Wys bron van Aum Shinrikyo

[[Lêer:AUM Shinrikyo former Tokyo HQ 2011.JPG|duimnael|Aum Shinrikyo se voormalige hoofkwartier in Aoyama, Tokio 2011]]
'''Aum Shinrikyo''' ([[Japannees]]ː Ō ウ ム 真理 教, '''Ōmu Shinrikyō'''), nou verdeel in ''Aleph'' en ''Hikari no Wa'', was 'n [[Japan]]nese [[terrorisme|terreursekte]] wat voorheen gelei is deur Asahara Shoko. In 1995 het die [[sekte]] bekend geword vir die aanval op die metro van [[Tokio]] met tuisgemaakte senuweegas, sarin. Dertien mense is dood en 5 500 beseer in hierdie aanval. Dit het later geblyk dat hierdie doodskultus die jaar tevore verantwoordelik was vir 'n vroeëre sarin-aanval. Baie lede van die groep het nie daarvan geweet nie. Diegene wat die aanval in die geheim uitgevoer het, het dit gedoen sonder dat die gewone gelowiges daaroor ingelig is nie.

Aum Shinrikyo is deur verskillende lande, insluitend [[Kanada]], [[Kazakstan]] en die [[Verenigde State]] as 'n terroriste-organisasie bestempel. Die Japanse Nasionale Kommissie vir Veiligheid beskou Aleph en Hikari no Wa as gevaarlike afsplitsings uit die doodskultus en het in Januarie 2015 aangekondig dat hulle vir minstens nog drie jaar gemonitor moet word. 

== Asahara Shoko ==
Asahara Shoko se regte naam is Matsumoto Chizuo (麻原彰晃). In 1987 het hy sy naam verander. Hy is op 2 Maart 1955 gebore, die vierde seun in 'n gesin van vyf broers en twee susters. Sy vader was 'n bekwame tatami-vervaardiger<ref>'n Tatami is 'n Japannese mat, gemaak van gevlegte en geplooide rysstrooi.</ref>  in 'n landelike omgewing in Yatsushiro, geleë op die suidelike eiland [[Kyūshū]]. Omdat Asahara met 'n oorerflike vorm van [[gloukoom]] gebore is, kon hy niks met sy linkeroog en slegs dertig persent met sy regteroog sien nie. Asahara se vader kon nie goeie onderwys vir sy kinders bekostig nie, en het die verskoning van Asahara se slegte oë aangegryp om hom na 'n (regeringsgesubsidieerde) skool vir blindes te stuur. Sy vader het weggesteek dat Asahara nie heeltemal blind was nie, sodat hy steeds vir 'n volle toekenning vir 'n beurs in aanmerking sou kom.

Sy skoolloopbaan het nie heeltemal onopgemerk verloop nie. Asahara het sy slegte oë gebruik om gunste van ander te kry en om deur sy medestudente bevoorreg te word. Dit is bekend dat hy geweld gebruik het teen sommige van sy 'dienaars' wat hom nie gehoorsaam het nie, en dat baie van die studente bang was vir sy gewelddadige uitbarstings. Tog kan hy soms baie besorgd wees en tevrede wees met die welstand van ander. Hy was nie 'n stabiele persoon nie, hoewel hy oor die algemeen 'n goeie student was.

Na die hoërskool wou Asahara [[medisyne]] aan die Universiteit van Kumamoto studeer, maar is weens slegte sig nie toegelaat nie. As gevolg daarvan het hy [[akupunktuur]] en [[tradisionele Chinese medisyne]] begin studeer, 'n rigting wat dikwels deur gesiggestremdes gevolg is.

In 1977 besluit hy om na [[Tokio]] te verhuis om daar 'n nuwe lewe te begin. Hy het hom voorberei op die toelatingseksamen van die [[Universiteit van Tokio]]. Toe hy nie hierdie eksamen geslaag het nie, het hy hoop opgegee om 'n universiteitsopleiding te volg.

As gevolg van die poging het Asahara sy latere vrou ontmoet. Hy was saam met Ishii Tomoko op die pendeltrein na die universiteit. Hy het later gesê dat hy van die eerste oomblik af verlief was, en dat hy tydens hul tweede ontmoeting haar vertel het dat sy binnekort sy vrou sou word. Sy het weer gesê dat sy hom aanvanklik vreemd gevind het, maar na 'n ruk verlief geraak het. Hulle trou in Januarie 1978. Hul eerste dogter is in 1979 gebore. Hulle het altesaam vier dogters en twee seuns gehad, waarvan die laaste in 1994 gebore is. By die geboorte van hul eerste dogter, het Asahara begin besef dat hy sy drome om aan die universiteit te studeer moes opsy sit en dat hy geld nodig het, begin verdien vir sy gesin.

