Gaan na inhoud

Akupunktuur: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Lee en Tang verwysings
He verwysing
Lyn 18: Lyn 18:
In 'n poging om die tegniek wetenskaplik te evalueer, het navorsers in die Ooste en die Weste die doeltreffendheid van akupunktuur bestudeer in proefdiere en in groot groepe pasiënte. In [[China]] is 600 pasiënte met gebrekkige bloedtoevoer na die hart met akupunktuur behandel. Volgens die navorsers het bykans al die pasiënte baat gevind by die behandeling. Publikasie vooroordeel is 'n bekommernis in die resensies van willekeurige gekontroleerde proewe van akupunktuur.<ref name="Lee"/><ref name="Tang"/>
In 'n poging om die tegniek wetenskaplik te evalueer, het navorsers in die Ooste en die Weste die doeltreffendheid van akupunktuur bestudeer in proefdiere en in groot groepe pasiënte. In [[China]] is 600 pasiënte met gebrekkige bloedtoevoer na die hart met akupunktuur behandel. Volgens die navorsers het bykans al die pasiënte baat gevind by die behandeling. Publikasie vooroordeel is 'n bekommernis in die resensies van willekeurige gekontroleerde proewe van akupunktuur.<ref name="Lee"/><ref name="Tang"/>


'n Evaluering van die gehalte van willekeurige gekontroleerde proewe op tradisionele Chinese medisyne, insluitend akupunktuur, het tot die gevolgtrekking gekom dat die metodologiese kwaliteit van die meeste sulke proewe (insluitende randomisering, eksperimentele beheer en verblinding) oor die algemeen swak was, veral vir proewe wat in Chinese joernale gepubliseer is.<ref name="He"/>
Uit verskeie studies wat in China en die Weste op konyne gedoen is, blyk dit dat akupunktuur nie net op suggestie gebaseer is nie. Daar is aanduidings dat die naaldstimulasie die breinstowwe endorfiene en enkefaliene vrystel. Hierdie stowwe is natuurlike pyninhibeerders wat deur die brein vrygestel word. Daar is ook gevind dat die middel naloksoon die pynverligtingseffek van akupunktuur gedeeltelik blokkeer. [[Naloksoon]] word gewoonlik gebruik om die werking van morfien en morfienagtige stowwe soos endorfiene te blokkeer.

Uit verskeie studies wat in China en die Weste op konyne gedoen is, blyk dit dat akupunktuur nie net op suggestie gebaseer is nie. Daar is aanduidings dat die naaldstimulasie die breinstowwe endorfiene en enkefaliene vrystel.


== Verwysings ==
== Verwysings ==
Lyn 31: Lyn 33:
<ref name="ERNST2006">
<ref name="ERNST2006">
{{cite journal | last=ERNST | first=E. | title=Acupuncture - a critical analysis | journal=Journal of Internal Medicine | publisher=Wiley | volume=259 | issue=2 | year=2006 | issn=0954-6820 | doi=10.1111/j.1365-2796.2005.01584.x | pages=125–137|language=Engels}}
{{cite journal | last=ERNST | first=E. | title=Acupuncture - a critical analysis | journal=Journal of Internal Medicine | publisher=Wiley | volume=259 | issue=2 | year=2006 | issn=0954-6820 | doi=10.1111/j.1365-2796.2005.01584.x | pages=125–137|language=Engels}}
</ref>

<ref name="He">
{{cite journal | first=J| last=He | coauthors =Du L; Liu G; Fu J; He X; Yu J; Shang L | title = Quality assessment of reporting of randomization, allocation concealment, and blinding in traditional Chinese medicine RCTs: a review of 3159 RCTs identified from 260 systematic reviews | journal = Trials | volume = 12 | issue = 1 | pages = 122 | date = Mei 2011 | pmid = 21569452 | pmc = 3114769 | doi = 10.1186/1745-6215-12-122|language=Engels }}
</ref>
</ref>


Lyn 41: Lyn 47:
</ref>
</ref>


<ref name="Tang">{{cite journal | first = JL| last=Tang| coauthors= Zhan SY; Ernst E | title = Review of randomised controlled trials of traditional Chinese medicine | journal = BMJ | volume = 319 | issue = 7203 | pages = 160–1 | date = July 1999 | pmid = 10406751 | pmc = 28166 | doi = 10.1136/bmj.319.7203.160|language=Engels }}
<ref name="Tang">{{cite journal | first = JL| last=Tang| coauthors= Zhan SY; Ernst E | title = Review of randomised controlled trials of traditional Chinese medicine | journal = BMJ | volume = 319 | issue = 7203 | pages = 160–1 | date = Julie 1999 | pmid = 10406751 | pmc = 28166 | doi = 10.1136/bmj.319.7203.160|language=Engels }}
</ref>
</ref>
}}
}}

Wysiging soos op 19:07, 2 Julie 2019

Naalde word in 'n pasiënt se arm gedruk.
Spesiale naalde wat gebruik word.
Akupunktuurkaart uit die Ming-dinastie.

