Suid-Afrikaanse siviele ordes en dekorasies: 2002-
Hierdie artikel behoort versmelt te word met Lys van Suid-Afrikaanse ordes, dekorasies en medaljes.
Maak seker om die inhoud te skuif na die bladsy wat reeds aan Wikidata gekoppel is!
Indien altwee gekoppel is, sien hier.
|
Hierdie artikel moet skoongemaak of andersins verbeter word. Hierdie artikel voldoen nie tans aan die hoë gehaltestandaarde waarna Wikipedia streef nie. Voel vry om self in te spring en verbeterings te maak, en verwyder hierdie kennisgewing ná die tyd. Vir meer hulp, sien die redigeringshulp. Daar is moontlik kommentaar in die artikel of op die besprekingsblad oor wat verbeter moet word. |
'n Nuwe stelsel van nasionale ordes, die hoogste eerbewys wat die President kan toeken aan landsburgers en buitelanders wat belangrike bydraes tot die land gemaak het, is in 2002 in Suid-Afrika bekendgestel.
'n Nuwe stelsel van nasionale ordes, die hoogste eerbewys wat die President kan toeken aan landsburgers en buitelanders wat belangrike bydraes tot die land gemaak het, is in 2002 in Suid-Afrika bekendgestel. Die ordes word toegeken deur die President, bygestaan deur die Direkteur-Generaal in die Presidensie, wat ook dien as die Registrateur van Nasionale Ordes, en die Advieskomitee oor Nasionale Ordes.
Die nuwe ordes is geskep in die gees van die simboliese stappe weg van Suid-Afrika se verlede van haat, uitsluiting en diskriminasie op grond van geslag, kleur en geloof. Van die hoofmomente op hierdie pad was reeds die hys van die nuwe Suid-Afrikaanse vlag in 1994 en die indiensneming van 'n nuwe heraldiese wapen op 27 April 2000. Hiermee is 'n nuwe perspektief gebore wat Afrika en sy simbole erken in die geboorte van 'n nuwe Suid-Afrika.
Drie nuwe ordes
[wysig | wysig bron]Die drie nuwe nasionale ordes is:
Hierdie orde word toegeken aan Suid-Afrikaanse burgers vir uitstaande prestasie en uitnemendheid.
Sentrale motief / Simboliek
[wysig | wysig bron]Mapungubwe - Die Koninkryk van Mapungubwe het meer as duisend jaar gelede in die noorde van Suid-Afrika bestaan. Dié koninkryk is onderskei deur 'n gesofistikeerde regeringstelsel, 'n ontwikkelde landboustelsel en myn- en metallurgienywerheid. Mapungubwe het wyd en syd handel gedryf - met lande tot so ver weg as China. Mapungubwe het in sy tyd die uitnemendheid van menslike denke en vindingrykheid verteenwoordig.
Elemente
[wysig | wysig bron]- Mapungubwe-renoster
Hierdie welbekende goue beeldjie van 'n renoster is by die argeologiese opgrawing van Mapungubwe ontdek. 'n Met goud geplateerde figuurtjie is rondom 'n sagte kern - waarskynlik gekerfde hout - gevorm. Hierdie beeldjie is getuie van die uitnemende menslike vindingrykheid wat in die koninkryk bestaan het.
- Mapungubwe-heuwel
Die heuwel vorm die agtergrond van die orde. Dit is 'n sandsteenheuwel wat neergelê is op modderafsettings in 'n droë, subtropiese gebied met ongereëlde somerreëns. Die uitgrawings by die vindplaas het getoon dat uitnemendheid gegroei het uit die moeilikste natuurlike omstandighede.
- Mapungubwe-septer
Die septer van Mapungubwe word op die orde aan albei kante van die goudsmeltpot geplaas. Hierdie septer is ook in 'n graf by die vindplaas ontdek. Versierde goudsmeltpot - Die basiese simmetriese vorms op die goudsmeltpot, wat oorvloei, is simbolies van die oorvloed aan uitnemendheid, wetenskap en kreatiwiteit en getuienis van die vroegste prestasies in die metallurgie.
Opkomende son - Die nuwe era wat vir Afrika aanbreek.
Vier uithoeke van die wêreld - Die uithoeke is simbolies van die prestasies van Suid-Afrikaners wêreldwyd.
Smeltoond - Die reinigende en lewegewende eienskappe van vuur, wat sedert die Ystertydperk gebruik is om ontwikkeling en uitnemendheid in beskawings en gemeenskappe te bevorder.