Asahara en sy vrou het in Funabashi gewoon, waar hulle hul eie praktyk geopen het wat spesialiseer in akupunktuur en Chinese kruie medisyne. Die besigheid was 'n sukses, maar Asahara was nie tevrede met materiële welvaart nie. Hy was voorheen geïnteresseerd in [[godsdiens]] en daarom het hy in 1980 aktief godsdiens begin beoefen. Deur sy [[joga]]-oefeninge beweer hy in 1981 dat hy 'n Kundalini-ontwaking ervaar het. In dieselfde jaar het hy by die (destydse) nuwe godsdiens Agonshū aangesluit. Skaars drie jaar later, in 1984, verlaat hy die kultus om sy eie joga-klub in Tokio te stig. Verskeie van sy eerste volgelinge was voormalige Agonshu-lede wat die sekte saam met hom verlaat het.

== Doktriene ==
Aum Shinrikyo se eklektiese ideologie het sy oorsprong in [[Boeddhisme]], [[Hindoeïsme]] en Japanese volksgodsdienste. Boeddhistiese, Hindoe- en Joga-tekste word onder andere gebruik.

Aum bring elemente uit verskillende godsdienste bymekaar om sy eie godsdiens te vorm ([[sinkretisme]]). 'n Voorbeeld is [[Shiva]], 'n Hindoe-god wat staan vir vernietig. Die twee belangrikste punte in die denke van Aum is die skepping van die heelal en die vernietiging daarvan.

'n Tweede doel is om die uiteindelike gemoedstoestand te verkry, die sogenaamde Boeddhistiese verligting. Hierdie voorwaarde kan slegs bereik word deur streng oefening. Jogaskole en Boeddhisme het dieselfde doel, maar hulle probeer dit op 'n ander manier bereik. Asahara het volgelinge vermaan om die bestemming te bereik op die manier waarop hy voorgestel het; sy volgelinge moet gefokus bly op die pad wat hy uitgestippel het. Hy het geglo dat as iemand ooit aan 'n individu verduidelik het hoe om die uiteindelike doel te bereik, so persoon dan aan die persoon getrou moes gebly het en dit dan op sy manier moet doen.

Om verligting te bewerkstellig, moes 'n mens 'n sekere pad volg, nie daarvan afwyk nie en hard oefen. Mense moes regulasies volg, van voor af begin en hulself opwerk. Dit het hulle gedoen deur na toesprake te luister wat Asahara self gekies het (toesprake uit Boeddhisme en van homself) en deur joga-oefeninge te doen. Op hierdie manier kan 'n mens altyd op 'n hoër vlak werk, en elke keer nader aan sy of haar se ware self beweeg. 'n Belangrike punt hier was dat die ''shukkesha'' nie deur enigiemand of enigiets van hul pad moes geneem word nie. 'n Streng skeiding van die buitewêreld was dus belangrik. Enigiemand wat by die organisasie aangesluit het, is van die wêreld geskei, het nie meer toegelaat om enige persoon van sy familie te sien nie, of selfs kontak met iemand van die buitewêreld gehad het nie. Hulle het in geslote gemeentes gewoon en het nie maklik uitgekom nie. Om 'n lid van Aum te word, was vir die lewe: een keer 'n volgeling, altyd 'n volgeling.

Daar is drie hoofdoelstellings in Boeddhisme: eerstens om ander te help, tweedens om verligting te kry, en derdens om gevorderde joga te beoefen. Asahara het 'n aantal boeke geskryf en gepubliseer waarin hy onder meer beweer dat die leer van die Aum bloot 'n kombinasie is van die drie dele van die Boeddhisme. Hierdie boeke beskryf ook die proses van die verskillende stadiums van verligting, wat vergelyk word met ander maniere om daardie uiteindelike toestand te bereik.

Asahara het gepreek dat die wêreld sou vergaan. Om daaruit te ontsnap en gesond te bly leef, moes 'n mens Asahara gehoorsaam en die leerstellings van Aum Shinrikyo volg. As die Japannese Asahara as hul leier sou aanvaar, sou Japan 'n land van vrede, harmonie en spiritualiteit word. Op hierdie manier sou die Japannese daardie waardes na die res van die wêreld bring, waardeur 'n tyd van wêreldvrede kon uitbreek. Volgens die denke van Aum word veronderstel dat die wêreld in elk geval sleg is, en dat die menslike lewe 'n lydingsweg is. Mens  kan slegs daardie lyding ontsnap deur joga en geestelike oefeninge om sodoende na 'n hoër stadium van "wese" te ontwikkel.