Akupunktuur ("Aku" is die Latynse term vir naald en "punktuur" is 'n ander woord vir prikking)[1] is 'n pseudowetenskap[2] wat as 'n 4 000 jaar oue omstrede alternatiewe medisynestelsel uit China ontstaan het. Dit is gebaseer op die geloof dat daar senuweeverbindings tussen die liggaamsorgane en die veloppervlak is, alhoewel daar geen bewyse hiervoor is nie.[3] Verder word daar geglo dat wanneer 'n orgaan siek is, ontstaan daar gevoelige akupunktuurpunte op, of net onder, die vel. Die redes vir die ontstaan van sulke punte en hul aard is nie duidelik nie.[3] Akupunktuur behels die stimulasie van hierdie punte met dun naalde om die vloei van energie te herstel. Daar is geen bewyse van die onstaan en aard van hierdie energie nie.[3]

Om stimulasie in die hand te werk, word die naalde in die rondte gedraai nadat dit in die vel gesteek is. Daar is praktisyns wat 'n ligte elektriese stroom deur die naalde stuur, eerder as om dit te draai. "Kama-Akupunktuur", waarin die akupuntuur uitgevoer word sonder om naalde te gebruik, het die selfde resultate as akupuntuur met naalde. Die resultate van beide soort akupunktuur word toegeskryf aan die plasebo-effek.[2][4]

Geskiedenis

Dié tegniek word al hoe meer in Westerse lande deur privaatpraktisyns gebruik - ook in Suid-Afrika. Die ou Chinese het 365 akupunktuurpunte op verskillende dele van die liggaam geïdentifiseer, maar moderne akupunktuurkaarte toon ongeveer 2 000 punte wat op verskillende lengtelyne oor die liggaam lê. In die vroegste tye was die naalde wat vir akupunktuur gebruik is, uit klip gekerf. Later is koper- en silwernaalde gebruik, maar vandag word die naalde meestal uit vleklose staal vervaardig, omdat dit makliker is om te steriliseer nadat dit gebruik is.

Behandeling

Die tegniek word gebruik om 'n hele reeks siektetoestande te behandel, onder meer pyn tydens sjirurgie, chroniese pyn, rumatiese toestande, dwelmverslawing en artritis. Dit word steeds in Chinese hospitale gebruik, dikwels in kombinasie met konvensionele behandelings en meestal vir pynverligting.

Sommige geneeshere gebruik ook akupuntuur in plaas van konvensionele narkose. Chinese dokters maak daarop aanspraak dat akupunktuur minder gevaarlik is as middelgeïnduseerde narkose en pynverdowing, omdat hulle glo dat dit nie die normale fisiologie van die liggaam versteur nie. 'n Sistematiese oorsig wat deur mediese wetenskaplikes aan die universiteite van Exeter en Plymouth gedoen is, het min bewys van akupunktuur se effektiwiteit in die behandeling van pyn gevind.[4]

Evaluering

In 'n poging om die tegniek wetenskaplik te evalueer, het navorsers in die Ooste en die Weste die doeltreffendheid van akupunktuur bestudeer in proefdiere en in groot groepe pasiënte. In China is 600 pasiënte met gebrekkige bloedtoevoer na die hart met akupunktuur behandel. Volgens die navorsers het bykans al die pasiënte baat gevind by die behandeling. Publikasie vooroordeel is 'n bekommernis in die resensies van willekeurige gekontroleerde proewe van akupunktuur.[5][6]

'n Evaluering van die gehalte van willekeurige gekontroleerde proewe op tradisionele Chinese medisyne, insluitend akupunktuur, het tot die gevolgtrekking gekom dat die metodologiese kwaliteit van die meeste sulke proewe (insluitende randomisering, eksperimentele beheer en verblinding) oor die algemeen swak was, veral vir proewe wat in Chinese joernale gepubliseer is.[7]

Uit verskeie studies wat in China en die Weste op konyne gedoen is, blyk dit dat akupunktuur nie net op suggestie gebaseer is nie. Daar is aanduidings dat die naaldstimulasie die breinstowwe endorfiene en enkefaliene vrystel.

Verwysings

  1. Aung, S.K.H.; Chen, W.P.D. (2011). Kliniese Inleiding tot Mediese Akupunktuur. Complementary medicine (in Engels). Thieme. ISBN 978-1-60406-628-9. Besoek op 2 Julie 2019.
  2. 2,0 2,1 Berman, Brian M. (29 Julie 2010). "Akupunktuur vir chroniese laerugpyn". New England Journal of Medicine (in Engels). Massachusetts Medical Society. 363 (5): 454–461. doi:10.1056/nejmct0806114. ISSN 0028-4793. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  3. 3,0 3,1 3,2 ERNST, E. (2006). "Acupuncture - a critical analysis". Journal of Internal Medicine (in Engels). Wiley. 259 (2): 125–137. doi:10.1111/j.1365-2796.2005.01584.x. ISSN 0954-6820.
  4. 4,0 4,1 Lee, MS (April 2011). "Acupuncture: does it alleviate pain and are there serious risks? A review of reviews" (PDF). Pain (in Engels). 152 (4): 755–64. doi:10.1016/j.pain.2010.11.004. PMID 21440191. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  5. Lee, A (September 2006). "Publication bias affected the estimate of postoperative nausea in an acupoint stimulation systematic review". Journal of Clinical Epidemiology (in Engels). 59 (9): 980–3. doi:10.1016/j.jclinepi.2006.02.003. PMID 16895822. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  6. Tang, JL (Julie 1999). "Review of randomised controlled trials of traditional Chinese medicine". BMJ (in Engels). 319 (7203): 160–1. doi:10.1136/bmj.319.7203.160. PMC 28166. PMID 10406751. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)
  7. He, J (Mei 2011). "Quality assessment of reporting of randomization, allocation concealment, and blinding in traditional Chinese medicine RCTs: a review of 3159 RCTs identified from 260 systematic reviews". Trials (in Engels). 12 (1): 122. doi:10.1186/1745-6215-12-122. PMC 3114769. PMID 21569452. {{cite journal}}: Onbekende parameter |coauthors= geïgnoreer (hulp)

Eksterne skakels