Orde van die Kremetart
[wysig | wysig bron]Die Orde van die Kremetart word toegeken aan Suid-Afrikaanse burgers vir voortreflike diens. Dit word toegeken vir diens bo en behalwe die normale diens aan die gemeenskap. Dit word toegeken vir uitstekende en uitsonderlike bydraes in die volgende kategorieë:
- Die stryd om demokrasie,
- Die bou van demokrasie en menseregte,
- Nasiebou,
- Vrede en sekuriteit,
- Joernalistiek, die letterkunde, kuns, kultuur, sport en musiek,
- Die sakewêreld en die ekonomie,
- Wetenskap, medisyne en tegniese innovasie en
- Gemeenskapsdiens.
Simboliek / Ontwerpelemente
[wysig | wysig bron]Die Orde vind sy inspirasie in die kremetartboom, wat 'n tropiese boom is wat in Afrika voorkom. Die oorsprong van die naam baobab is deel van die rykdom aan legendes en misterieë van Afrika. Die kremetart is 'n belangrike element in landbou-bosbou in Afrika, aangesien die bas vir klere en tou gebruik word en die vrugte vir kos en brandstof, sowel as baie ander bruikbare produkte.
Elemente
[wysig | wysig bron]Kremetart (Baobab of Adonsonnia digitata) - bekend vir sy wortels en langlewendheid. Die boom verskaf nie net koelte en plek vir vergaderings nie, maar ondersteun ook die gemeenskappe waarin dit groei.
Negekantige vorm - Die negekantige poligon-agtergrond is simbolies van die baie verskillende gebiede van moontlike bydraes en diens wat 'n vooruitstrewende en progressiewe nasie bou. Die ikoon is ook simbolies van die nege provinsies van Suid-Afrika.
Uitwendige organiese houvorm - Dié houvorm het die tekstuur van die bas van die kremetart. Die bas word algemeen gebruik vir die maak van matte en hoede.
Hierdie Orde word toegeken aan buitelanders (staats- en regeringshoofde en ander buitelandse hooggeplaastes) vir vriendskap aan Suid-Afrika betoon. Dit is daarom 'n Orde van vrede, samewerking en aktiewe uitdrukking van solidariteit en ondersteuning.
Die Orde staan vir 'n noodsaaklike pilaar van internasionale en multilaterale betrekkinge. Al die toekennings sluit vier elemente in: 'n wandelstaf/kierie, 'n halskenteken, 'n miniatuurroset en 'n lapelroset. Die laaste Orde bestaan uit drie elemente: 'n halskenteken, 'n miniatuur- en 'n lapelroset.
Simboliek / Ontwerpelemente
[wysig | wysig bron]Sentrale motief / Simboliek
Oliver Tambo - O R Tambo het 'n groot rol gespeel in die groei en ontwikkeling van die internasionale beweging van solidariteit teen rassisme en apartheid. Hy het onder meer die eerste sendings van die vryheidsbeweging in Egipte, Marokko, Ghana en Londen gestig. Dit was 'n klein begin om die vriende van Suid-Afrika wêreldwyd te verenig in 'n aaneenlopende en volgehoue mobilisasie van die internasionale gemeenskap ter ondersteuning van 'n vrye en demokratiese Suid-Afrika en teen die booshede van rassisme, onderdrukking en apartheid.
Majola (Molslang) - Die molslang is die slang wat volgens legende babas by geboorte besoek. Dit maak nooit die baba of familielede seer nie en die enigste vriendelike manier om dit weg te dryf, is vir die moeder om dit met haar eie borsmelk te spuit. Dit besoek die baba om hom/haar voor te berei vir 'n suksesvolle en veilige volwasse lewe. Dit kom as vriend en beskermheer.
Die slang se vriendskap is nie geanker in 'n goedhartige demonstrasie van welwillendheid nie, maar eerder in die aktiewe uitdrukking van solidariteit en die strewe om die langtermyn-sukses van die jong, groeiende lede van die menseras te ondersteun en aan te moedig.
Die slang leef voort in die mitologie van Afrika as gevolg van 'n klassieke verhaal met die titel The wrath of the ancestors (Die wraak van die voorvaders) deur A C Jordan. Hierdie verhaal keer die konvensionele siening van die slang as 'n giftige dierasie om en bied 'n bekendstelling aan die breër Afrika-interpretasie van die slang as 'n vriend en lid van 'n dinamiese ekologie.
Elemente
[wysig | wysig bron]Wandelstaf -Die wandelstaf (kierie) is gekerf uit donker, inheemse hout en is 'n simbool van waardering vir die steun en solidariteit wat bewys is, sowel as 'n verbintenis om die ontvanger op sy beurt te ondersteun en by te staan.
Majola - Die waaksame oog met hake aan die bo- en onderkant is 'n simbool van die aktiewe uitdrukking van solidariteit en steun vir Suid-Afrika. 'n Tomoye bestaande uit vier seksies - is geïnspireer deur die universele jin-en-jang-simbool wat spreek van 'n bymekaarkompunt vir verskillende spirituele energieë.