Asahara beweer dat hy self die uiteindelike stadium bereik het, en dat dit hom buitengewone magte gegee het. As gevolg hiervan, kon hy heldersiend wees, kon hy levitasie doen, en kon hy uit die kring van geboorte en dood na nirvana kon deurbreek.
Met verloop van tyd het Aum se denke ontwikkel soos met enige ander nuwe godsdiens. Waar hulle aanvanklik op die redding van lede gefokus het, het hulle later die verlossing van die ganse mensdom verkondig. Hulle was teen (Japanese) [[materialisme]]. Hier word opgemerk dat die volgelinge van Asahara hom gereeld nie te klein bedrae geld geskenk het nie, en hy het nie daardie skenkings verwerp nie. Die verwerping van rykdom en materialisme gekombineer met spiritualisme, joga en [[meditasie]], was 'n aantreklike kombinasie vir baie jong, opgeleide en welgestelde Japannees wat destyds nie regtig tuis gevoel het in die gemeenskap nie. Die kultus het die bynaam "kultus vir die elite" gekry.

== Geskiedenis ==
=== Ontstaan ===
In 1984 begin Asahara Shoko en sy vrou meditasie- en joga-klasse. Hulle het byvoorbeeld 'n joga-klub, Aum-Shinsen-no-Kai (オ ウ ム 神仙 の 会) gestig. Hulle het gou 'n paar lede gehad. Toe Asahara in 1987 terugkeer van 'n reis na die [[Himalaja]]s, het hy aan sy lede verklaar dat hy sy uiteindelike doel bereik het: die "Verligting". Hy het sy studente self geleer, en al meer mense het by die groep aangesluit. In daardie jaar het hy sy naam verander in Asahara Shoko, en dié van die organisasie na Aum Shinrikyo. In 1989 word Aum Shinrikyo deur die Japannese wetgewing as 'n godsdienstige organisasie erken.  Die aantal ondersteuners het aanhou groei.

=== Voor 1995 ===
[[File:サティアン.jpg|thumb|upright=1.25|Aum Shinrikyo-fasiliteit in Kamikuisshiki, 8 September 1996]]
In die middel van die tagtigerjare het Asahara slegs 'n klein aantal lede gewerf. Hy was berug vir sy sogenaamde levitasies en ontmoetings  met die Hindoe-god [[Shiva]], wat hom sou beveel het om 'n ideale wêreld, die koninkryk van Shambhala, te bou. Hy het ook bekendheid verwerf deur sy vergaderings in [[Indië]] in 1987 met verskeie belangrike godsdienstige leiers, waaronder die [[Dalai Lama]]. Asahara sê dat laasgenoemde hom as die nuwe Boeddhistiese leier in Japan aangewys het.

In dieselfde jaar 1987 kry die sekte sy amptelike status as 'n godsdienstige organisasie. Aum se hoofkantoor was in Tokio. Daar was kleiner takke in [[Moskou]], [[Bonn]], [[New York Stad|New York]], sowel as in verskillende stede in Japan en [[Sri Lanka]]. Die algemene hoofkwartier met 'n opleidingsentrum was in Fujinomiya geleë. Aum het tien geboue in die dorp Kamikuishiki gehad. Hulle beweer toe dat hulle 30 000 volgelinge in Rusland het, maar daar was slegs 'n getroue kern van ongeveer 200 lede. Ander buitelandse takke het min of geen aanhangers gehad nie. Aan die ander kant was die kultus in Japan gewild, veral onder jong universiteits gegradueerdes. Die organisasie het selfs soveel opgleide  lede gewen dat hulle hul bynaam hier gekry het: "kultus van die elite".

In Februarie 1989 is die opstandige lid Taguchi Shuji vermoor. Hy wou die sekte verlaat, en dit was nie volgens die wil van Asahara nie. Taguchi is verwurg deur Tomomitsu Niimi. Die eerste moord was die begin van 'n reeks moorde deur Aum-lede om die kultus te beskerm.

