Epidemiologie
Epidemiologie is die studie en analise van die verspreiding (wie, waar en wanneer), patrone en oorsake van gesondheids- en siektetoestande in gedefinieerde bevolkingsgroepe.
Dit is 'n hoeksteen van openbare gesondheid en vorm beleidsbesluite en bewysgebaseerde praktyk deur die identifisering van risikofaktore vir siektes en teikens vir voorkomende gesondheidsorg. Epidemioloë help met studieontwerp, versameling en statistiese ontleding van data, wysiging van interpretasie en verspreiding van resultate (insluitend ewekniebeoordeling en af en toe sistematiese oorsig). Epidemiologie was behulpsaam om die werkswyse (of metodologie) te ontwikkel wat gebruik word in kliniese navorsing, openbare gesondheidstudies en, in mindere mate, basiese navorsing in die biologiese wetenskappe.[1]
Die belangrikste areas van epidemiologiese studie sluit in oorsaak van siektes, oordraging, uitbraakondersoek, siektebewaking, omgewingsepidemiologie, forensiese epidemiologie, beroepsepidemiologie, sifting, biomonitering en vergelykings van behandelingseffekte soos in kliniese toetse. Epidemioloë maak staat op ander wetenskaplike dissiplines soos biologie om siekteprosesse beter te verstaan, statistieke om die data doeltreffend te gebruik en gepaste gevolgtrekkings te maak, sosiale wetenskappe om nabye en distale oorsake beter te verstaan, en ontwerp vir blootstellingbepaling.
Die onderskeid tussen 'epidemie' en 'endemies' is eerste deur Hippokrates getref,[2] om te onderskei tussen siektes wat 'n populasie (epidemie) 'besoek' en die wat binne 'n populasie (endemies) is.[3] Dit lyk asof die term "epidemiologie" die eerste keer gebruik is om die studie van epidemies in 1802 deur die Spaanse dokter Villalba in Epidemiología Española te beskryf.[3] Epidemioloë bestudeer ook die interaksie van siektes in 'n bevolking, 'n toestand wat bekend staan as 'n sindemie.
Die term epidemiologie word nou wyd toegepas om die beskrywing en oorsaak van nie net epidemie, aansteeklike siektes nie, maar ook siekte in die algemeen, insluitend verwante toestande, te dek. Enkele voorbeelde van onderwerpe wat deur epidemiologie ondersoek is, sluit in hoë bloeddruk, geestesongesteldheid en vetsug. Daarom is hierdie epidemiologie gebaseer op hoe die patroon van die siekte veranderinge in die funksionering van mense veroorsaak.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Porta, Miquel (2014). A Dictionary of Epidemiology (6de uitg.). New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-997673-7. Besoek op 16 Julie 2014.
- ↑ Hippokrates (~200 BC). Airs, Waters, Places.
- ↑ 3,0 3,1 Carol Buck, Alvaro Llopis; Enrique Nájera; Milton Terris (1998) The Challenge of Epidemiology: Issues and Selected Readings. Scientific Publication No. 505. Pan American Health Organization. Washington, DC. p. 3.
| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
