aanvaar). Omdat die internet die potensiële leserstal van redaksionele kommentaar- en meningstukke by klein publikasies uitgebrei het, kan hul omstrede redaksionele kommentaar of rubrieke soms veel meer briewe lok as waaraan hulle gewoond was – soveel so dat sommige koerante se e-posbedieners gaan staan het.

Redakteurs is dikwels die teiken van briefskryfveldtogte, wat ook “astroturfing” genoem word, waar voorbeeldbriewe oor die internet versprei word om gekopieer of oorgeskryf te word en aangebied te word as persoonlike briewe.[2][3]

Hoewel die bestuur van briewe aan die redakteur min aandag kry in vaktydskrifte, plaas een organisasie, die Nasionale Konferensie van Redaksionele Skrywers, dikwels artikels oor die bestuur van briewe aan die redakteur in hul nuusbrief, The Masthead, en by hul jaarlikse vergaderings. Een van die konferensie se grootste voorstanders van briewe aan die redakteur, Ronald D. Clark van die St. Paul Pioneer Press, skryf: "Beskou briewe as 'n barometer van hoe goed jy lesers of kykers betrokke kry. Hoe meer briewe jy kry, hoe beter maak jy met hulle kontak. Hoe minder jy kry, hoe sterker is die teken dat jy hulle aan die slaap sus."

Aan die ander kant sal baie redakteurs toelaat dat briewe geplaas word waar die naam en adres van die briefskrywer aan die redakteur bekend gemaak word, maar wat dan nie in die publikasie verskyn nie. Dit kan 'n debat aanhelp oor kwessies wat persoonlik, omstrede of 'n verleentheid is, maar nogtans belangrik is om in 'n openbare debat aangeroer te word.

Soms sal 'n brief aan 'n redakteur van 'n plaaslike koerant, soos die "Dear IRS"-brief wat Ed Barnett aan die Wichita Falls Times Record News in Wichita Falls, Texas, geskryf het, selfs die aandag trek van die nasionale media.[4]

Verdraaiings[wysig | wysig bron]

Deur 'n brief onder 'n vals naam te skryf om steun vir 'n jouself te werf, of om jou teenstander te kritiseer, kan ernstige gevolge hê. Die Kanadese politikus Paul Reitsma se loopbaan het in 1999 in 'n skandaal geëindig nadat hy 'n brief aan 'n koerant onderteken het as "Warren Betanko", waarin hy homself prys en sy teenstander aanval. Die plaaslike koerant het 'n voorbladberig geplaas onder die opskrif  "MLA Reitsma is a liar and we can prove it".[5]

In 1966 in Israel was die Herut-party se destydse opposisieleier Menachem Begin in 'n skandaal gewikkel en sy kop is geëis nadat briewe hom skerp aangeval het. Daar is bewys die briewe, wat in groot dagkoerante geplaas is, is deur Begin se mededingers vir die leierskap van sy party geskryf en aan die koerante gestuur onder verskeie skuilname. Gevolglik is die mededingers se geloofwaardigheid aangetas en hulle is uiteindelik uit die party geskors, wat gehelp het om Begin se leierskapposisie te versterk totdat die party in 1977 die nasionale verkiesing gewen het en hy die Eerste Minister van Israel geword het.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. http://uwp.duke.edu/wstudio/resources/documents/letter_to_editor.pdf.
  2. Action Tips: Organize a Letter Writing Campaign Dosomething.org
  3. Sample LTE Geargiveer 3 Augustus 2012 op Wayback Machine The Jewish Federations of North America
  4. 'Dear IRS' rant against taxes hits nerve Geargiveer 12 Maart 2009 op Wayback Machine, Chicago Sun-Times, March 9, 2009
  5. "Disgraced B.C. MLA Reitsma seeks political redemption". CBC News (in Engels). 24 September 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 November 2017.