Asahara het gepreek dat die wêreld sou vergaan. Om daaruit te ontsnap en gesond te bly leef, moes individue Asahara gehoorsaam en die leerstellings van Aum Shinrikyo volg. As die Japannese Asahara as hul leier sou aanvaar, sou Japan 'n land van vrede, harmonie en spiritualiteit word. Op hierdie manier sou die Japannese daardie waardes na die res van die wêreld bring, waardeur 'n tyd van wêreldvrede kon uitbreek.

In Mei 1989 het 'n aantal ouers die advokaat Sakamoto Tsutsumi gehuur omdat hy ondervinding met nuwe godsdienste in Japan gehad het. In Augustus daardie jaar het die Sunday Mainichi-koerant 'n sewe-deelreeks oor Aum Shinrikyo geskryf. Die reeks bevat stellings dat Aum-lede van hul gesinne geskei is, dat hulle nie meer toegelaat word om kontak met die buitewêreld te hê nie en dat kinders nie behoorlike opleiding sou ontvang nie. Die koerant het massiewe reaksie gekry van meer as 200 voormalige Aum-lede en gesinne wat hul klagtes in briewe uitgespreek het. In reaksie hierop is ''Aum Shinrikyo Higaisha No Kai'' gestig, die vereniging van slagoffers van Aum Shinrikyo. Aum het self geantwoord deur die koerante se uitgewers en hoofamptenare te dreig.

Ongeveer daardie tyd het Sakamoto 'n vals verklaring van Asahara onthul. Asahara beweer dat toetse (uitgevoer aan die Universiteit van Tokio) bewys het dat sy bloed unieke [[DNA]] bevat, wat sy geestelike magte sou vergroot. Dit blyk dat die toetse nie plaasgevind het nie.

In November 1989 het die advokaat, sy eenjarige seun en sy vrou uit hul huis in [[Yokohama]] verdwyn. Bloed van die slagoffers en die Aum-kenteken is in die huis gevind, maar die kultus ontken enige betrokkenheid. Geen direkte bewyse is gevind wat die kultus aan die verdwynings kon koppel nie. Aum was egter tevrede met die publisiteit. Die liggame is eers in September 1995 gevind nadat 'n voormalige kultuslid betrokke by die verdwyning, 'n bekentenis gemaak het.

In Februarie 1990 staan Asahara en 24 ander Aum-lede vir verkiesing in die Kamer van Verteenwoordiging in Japan. Hulle het dit gedoen met hul politieke tak ''Shinri-tō'' (Party van die Hoogste Waarheid). Asahara het homself en van sy lojaalste volgelinge aangewys as kandidate, en hulle het hul verkiesingsveldtog met aansienlike energie uitgevoer. Dit was egter 'n groot mislukking gewees. Die bevolking het in opstand gekom teen die aanbidding van Asahara en Aum se hunkering na [[Mag (sosiale wetenskappe)|mag]]. Die resultate was sleg vir Aum. Asahara self het slegs ongeveer 1 700 stemme gekry in 'n kiesafdeling waar 'n halfmiljoen stemme uitgebring word. Een van sy jonger kollegas, Joyu Fumihiro, het selfs honderd stemme meer gekry. Asahara het agterna erken dat die verkiesing 'n absolute nederlaag vir Aum was.

In Mei 1990 het Aum probeer om 'n gemeente in die stad Namimo te stig. Die inwoners was daarteen, en albei kante het mekaar aangekla. In Augustus 1994 het die stad ingestem om Aum 920 miljoen jen  te betaal op voorwaarde dat Aum die stad teen Augustus 1997 sou verlaat.

In April 1993 het die organisasie grond in [[Wes-Australië]] gekoop, en in September van daardie jaar het Asahara en 'n paar van sy volgelinge na daardie basis gereis, waar hulle besig was om biologiese wapens te ontwikkel. Jare voor die aanval van die senuweegas het Aum Shinrikyo minstens nege pogings aangewend om miljoene Japanners met miltsiektebakterieë en botulismegif te besmet. In 1993 het kultuslede opnuut in die middestad van Tokio rondgedwaal, hierdie keer in 'n motor met 'n stuifsproeier om bakterieë in onsigbare, reuklose wolke te versprei. Ook hierdie keer het hulle die verkeerde bakteriestam gebruik.

In Junie 1994 word sarin senuweegas vrygestel in Matsumoto. Sewe inwoners is dood. Die polisie-ondersoek het hoofsaaklik gefokus op die inwoner wat die gas ontdek en dit aangemeld het, maar daar is geen klagte teen hom gemaak nie. Die hofverhoor oor Aum Shinrikyo sou destyds in Matsumoto plaasgevind het, maar moes uitgestel word omdat verskeie van die betrokke jurielede beseer is deur die giftige gas.

In Julie 1994 het verskillende inwoners van die dorp Kamikuishiki gekla oor slegte reuke. Navorsing het aan die lig gebring dat spore van chemikalieë wat in die produksie van sarin gebruik word, teenwoordig was.

In Februarie 1995 is Kariya Kiyoshi op straat in Tokio ontvoer. Sy suster was 'n lid van Aum Shinrikyo en wou 'n groot deel van die familie-eiendom aan die kultus skenk. Hy het daarteen geprotesteer, en hy is in reaksie ontvoer. Die motor wat daarna teruggevind is, is deur 'n kultuslid besit.

'n Paar dae voor hul berugte aanval, 19 Maart 1995, is drie Aum-lede in [[Osaka]] gearresteer nadat hulle 'n universiteitstudent wat die organisasie wou verlaat, probeer ontvoer het.

=== Gasaanval 1995 ===
Op 20 Maart 1995 het vyf Aum-lede in totaal elf sakke met sarin, verpak in koerantpapier, in die Tokio-metro gedurende die oggendspitsuur by vyf verskillende stasies geneem. Toe hulle hul trein verlaat het, het elk die sak met 'n [[sambreel]] oopgesteek en gevlug. Die lekkende sakke sarin het op die trein gebly terwyl dit verder gegaan het. Dertien mense is dood en 5 500 mense is beseer tydens die aanval.

Die gasaanval was vinnig beplan. Aum het die vorige dag gehoor dat daar op 22 Maart 'n groot polisie-ondersoek in hul hoofkwartier sou plaasvind. Deur hierdie aanval het hulle eers gehoop om die aandag op 'n ander kultus te vestig. Hulle het gehoop die polisie sal 'n groep soos die ''Soka Gakkai'' verdink vir 'n aanval soos hierdie.

Op 22 Maart 1995 het 3000 polisiebeamptes 'n reuse-soektog in 25 Aum-geboue regoor Japan gedoen. Aanvanklik was die soektog hoofsaaklik na Kariya Kiyoshi, later fokus die soektog op die berging van chemikalieë en wapens. 'n Aantal leiers van Aum is reeds in hegtenis geneem en op 16 Mei kon die polisie Asahara Shoko en sestien ander Aum-leiers ontbied op die vermoede van betrokkenheid by die gasaanval. Einde Oktober 1995 het die Japanse regering Aum Shinrikyo nie meer as 'n amptelike godsdienstige organisasie erken nie.

Intussen het Aum 'n aantal pogings met biologiese wapens aangewend. Flesse en sakke vol materiaal is op besige plekke gelaat, maar was dikwels nie skadelik nie. Hulle het gewoonlik aan die lig gekom omdat 'n verbyganger 'n klag ingedien het omdat dit op daardie plekke geruik het. Gedurende die tydperk het 'n aantal Aum-lede ook aan die polisie erken dat hulle gehelp het met die produksie van sarin, [[mosterdgas]] en ander verbode biologiese wapens.

== Na 1995 ==
Op 28 Maart 1996 het die Tokio-hof die organisasie gelikwideer. Die volgende maand het die verhoor teen Asahara en 'n aantal ander leiers begin. Die leiers van Aum het hul aandeel aan die gasaanval erken. Aan die ander kant het Asahara sy onskuld volgehou. Tog is hy in 2004 ter dood veroordeel. Hy het appèl aangeteken, maar dit is van die hand gewys omdat sy advokate die versoek te laat ingedien het. Volgens sy advokate was Asahara nie verantwoordbaar nie, maar die [[psigiater]] van die hof het gesê dat hy net voorgee dat hy geestelik siek is. Al die leiers is verhoor: altesaam 13 mense is ter dood veroordeel. Die teregstelling van sewe veroordeeldes, waaronder Asahara, wat die eerste van die sewe was wat tereggestel is, het op 6 Julie 2018 plaasgevind, die teregstelling van die ander ses veroordeeldes volg op 26 Julie 2018.

Alhoewel Asahara in die gevangenis was, het Aum Shinrikyo voortgegaan om te bestaan, onder leiding van die destydse vyf en sesjarige seuns van Asahara. Die kultus het in [[reïnkarnasie]] geglo, sodat sy seuns ewegoed leiers kon wees.

Tot 2000 het dit 'n taai stryd tussen die kultus en die res van Japan gebly. Daar was voorvalle waarin die burgemeester van Sakuyama nie 'n aantal lede, waaronder die destydse jong leiers, in die bevolkingsregister van sy munisipaliteit wou registreer nie. Die kultus het hierteen geprotesteer; hulle het gedink dat 'n munisipaliteit almal moet registreer wat daar wil woon. Die burgemeester het geantwoord dat dit wel nodig was, behalwe as daar vermoed word dat die betrokke persone 'n gevaar vir die res van die gemeenskap kan inhou, en dat dit hier die geval was.

Die organisasie het voortgegaan om te bestaan en het tot 2000 baie radikaal gebly.

== ''Aleph'' ==
[[Lêer:Aleph-logo.png|duimnael|Die logo van die ''Aleph'', 'n kultusgroep in Japan]]
In Februarie 2000 het 'n groot verandering in die organisasie plaasgevind. Joyu Fumihiro, die woordvoerder van Aum Shinrikyo na 1995, het Asahara Shoko se plek ingeneem. Die kultus het sy naam na ''Aleph'' verander, en sy denke het minder radikaal geword. Dit distansieer hom van die ekstremistiese Aum Shinrikyo en verwyder voorheen geplaasde en uiters uitdagende tekste. Aleph het om verskoning gevra vir die gasaanval en 'n ondersteuningsorganisasie opgerig. Hiermee het hulle skadevergoeding betaal aan die slagoffers van vorige Aum-misdade.

Die nuwe organisasie distansieer hom van Asahara Shoko, maar sê dat hulle nooit die band met hul geestelike vader sal verloor nie. Die kultus het al hoe minder openbare belangstelling gekry en het stadig op die agtergrond verdwyn. Hulle bestaan nog steeds, maar volg 'n eie pad, minder radikaal en meer onafhanklik.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}

== Verdere leeswerk ==
{{refbegin}}
* Shoko Asahara, ''Supreme Initiation: An Empirical Spiritual Science for the Supreme Truth'', 1988, AUM USA Inc., {{ISBN|0-945638-00-0}}. Highlights the main stages of Yogic and Buddhist practice, comparing Yoga-sutra system by Patanjali and the Eightfold Noble Path from Buddhist tradition.
* Shoko Asahara, ''Life and Death'', (Shizuoka: Aum, 1993). Focuses on the process of Kundalini-Yoga, one of the stages in Aum's practice.
* Shoko Asahara, ''Disaster Approaches the Land of the Rising Sun: Shoko Asahara's Apocalyptic Predictions'', (Shizuoka: Aum, 1995). A controversial book, later removed by Aum leadership, speaks about possible destruction of Japan.
* Stefano Bonino, ''Il Caso Aum Shinrikyo: Società, Religione e Terrorismo nel Giappone Contemporaneo'', 2010, Edizioni Solfanelli, {{ISBN|978-88-89756-88-1}}. Preface by Erica Baffelli.
* Ikuo Hayashi, ''Aum to Watakushi (Aum and I)'', Tokyo: Bungei Shunju, 1998. Book about personal experiences by former Aum member.
* Robert Jay Lifton, ''Destroying the World to Save It: Aum Shinrikyo, Apocalyptic Violence, and the New Global Terrorism'', Henry Holt, {{ISBN|0-8050-6511-3}}, LoC BP605.088.L54, 1999
* [[Haruki Murakami]], ''Underground: The Tokyo Gas Attack and the Japanese Psyche'', Vintage, {{ISBN|0-375-72580-6}}, LoC BP605.O88.M8613, 2001. Interviews with victims.
* ''Global Proliferation of Weapons of Mass Destruction: A Case Study on the Aum Shinrikyo'', [USA] Senate Government Affairs Permanent Subcommittee on Investigations, 31 October 1995. [http://www.fas.org/irp/congress/1995_rpt/aum/index.html online]
* David E. Kaplan, and Andrew Marshall, ''The Cult at the End of the World: The Terrifying Story of the Aum Doomsday Cult, from the Subways of Tokyo to the Nuclear Arsenals of Russia'', 1996, Random House, {{ISBN|0-517-70543-5}}. An account of the cult from its beginnings to the aftermaths of the Tokyo subway attack, including details of facilities, weapons and other information regarding Aum's followers, activities and property.
* Ian Reader, ''Religious Violence in Contemporary Japan: The Case of Aum Shinrikyo'', 2000, Curzon Press
{{refend}}

{{nl-vertaal|Aum Shinrikyo}}
{{Normdata}}

[[Kategorie:Terrorisme]]